„Saga Vestmannaeyja, endurútgáfa/Myndasyrpa úr endurútgáfu“: Munur á milli breytinga

Úr Heimaslóð, Sögusetri Vestmannaeyja
Fara í flakk Fara í leit
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
(5 millibreytingar ekki sýndar frá sama notandanum)
Lína 2: Lína 2:
<br>
<br>
<br>
<br>
<big><big><big><center>Myndir af einstaklingum</center></big></big></big>
<big><big><big><center>Myndir af einstaklingum</center></big></big>
<br>
<br>
{|
{|
|-
|-
|[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 96ac.jpg|thumb|200px|''[[Guðrún Runólfsdóttir]] á [[Sveinsstaðir|Sveinsstöðum]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 96ad.jpg| thumb|200px|''[[Margrét Jónsdóttir Johnsen]] frá [[Suðurgarður|Suðurgarði]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224ha.jpg|thumb|200px|''[[Una Jónsdóttir]] á [[Sólbrekka|Sólbrekku]], skáldkona.'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224hb.jpg|thumb|200px|''[[Sigurbjörn Sveinsson]], skáld og barnabókarithöfundur.'']]
|[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 96ac.jpg|thumb|200px|''[[Guðrún Runólfsdóttir (Sveinsstöðum)|Guðrún Runólfsdóttir]] á [[Sveinsstaðir|Sveinsstöðum]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 96ad.jpg| thumb|200px|''[[Margrét Jónsdóttir Johnsen]] frá [[Suðurgarður|Suðurgarði]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224ha.jpg|thumb|200px|''[[Una Jónsdóttir (skáldkona)|Una Jónsdóttir]] á [[Sólbrekka|Sólbrekku]], skáldkona.'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224hb.jpg|thumb|200px|''[[Sigurbjörn Sveinsson]], skáld og barnabókarithöfundur.'']]
|-
|-
|[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224hd.jpg|200px|thumb|''[[Jón Einarsson]] á [[Gjábakki|Gjábakka]].'' ]]||[[Mynd:Saga Vestm., E., II., 16ad.jpg| 200px|thumb|''[[Pétur Lárusson]] frá [[Búastaðir|Búastöðum]].'']]|| [[Mynd:Saga Vestm., E., II., 16ca.jpg|200px|thumb|''[[Jón Einarsson á Hrauni|Jón Einarsson]] á [[Hraun]]i.'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., II., 80bd.jpg|200px| thumb|''[[Ágúst Árnason]], kennari.'']]
|[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224hd.jpg|200px|thumb|''[[Jón Einarsson (kaupmaður)|Jón Einarsson]] á [[Gjábakki|Gjábakka]].'' ]]||[[Mynd:Saga Vestm., E., II., 16ad.jpg| 200px|thumb|''[[Pétur Lárusson]] frá [[Búastaðir|Búastöðum]].'']]|| [[Mynd:Saga Vestm., E., II., 16ca.jpg|200px|thumb|''[[Jón Einarsson (Hrauni)|Jón Einarsson]] á [[Hraun]]i.'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E., II., 80bd.jpg|200px| thumb|''[[Ágúst Árnason kennari|Ágúst Árnason]], kennari.'']]
|-
|-
|[[Mynd:Saga Vestm., E II., 208da.jpg|thumb|200px|''[[Hannes Sigurðsson á Brimhólum]] frá [[Brimhólar|Brimhólum]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 208db.jpg|thumb|200px|''[[Páll Bjarnason]], skólastjóri.'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 208dd.jpg|thumb|200px|''[[Júlíana Sveinsdóttir]] listakona, frá [[Sveinsstaðir|Sveinsstöðum]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304da.jpg|200px| thumb|''[[Jón Sighvatsson]], kaupmaður í [[Jómsborg]].'']]
|[[Mynd:Saga Vestm., E II., 208da.jpg|thumb|200px|[[Hannes Sigurðsson|''Hannes Sigurðsson]] frá [[Brimhólar|Brimhólum]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 208db.jpg|thumb|200px|''[[Páll Bjarnason skólastjóri|Páll Bjarnason]], skólastjóri.'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 208dd.jpg|thumb|200px|''[[Júlíana Sveinsdóttir]] listakona, frá [[Sveinsstaðir|Sveinsstöðum]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304da.jpg|200px| thumb|''[[Jón Sighvatsson]], kaupmaður í [[Jómsborg]].'']]
|-
|-
|[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304db.jpg|200px|thumb|''[[Jón Sverrisson]], [[Háigarður|Háagarði]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304dc.jpg|200px| thumb|''[[Þorsteinn Johnson]], bóksali.'' ]]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304dd.jpg|200px|thumb|''[[Sigurður Sigurðsson frá Lögbergi]].'']]
|[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304db.jpg|200px|thumb|''[[Jón Sverrisson (Háagarði)|Jón Sverrisson]], [[Háigarður|Háagarði]].'']]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304dc.jpg|200px| thumb|''[[Þorsteinn Johnson]], bóksali.'' ]]||[[Mynd:Saga Vestm., E II., 304dd.jpg|200px|thumb|''[[Sigurður Sigurðsson (Lögbergi)|Sigurður Sigurðsson frá Lögbergi]].'']]
|}
|}
<br>
<br>
Lína 38: Lína 38:




<big><big><big><center>Fjölskyldu- og systkinamyndir</center></big></big>  
<big><big><big><center>Fjölskyldu- og systkinamyndir</center></big></big></big>  
<br>
<br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E., II., 64b.jpg|ctr|500px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E., II., 64b.jpg|ctr|500px]]</center><br>
Lína 49: Lína 49:


<center>[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 176a.jpg|ctr|400px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 176a.jpg|ctr|400px]]</center><br>
<small><center> ''Bræðurnir [[Guðmundur Karlsson|Guðmundur]], síðar alþingismaður og [[Jón Karlsson frá Reykholti|Jón]], síðar málarameistari, [[Karl Leifur Guðmundsson|Karlssynir]].''</center></small>
<small><center> ''Bræðurnir [[Guðmundur Karlsson|Guðmundur]], síðar alþingismaður og [[Jón Karlsson frá Reykholti|Jón]], síðar málarameistari, [[Magnús Karl Guðmundsson|Karlssynir]].''</center></small>




Lína 193: Lína 193:




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224bb.jpg|ctr|400px]]</center><br><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E., I., 224bb.jpg|ctr|400px]]</center><br>
<small><center>''Gamla sundlaugin. Húsin frá vinstri: [[Sætún]], [[Gjábakki]], [[Einbúi]], [[Fúsahús]] og [[Höfn]]''.</center></small>
<small><center>''Gamla sundlaugin. Húsin frá vinstri: [[Sætún]], [[Gjábakki]], [[Einbúi]], [[Fúsahús]] og [[Höfn]]''.</center></small>


Lína 335: Lína 335:
<big><big><center>Fornleifauppgröftur í Herjólfsdal</center></big></big>
<big><big><center>Fornleifauppgröftur í Herjólfsdal</center></big></big>
<br>
<br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32a.jpg|600px|ctr]]</center><br>
<small><center>''Uppgraftarsvæðið í Herjólfsdal séð frá austri. (Ljósmynd [[Sigurgeir Jónasson]] 11.09.1981).''</center></small>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32b.jpg|ctr|600px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32b.jpg|ctr|600px]]</center><br>
<small><center>''Grunnteikning af uppgraftarsvæðinu í [[Herjólfsdalur|Herjólfsdal]]. Uppgraftarsvæðið er yfir 100 m² að flatarmáli. (Teikning Margrét Hermannsdóttir 1985).'' (Mynd úr endurútgáfu).</center></small>
<small><center>''Grunnteikning af uppgraftarsvæðinu í [[Herjólfsdalur|Herjólfsdal]]. Uppgraftarsvæðið er yfir 100 m² að flatarmáli. (Teikning Margrét Hermannsdóttir 1985).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32ca.jpg|ctr|400px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32ca.jpg|ctr|400px]]</center><br>
<small><center>''Þrír snældusnúðar og slétt hringlaga kringla úr klébergi (ef til vill ófullunninn snældusnúður). Snúðurinn er festur upp á skaft og kallaðist snælda og var notaður til að spinna eða tvinna ullarband. (Ljósmynd Ímynd 12. 01.1989, hlutföll 3:4)''. (Mynd úr endurútgáfu).</center></small>
<small><center>''Þrír snældusnúðar og slétt hringlaga kringla úr klébergi (ef til vill ófullunninn snældusnúður). Snúðurinn er festur upp á skaft og kallaðist snælda og var notaður til að spinna eða tvinna ullarband. (Ljósmynd Ímynd 12. 01.1989, hlutföll 3:4)''. </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32cb.jpg|ctr|500px]]    </center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32cb.jpg|ctr|500px]]    </center><br>
<small><center>''Lítil brýni eða nálarbrýni úr flögubergi sem voru meðal annars notuð til að hvessa nálar. Götin á tveimur brýnanna (til vinstri) gefa til kynna að þau hafi verið þrœdd upp á band og fest við klœði eða belti kvenna. Flögubergið í brýnunum er ekki íslenskt heldur talið upprunnið frá Vesturlandi Noregs eins og ýmislegt fleira er fannst við fornleifarannsóknirnar í Herjólfsdal. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, htutföll 4:5).'' (Mynd úr endurútgáfu).</center></small>
<small><center>''Lítil brýni eða nálarbrýni úr flögubergi sem voru meðal annars notuð til að hvessa nálar. Götin á tveimur brýnanna (til vinstri) gefa til kynna að þau hafi verið þrœdd upp á band og fest við klœði eða belti kvenna. Flögubergið í brýnunum er ekki íslenskt heldur talið upprunnið frá Vesturlandi Noregs eins og ýmislegt fleira er fannst við fornleifarannsóknirnar í Herjólfsdal. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, htutföll 4:5).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32da.jpg|ctr|500px]] </center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32da.jpg|ctr|500px]] </center><br>
<small><center>''Fjögur pottbrot úr klébergi. Pottarnir voru höggnir út í kléberg; steintegund sem ekki er til hér á landi, enda talið aö pottarnir hafi komið frá Noregi þar sem nóg er af klébergi. Klébergspottar hentuðu vel þegar matur var seyddur. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, hlutföll 1:3).'' (Mynd úr endurútgáfu). </center></small>
<small><center>''Fjögur pottbrot úr klébergi. Pottarnir voru höggnir út í kléberg; steintegund sem ekki er til hér á landi, enda talið aö pottarnir hafi komið frá Noregi þar sem nóg er af klébergi. Klébergspottar hentuðu vel þegar matur var seyddur. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, hlutföll 1:3).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32db.jpg|ctr|500px]]</center><br>     
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32db.jpg|ctr|500px]]</center><br>     
<small><center>''Nokkrir munir úr rauðajárni, en þeir voru gegnumryðgaðir er þeir fundust. Hér má greina nagla og hnoð en einnig leifar af hnífum og sigð. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, hlutföll 2:5).'' (Mynd úr endurútgáfu). </center></small>
<small><center>''Nokkrir munir úr rauðajárni, en þeir voru gegnumryðgaðir er þeir fundust. Hér má greina nagla og hnoð en einnig leifar af hnífum og sigð. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, hlutföll 2:5).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32ea.jpg|ctr|500px]] </center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32ea.jpg|ctr|500px]] </center><br>
<small><center>''Hringprjónn úr bronsi (13 sm langur) eins og hann bar fyrir augu við uppgröftinn í Herjólfsdal. Prjónninn fannst ofarlega í mannvistarlagi og er því frá síðasta hluta byggðarinnar í Herjólfsdal. Hringprjónar voru notaðir til að taka saman skikkjuna á brjóstinu eða kyrtilklauf og eru prjónar af þessari gerð frá víkingatíma (= frá 800 til 1000/1050 e.Kr. (Ljósmynd Magnús Þorkelsson 13.08.1980).'' (Mynd úr endurútgáfu). </center></small>
<small><center>''Hringprjónn úr bronsi (13 sm langur) eins og hann bar fyrir augu við uppgröftinn í Herjólfsdal. Prjónninn fannst ofarlega í mannvistarlagi og er því frá síðasta hluta byggðarinnar í Herjólfsdal. Hringprjónar voru notaðir til að taka saman skikkjuna á brjóstinu eða kyrtilklauf og eru prjónar af þessari gerð frá víkingatíma (= frá 800 til 1000/1050 e.Kr. (Ljósmynd Magnús Þorkelsson 13.08.1980).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32eb.jpg|ctr|500px]]</center><br>     
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32eb.jpg|ctr|500px]]</center><br>     
<small><center>''Nálarhús úr bronsi (2,8 sm að lengd og 0,5 sm í þvermál) sem fest hefur verið með keðju við klœði eða belti kvenna. Nálarhúsið var frá lokaskeiði byggðarinnar í Herjólfsdal en slík nálarhús eru talin frá víkingatíma. Á myndinni sést hversu keðjan á nálarhúsinu er ofur fíngerð. (Ljósmynd eftir röntgenmynd frá forvörsludeild Forngripasafnsins (Oldsaksamlingen, við Oslóarháskóla, 1983).'' (Mynd úr endurútgáfu). </center></small>
<small><center>''Nálarhús úr bronsi (2,8 sm að lengd og 0,5 sm í þvermál) sem fest hefur verið með keðju við klœði eða belti kvenna. Nálarhúsið var frá lokaskeiði byggðarinnar í Herjólfsdal en slík nálarhús eru talin frá víkingatíma. Á myndinni sést hversu keðjan á nálarhúsinu er ofur fíngerð. (Ljósmynd eftir röntgenmynd frá forvörsludeild Forngripasafnsins (Oldsaksamlingen, við Oslóarháskóla, 1983).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32fa.jpg|ctr|500px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32fa.jpg|ctr|500px]]</center><br>
<small><center>''Hér má sjá þverskurðinn á seyðisholu 3 í skála I. Matarílát, svo sem klébergspottar, voru lögð í glóðirnar í holunni, holan þar nœst byrgð með mold eða torfi og maturinn síðan seyddur (soðinn) með þessum hætti. Steinarnir í holunni drógu í sig hita frá glóðinni og dreifðu hitanum í seyðisholunni. (Ljósmynd Fjölnir Ásbjörnsson 03.07.1972).'' (Mynd úr endurútgáfu). </center></small>
<small><center>''Hér má sjá þverskurðinn á seyðisholu 3 í skála I. Matarílát, svo sem klébergspottar, voru lögð í glóðirnar í holunni, holan þar nœst byrgð með mold eða torfi og maturinn síðan seyddur (soðinn) með þessum hætti. Steinarnir í holunni drógu í sig hita frá glóðinni og dreifðu hitanum í seyðisholunni. (Ljósmynd Fjölnir Ásbjörnsson 03.07.1972).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32fb.jpg|ctr|300px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32fb.jpg|ctr|300px]]</center><br>
<small><center>''Dreifing landnámsgjóskunnar'' [láréttar línur]'' (gosaska frá upphafi landnáms) og svartrar gjósku (SAS)'' [lóðréttar línur]]'' í byggðinni í Herjólfsdal. Samkvœmt niðurstöðum Margrétar Hermannsdóttur er landnámsgjóskan frá seinni hluta 7. aldar og svarta gjóskan frá 8. öld og þar sem landnámsgjóskuna er að finna í sjálfu mannvistarlaginu þá nœr upphaf byggðar í Herjólfsdal aftur á 7. öld. (Teikning Margrét Hermannsdóttir 1988).'' (Mynd úr endurútgáfu). </center></small>
<small><center>''Dreifing landnámsgjóskunnar'' [láréttar línur]'' (gosaska frá upphafi landnáms) og svartrar gjósku (SAS)'' [lóðréttar línur]]'' í byggðinni í Herjólfsdal. Samkvœmt niðurstöðum Margrétar Hermannsdóttur er landnámsgjóskan frá seinni hluta 7. aldar og svarta gjóskan frá 8. öld og þar sem landnámsgjóskuna er að finna í sjálfu mannvistarlaginu þá nœr upphaf byggðar í Herjólfsdal aftur á 7. öld. (Teikning Margrét Hermannsdóttir 1988).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32g.jpg|ctr|400px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32g.jpg|ctr|400px]]</center><br>
<small><center>''Sennileg tímadreifing hœstu (U-2660) og lœgstu (U-4402) I4C aldursgreiningarinnar á birkiviðarkolum úr byggðinni í Herjólfsdal. Hæsta eða elsta aldursgreiningin nær aftur á 7. öld en sú lœgsta eða yngsta er frá 10. eða 11. öld. Þessar aldursgreiningar ásamt öðrum niðurstöðum fornleifarannsóknanna í Herjólfsdal gefa til kynna að byggðin í dalnum nái aftur á 7. öld og að hún hafi lagst af á mörkum víkingatíma og miðalda, þ.e.a.s. öðru hvoru megin við aldamótin 1000. (Hin myndræna uppsetning aldursgreininganna er unnin af Steinari Gulliksen við Tækniháskóla Noregs í Þrándheimi og byggir á tölvuforriti frá van der Plicht, Groningen, 1988. BP=Before Present=fyrir nútíma).'' (Mynd úr endurútgáfu).</center></small>
<small><center>''Sennileg tímadreifing hœstu (U-2660) og lœgstu (U-4402) I4C aldursgreiningarinnar á birkiviðarkolum úr byggðinni í Herjólfsdal. Hæsta eða elsta aldursgreiningin nær aftur á 7. öld en sú lœgsta eða yngsta er frá 10. eða 11. öld. Þessar aldursgreiningar ásamt öðrum niðurstöðum fornleifarannsóknanna í Herjólfsdal gefa til kynna að byggðin í dalnum nái aftur á 7. öld og að hún hafi lagst af á mörkum víkingatíma og miðalda, þ.e.a.s. öðru hvoru megin við aldamótin 1000. (Hin myndræna uppsetning aldursgreininganna er unnin af Steinari Gulliksen við Tækniháskóla Noregs í Þrándheimi og byggir á tölvuforriti frá van der Plicht, Groningen, 1988. BP=Before Present=fyrir nútíma).'' </center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32ha.jpg|ctr|300px]]</center><br>   
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32ha.jpg|ctr|300px]]</center><br>   
<small><center>''Á myndinni er ofn sem notaður hefur verið til að þurrka korn, en byggfrœ fundust innan sem utan við matargerðarhúsið (VII), þar sem ofninn var að finna. Kornið hefur legið á hellum sem lagðar voru yfir ofnrennuna sem sjá má fyrir miðri mynd. Hugsanlegt er að ofninn hafi einnig verið notaður við reykingu matvæla. Kornþurrkunarofn var stundum nefndur sofn. (Ljósmynd Margrét Hermannsdóttir 13.09.1980).''(Mynd úr endurútgáfu).</center></small>
<small><center>''Á myndinni er ofn sem notaður hefur verið til að þurrka korn, en byggfrœ fundust innan sem utan við matargerðarhúsið (VII), þar sem ofninn var að finna. Kornið hefur legið á hellum sem lagðar voru yfir ofnrennuna sem sjá má fyrir miðri mynd. Hugsanlegt er að ofninn hafi einnig verið notaður við reykingu matvæla. Kornþurrkunarofn var stundum nefndur sofn. (Ljósmynd Margrét Hermannsdóttir 13.09.1980).''</center></small>




<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32hb.jpg|ctr|300px]]</center><br>
<center>[[Mynd:Saga Vestm., E, 32hb.jpg|ctr|300px]]</center><br>
<small><center>''Á myndinni má sjá snið sem tekið var austan við matargerðarhúsið (VII), en undir sandlaginu efst á myndinni er þykkt gráleitt mannvistarlag með rauðbrúnum röndum og neðarlega í mannvistarlaginu er grágræn rönd, sem er hin svokallaða landnámsgjóska. Sandlagið efst í sniðinu er til merkis um gífurlegan uppblástur sem gæti hafa valdið því að byggðin í Herjólfsdal lagðist af öðru hvoru megin við aldamótin 1000. (Ljósmynd Margrét Hermannsdóttir 08.08.1983).'' (Mynd úr endurútgáfu). </center></small>
<small><center>''Á myndinni má sjá snið sem tekið var austan við matargerðarhúsið (VII), en undir sandlaginu efst á myndinni er þykkt gráleitt mannvistarlag með rauðbrúnum röndum og neðarlega í mannvistarlaginu er grágræn rönd, sem er hin svokallaða landnámsgjóska. Sandlagið efst í sniðinu er til merkis um gífurlegan uppblástur sem gæti hafa valdið því að byggðin í Herjólfsdal lagðist af öðru hvoru megin við aldamótin 1000. (Ljósmynd Margrét Hermannsdóttir 08.08.1983).'' </center></small>





Núverandi breyting frá og með 17. janúar 2019 kl. 13:05




Myndir af einstaklingum


Guðrún Runólfsdóttir á Sveinsstöðum.
Margrét Jónsdóttir Johnsen frá Suðurgarði.
Una Jónsdóttir á Sólbrekku, skáldkona.
Sigurbjörn Sveinsson, skáld og barnabókarithöfundur.
Jón Einarsson á Gjábakka.
Pétur Lárusson frá Búastöðum.
Jón Einarsson á Hrauni.
Ágúst Árnason, kennari.
Hannes Sigurðsson frá Brimhólum.
Páll Bjarnason, skólastjóri.
Júlíana Sveinsdóttir listakona, frá Sveinsstöðum.
Jón Sighvatsson, kaupmaður í Jómsborg.
Jón Sverrisson, Háagarði.
Þorsteinn Johnson, bóksali.
Sigurður Sigurðsson frá Lögbergi.


ctr


Vestmannaeyjablómarós, Ásta Vigfúsdóttir.


ctr


Jón Jónsson í Gvendarhúsi. Málverkið er eftir Bjarna Bjarnason og er í eigu Byggðarsafns Vestmannaeyja.


ctr


Ungur Eyjapeyi. Sverrir Haraldsson frá Svalbarði, síðar kunnur listamaður.


ctr


Þorbjörn Arnbjörnsson eða Tobbi sótari eins og hann var kallaður.


ctr


Binni í Gröf. Að sögn Gísla Fr. Johnsen, sem tók myndina, var Binni í Reykjavík þegar hún var tekin.



Fjölskyldu- og systkinamyndir


ctr


Johnsen bræðurnir frá Frydendal. Frá vinstri: Gísli, Guðni, Sigfús, Árni og Lárus.


ctr


Sveinn Scheving lögregluþjónn og kona hans Kristólína Bergsteinsdóttir frá Fitjamýri undir V-Eyjafjöllum og börn Guðjón, Anna, Páll og Sigurður.


ctr


Bræðurnir Guðmundur, síðar alþingismaður og Jón, síðar málarameistari, Karlssynir.



Höfnin, skip, lífshættir, byggð og landslag


ctr


Eyjaskipstjórar. Talið frá vinstri: Gunnar Guðjónsson, Kirkjubæ, Oddur Sigurðsson, Skuld, Karl Guðmundsson, Viðey, Willum Andersen, Sólbakka og Jón Guðmundsson, Goðalandi.


ctr


Gömlu grútarskúrarnir. Lengst til vinstri er skúr Ólafs Auðunssonar. Næstir koma skúrar Árna Sigfússonar og loks skúrar Gísla J. Johnsen.


ctr


Vestari slippurinn eða Mangaslippur 1934-40.


ctr


Fiskverkunarstúlkur í Eyjum. Mynd þessi birtist á forsíðu Vikunnar árið 1942. Á myndinni eru frá vinstri: Ásta Björnsdóttir, Eygló Einarsdóttir, Sigríður Steinsdóttir, Þórða Þórðardóttir og Guðrún Loftsdóttir.


ctr


Lœkurinn, athafnasvæði Eyjafólks við höfnina í 10 aldir. Danskt verslunarskip liggur á höfninni.


ctr


Hvalavaða inni í Botni.


ctr


Skipstjóra- og stýrimannanámskeið haustið 1924. Fremsta röð frá vinstri: Grímur Gíslason frá Felli, Hallgrímur Guðjónsson frá Sandfelli, Óskar Kárason frá Presthúsum, Georg Þorkelsson frá Sandprýði, Friðrik V. Ólafsson, kennari, Sigfús V. Scheving, kennari, Lúðvík N. Lúðvíksson, kennari, Júlíus Þórarinsson frá Eystri Oddsstöðum, Jónas Sigurðsson frá Skuld, Þorsteinn Ísleifsson, Þorgeir Jóelsson frá Fögruvöllum. Miðröð frá vinstri: Þorsteinn Gíslason frá Görðum, Sigurður Ísleifsson, Björn Andrésson frá Berjanesi Eyjafjöllum, Pétur Guðjónsson frá Oddsstöðum, Páll Jónasson frá Þingholti, Guðmundur Vigfússon frá Holti, Ágúst Eiríksson frá Vegamótum, Benóný Friðriksson frá Gröf, Guðjón Valdason frá Dyrhólum, Árni J. Johnsen frá Frydendal, Þorbjörn Friðriksson frá Gröf, Oddgeir Þórarinsson frá Oddsstöðum. Aftasta röð frá vinstri: Sigurður Bjarnason frá Hlaðbæ, Haraldur Kristjánsson (Var með m.b. Tý 2 sumarvertíðir), Björn frá Indriðakoti undir Eyjafjöllum, Eyjólfur Gíslason frá Görðum, Alexander Gíslason frá Landamótum, Rósmundur Guðnason frá Hlaðbæ, Ingibergur Jónsson, Vegbergi, Ásgrímur Sigurðsson frá Siglufirði, Vilmundur Kristjánsson frá Eyjarhólum, Sighvatur Bjarnason frá Ási, Dagbjartur Gíslason. (Sbr. Blik 1961.)


ctr


Mynd þessi er tekin fyrir vestan vestari slippinn í kringum 1937.



ctr


Drengirnir tveir til vinstri eru brœðurnir Sigfús og Guðni Johnsen, þá kemur Jakob Tranberg, (Kobbi í Görn) og loks Gísli J. Johnsen. Báturinn til vinstri er Gideon. Á bakvið má sjá Nausthamar. Myndin er tekin um aldamótin.


ctr


Pallakrœr, aðgerðar- og veiðarfœrahús útgerðarmanna fram yfir seinna stríð. Stóra hvíta húsið á myndinni er Tanginn.


ctr


Mynd af Bœjarbryggjunni á póstkorti sem verslunin Edinborg gaf út.


ctr


Undir Pöllum. Myndin er líklega tekin 1943-1944.


ctr


Færeyskar skútur í Vestmannaeyjahöfn.


ctr


Póstkort með mynd af höfninni í Eyjum. Útgefandi var Verslunin Edinborg. Af vélbátnum, sem sjá má á miðri myndinni, má ráða að myndin sé tekin 1906-1910.


ctr



Þetta málverk er eftir Nicholas Pocock og er gert eftir teikningu úr Íslandsleiðangri Stanleys á 18. öld. Á málverkinu má sjá skip það, sem notað var í leiðangrinum. Í baksýn má sjá Vestmannaeyjar. (Sbr. Frank Ponzi: Ísland á 18. öld).


ctr


Vestmannaeyjaflotinn í kringum 1940.


ctr


Kappróður á sjómannadaginn.


ctr


Frá sjómannadeginum í Vestmannaeyjum. Kappróðrarbátar settir upp. Geirseyri til vinstri og Svarta húsið til hægri.


ctr


Við Bæjarbryggjuna. Geirseyrin í baksýn.


ctr


Frigg VE 316.


ctr


Edinborgarbryggja að austan og Bæjarbryggjan að vestan. Á milli er Lækurinn og Hrófin.


ctr


Pallakrærnar við Tangann.


ctr


Færeyskar skútur í höfninni.


ctr


Við Bæjarbryggjuna.



ctr


Á stakkstœðinu við Hól líklega 1926—1927. Til vinstri á myndinni er Hóll og Hlíðarhús er fyrir miðju. Talið frá vinstri: Sigurlín Eymundsdóttir, Sigríður Bergsdóttir í Hlíðarhúsi, Jes A. Gíslason á Hól, Ágústa Eymundsdóttir á Hól og Rut Friðfinnsdóttir. (Ljósm. Friðrik Jesson).


ctr


Bátar á Vestmannaeyjahöfn.


ctr


Fiskþurrkun á stakkstæðum. Í baksýn barnaskólinn. (Ljósm. Gísli J. Johnsen).


ctr


Skip og bátar á lóni. Mynd af póstkorti útgefnu af Jin Sighvatsen. Elliðaey og Bjarnarey í baksýn.


ctr


Sundkennsla í Eyjum í kringum 1925. Sundkennarinn Jóhann Gunnar Ólafsson, situr í bátnum. Þrjár stúlkur fremst á mynd frá vinstri: Anna Steinsdóttir, Þuríður Þorkelsdóttir og Ásdís Jesdóttir. (Ljósmynd Friðrik Jesson).


ctr


Íþróttamenn úr . Talið frá vinstri: Magnús Guðmundsson, Sjólyst, Sigurður Guðlaugsson, Rafnseyri, Kjartan Ólafsson, Hólnum við Landagötu og Guðmundur Magnússon, Vesturhúsum.


ctr


Slyngir glímumenn í Vestmannaeyjum árið 1921. Frá vinstri: Björn Sigurðsson frá Pétursborg, Theodór Jónsson frá Háagarði, Runólfur Runólfsson frá Bræðratungu, Georg Gíslason frá Eystra-Stakkagerði, Sigurður Jónsson, rafvirki og Bryngeir Torfason frá Búastöðum. (Sbr. Blik 1978.)


ctr


Handknattleikslið kvenna hjá Íþróttafélaginu Þór um 1937. Efsta röð frá vinstri: Ingibjörg Johnsen, Guðfinna Eyvindsdóttir, Sigríður Auðunsdóttir, Petrúnella Ársælsdóttir og Lilja Finnbogadóttir. Miðröð frá vinstri: Matthildur Jónsdóttir, Björg Sigurjónsdóttir og Bergþóra Jónsdóttir. Fremsta röð frá vinstri: Rakel Káradóttir, Elísabet Linnet og Helga Árnadóttir.


ctr


Knattspyrnumenn í líklega frá 1927-1928. Talið frá vinstri: Karl Sigurhansson, Aðalsteinn (Steini) Sigurhansson, Þórarinn Guðmundsson (Tóti á Háeyri), Aðalsteinn Gunnlaugsson (Alli á Gjábakka), Óskar Sigurhansson, Gísli Finnsson, Einar Sigurðsson frá Heiði, Þorgeir Frímannsson, Bjarni Þorsteinsson í Grafarholti, Sigurjón (Sjonni) Friðbjörnsson og Erlendur Jónsson í Ólafshúsum. (Ljósmynd Friðrik Jesson.


ctr


Handknattleikslið Týs (1948 eða 1949). Talið frá vinstri: Margrét Ingvarsdóttir, Jakobína Hjálmarsdóttir, Ása Ingibergsdóttir, Ásta Haraldsdóttir, Svava Torfadóttir, Bjarney Erlendsdóttir og Svana Kjartansdóttir.


ctr


Gamla sundlaugin. Húsin frá vinstri: Sætún, Gjábakki, Einbúi, Fúsahús og Höfn.


ctr


Mynd þessi er tekin af sundnámskeiði framan við sundskálann á Eiðinu. Jóhann Gunnar Ólafsson sundkennari heldur á rólu, sem notuð var til þess að hjálpa byrjendum við það að taka fyrstu sundtökin. (Ljósmynd Friðrik Jesson).


ctr


Nýja bíó við Vestmannabraut. Á bak við má sjá apótekið og símstöðina. Í kjallaranum var lengi rekin kaffistofa.


ctr


Tindastóll til vinstri og Heiði til hægri.


ctr


Barnaskólahúsið í Eyjum byggt 1916-1917. Fyrir framan má sjá nemendur og nokkra kennara skólans.


ctr


Vestmannaeyjar. Myndin er tekin í kringum 1925.


ctr


Mynd þessi er tekin á ofanverðri 19du öld. Til vinstri má sjá Stakkagerðismylluna (líklega stendur þar samkomuhúsið í dag), þá kemur, Landakirkja og húsið til hægri er Gata, sem var á svipuðum slóðum og Kirkjuvegur 12.


ctr


Edinborgarplanið. Líklega er uppboð þegar myndin er tekin. Til vinstri er pakkhúsið, sem síðan var gert að matstofu í tíð Einars Sigurðssonar.


ctr


Eyjastúlkur. Frá vinstri: Anna Hjörleifsdóttir, Guðfinna Stefánsdóttir, Elín Loftsdóttir, Sigríður Vilhjálmsdóttir, Anna Pálsdóttir og Eygló Einarsdóttir.


ctr


Skátastúlkur í Eyjum. Frá vinstri: Inga Bjartmarz, Sigrún Ólafsdóttir, Hilda Árnadóttir, Gréta Runólfsdóttir, Sigrún Jónatansdóttir, Elísa Guðnadóttir og Rannveig Filippusdóttir.


ctr


Edinborgarhúsin, úr suðri.


ctr


Betel við Faxastíg. Kirkja og íbúðarhús Hvítasunnusafnaðarins.


ctr


Breiðablik. Byggt af Gísla J. Johnsen. Þar hafði Gagnfrœðaskólinn aðsetur í ein 18 ár.


ctr


Súlan, fyrsta flugvél, sem Flugfélag Íslands lét fljúga til Eyja.


ctr


Lúðrasveit Vestmannaeyja 1928 undir stjórn Hallgríms Þorsteinssonar, hljómsveitarstjóra. Aftasta röð frá vinstri (6 menn): Ólafur Á. Kristjánsson frá Heiðarbrún, Jóhannes Gíslason frá Eyjarhólum, Hreggviður Jónsson frá Hlíð, Ólafur Björnsson frá Kirkjulandi, Sigurður S. Scheving frá Hjalla, Oddgeir Kristjánsson frá Heiðarbrún. Miðröð frá vinstri (7 menn): Guðmundur Helgason frá Steinum, Ragnar Benediktsson frá Borgareyri í Mjóafirði, Jón Rafnsson Löndum, Þorsteinn L. Jónsson Suðurgarði, síðar sóknarprestur í Eyjum, Harald St. Baldvinsson gullsmiðs Björnssonar, Willum Andersen frá Sólbakka, Gísli Finnsson frá Borgarnesi. Fremsta röð frá vinstri (3 menn): Jón Þorleifsson frá Hlíð, Hallgrímur Þorsteinsson, hljómsveitarstjóri, Eyjólfur Ottesen frá Dalbœ. (Sbr. Blik 1972.)


ctr


Fyrsta skátasveit í Vestmannaeyjum. Aftari röð frá vinstri: Jóhannes Gíslason frá Eyjarhólum, Kristján Magnússon frá Dal, Guðlaugur Gíslason frá Eyjarhólum, Jóhann Þorsteinsson frá Hœli. Fremri röð frá vinstri: Þórarinn Bernódusson frá Stakkagerði, Sigurður Guttormsson frá Frydendal, Sigurbjörn Kárason frá Presthúsum. Myndin mun vera tekin 1925. Skátasveit þessa stofnaði Edvard Friðriksen yngri og var hún nefnd Gammar. Sveit þessi hélt saman í 2-3 ár en þá héldu sumir piltanna m.a. til náms. (Sbr. Blik 1960).


ctr


Á þjóðhátíð í kringum 1930. Talið frá vinstri: Sólveig Jesdóttir, Haraldur Eiríksson, Magnea Sjöberg frá Hól, Ásdís Jesdóttir, Guðný Jesdóttir, Sigríður Ólafsdóttir frá Landamótum, Ágústa Eymundsdóttir frá Hól og Geirlaug Sigurðardóttir (Lauga á Landamótum). Barnið fremst á myndinni er líklega Hörður Haraldsson. (Ljósmynd Friðrik Jesson).


ctr


Jómsborg byggt 1903. Jón Sighvatsson byggði húsið og rak þarna verslun. Þorsteinn Johnson sonur hans byggði við húsið og rak einnig verslun þar um skeið.


ctr


Vilborgarstaðir til vinstri og Vallartún til hægri.


ctr


Deild úr Skátafélaginu Faxa í Eyjum. Talið frá vinstri: Kristinn Guðmundsson, Kári Kárason, Magnús Kristinsson, Gísli Guðlaugsson, Leifur Erlingsson, Einar Torfason, Friðrik Haraldsson, Magnús Sigurðsson, Sigurjón Kristinsson, Jón Runólfsson og Jón A. Valdimarsson.


ctr


Þorsteinn Þ. Víglundsson, skólastjóri ásamt nemendum sínum við uppgröft í grunni Gagnfrœðaskólahússins veturinn 1947.


ctr


Leikendur í „Manni og konu“. Frá vinstri: Ólafur Gränz, Árni Árnason, Brynjólfur Einarsson, Sigurður Scheving, Jónheiður Scheving, Kristján Georgsson, Valdimar Ástgeirsson, Árni Guðmundsson, Sigríður Þorgildóttir, Stefán Árnason, Jón G. Scheving, Guðrún Helgadóttir, Steina Finnsdóttir, Kristín Þórðardóttir, Magnea Sjöberg, Nikólína Jónsdóttir og Þórarinn Ólason. (Sbr. Blik 1967.)


ctr


Leikendur í Skugga-Sveini veturinn 1934—1935. Aftasta röð frá vinstri: Kristinn Ástgeirsson: Hróbjartur, Ragnar Benediktsson (œfði sönginn), Jón Hafliðason: Jón sterki, Þorsteinn Sigurðsson: Grímur stúdent, Sigurður Bogason: Helgi stúdent. - Miðröð frá vinstri: Stefán Árnason: Sýslumaðurinn, Árni Gíslason: Sigurður bóndi, Jóhanna Ágústsdóttir: Ásta, Sigríður Haraldsdóttir: Margrét, Finnur Sigmundsson: Grasa-Gudda. - Fremsta röð frá vinstri: Sigurgeir Jónsson: Haraldur, Valdimar Ástgeirsson: Ögmundur, Jóhannes Long: Skugga-Sveinn, Sigurður Scheving: Ketill. (Sbr. Blik 1967.)


ctr


Mynd þessi er af saltslagnum, sem fram fór þann 16. apríl 1930. Hluti verkalýðsfélagsins reyndi þá að stöðva uppskipun á salti í verkfallsátökum (sjá nánar frásögn Jóns Rafnssonar í bókinni Vor í verum). (Ljósm. Friðrik Jesson).


ctr


Landlyst. Elsta hús í Vestmannaeyjum, sýslumannssetur og fœðingarstofnun. Húsið var byggt 1847—1848 . Í þessu húsi rannsakaði Schleisner læknir orsakir ginklofans, sem deyddi nálega 70% af öllum þeim börnum sem fæddust í Eyjum á 18. öld og fyrra helmingi 19. aldar. Aðstoðarkona hans var Sólveig Pálsdóttir ljósmóðir.


ctr


Skálholt, íbúðarhús Gísla Magnússonar útgerðarmanns. Síðar var þar fyrsta elliheimilið í Vestmannaeyjum.


ctr


Vestmannaeyjar. Myndin er tekin í kringum 1925.


ctr


Vestmannaeyjar um 1930.



Fornleifauppgröftur í Herjólfsdal


ctr


Uppgraftarsvæðið í Herjólfsdal séð frá austri. (Ljósmynd Sigurgeir Jónasson 11.09.1981).


ctr


Grunnteikning af uppgraftarsvæðinu í Herjólfsdal. Uppgraftarsvæðið er yfir 100 m² að flatarmáli. (Teikning Margrét Hermannsdóttir 1985).


ctr


Þrír snældusnúðar og slétt hringlaga kringla úr klébergi (ef til vill ófullunninn snældusnúður). Snúðurinn er festur upp á skaft og kallaðist snælda og var notaður til að spinna eða tvinna ullarband. (Ljósmynd Ímynd 12. 01.1989, hlutföll 3:4).


ctr


Lítil brýni eða nálarbrýni úr flögubergi sem voru meðal annars notuð til að hvessa nálar. Götin á tveimur brýnanna (til vinstri) gefa til kynna að þau hafi verið þrœdd upp á band og fest við klœði eða belti kvenna. Flögubergið í brýnunum er ekki íslenskt heldur talið upprunnið frá Vesturlandi Noregs eins og ýmislegt fleira er fannst við fornleifarannsóknirnar í Herjólfsdal. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, htutföll 4:5).


ctr


Fjögur pottbrot úr klébergi. Pottarnir voru höggnir út í kléberg; steintegund sem ekki er til hér á landi, enda talið aö pottarnir hafi komið frá Noregi þar sem nóg er af klébergi. Klébergspottar hentuðu vel þegar matur var seyddur. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, hlutföll 1:3).


ctr


Nokkrir munir úr rauðajárni, en þeir voru gegnumryðgaðir er þeir fundust. Hér má greina nagla og hnoð en einnig leifar af hnífum og sigð. (Ljósmynd Ímynd 12.01.1989, hlutföll 2:5).


ctr


Hringprjónn úr bronsi (13 sm langur) eins og hann bar fyrir augu við uppgröftinn í Herjólfsdal. Prjónninn fannst ofarlega í mannvistarlagi og er því frá síðasta hluta byggðarinnar í Herjólfsdal. Hringprjónar voru notaðir til að taka saman skikkjuna á brjóstinu eða kyrtilklauf og eru prjónar af þessari gerð frá víkingatíma (= frá 800 til 1000/1050 e.Kr. (Ljósmynd Magnús Þorkelsson 13.08.1980).


ctr


Nálarhús úr bronsi (2,8 sm að lengd og 0,5 sm í þvermál) sem fest hefur verið með keðju við klœði eða belti kvenna. Nálarhúsið var frá lokaskeiði byggðarinnar í Herjólfsdal en slík nálarhús eru talin frá víkingatíma. Á myndinni sést hversu keðjan á nálarhúsinu er ofur fíngerð. (Ljósmynd eftir röntgenmynd frá forvörsludeild Forngripasafnsins (Oldsaksamlingen, við Oslóarháskóla, 1983).


ctr


Hér má sjá þverskurðinn á seyðisholu 3 í skála I. Matarílát, svo sem klébergspottar, voru lögð í glóðirnar í holunni, holan þar nœst byrgð með mold eða torfi og maturinn síðan seyddur (soðinn) með þessum hætti. Steinarnir í holunni drógu í sig hita frá glóðinni og dreifðu hitanum í seyðisholunni. (Ljósmynd Fjölnir Ásbjörnsson 03.07.1972).


ctr


Dreifing landnámsgjóskunnar [láréttar línur] (gosaska frá upphafi landnáms) og svartrar gjósku (SAS) [lóðréttar línur]] í byggðinni í Herjólfsdal. Samkvœmt niðurstöðum Margrétar Hermannsdóttur er landnámsgjóskan frá seinni hluta 7. aldar og svarta gjóskan frá 8. öld og þar sem landnámsgjóskuna er að finna í sjálfu mannvistarlaginu þá nœr upphaf byggðar í Herjólfsdal aftur á 7. öld. (Teikning Margrét Hermannsdóttir 1988).


ctr


Sennileg tímadreifing hœstu (U-2660) og lœgstu (U-4402) I4C aldursgreiningarinnar á birkiviðarkolum úr byggðinni í Herjólfsdal. Hæsta eða elsta aldursgreiningin nær aftur á 7. öld en sú lœgsta eða yngsta er frá 10. eða 11. öld. Þessar aldursgreiningar ásamt öðrum niðurstöðum fornleifarannsóknanna í Herjólfsdal gefa til kynna að byggðin í dalnum nái aftur á 7. öld og að hún hafi lagst af á mörkum víkingatíma og miðalda, þ.e.a.s. öðru hvoru megin við aldamótin 1000. (Hin myndræna uppsetning aldursgreininganna er unnin af Steinari Gulliksen við Tækniháskóla Noregs í Þrándheimi og byggir á tölvuforriti frá van der Plicht, Groningen, 1988. BP=Before Present=fyrir nútíma).


ctr


Á myndinni er ofn sem notaður hefur verið til að þurrka korn, en byggfrœ fundust innan sem utan við matargerðarhúsið (VII), þar sem ofninn var að finna. Kornið hefur legið á hellum sem lagðar voru yfir ofnrennuna sem sjá má fyrir miðri mynd. Hugsanlegt er að ofninn hafi einnig verið notaður við reykingu matvæla. Kornþurrkunarofn var stundum nefndur sofn. (Ljósmynd Margrét Hermannsdóttir 13.09.1980).


ctr


Á myndinni má sjá snið sem tekið var austan við matargerðarhúsið (VII), en undir sandlaginu efst á myndinni er þykkt gráleitt mannvistarlag með rauðbrúnum röndum og neðarlega í mannvistarlaginu er grágræn rönd, sem er hin svokallaða landnámsgjóska. Sandlagið efst í sniðinu er til merkis um gífurlegan uppblástur sem gæti hafa valdið því að byggðin í Herjólfsdal lagðist af öðru hvoru megin við aldamótin 1000. (Ljósmynd Margrét Hermannsdóttir 08.08.1983).




Saga Vestmannaeyja efnisyfirlit