65.067
breytingar
„Saga Vestmannaeyja II./ III. Atvinnuvegir, 3. hluti, framhald 3“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Saga Vestmannaeyja II./ III. Atvinnuvegir, 3. hluti, framhald 3 (skoða efni)
Útgáfa síðunnar 10. desember 2017 kl. 19:55
, 10. desember 2017ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 55: | Lína 55: | ||
Á síðara hluta 18. aldar og framan af 19. öldinni voru sjóslysin öllu færri, enda sjósókn og útgerð nú um langan tíma minni en verið hafði öldina á undan. En frá því fyrir miðja 19. öldina, er útgerðin færðist aftur verulega í aukana, og fram eftir öldinni fjölgar sjóslysunum.<br> | Á síðara hluta 18. aldar og framan af 19. öldinni voru sjóslysin öllu færri, enda sjósókn og útgerð nú um langan tíma minni en verið hafði öldina á undan. En frá því fyrir miðja 19. öldina, er útgerðin færðist aftur verulega í aukana, og fram eftir öldinni fjölgar sjóslysunum.<br> | ||
1815 fórst bátur milli lands og eyja, drukknuðu þar 12 manns, þar á meðal [[Jón Þorleifsson|Jón Þorleifsson]] fyrrverandi sýslumaður í eyjunum. — 1818 drukknuðu 8 menn af skipi milli lands og eyja.³⁵)<br> | 1815 fórst bátur milli lands og eyja, drukknuðu þar 12 manns, þar á meðal [[Jón Þorleifsson|Jón Þorleifsson]] fyrrverandi sýslumaður í eyjunum. — 1818 drukknuðu 8 menn af skipi milli lands og eyja.³⁵)<br> | ||
— 1821 fannst ensk skúta á hvolfi við Vestmannaeyjar og í henni fimm menn dauðir.³⁶) Mörg útlend skip munu hafa farizt við Vestmannaeyjar, þótt fregnir hafi eigi farið af. Á 19. öld strönduðu oft skip eða sigldu á land við Vestmannaeyjar, einkum franskar fiskiskútur, stundum á innsiglingu inn á höfnina; varð í flestum tilfellum mannbjörg. — 1822 drukknaði maður við Vestmannaeyjar. — Hinn 5. marz 1834 fórst eyjaskipið [[ | — 1821 fannst ensk skúta á hvolfi við Vestmannaeyjar og í henni fimm menn dauðir.³⁶) Mörg útlend skip munu hafa farizt við Vestmannaeyjar, þótt fregnir hafi eigi farið af. Á 19. öld strönduðu oft skip eða sigldu á land við Vestmannaeyjar, einkum franskar fiskiskútur, stundum á innsiglingu inn á höfnina; varð í flestum tilfellum mannbjörg. — 1822 drukknaði maður við Vestmannaeyjar. — Hinn 5. marz 1834 fórst eyjaskipið [[Þurfalingsslysið|Þurfalingur]], teinæringur, við [[Nausthamar]], og fórust þá 11 manns. Formaður [[Jónas Einarsson Vestmann|Jónas Vestmann]]. — Á vertíð 1842, hinn 26. marz, fórst bátur með 7 mönnum. Formaður [[Ellert Schram (Jónshúsi)|Ellert Christian Schram]]. Hann var afi Ellerts Kr. Schrams skipstjóra í Reykjavík. 18. nóvember s.á. fórst bátur í fjárflutningaferð í Elliðaey með 6 mönnum. Formaður [[Vigfús Bergsson (Stakkagerði)|Vigfús Bergsson]] frá [[Stakkagerði]]. Vigfús var með duglegustu formönnum og sjósóknurum á sinni tíð. Hann var faðir [[Jón Vigfús Vigfússon (Túni)|Jóns bónda og smiðs Vigfússonar]] í Túni. [[Sigríður Einarsdóttir (Stakkagerði)|Sigríður Einarsdóttir]] ekkja hans deyði 1897 nær 97 ára. — Vorið 1847, 13. maí, lagði hákarlajakt út frá eyjunum. Formaður [[Morten Eriksen]] við 6. mann. Til skips þessa spurðist aldrei síðan. Morten Ericsen var danskur og fyrri maður [[Madama Roed|Johanne Roed]] veitingakonu. Hinn 1. okt. 1847 drukknaði [[Símon Jónsson (Norðurgarði)|Símon bóndi Jónsson]] í [[Norðurgarður|Norður-Garði]] með skipshöfn sinni í landferð. Fórst skipið í lendingu við Landeyjasand og drukknuðu 4 karlmenn og 2 konur. Þær voru [[Ragnhildur Jónsdóttir (Draumbæ)]] í Draumbæ og [[Guðríður Þorleifsdóttir (Oddsstöðum)|Guðríður Þorleifsdóttir]]. – Í marz 1852 drukknuðu hér 4 menn. — 1857 drukknuðu 2 menn. 6. febr. 1857 fórst skip, er lagði út frá Dyrhólaey í Mýrdal og ætlaði til eyja. Drukknuðu þar 19 manns. — 1858 drukknuðu tveir menn af smáferju skammt fyrir utan [[Klettsnef]]. — Bátur fórst 1859 héðan með 12—13 manns, flestum undan Eyjafjöllum. — 1861 tók mann út af skipi. — 1863 fórst þilskipið [[Hansína (þilskip)|Hansína]]. Formaður [[Sæmundur Ólafsson (Stakkagerði)]] við 7. mann. Þann 17. júní sama ár fórust þrír menn af báti við [[Elliðaey]]. Formaður [[Helgi Jónsson (Kornhól)|Helgi Jónsson]] frá Kornhól. — Í apríl 1867 fórst þilskipið [[Helga (þilskip)|Helga]]. Form. [[Magnús Oddsson]] lóðs frá Kirkjubæ við 6. mann. — 22. febr. 1869 fórst sexæringurinn [[Blíður (áraskip)|Blíður]] með allri áhöfn, formaður [[Eiríkur Hansson (Gjábakka)|Eiríkur Hansson]] bóndi á Gjábakka, á [[Breki|Breka]] milli Bjarnareyjar og Elliðaeyjar, í [[Útilegan mikla|Útilegunni]] svokallaðri, er lengi var í minnum höfð. Komust skip þá ekki að landi fyrir norðvestan fárviðri og lágu lengi undir Bjarnarey í hörku frosti. Var mjög af mörgum dregið, er menn loks náðu landi, og tveir menn höfðu dáið, meðan legið var, úr kulda og vosbúð, gamall maður og unglingspiltur. — 13. marz 1874 fórst sexæringurinn [[Gaukur (áraskip)|Gaukur]] suður af Klettsnefi með 7 mönnum. — 10. apríl 1876 sigldi frönsk skúta á þilskipið [[Olga (þilskip)|Olgu]] frá Vestmannaeyjum, skipshöfnin bjargaðist. — 5. apríl 1881 drukknuðu 3 menn af bát austan undir Yztakletti. — 16. júní 1883 drukknuðu 3 menn af fiskiferju, er fannst á floti vestur af Stórhöfða. Var einn maður örendur í ferjunni, er var keypafull af sjó, og færi öll úti. Ætluðu menn, að illhveli hefði grandað skipinu. Formaður var [[Bjarni Ólafsson (Svaðkoti)|Bjarni bóndi Ólafsson]] í [[Svaðkot]]i. — 12. jan. 1887 fórst bátur með 4 mönnum út undir Bjarnarey. Formaður var [[Jósef Valdason]] þilskipaskipstjóri.³⁷) — Í aprílmánuði 1888 fórst þilskipið | ||
[[Jósefína (þilskip)|Jósefína]] með 9 manna áhöfn. Formaður var [[Páll Bjarnason (formaður)|Páll Bjarnason]]. — Á vertíð 1891 hvolfdi skipinu [[Blíða (áraskip)|Blíðu]] við Klettsnef, og drukknaði þar einn maður, en öllum hinum var bjargað af öðrum bát. — 9. febr. 1895 drukknaði hér merkisbóndinn [[Lárus Jónsson]] hreppstjóri á Búastóðum, við annan mann. — 1893 fórst áttæringur frá Vestmannaeyjum, landskip, í útróðri með allri áhöfn. Formaður var Jón Brandsson, merkisbóndi í Hallgeirsey, og skipverjar úr Landeyjum. — 1896 drukknaði [[Guðjón Jónsson (Sjólyst)|Guðjón Jónsson]] sýslunefndarmaður í Sjólyst.<br> | [[Jósefína (þilskip)|Jósefína]] með 9 manna áhöfn. Formaður var [[Páll Bjarnason (formaður)|Páll Bjarnason]]. — Á vertíð 1891 hvolfdi skipinu [[Blíða (áraskip)|Blíðu]] við Klettsnef, og drukknaði þar einn maður, en öllum hinum var bjargað af öðrum bát. — 9. febr. 1895 drukknaði hér merkisbóndinn [[Lárus Jónsson]] hreppstjóri á Búastóðum, við annan mann. — 1893 fórst áttæringur frá Vestmannaeyjum, landskip, í útróðri með allri áhöfn. Formaður var Jón Brandsson, merkisbóndi í Hallgeirsey, og skipverjar úr Landeyjum. — 1896 drukknaði [[Guðjón Jónsson (Sjólyst)|Guðjón Jónsson]] sýslunefndarmaður í Sjólyst.<br> | ||
Eins og áður segir urðu oft slys í ferðum milli lands og eyja. Stærsta þess konar slys, sem vitað er um í seinni tíð, varð á uppstigningardag 1901, er bátur undan Eyjafjöllum, Fjallaskip, fórst í eyjaferð með 27 manns, 21 karlmanni og 6 konum, skammt austur frá eyjum, nálægt Klettsnefi. Komst 1 maður af af 28, er á skipinu voru. Formaður var Björn Sigurðsson frá Skarðshlíð.<br> | Eins og áður segir urðu oft slys í ferðum milli lands og eyja. Stærsta þess konar slys, sem vitað er um í seinni tíð, varð á uppstigningardag 1901, er bátur undan Eyjafjöllum, Fjallaskip, fórst í eyjaferð með 27 manns, 21 karlmanni og 6 konum, skammt austur frá eyjum, nálægt Klettsnefi. Komst 1 maður af af 28, er á skipinu voru. Formaður var Björn Sigurðsson frá Skarðshlíð.<br> | ||
| Lína 119: | Lína 119: | ||
35) Annáll 19. aldar, safnað hefir séra Pétur Guðmundsson í Grímsey.<br> | 35) Annáll 19. aldar, safnað hefir séra Pétur Guðmundsson í Grímsey.<br> | ||
36) 1809 brann upp enskt skip við Vestmannaeyjar (Annáll 19. aldar).<br> | 36) 1809 brann upp enskt skip við Vestmannaeyjar (Annáll 19. aldar).<br> | ||
37) [[Jósef Valdason]] var kvæntur [[Guðrún Þorkelsdóttir|Guðrúnu Þorkelsdóttur]]. Voru þeirra synir: 1) [[Guðjón Jósefsson (Fagurlyst)|Guðjón]], búsettur í Vestmannaeyjum, látinn. 2) [[Gísli Jósefsson (Fagurlyst)|Gísli]], fór til Ameríku, látinn. 3) [[Jóhann Þ. Jósefsson|Jóhann Þorkell]] konsúll og alþingismaður í Vestmannaeyjum. — Jósef Valdason var talinn með siglingafróðustu mönnum í eyjum á sínum tíma, greindur maður vel og í ýmsu á undan sinni samtíð.<br> | 37) [[Jósef Valdason]] var kvæntur [[Guðrún Þorkelsdóttir (Fagurlyst)|Guðrúnu Þorkelsdóttur]]. Voru þeirra synir: 1) [[Guðjón Jósefsson (Fagurlyst)|Guðjón]], búsettur í Vestmannaeyjum, látinn. 2) [[Gísli Jósefsson (Fagurlyst)|Gísli]], fór til Ameríku, látinn. 3) [[Jóhann Þ. Jósefsson|Jóhann Þorkell]] konsúll og alþingismaður í Vestmannaeyjum. — Jósef Valdason var talinn með siglingafróðustu mönnum í eyjum á sínum tíma, greindur maður vel og í ýmsu á undan sinni samtíð.<br> | ||
38) Þannig hrapaði maður einn í Dufþekju norðan í Heimakletti 1858 og rak lík hans skömmu seinna á Krossfjöru í Landeyjum (Sýsluskjöl Vestmannaeyja). Lík manns, er drukknaði af vélbát við Urðir í Vestmannaeyjum, rak á land undir Eyjafjöllum.<br> | 38) Þannig hrapaði maður einn í Dufþekju norðan í Heimakletti 1858 og rak lík hans skömmu seinna á Krossfjöru í Landeyjum (Sýsluskjöl Vestmannaeyja). Lík manns, er drukknaði af vélbát við Urðir í Vestmannaeyjum, rak á land undir Eyjafjöllum.<br> | ||
39) Það er í frásögur fært, að þegar Sigurður Oddsson biskups Einarssonar drukknaði í Hvítá 1617, fannst lík hans með þeim hætti, að leitað var að því á skipi og hafður hani með (Fitjaannáll).<br> | 39) Það er í frásögur fært, að þegar Sigurður Oddsson biskups Einarssonar drukknaði í Hvítá 1617, fannst lík hans með þeim hætti, að leitað var að því á skipi og hafður hani með (Fitjaannáll).<br> | ||
40) [[Guðmundur Þórarinsson (Vesturhúsum)|Guðmundur]] var hinn mesti merkisbóndi og sönn sveitarstoð. Sjá æfiatriði hans í Óðni 1918, 6. tbl.<br> | 40) [[Guðmundur Þórarinsson (Vesturhúsum)|Guðmundur]] var hinn mesti merkisbóndi og sönn sveitarstoð. Sjá æfiatriði hans í Óðni 1918, 6. tbl.<br> | ||
41) Rit [[Páll Bjarnason|Páls Bjarnasonar]] um Björgunarfélag Vestmannaeyja, 10 ára starf, 1931; Prestsþjónustubók Vestmannaeyja; Mannskaðabók | 41) Rit [[Páll Bjarnason skólastjóri|Páls Bjarnasonar]] um Björgunarfélag Vestmannaeyja, 10 ára starf, 1931; Prestsþjónustubók Vestmannaeyja; Mannskaðabók | ||
Vestmannaeyjakaupstaðar; einnig safnað víðsvegar að.<br> | Vestmannaeyjakaupstaðar; einnig safnað víðsvegar að.<br> | ||
42) Forgöngu þess máls hefir [[Páll Oddgeirsson|Páll kaupmaður Oddgeirsson]]. | 42) Forgöngu þess máls hefir [[Páll Oddgeirsson|Páll kaupmaður Oddgeirsson]]. | ||