Blik 1965/Gamlar myndir

Efnisyfirlit 1965

Gamlar myndir

Skipshöfn Ólafs skipstjóra Ingileifssonar á v/b Karli, fyrir um það bil 45 árum. —
Aftari röð frá vinstri: 1. Sigurður (af Austfjörðum), 2. ? 3. Guðni Jónsson frá Ólafshúsum, 4. Aðalsteinn Sigurhansson, Brimnesi, 5. Óskar Kárason frá Reykjavík.
Fremri röð frá vinstri: 1. Sveinn Sigurhansson frá Brimnesi, 2. Ólafur Ingileifsson, 3. Eyþór Árnason úr Mýrdal.

Tangaverzlunin (Júlíushaab) var vestasta verzlunin í Vestmannaeyjum. Árið 1869 varð Gísli Engilbertsson frá Syðstu-Mörk undir Eyjafjöllum verzlunarmaður við Tangaverzlun, sem sonur N. Bryde, J.P.T. Bryde, átti þá. Árið eftir að N. Bryde dó (hann lézt 1879) og J.P.T. Bryde erfði Austurbúðina (Garðsverzlun), þá gerðist G.E. verzlunarstjóri við Tangaverzlun og rak hana sem eigandi hennar væri sökum þess, að enginn einn kaupmaður mátti eiga nema eina verzlun á sama stað. Gísli Engilbertsson var verzlunarstjóri til 1893. Það ár var Tangaverzlunin lögð niður. Eftir það var G.E. starfsmaður við Garðsverzlun.
Húsin á myndinni frá vinstri: — Verzlunarhúsið er lengst til vinstri og snýr austur og vestur. Sölubúðin var í miðju húsinu, en íbúð í vesturenda. Þar bjó Gísli verzlunarstjóri Engilbertsson. Í austurenda verzlunarhússins lá stigi frá útidyrum, upp á loftið. Þar var geymt ómalað korn og fleira, sem þá var borið upp stigann. Langa húsið, sem snýr frá norðri til suðurs, var salthús. Næst norðurstafni þess (austurvestur) er kolahúsið og nyrzt er lýsisbræðsluhúsið.

Afladagur í Eyjum á vertíð fyrir rúmum 40 árum.

Þetta er gömul mynd af bjargsigi í Vestmannaeyjum og því markverðari, að sigmaður og sá er undir situr, „gjörðu garðinn frægan“ á sinni tíð. Sigmaðurinn er Gísli Stefánsson frá Ási, en Gísli Lárusson bóndi í Stakkagerði „situr undir“. Bjargsig er forn og ný íþrótt í Eyjum og hafa Vestmannaeyjar fóstrað á ýmsum tímum slyngustu og nafnkunnustu sigmenn landsins. Bjargsig hefur verið fastur skemmtiliður á dagskrá Þjóðhátíðar Vestmannaeyja um tugi ára.

Skipshöfn á m/b Glað, VE 270, og aðgerðarmenn útgerðarinnar á vetrarvertíð 1933.
Aftari röð frá vinstri: Ólafur Tryggvason, Fáskrúðsfirði; Bóas Valdórsson, Reyðarfirði; Valdimar Tómasson, Vík í Mýrdal; Anton ?, Þykkvabæ; Ottó Guðmundur Vestmann, Fáskrúðsfirði; Kristján ?, Reykjavík; Jón Björnsson frá Gerði, Vm.; Ketill Brandsson, Hrútafellskoti undir Eyjafjöllum. —
Fremri röð: Vilmundur Guðmundsson, Vm.; Ólafur Halldórsson, Hafnarnesi í Fáskrúðsfirði; Eyjólfur Gíslason, Bessastöðum í Vm. með Gísla son sinn; Guðlaugur Brynjólfsson, útgerðarmaður, Lundi; Þorsteinn Brynjólfsson, bóndi í Þórlaugargerði; Valtýr Brandsson frá Önundarhorni undir Eyjafjöllum; Ingimundur Brandsson, Yzta-Bæli, Eyjafjöllum.

Hin kunnu og merku hjón á Kirkjubæ á sínum tíma, Halla Guðmundsdóttir og Guðjón Eyjólfsson. Guðjón bóndi var f. 9. marz 1872 og d. 14. júlí 1935. Frú Halla var f. 4 september 1876 og d. 7. september 1939.

Legið á 8-æring undir Eiðinu og beðið skips. Myndin mun tekin um aldamótin síðustu. Haraldur Ólafsson, bankamaður í Reykjavík, gaf Byggðarsafninu mynd þessa.

Kauptúnið í Vestmannaeyjum um aldamótin síðustu.

Vestmannaeyjakaupstaður 1920.

Þessi mynd er af bátum með færeysku lagi. Þeir eru settir upp í Fúlu, sem var vestan við Nausthamar, á milli hans og Hrófanna. Róðrarbátar með þessu lagi voru margir í Eyjum á fyrstu tveim áratugum 20. aldarinnar. Voru notaðir til að skjögta á milli lands og vélbáts eftir að vélbátaútgerðin hófst. Þá kallaðir skjögtbátar.

Nemendur grafa fyrir undirstöðum byggingar Gagnfræðaskólans í febrúar 1947.

Lifrarbrœðsluskúrar, sem stóðu á svæðinu sunnan við Vélsmiðjuna Völund. Skúrinn á miðri myndinni hét París. Þar bjó Jón sladdi og skar tóbak. Handan við austurþilið á vistarveru hans var lifrin brædd í stórum pottum.

Myndin mun vera tekin árið 1922. Uppskipun á timbri við Tangabryggjuna. Kvenfólk m.a. er í timburvinnunni. Á bryggjunni stendur ein fyrsta vörubifreiðin, sem hingað var keypt. V/b Minerva liggur nœst bryggjunni til hægri á myndinni.

Þjóðhátíð Vestmannaeyja fyrir 50 árum.

Stakkagerði Gísla gullsmiðs Lárussonar. Fólk við heyskap.
Frá vinstri: Guðbjörg kona Þorkels heitins í Sandprýði; Theodóra Gísladóttir, elzta barn Stakkagerðishjónanna; Jóhanna Árnadóttir, kona Gísla; Ágústa Lárusdóttir, systir Ólafs heitins héraðslæknis.

Verzlunarhús Miðbúðarinnar um aldamótin, séð frá suðri. Hornskerta húsið til hægri er Godthaab.

Saltfiskþurrkun á stakkstæðum Gísla J. Johnsen sunnan verzlunarhúsa Edinborgar þar sem Rafstöðvarhúsið stendur nú. Þessi hús standa þarna enn, eign Einars Sigurðssonar. Myndin mun tekin sumarið 1923.

Í tilefni þess, að bæjarstjórn hefir nú veitt í fyrsta sinn allríflegan styrk til Byggðarsafns Vestmannaeyja, kr. 100.000,00, leyfir Blik sér að birta hér mynd af hinni sístarfandi byggðarsafnsnefnd bæjarins. Nefndin hefir nú starfað í 13 ár. — Fátt fæðist í Eyjum án sárra hríða.

Bóndahjónin í Draumbæ, Sæmundur Ingimundarson, (f. þar 1. sept. 1870, d. 22. okt. 1942) og Sigríður Guðrún Eyjólfsdóttir frá Brautarholti í Gullbringu- og Kjósarsýslu (f. 8. nóv. 1880, d. 28. apríl 1950).

Þessar stúlkur voru einu sinni kunnar heimasætur í Eyjum: — Frá vinstri: Þórunn Jónsdóttir frá Túni (Þórunn í Þingholti) og Jónína Jónsdóttir í Gerði.

Svo sem mörgum Eyjabúum er enn í fersku minni, þá rak Ísfélag Vestmannaeyja kjötbúð hér í kaupstaðnum um langt árabil. — Hér birtir Blik gamla mynd af slátrun á vegum Ísfélagsins. Breið plankabrú lá á milli nyrðri brúnar Strandvegarins og syðri enda frystihússins, þar sem gengið var inn í búð Ísfélagsins og svo frystihúsið sjálft. Slátrunin fer fram á brú þessari. —
Mennirnir, sem vinna að slátruninni, og drengirnir, sem eru þarna „eins og gráir kettir“ til þess að sjá allt og fylgjast með öllu, taldir frá vinstri: — 1. Ólafur Á. Kristjánsson frá Heiðarbrún, síðar bæjarstjóri í Eyjum og nú forstjóri B.S.V. 2. Páll Andrésson frá Berjaneskoti. 3. Guðjón Tómasson Guðjónssonar í Höfn í Eyjum. 4. Steingrímur Ö. Björnsson, Kirkjulandi, síðar skipstjóri. 5. Óþekktur. 6. Óþekktur. 7. og 8., bograndi, óþekktir. 9. óþekktur. 10. Sigurður Sveinsson Seheving. (Andlitið sést hálft). 11. James White í Björgvin. 12. Haraldur Kristjánsson, Heiðarbrún. 13. Guðfinnur Þorgeirsson, Skel, kunnur sjómaður hér. 14. Páll Jónsson, Garðsstöðum. 15. Óþekktur. 16. Matthías Kristinsson Ástgeirssonar frá Litlabæ.

Hér birtir Blik gamla mynd af vegagerðarmönnum í Meðallandi. Myndin mun vera yfir 60 ára gömul. Heimildarmaður ritsins um nöfn og annað hér er Einar Sigurfinnsson að Kirkjuvegi 29.
Aftari röð frá vinstri: Friðfinnur Sigurðsson, bóndi í Háukotsey, Sigurður Sigurðsson, bóndi í Lágukotey, Ólafur Ingimundarson, til heimilis hjá foreldrum sínum í Langholti, Erasmus Árnason, bóndi að Leiðvelli, Bjarni Markússon, bóndi á Hóli, Sveinn Þorsteinsson, bóndi á Melhól, Erasmus Árnason, bóndi í Nýjabæ, Jón Ormsson, til heimilis hjá foreldrum sínum að Efriey, síðar kunnur rafvirkjameistari í Reykjavík, Hjörleifur Jónsson, bóndi í Sandaseli, Sveinn Sveinsson, síðar kunnur bóndi á Fossi, Ingibergur Þorsteinsson, bóndi að Melhól, Sverrir Ormsson, hjá foreldrum sínum í Efriey, Ásbjöm Jónsson, bóndi í Fljótum. —
Fremri röð frá vinstri: Jóhann Sigurðsson, hjá foreldrum sínum í Bakkakoti, Loftur Guðmundsson, bústjóri á Söndum, Sigurbergur Einarsson, bóndi í Fjósakoti, Elías Stefánsson, í foreldrahúsum að Króki, Einar Einarsson frá Strönd, bóndi að Efriey, Magnús Jónsson, lausamaður að Feðgum, Sigvaldi Sigurðsson, í foreldrahúsum að Bakkakoti, Hávarður Jónsson, bóndi að Steinsmýri, Magnús Jónsson, vinnumaður á Steinsmýri, Sveinn Ingimundarson, bóndi á Melhól.
Þessir menn voru að vegagerð hjá bænum Söndum í Meðallandi skömmu eftir síðustu aldamót (líklega 1903—1905). Þetta mun verið hafa fyrsti vegaspottinn, sem lagður var fyrir ríkisfé austan Mýrdalssands.
Loftur Guðmundsson á Söndum var verkstjóri, en Árni Zakaríasson mun hafa mælt fyrir veginum og kennt mönnum fyrstu „handtökin“, þ.e. komið verkinu af stað.
Þessi vegur entist vel og var í notkun og fjölfarinn svo lengi, sem leiðin lá yfir Kúðafljót. En eftir að brýr komu á vötnin, sem mynda Kúðafljót, þ.e. Eldvatn, Tungufljót, Hólmsá, Skálm o.fl. og vegir að brúm þessum (um Skaftártunguna), lagðist vegur þessi af og er nú gróinn grasi. Yfir hið mikla vatnsfall, Kúðafljót, er nú sjaldan farið, enda Sandar komnir í eyði.
Alla þessa menn þekkti heimildarmaður okkar persónulega. Flestir þeirra eru dánir nema ef til vill þrír.
Friðfinnur Sigurðsson var föðurbróðir Einars heimildarmanns okkar, og Sigurður Sigurðsson var stjúpi hans. Sigurbergur Einarsson var tengdafaðir heimildarmannsins, faðir fyrri konu hans, og þá afi biskupsins, herra Sigurbjörns Einarssonar. Elías Stefánsson varð kaupmaður í Reykjavík og tók sér eftirnafnið Lyngdal.
Upphaflega mun Eggert ljósmyndari að Söndum Guðmundsson hafa tekið þessa mynd. Hann var bróðir Lofts verkstjóra.

Fjögur elztu börn Vigfúsar útgerðarmanns í Holti Jónssonar í Túni Vigfússonar. — Frá vinstri: Guðrún, f. 27. sept. 1901, d. 13/4 1957; Sigríður, f. 16. sept. 1903; Guðmundur, f. 10. febr. 1906; Jón, f. 10. júli 1907.

Miðbúðarhúsin.

Lengst til vinstri eru nokkrir „hjallar“ eins og þessi litlu hús úr torfi og timbri vorn kölluð hér í Eyjum. Á miðri myndinni sést verzlunarhús Miðbúðarinnar, langa húsið dökka. Hægra megin við það sést hús með skerta stafna. Það er Godthaab. Þessi hús keypti Gísli J. Johnsen, er hann fékk byggingu fyrir lóð Miðbúðarinnar upp úr aldamótum. Lengst til hægri sjást nokkur af verzlunarhúsum Austurbúðarinnar og hjallar þar í nánd. Þar sést hús með skertum stöfnum. Það er Nöjsomhed, sem stóð þar sem Stafholt (Víðisvegur 7) stendur nú, austan við Jómsborg.