Kristín Magnúsdóttir (Litlabæ)

Kristín Magnúsdóttir húsfreyja í Litlabæ fæddist 10. janúar 1859 að Skíðbakka í Landeyjum og lést 13. júlí 1938 í Eyjum.

Ætt og uppruni

Faðir hennar var Magnús bóndi á Skíðbakka í A-Landeyjum og í Berjanesi í V-Landeyjum, f. 1824, d. 7. júlí 1904 í Eyjum, Jónsson bónda á Mið-Kekki (Svanavatni) í Stokkseyrarhreppi, f. 19. júní 1799 í Andrésfjósum á Skeiðum, d. í júlí 1888, Þorsteinssonar tómthúsmanns á Þóroddsá eystri í Ölfusi 1801, í Brú í Stokkseyrarhreppi 1804-1813, f. 1769, d. 12. ágúst 1813, Pálssonar, og konu Þorsteins Pálssonar, Margrétar húsfreyju, f. 1776, d. 1852, Gísladóttur í Kampholti í Flóa, Vigfússonar.
Móðir Magnúsar Jónssonar í Berjanesi og fyrri kona Jóns Þorsteinssonar var Kristín húsfreyja, f. 7. október 1791, d. 23. júlí 1827, Þorsteinsdóttir bónda á Kílhrauni á Skeiðum 1816, f. 1761, d. 23. maí 1817, Eiríkssonar, og konu Þorsteins Eiríkssonar, Vigdísar húsfreyju, f. 1763, d. 9. september 1841, Guðnadóttur.

Móðir Kristínar í Litlabæ og kona Magnúsar í Berjanesi var Margrét húsfreyja, f. 17. júlí 1820 á Skíðbakka í A-Landeyjum, d. 3. febrúar 1909 í Eyjum, Guðmundsdóttir bónda á Skíðbakka 1817-1840, f. 1792 á Lágafelli í A-Landeyjum, d. 27. mars 1840 í Eyjum, Magnússonar bónda á Búðarhóli í A-Landeyjum, f. 1763 í Vatnsdalskoti í Breiðabólstaðarsókn, d. 26. júní 1839 á Kirkjulandi í A-Landeyjum, og fyrri konu Magnúsar á Búðarhóli, Kristínar húsfreyju, ættaðri úr Mýrdal, f. 1755, d. 16. september 1796, Árnadóttur.
Móðir Margrétar og síðari kona Guðmundar á Skíðbakka var Málhildur húsfreyja, f. 28. júní 1798 í Klasbarðahjáleigu, d. 18. júní 1845 á Skíðbakka, Guðmundsdóttir bónda á Voðmúlastaða-Suðurhjáleigu (Bólstað) í A-Landeyjum, f. 1772 á Skúmsstöðum í V-Landeyjum, d. 21. október 1840, Einarssonar og fyrri konu, (október 1795), Guðmundar Einarssonar, Guðrúnar húsfreyju, f. 1774, d. 5. október 1805, Jónsdóttur í Vestri-Garðsauka í Hvolhreppi Atlasonar.

Ættbogi í Eyjum

Þau Magnús Jónsson og Margrét Guðmundsdóttir kona hans fluttust til Eyja og létust þar. Guðmundur Magnússon á Skíðbakka, faðir Margrétar, lést einnig í Eyjum.
Síðari kona Jóns Þorsteinssonar á Mið-Kekki var Þórdís húsfreyja Þorsteinsdóttir og voru þau hjón foreldrar Þorsteins Jónssonar héraðslæknis í Eyjum 1865-1905.
Magnús faðir Kristínar í Litlabæ og Þorsteinn læknir voru því hálfbræður.
Systur Kristínar Magnúsdóttur í Litlabæ voru m.a. Sigríður Magnúsdóttir húsfreyja, kona Júlíusar Guðmundar Guðmundssonar bróður Ástgeirs í Litlabæ og Guðrún á Búastöðum kona Gísla Eyjólfssonar.

Lífsferill og fjölskylda

Kristín var tveggja ára með foreldrum sínum í Berjanesi í V-Landeyjum 1860, 11 ára þar 1870 og 21 árs þar 1880.
Kristín og Ástgeir fluttust til Eyja 1886 og giftu sig 1887.
Þau bjuggu í Litlabæ 1890 með börnunum Jónínu 6 ára, Magnúsi 3 ára, Guðmundi eins árs, Guðrúnu á fyrsta ári. Þar bjuggu hjá þeim „í hjónanna þjónustu“ foreldrar Kristínar húsfreyju, Magnús Jónsson 67 ára og Margrét Guðmundsdóttir 71 árs. Sigríður systir Kristínar er þar vinnukona. Léttadrengur er Guðlaugur Hansson 16 ára og ómagi, á sveitinni, er þar Einar Jónsson 79 ára, skilinn.
Við manntal 1901 var Kristín húsfreyja í Litlabæ með Ástgeiri og börnunum Jónínu elstri 17 ára, Magnúsi, Guðmundi, Guðrúnu, Ólafi, Valdimar og Kristínu yngstri, eins árs. Auk þess voru gömlu hjónin, foreldrar Kristínar hjá henni, Magnús 78 ára og Margrét 83 ára. Guðlaugur Hansson var þar 27 ára lausamaður, leigjandi.
Við manntal 1910 voru enn hjá þeim 4 börn þeirra, Guðmundur , Ólafur, Valdimar Guðmundur og Kristín.
Vinnukonur hjá henni voru Þórunn Ketilsdóttir og Kristín Jónsdóttir frá Fossi í Mýrdal.
Kristín var með leigjanda Vilhjálm Einar Magnússon, f. 6. september 1887, d. 25. september 1953, son Magnúsar Vigfússonar í Presthúsum.
Einnig bjuggu þá í Litlabæ Guðrún Ástgeirsdóttir, dóttir þeirra Ástgeirs og maður hennar, Einar Sæmundsson trésmiður, síðar á Staðarfelli.
Við talningu 1920 bjuggu þau enn í Litlabæ með Kristínu og Valdimar Guðmund hjá sér, og Þórunn Ketilsdóttir var þar vinnukona, en auk þess bjuggu þar Ólafur sonur þeirra með fjölskyldu sinni og Guðmundur með fjölskyldu sinni.
Kristín lést 13. júlí 1938 og Ástgeir 30. september 1943.

Maður Kristínar í Litlabæ var Ástgeir Guðmundsson formaður og bátasmiður, f. 27. október 1858, d. 30. september 1943.
Börn Kristínar og Ástgeirs hér:
1. Jónína Ástgeirsdóttir bústýra á Bergi 1910, hjá Þórði Jónssyni formanni frá Gamla-Hrauni á Eyrarbakka. Hún var fædd 4. júlí 1884 í V-Landeyjum og lést 8. mars 1917.
2. Magnús Ástgeirsson sjómaður, f. 1887, fórst af mb. Sæborgu VE-124 9. október 1909.
3. Guðmundur Ástgeirsson sjómaður, f. 22. maí 1889, d. 26. ágúst 1970.
4. Guðrún Ástgeirsdóttir húsfreyja, fyrri kona Einars Sæmundssonar húsasmíðameistara, síðar á Staðarfelli. Hún var fædd 5. ágúst 1890 og lést 28. nóvember 1915.
5. Ólafur Ástgeirsson formaður og bátasmiður, f. 3. ágúst 1892, d. 8. apríl 1966.
6. Valdimar Guðmundur Ástgeirsson málari og leikari, f. 19. september 1898, d. 26. júlí 1978.
7. Kristín Ástgeirsdóttir húsfreyja, f. 9. ágúst 1900, d. 19. janúar 1991.

---

Heimildir

• Samantekt: Víglundur Þór Þorsteinsson.
• Bólstaðir og búendur í Stokkseyrarhreppi. Guðni Jónsson. Stokkseyringafélagið í Reykjavík 1952.
• Heimaslóð.is.
• Íslensk skip. Jón Björnsson. Iðunn 1990.
• Íslendingabók.is.
• Landeyingabók – Austur-Landeyjar. Valgeir Sigurðsson og fleiri. Ritstjóri: Ragnar Böðvarsson. Austur-Landeyjahreppur, Gunnarshólma 1999.
• Læknar á Íslandi. Gunnlaugur Haraldsson. Þjóðsaga 2000.
• Manntöl.