78.920
breytingar
„Blik 1976/Dyrhólaey“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
==Þorsteinn Þ. Víglundsson== | [[Blik 1976|Efnisyfirlit 1976]] | ||
==[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|ÞORSTEINN Þ. VÍGLUNDSSON]]== | |||
[[Mynd:Blik1976_dyrholaey_bls197.jpg|thumb|500px|''[[Dyrhólaey]]'']] | [[Mynd:Blik1976_dyrholaey_bls197.jpg|thumb|500px|''[[Dyrhólaey]]'']] | ||
| Lína 5: | Lína 11: | ||
==Dyrhólaey== | ==Dyrhólaey== | ||
<br> | |||
Einhverju sinni heyrði ég því fleygt, að hver sá, sem sæi sæmilega skýrt „dyrnar“ á Dyrhólaey af austanverðri Heimaey í björtu veðri, teldist sjá vel frá sér.<br> | Einhverju sinni heyrði ég því fleygt, að hver sá, sem sæi sæmilega skýrt „dyrnar“ á Dyrhólaey af austanverðri Heimaey í björtu veðri, teldist sjá vel frá sér.<br> | ||
Talið er, að frá lokum ísaldar hafi Dyrhólaey verið syðsti tangi landsins þar til árið 1918, er Katla bar fram svo mikið af jarðefnum, að sérstakur tangi myndaðist suður af Hjörleifshöfða. Sá tangi var kallaður Kötlutangi í mæltu máli í landinu með almenningi, en Mýrdælingar munu hafa kallað hann Höfðatanga vegna afstöðu hans til Hjörleifshöfða.<br> | Talið er, að frá lokum ísaldar hafi Dyrhólaey verið syðsti tangi landsins þar til árið 1918, er Katla bar fram svo mikið af jarðefnum, að sérstakur tangi myndaðist suður af Hjörleifshöfða. Sá tangi var kallaður Kötlutangi í mæltu máli í landinu með almenningi, en Mýrdælingar munu hafa kallað hann Höfðatanga vegna afstöðu hans til Hjörleifshöfða.<br> | ||
| Lína 13: | Lína 19: | ||
Úr hafinu suður af Dyrhólaey rísa sker og drangar. Hæstur er Háidrangur, sem er 56 metra hár; þá Lundadrangur, sem er 54 metrar; síðan Mávadrangur, sem er 35 metra hár, og Kambur, sem er 43 metra hár.<br> | Úr hafinu suður af Dyrhólaey rísa sker og drangar. Hæstur er Háidrangur, sem er 56 metra hár; þá Lundadrangur, sem er 54 metrar; síðan Mávadrangur, sem er 35 metra hár, og Kambur, sem er 43 metra hár.<br> | ||
Að ofan er Dyrhólaey allmikið gróin, og þar er sums staðar allmikill moldar jarðvegur.<br> | Að ofan er Dyrhólaey allmikið gróin, og þar er sums staðar allmikill moldar jarðvegur.<br> | ||
„Hvergi hefi ég séð basalt svo vindsorfið sem þar. Sem dæmi um vindsörfunina má nefna, að hún er búin að eyða öllum jökulrispum af hraunhellunni nema þar sem eitthvert skjól hefur verið. Á norðanverðri lágeyjunni liggur víða sandsteinsklöpp ofan á hrauninu, en hún er nú víða að veðrast burt. Á einum stað, þar sem svo stendur á, hefi ég fundið greinilega ísrákir á hrauninu. Það bendir til þess, að þær hafi ekki verið farnar að mást, þegar foksandsskaflarnir hlóðust upp á eynni að norðan, en þeir eru nú orðnir að fastri klöpp . . . Þessir geysistóru sandskaflar virðast hafa hlaðizt upp í fádæma miklum sandstormum eftir ísaldarlokin, en efni þeirra er að mestu vikurborinn, grófur sandur, blandaður smágerðri möl . . .“<br> | „Hvergi hefi ég séð basalt svo vindsorfið sem þar. Sem dæmi um vindsörfunina má nefna, að hún er búin að eyða öllum jökulrispum af hraunhellunni nema þar sem eitthvert skjól hefur verið. Á norðanverðri lágeyjunni liggur víða sandsteinsklöpp ofan á hrauninu, en hún er nú víða að veðrast burt. Á einum stað, þar sem svo stendur á, hefi ég fundið greinilega ísrákir á hrauninu. Það bendir til þess, að þær hafi ekki verið farnar að mást, þegar foksandsskaflarnir hlóðust upp á eynni að norðan, en þeir eru nú orðnir að fastri klöpp ... Þessir geysistóru sandskaflar virðast hafa hlaðizt upp í fádæma miklum sandstormum eftir ísaldarlokin, en efni þeirra er að mestu vikurborinn, grófur sandur, blandaður smágerðri möl ...“<br> | ||
Mikið og fjölbreytt fuglalíf er á Dyrhólaey og í kringum hana. Sjófuglar hreiðra sig tugþúsundum saman í bergveggjunum og dröngunum suður af þeim.<br> | Mikið og fjölbreytt fuglalíf er á Dyrhólaey og í kringum hana. Sjófuglar hreiðra sig tugþúsundum saman í bergveggjunum og dröngunum suður af þeim.<br> | ||
(Þó nokkur hluti þessara fróðleiksmola er tekin traustataki úr grein um Dyrhólaey, sem birt er í Náttúrufræðingnum, 3. og 4. hefti 1967. Höf.: Einar H. Einarsson, bóndi og sjálfmenntaður jarðfræðingur, frá Skammadalshóli, Mýrdal). | (Þó nokkur hluti þessara fróðleiksmola er tekin traustataki úr grein um Dyrhólaey, sem birt er í Náttúrufræðingnum, 3. og 4. hefti 1967. Höf.: Einar H. Einarsson, bóndi og sjálfmenntaður jarðfræðingur, frá Skammadalshóli, Mýrdal). | ||
:::::[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|''Þ.Þ.V.'']] | :::::::::::::::[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|''Þ.Þ.V.'']] | ||