„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1996/ Smugutúr Vestmannaeyjar VE 54“: Munur á milli breytinga

En út skyldi haldið og brátt voru eyjarnar afturundan í allri sinni dýrð, baðaðar ljósrauðum geislum kvöldsólarinnar. <br>

Haldið var austur með landinu og eftir að gengið hafði verið frá landfestum voru stímvaktir settar á. Voru þær þrískiptar, tveir menn á vakt í einu, stýrimaður og háseti. Vélstjórarnir stóðu sínar venjulegu tvískiptu vaktir, sex og sex, en bátsmaður og hásetar á dagvakt frá kl. 8 að morgni til kl. 5 síðdegis. <br>

Sjóleiðin í Smuguna er rétt tæpar 1400 sjómílur frá Vestmannaeyjum og tekur u.þ.b. fimm sólarhringa að sigla þá leið. Er sá tími notaður til að huga að veiðarfærum, þrífa og yfirfara fiskvinnsluvélar og annað sem til fellur. Lítið bar til tíðinda á leiðinni. Varla hægt að segja að við höfum mætt skipi alla leiðina. Við höfðum þó fengið þær fréttir að skipin væru að fá góðan afla og léttist brúnin á mönnum við það. <br>

Við komum síðan í smuguna síðdegis þann 25. og var flottrollinu kastað. Fljótlega varð ljóst að útlitið væri gott og menn því nokkuð spenntir þegar híft var eftir níu tíma tog. Tuttugu tonn reyndust vera í fyrsta holinu. Var því óhætt að segja að byrjunin gæfi góð fyrirheit um framhaldið. <br>

Smugan er feikistórt svæði, c.a. 140 sml. þar sem hún er breiðust frá austri til vesturs og 250 sml. löng frá norðri til suðurs og nær hún u.þ.b. að 78 breiddargráðu. Landhelgislínurnar markast frá Noregi og Rússlandi annarsvegar og Svalbarða og Novaja zemlja hins vegar. Botndýpi er frá 100 til 180 faðmar og er botnlagið leirkennt. Lítið er um harða bletti en skipsflök eru þarna allnokkur. Eru þau vel kortlögð og er því frekar sjaldgæft að veiðarfærin skaðist en það kemur þó fyrir. <br>

Skipin hafa verið á veiðum vítt og breitt um svæðið en aðal veiðin hefur þó verið við norsk-rússnesku línuna og Svalbarðalínuna. Það hefur helst verið ef það tregast þar að skipin leita fyrir sér annars staðar. <br>

Þann 9. ágúst fóru nokkrir úr áhöfninni yfir í togarann [[Sindri VE|Sindra VE]]. Skipst var á myndbandsspólum og lyf fengin að láni sem okkur vantaði. Stöldruðu þeir við stutta stund, þáðu kaffi og tóku létt spjall við þá Sindramenn. Það er þó nokkuð um að skroppið sé á milli skipa þegar verið er á svona fjarlægum miðum. Lífgar þetta aðeins upp á gráan hversdagsleikann þar sem hver dagur er öðrum líkur og tilbreytingarleysið algjört. <br>

Daginn eftir tókum við olíu sem við áttum pantaða með norska olíuskipinu Norsel sem kemur þarna reglulega. Teknir voru 90.000 lítrar af gasolíu og eitthvað af smurolíu. Einnig er hægt að fá tóbak og eitthvað af smávörum hjá þeim á Norsel og notfærðu menn sér það. Greinarhöfundur átti stutt spjall við einn úr áhöfn olíuskipsins sem var norskur og kom á óvart að hann var fylgjandi veiðum íslensku skipanna þarna. Endaði hann samtalið með því að óska okkur góðs gengis og sagðist vona að við myndum fiska vel. <br>

Þann 14. ágúst eða þar um bil kom [[Bylgja VE-75|Bylgja VE]] á miðin. Komu þeir með vistir og fleira fyrir okkur og 16. voru farnar þrjár ferðir á gúmmítuðrunni yfir í Bylgju til að sækja þetta dót. Með þeim fengum við einnig dagblöð að heiman. Menn voru orðnir ansi fréttaþyrstir eftir að hafa verið að mestu fréttalausir á þriðju viku. Reyndar er hægt að heyra fréttir á stuttbylgju og við góð skilyrði á millibylgju í talstöðvunum uppi í brú. En menn eru bara yfirleitt svo þreyttir eftir vaktirnar í svona törn að þeir stinga sér oftast í koju um leið og vöktunum lýkur. <br>

Góð veiði hélst allan tímann sem við vorum þarna þótt aðeins drægi úr því í restina. Mannskapurinn var því orðinn nokkuð lúinn þegar líða tók á túrinn. Ekki hafði fallið niður vinna eina einustu vakt og þó nokkrar frívaktir verið staðnar. <br>

En það kom fleira í trollið en þorskur. Við fengum nefnilega fimm laxa á þriggja daga tímabili. Sá minnsti var um ellefu pund en sá stærsti þrjátíu. Voru tveir minnstu laxarnir flakaðir og grafnir um borð en hinir settir í reykingu í landi. Fleiri skip fengu lax á þessum tíma þannig að einhver laxaganga virðist hafa verið þarna á ferðinni. <br>

Í ágústmánuði kom varðskipið Óðinn á miðin en góð reynsla hafði fengist af veru skipsins árið áður. Sáu þeir um að þjónusta skipin með ýmislegt, t.d. að skutla varahlutum og öðru sem vantaði út til skipanna. Þá er ómetanlegt það öryggi fyrir okkur sjómennina að hafa lækni á miðunum enda hafði hann yfirdrifið nóg að gera. Mikið var um að menn yrðu fyrir minni háttar meiðslum, svo sem að skera sig, bráka, togna á vöðvum og jafnvel brjóta bein. Í einhverjum tilvikum þurfti að senda menn í land til frekari aðhlynningar. Það kom greinarhöfundi mjög á óvart að sjá skrif í dagblöðunum heima þar sem einhverjir misvitrir menn voru að agnúast út í þá peningaeyðslu að senda varðskip í Smuguna. En staðreyndin er sú að skattgreiðslur áhafna þriggja til fjögurra skipa duga til að greiða úthald varðskipsins og þá eru ótaldar skattgreiðslur útgerðarinnar. Þarna eru þegar mest lætur 40 - 50 skip og getur því hver maður séð sem vill sjá það að útgerðarmenn og sjómenn greiða yfirdrifið nóg til samfélagsins til að réttlæta veru skipsins þarna. Þess má einnig geta að þessar veiðar eru aukreitis og því tekjurnar sem af þeim koma hrein viðbót við veiðarnar heima. Auk þess hljótum við að eiga fullan rétt á þessari þjónustu. Ýmisleg þjónusta er veitt á vegum ríkisins í landi sem við sjómenn, vegna starfs okkar, notum í miklu minna mæli en aðrir landsmenn. Er þessi umræða því bæði barnaleg og ómerkileg. <br>

Þeirra helsta verk er að gæta þess að skipin fari ekki inn í norska lögsögu og inn á Svalbarðasvæðið. Veiðar innan Smugunnar hafa þeir látið óáreittar. Einnig hafa þeir farið um borð í skipin til að mæla fisk og möskvastærð. Þetta árið ákváðu skipstjórar íslensku skipanna að hleypa þeim ekki um borð. Gramdist þeim þessi ráðstöfun og reyndu þeir því að fá að fara um borð í þá togara sem voru nýkomnir á miðin og vissu ekki af þessum áformum. En menn voru búnir að frétta þetta áður en þeir komu á svæðið og því varð þeim ekki kápan úr því klæðinu. <br>

Þann 27. ágúst fyllist loks lestin og var þá veiðum hætt og haldið heim á leið. Aflinn var u.þ.b. 10300 kassar, mest flök, en einnig talsvert af heilfrystum fiski og afskurði. Var þetta u.þ.b. 280 tonn af afurðum og í kringum 600 tonn upp úr sjó.

Á meðan var landað úr skipinu og það búið í næstu veiðiferð. Framundan var önnur ferð norður í Smugu sem var algjör andstæða við þá sem við vorum að koma úr. Sannaðist á þeirri ferð að ekki eru allar ferðir til fjár norður í Barentshaf. <br>

Gert um borð í Vestmannaey í janúar 1996.