Blik 1961/Myndir úr Byggðarsafni

Efnisyfirlit 1961

(Minjasafni Vestmannaeyja)

MYNDIR AF NOKKRUM MUNUM Í BYGGÐASAFNI VESTMANNAEYJA, (MINJASAFNI VESTMANNAEYJA).

Niður til vinstri:
Efsti göngustafurinn er úr dánarbúi Ingimundar bónda Jónssonar. Vestmannaeyingar heiðruðu hjónin Ingimund og Margréti konu hans á gullbrúðkaupi þeirra haustið 1908 með því að halda þeim samsæti og færa þeim gjafir. Þá gáfu þeir Ingimundi þennan staf en Margréti húsfreyju gáfu þeir nælu úr gulli. Margt fleira úr dánarbúi þeirra hjóna er á minjasafninu. Þennan staf gaf safninu Jón Stefánsson í Mandal, en Ingimundur var langafi hans.
Næst efsti stafurinn á myndinni er úr dánarbúi Árna Filippussonar skólanefndarformanns í Ásgarði við Heimagötu. Kennarar barnaskóla Vestmannaeyja gáfu honum stafinn á 70 ára afmæli hans 17 marz 1926 fyrir fórnfúst starf og mikilvægt til gengis barnaskóla kaupstaðarins. Árni Filippusson var fyrst kosinn í skólanefnd hér 1908 og var gjaldkeri barnaskólans og formaður skólanefndar frá 1916 til dánardægurs 6. janúar 1932. Gefendur: Börn Árna og konu hans Gíslínar Jónsdóttur.
Þriðji stafurinn er úr dánarbúi Halldórs Brynjólfssonar frá Norðurgarði. Stafurinn er vinnuhjúaverðlaun frá Búnaðarfélagi Íslands veitt Halldóri 1928 fyrir 25 ára vinnumennsku hjá Jóni bónda í Gvendarhúsi.
Fjórði stafurinn er úr dánarbúi Bjarna Þorsteinssonar í Gvendarhúsi og er vinnuhjúaverðlaun frá Búnaðarfélagi Íslands fyrir vinnumennsku í tugi ára einnig í Gvendarhúsi Gefandi: Valdimar Árnason, Sigtúni.

Fyrir neðan stafina eru myndir af 4 blóðtökukoppum, sem Ingibjörg Jónsdóttir húsfreyja í Suðurgarði átti og notaði við lækningar og líknarstörf sín hér í Eyjum um árabil. Kopparnir eru nautshornsstiklar með gati. Gefandi: Jóhann sonur þeirra hjóna Ingibjargar og Jóns Guðmundssonar, bónda í Suðurgarði.
Neðan við blóðtökukoppana er mynd af æðabíld úr sama dánarbúi.
Þá er mynd af gamla brunalúðrinum í bænum. Hann var notaður, áður en rafmagn var tekið í notkun, árið 1915.

Neðst er svo mynd af elzta blásturshljóðfæri, sem vitað er að hingað kom til Eyja, líklega 1902—1904. Vitað er, að Brynjúlfur Sigfússon, organisti, sem stjórnaði hér fyrstur manna lúðrasveit, lék á þetta hljóðfæri.

Niður til hægri:
1. Mjólkurfata og strokkur.
2. Kola úr dánarbúi Einars bónda Jónssonar og Árnýjar Einarsdóttur, hjóna í Norðurgarði vestri. Gef.: Guðbjörg húsfreyja í Norðurgarði Einarsdóttir.
3. Kertastjakar úr látúni. Kertastjakinn til hægri er úr dánarbúi séra Brynjólfs Jónssonar á Ofanleiti.
4. Prjónuð peningabudda með lás úr málmi. Hún á þessa sögu: Sumarið 1895 réru þeir saman á litlu juli með færi Gísli Lárusson bóndi og gullsmiður í Stakkagerði og Gísli bóndi Eyjólfsson á Búastöðum. Dag einn stóðu þeir í örum fiski sunnan við Súlnaskersklakk. Einn þorskurinn ældi upp þessari buddu, er honum var bylt inn fyrir borðstokkinn.
Um og eftir aldamótin sáust Englendingar hér oft með buddur af þessari gerð.
Gefendur: Systkinin Eyjólfur og Lovísa, börn Gísla Eyjólfssonar.

Myndin til vinstri.

Niður til vinstri:
Á efstu mynd til vinstri sjást handfæraönglar, smíðaðir hér í Eyjum, sökkur, hákarlahneifar, ífærur, sjóskór og neðst til hægri eru eirskrár frá króm. Þær eru Eyjasmíði.
Á næstu mynd er líkan af skipinu Ísak, sem var byggt á Ljótarstöðum í Landeyjum 1836 og gekk frá Eyjum um tugi ára. Einn af hásetunum á því nokkrar vertíðir var Ágúst Árnason, kennari, Baldurshaga í Eyjum. Hann var, sem kunnugt er, smiður góður. Hann smíðaði líkan þetta og ánafnaði síðan minjasafni bæjarins eftir sinn dag. Þannig er það komið á minjasafnið.
Neðst er mynd af grautarsleifum, pottakrókum, gömlum fiskspaða úr málmi og pottasköfum.
Efst til hægri
er mynd af skipsklukkunni á fyrsta björgunarskipi Íslendinga og varðskipi, g.s. Þór, sem Eyjabúar keyptu til landsins 1920. Það strandaði á Húnflóa 1929. Friðrik Ólafsson, sem var stýrimaður á skipinu, núverandi skólastjóri Stýrimannaskóla Íslands, gaf minjasafninu skipsklukkuna og nafn skipsins, sem sést á myndinni, og svo hluta af vélsíma skipsins.
Miðmyndin er af 10 skúfhólkum af mismunandi gerðum.
Neðsta myndin er af skinnhönzkum þeim, sem Ólöf Lárusdóttir hús freyja á Kirkjubóli (Kirkjubæ) átti ásamt fínlegum stokk, sem hún geymdi þá jafnan í. Ólöf var mikil myndarkona og húsmóðir, kona Guðjóns Björnssonar bónda á einni af Kirkjubæjarjörðinni og ein af Búastaðasystkinunum, börnum Lárusar hreppstjóra og k.h Kristínar Gísladóttur.

Þ.Þ.V.