„Blik 1971/Páll Bjarnason, skólastjóri, fyrri hluti“: Munur á milli breytinga

Snemma bar á ríkri bókhneigð hjá Páli Bjarnasyni. Hann þráði mest á unga aldri að geta veitt sér menntun, afla sér menntunar, svo sem hann gat mest og bezt gert á þeim tímum. Hann lauk kennaraprófi frá Kennaraskólanum í Flensborg í Hafnarfirði vorið 1907. Síðar naut hann fræðslu á tveim kennaranámskeiðum við Kennaraskóla Íslands í Reykjavík, eftir að skólinn tók þar til starfa. Þá stundaði hann einnig um skeið nám við lýðháskóla í Danmörku. <br>

Haustið 1907 gerðist Páll Bjarnason barnakennari austur í Grímsnesi. Árið eftir stundaði hann kennslu sína í námunda við æskustöðvarnar,  Sandvíkurhreppnum. <br>

Á síðari skólastjóraárum Páls Bjarnasonar á Stokkseyri, gáfu nokkrir Eyrbekkingar út vikublað, sem þeir nefndu Suðurland. Aðalstarfskraftur þess var um skeið Jón Jónatansson, búfræðingur og alþingismaður Árnesinga. <br>

Með 25. tbl. 5. árgangs 12. júlí 1915 gerðist Páll skólastjóri Bjarnason ritstjóri Suðurlands og ábyrgarmaður. Ritstjórnarstörf þessi annaðist hann aðeins nokkra mánuði eða fram í jan. 1916. Þau störf hans leiddu þó til þess, að Gísli J. Johnsen réð hann ritstjóra blaðs síns Skeggja. <br>

Alls komu fram 7 listar yfir fulltrúaefni til bæjarstjórnarkosninganna. Á nokkrum listanna voru sömu mennirnir. T.d. var Páll ristjóri á 4 listum og efstur á D-listanum með [[Gísli Lárusson|Gísla Lárussyni]] útgerðarmanni og kaupfélagsstjóra, og [[Árni Filippusson|Árna Filippussyni]] gjaldkera í Ásgarði. Þá var Páll Bjarnason þriðji maður á E-listanum, þar sem Gísli J. Johnsen var efstur og [[Magnús Guðmundsson (Vesturhúsum)|Magnús Guðmundsson]] á Vesturhúsum í öðru sæti. <br>

Samtals hlaut Páll Bjarnason 155 atkvæði. Fleiri atkvæði hlutu þeir [[Jóhann Þ. Jósefsson]],184 atkvæði, og Gísli J. Johnsen, 162 atkvæði. Verkamenn áttu engan sérstakan lista við fyrstu bæjarstjórnarkosningarnar í Vestmannaeyjum, en þrír af forgöngumönnum þeirra í hagsmunabaráttunni, sem þá var býsna skammt á veg komin í Vestmannaeyjum, voru við miðju á tveim listunum. Það voru þeir [[Guðlaugur Hansson]] á Fögruvöllum, [[Eiríkur Ögmundsson]] í Dvergasteini og  

Hugsjón Páls Bjarnasonar um bæjarstjórn í Vestmannaeyjum og þar með breytta stjórnarhætti í byggðinni til framfara og alhliða hagsbóta, var orðin að veruleika. <br>

Þá verður hér drepið á fleiri hugsjónamál hans og gerð nokkur grein fyrir örlögum þeirra, sigrum eða ósigrum. <br>

Vorið 1914 var haldið kennaranámskeið við Kennaraskóla Íslands, og sótti frú Dýrfinna það.  Haustið 1915 gerðist hún farkennari í Austur-Landeyjum. Því starfi gegndi hún þrjá vetur.  Haustið 1918 bauð Björn H. Jónsson, barnaskólastjóri í Vestmannaeyjum, henni kennarastöðu við skólann þar. Því boði tók hún. Vori5 1920 fór Dýrfinna Gunnarsdóttir, kennslukona í Vestmannaeyjum, til Danmerkur og dvaldist meginið af sumrinu við nám í Lýðháskólanum í Friðriksborg og sat norræna kennaraþingið, sem þá var haldið í Ósló það sumar. <br>

Alls var frú Dýrfinna kennari í Vestmannaeyjum 4 vetur. <br>

Heimili frú Dýrfinnu er að Sundlaugarvegi 7 í Reykjavík.

,,Enginn auðmaður er svo ríkur, að hann vilji ekki gefa öll sín auðæfi fyrir góða heilsu, ef hann annars vantar hana. Ekkert er mönnum sárara um að missa ... Dýrmætust er heilsan þó daglaunafólkinu, sem byggir alla framtíð sína á góðri heilsu og vinnuþreki. Nú gerast þau dæmin mörg, að fólk fatlast af sjúkdómum og slysum og fær engar bætur neinstaðar frá, nema kannske gjafir góðra manna, ef nauðsyn þykir nógu sár; annars engar bætur. Öreigar eiga þá ekki á öðru völ en að leita á náðir sveitarinnar ... Slysatryggingar tíðkast ekki hér á landi nema fyrir sjómenn, og því síður sjúkratryggingar fyrir daglaunamenn, nema samlögin, sem komin eru á fót á fáeinum stöðum á landinu ... Nágrannaþjóðirnar hafa komið öllu þess háttar í gott horf hjá sér ... Slíkar stofnanir greiða legukostnað sjúklinga, læknishjálp og lyf. Munar það ekki allsmáu fyrir fátæklinga. Þar að auki gjalda þær (Sjúkrasamlagsstofnanirnar) sjúklingunum dagkaup, meðan þeir eru frá verki, ef sérstakt iðgjald er greitt fyrir það ...“ <br>

Hér vekur Páll Bjarnason máls á markverðri hugsjón, sem almenningur hér á landi bar lítið skyn á þá. Hann var hér á undan samtíð sinni í hugsun, hugmyndum og þekkingu, því að fyrstu lög um sjúkrasamlög á Íslandi voru ekki samþykkt á Alþingi fyrr en 28. nóvember 1919. <br>

Sjúkrasamlagshugsjónin hélzt við lýði, þó að ekkert yrði úr framkvæmdum fyrstu árin, eftir að hún var vakin. <br>

Loks 6. desember 1926 var haldinn undirbúningsfundur að stofnun [[Sjúkrasamlag Vestmannaeyja hið fyrsta|Sjúkrasamlags Vestmannaeyja]]. Boðað var til hans í [[Nýjabíó]] (að Vestmannabraut nr. 28). Í bráðabirgðastjórn Sjúkrasamlagsins voru kosnir þeir Páll Bjarnason, skólastjóri, [[Antoníus Baldvinsson]], verkamaður í Byggðarholti, [[Jón Jónsson (Hlíð)|Jón Jónsson]], útgerðarmaður í Hlíð, [[Auðunn Oddsson]], skipstjóri í Sólheimum, og [[Steinn Ingvarsson]], verkamaður, til heimilis þá að Gunnarshólma við Vestmannabraut. Á fundi þessum var afráðið að sníða lög Samlagsins eftir lögum Sjúkrasamlags Reykjavíkur, sem þá hafði verið stofnað og starfrækt um nokkurt skeið. <br>

Að lokum segir hugsjónamaðurinn : „Með einlægum áhuga almennings á slíku máli sem þessu, er allt fengið. ''Fé kemur þá af sjálfu sér''. (Leturbr. hans) ... Þau fyrirtæki skortir ekki fé, sem allir vilja hlynna að eftir megni.“ <br>

Miðvikudaginn 12. jan. 1927 var síðan boðað til hins eiginlega stofnfundar Sjúkrasamlags Vestmannaeyja. Þennan fund sátu 88 stofnendur, og virtist áhugi mikill fyrir stofnun Sjúkrasamlagsins. Meðan á fundinum stóð bættust um 30 manns inn á hann og óskuðu að fá að vera með

Lög þessa Sjúkrasamlags Vestmannaeyja hlutu staðfestingar stjórnarráðsins 14. marz 1927. <br>

Nú var unnið að því fram á sumar 1927 að fá fólk til þess að skrifa sig inn í Sjúkrasamlagið og gangast undir að hlíta lögum þess og skuldbindingum. <br>

sjúkrasamlag í bænum, en aðeins 7 manns höfðu til þessa skráð sig lagalega inn í Sjúkrasamlagið, þrátt fyrir áróður, viðtöl, starf og strit. „Þar með var draumurinn búinn“. Hugsjón þessi varð ekki að veruleika í það sinn. <br>

En samt hélt þessi hugsjón Páls Bjarnasonar velli.  Og 1. apríl 1935 var aftur hafizt handa um stofnun  

Þannig sá Páll skólastjóri þessa hugsjón sína rætast og þróast öðrum til styrktar og ómetanlegrar hjálpar þau þrjú síðustu árin, er hann þá átti eftir ólifuð hér í heimi.