„Vestmannaeyjabær“: Munur á milli breytinga
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Mynd:Herjolf1.JPG|thumb|350px|right|''„Víst er fagur Vestmannaeyjabær, vinaleg er einnig Heimaey,“'' segir í laginu. [[Herjólfur]] siglir inn innsiglinguna í blíðskaparveðri.]] | [[Mynd:Herjolf1.JPG|thumb|350px|right|''„Víst er fagur Vestmannaeyjabær, vinaleg er einnig Heimaey,“'' segir í laginu. [[Herjólfur]] siglir inn innsiglinguna í blíðskaparveðri.]] | ||
Í upphafi [[landnám]]s komu | Í upphafi [[landnám]]s komu Vestmannaeyjar fyrst við sögu, en þá flýðu þrælar Hjörleifs, fóstbróður Ingólfs Arnarsonar, til Eyja eftir að hafa drepið Hjörleif og fylgdarlið hans. Þá segir í Landnámu að [[Herjólfur Bárðarson]] hafi fyrstur manna numið land í Vestmannaeyjum um 900. | ||
[[Gissur hvíti]] og [[Hjalti Skeggjason]] byggðu kirkju á [[Hörgaeyri]], sunnan við [[Heimaklettur|Heimaklett]], í kringum árið 1000 og var það fyrsta kirkja sem byggð var á Íslandi. | [[Gissur hvíti]] og [[Hjalti Skeggjason]] byggðu kirkju á [[Hörgaeyri]], sunnan við [[Heimaklettur|Heimaklett]], í kringum árið 1000 og var það fyrsta kirkja sem byggð var á Íslandi. | ||
Lína 11: | Lína 11: | ||
Árið 1627 réðust [[Tyrkjaránið|sjóræningjar]] á land í Eyjum og rændu 242 og drápu 36 íbúa. Í Vestmannaeyjum bjuggu um 500 manns á þessum tíma, þannig að aðeins 200 manns sluppu undan árásinni. Af þeim sem seldir voru til þrælkunar í Algeirsborg komu aðeins 22 aftur til Eyja. | Árið 1627 réðust [[Tyrkjaránið|sjóræningjar]] á land í Eyjum og rændu 242 og drápu 36 íbúa. Í Vestmannaeyjum bjuggu um 500 manns á þessum tíma, þannig að aðeins 200 manns sluppu undan árásinni. Af þeim sem seldir voru til þrælkunar í Algeirsborg komu aðeins 22 aftur til Eyja. | ||
Í [[Jarðabók Árna Magnússonar| | Í [[Jarðabók Árna Magnússonar|Jarðabók Árna Magnússonar]] frá 1703 eru íbúar í Vestmannaeyjum 318 talsins. Á 18. öld fækkaði heldur íbúum og um aldamótin 1800 bjuggu í Eyjum aðeins 173. | ||
[[Mynd:Vestmannaeyjar um 1930.jpg|thumb|350px|left|Vestmannaeyjabær um 1930.]] | [[Mynd:Vestmannaeyjar um 1930.jpg|thumb|350px|left|Vestmannaeyjabær um 1930.]] | ||
Meðan konungsútgerð og útgerð einokunarkaupmanna var við lýði voru Eyjamenn skyldaðir til að róa á dönskum skipum. Þegar einokuninni lauk áttu eyjaskeggjar því engin vertíðarskip og þau skip sem voru fyrir í Vestmannaeyjum voru seld. Lítið var því um útgerð á 19. öldinni, en gerðar voru tilraunir til þilskipaútgerðar á seinni hluta aldarinnar. Þær tilraunir gengu hins vegar ekki vel. | Meðan konungsútgerð og útgerð einokunarkaupmanna var við lýði voru Eyjamenn skyldaðir til að róa á dönskum skipum. Þegar einokuninni lauk áttu eyjaskeggjar því engin vertíðarskip og þau skip sem voru fyrir í Vestmannaeyjum voru seld. Lítið var því um útgerð á 19. öldinni, en gerðar voru tilraunir til þilskipaútgerðar á seinni hluta aldarinnar. Þær tilraunir gengu hins vegar ekki vel. | ||
[[Vélbátaútgerð]] hófst upp úr 1906 og fjölgaði vélbátum ört á næstu árum á eftir. Árið 1912 voru 58 vélbátar sem | [[Vélbátaútgerð]] hófst upp úr 1906 og fjölgaði vélbátum ört á næstu árum á eftir. Árið 1912 voru 58 vélbátar sem reru frá Vestmannaeyjum sem þá voru orðnar stærsta verstöð á landinu. Óhætt er að segja að fiskveiðar og fiskvinnsla, ásamt þjónustu við sjávarútveginn, hafi upp frá því verið burðarás atvinnulífs í Vestmannaeyjum. | ||
Árið 1919 fengu Vestmannaeyjar kaupstaðarréttindi og kusu Eyjamenn þá sína fyrstu bæjarstjórn. | Árið 1919 fengu Vestmannaeyjar kaupstaðarréttindi og kusu Eyjamenn þá sína fyrstu bæjarstjórn. |
Útgáfa síðunnar 3. nóvember 2005 kl. 21:15
Í upphafi landnáms komu Vestmannaeyjar fyrst við sögu, en þá flýðu þrælar Hjörleifs, fóstbróður Ingólfs Arnarsonar, til Eyja eftir að hafa drepið Hjörleif og fylgdarlið hans. Þá segir í Landnámu að Herjólfur Bárðarson hafi fyrstur manna numið land í Vestmannaeyjum um 900.
Gissur hvíti og Hjalti Skeggjason byggðu kirkju á Hörgaeyri, sunnan við Heimaklett, í kringum árið 1000 og var það fyrsta kirkja sem byggð var á Íslandi.
Vestmannaeyjar voru í bændaeign fram á 12. öld er þær komust í eigu Skálholtsstóls. Í byrjun 15. aldar verða þær síðan eign Danakonungs.
Árið 1609 urðu Vestmannaeyjar sérstök sýsla og árið 1874 urðu þær ríkiseign.
Árið 1627 réðust sjóræningjar á land í Eyjum og rændu 242 og drápu 36 íbúa. Í Vestmannaeyjum bjuggu um 500 manns á þessum tíma, þannig að aðeins 200 manns sluppu undan árásinni. Af þeim sem seldir voru til þrælkunar í Algeirsborg komu aðeins 22 aftur til Eyja.
Í Jarðabók Árna Magnússonar frá 1703 eru íbúar í Vestmannaeyjum 318 talsins. Á 18. öld fækkaði heldur íbúum og um aldamótin 1800 bjuggu í Eyjum aðeins 173.
Meðan konungsútgerð og útgerð einokunarkaupmanna var við lýði voru Eyjamenn skyldaðir til að róa á dönskum skipum. Þegar einokuninni lauk áttu eyjaskeggjar því engin vertíðarskip og þau skip sem voru fyrir í Vestmannaeyjum voru seld. Lítið var því um útgerð á 19. öldinni, en gerðar voru tilraunir til þilskipaútgerðar á seinni hluta aldarinnar. Þær tilraunir gengu hins vegar ekki vel.
Vélbátaútgerð hófst upp úr 1906 og fjölgaði vélbátum ört á næstu árum á eftir. Árið 1912 voru 58 vélbátar sem reru frá Vestmannaeyjum sem þá voru orðnar stærsta verstöð á landinu. Óhætt er að segja að fiskveiðar og fiskvinnsla, ásamt þjónustu við sjávarútveginn, hafi upp frá því verið burðarás atvinnulífs í Vestmannaeyjum.
Árið 1919 fengu Vestmannaeyjar kaupstaðarréttindi og kusu Eyjamenn þá sína fyrstu bæjarstjórn.
Vestmannaeyjabær starfrækir ýmsar deildir og stofnanir:
- Félags- og fjölskyldusvið Vestmannaeyjabæjar
- Umhverfis- og framkvæmdasvið Vestmannaeyjabæjar
- Fræðslu- og menningarsvið Vestmannaeyjabæjar
- Stjórnsýslu- og fjármálasvið Vestmannaeyjabæjar
- Þjónustumiðstöð Vestmannaeyja — Sér um viðhald og aðra þjónustu fyrir bæinn.
- Fiska- og Náttúrugripasafn Vestmannaeyja
- Bókasafn Vestmannaeyja
- Byggðasafn Vestmannaeyja
- Hraunbúðir — Dvalarheimili aldraðra
- Leikfangasafn Vestmannaeyja
- Kertaverksmiðjan Heimaey — Verndaður vinnustaður.
- Félagsheimili Vestmannaeyja
- Íþróttamiðstöð Vestmannaeyja
- Náttúrustofa Suðurlands
- Héraðsskjalasafn Vestmannaeyja
- Athvarfið
- Sambýlið
- Skammtímavistunin Búhamri 17
- Slökkvilið Vestmannaeyja
- Malbikunarstöð Vestmannaeyja
- Sorpeyðingarstöð Vestmannaeyja
- Nýsköpunarstofa Vestmannaeyja
- Vinnuskólinn
Íbúafjöldi í Vestmannaeyjum
Ár: | Fjöldi íbúa: |
1900 | um 500 |
1925 | 3.184 |
1950 | 3.726 |
1960 | 4.675 |
1965 | 5.023 |
1970 | 5.179 |
1971 | 5.231 |
1972 | 5.179 |
1973 | 4.892 |
1974 | 4.369 |
1975 | 4.421 |
1976 | 4.568 |
1978 | 4.634 |
1980 | 4.727 |
1982 | 4.657 |
1984 | 4.789 |
1986 | 4.785 |
1988 | 4.737 |
1990 | 4.913 |
1991 | 4.923 |
1992 | 4.867 |
1993 | 4.883 |
1994 | 4.888 |
1995 | 4.804 |
1996 | 4.749 |
1997 | 4.640 |
1998 | 4.594 |
1999 | 4.581 |
2000 | 4.527 |
2001 | 4.436 |
2002 | 4.426 |
2003 | 4.344 |
2004 | 4.215 |
2005 | 4.180 |