„Blik 1960/Nýborgarheimilið, II. hluti“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
Lína 18: Lína 18:
Á þessum árum bjuggu á [[Gjábakki|Gjábakka]] hjónin [[Jón Einarsson (fyrri), (Gjábakka)|Jón Einarsson]] og [[Sigríður Sæmundsdóttir (Gjábakka)|Sigríður Sæmundsdóttir]]. Þau eignuðust nokkur börn. Árið 1835, 27. maí, fæddist þeim Gjábakkahjónum dóttir, sem skírð var [[Margrét Jónsdóttir  (Gjábakka)|Margrét]]. Hún þótti snemma efnileg, og er hún var 12 ára gömul, segir prestur hana „rétt vel að sér“ og „búna prýðilega.“ <br>
Á þessum árum bjuggu á [[Gjábakki|Gjábakka]] hjónin [[Jón Einarsson (fyrri), (Gjábakka)|Jón Einarsson]] og [[Sigríður Sæmundsdóttir (Gjábakka)|Sigríður Sæmundsdóttir]]. Þau eignuðust nokkur börn. Árið 1835, 27. maí, fæddist þeim Gjábakkahjónum dóttir, sem skírð var [[Margrét Jónsdóttir  (Gjábakka)|Margrét]]. Hún þótti snemma efnileg, og er hún var 12 ára gömul, segir prestur hana „rétt vel að sér“ og „búna prýðilega.“ <br>
Þegar hér er komið sögu, er Margrét Jónsdóttir heimasæta að Gjábakka tvítug að aldri. Sveinar voru þá ekki margir á duggarabandsaldrinum í Eyjum. Því olli [[ginklofi]]nn, sem geisað hafði þar til ársins 1847, er [[Peter Anton Schleisner|Schleisner]] læknir uppgötvaði orsakir hans (Sjá [[Blik 1957]]). <br>
Þegar hér er komið sögu, er Margrét Jónsdóttir heimasæta að Gjábakka tvítug að aldri. Sveinar voru þá ekki margir á duggarabandsaldrinum í Eyjum. Því olli [[ginklofi]]nn, sem geisað hafði þar til ársins 1847, er [[Peter Anton Schleisner|Schleisner]] læknir uppgötvaði orsakir hans (Sjá [[Blik 1957]]). <br>
Ingimundur Jónsson, vinnumaður á Miðhúsum, og Margrét Jónsdóttir, heimasæta á Gjábakka felldu hugi saman. Árið 1855 ól heimasætan á Gjábakka vinnumanninum á Miðhúsum barn, einkar efnilegan dreng, sem skírður var [[Jón Ingimundarson í Mandal|Jón]]. Síðar var sá Jón kenndur við [[Mandalur|Mandal]] hér í Eyjum. Árið eftir flutti Ingimundur Jónsson föggur sínar að Gjábakka og gerðist vinnumaður hjá þeim hjónum, Jóni og Margréti, hinum væntanlegu tengdaforeldrum sínum. Tveim árum síðar, 15. okt. 1858, gengu þau Ingimundur og Margrét í hjónaband. Þau voru næstu ár i húsmennsku hjá Jóni og Sigríði, foreldrum Margrétar. <br>
Ingimundur Jónsson, vinnumaður á Miðhúsum, og Margrét Jónsdóttir, heimasæta á Gjábakka felldu hugi saman. Árið 1855 ól heimasætan á Gjábakka vinnumanninum á Miðhúsum barn, einkar efnilegan dreng, sem skírður var [[Jón Ingimundarson (Mandal)|Jón]]. Síðar var sá Jón kenndur við [[Mandalur|Mandal]] hér í Eyjum. Árið eftir flutti Ingimundur Jónsson föggur sínar að Gjábakka og gerðist vinnumaður hjá þeim hjónum, Jóni og Margréti, hinum væntanlegu tengdaforeldrum sínum. Tveim árum síðar, 15. okt. 1858, gengu þau Ingimundur og Margrét í hjónaband. Þau voru næstu ár i húsmennsku hjá Jóni og Sigríði, foreldrum Margrétar. <br>
Þegar Jón bóndi Einarsson dó, 11. apríl 1861, gerðist Ingimundur Jónsson ábyrgur búandi á Gjábakkajörðinni í skjóli tengdamóður sinnar, þar til hann fékk byggingu fyrir jörðinni 1868. Þegar Ingimundur Jónsson og Margrét Jónsdóttir minntust gullbrúðkaups síns 1908, tóku flestir málsmetandi Eyjabúar þátt í fagnaði þeim, gáfu Ingimundi bónda og hreppstjóra fagran og veglegan göngustaf<nowiki>*</nowiki><nowiki>*</nowiki><nowiki>*</nowiki> og þökkuðu þeim hjónum báðum gott og vel unnið ævistarf í þágu byggðarlagsins, því að þau höfðu alla búskapartíð sína verið hin mætustu hjón og sómi sinnar stéttar í sveitarfélaginu. <br>
Þegar Jón bóndi Einarsson dó, 11. apríl 1861, gerðist Ingimundur Jónsson ábyrgur búandi á Gjábakkajörðinni í skjóli tengdamóður sinnar, þar til hann fékk byggingu fyrir jörðinni 1868. Þegar Ingimundur Jónsson og Margrét Jónsdóttir minntust gullbrúðkaups síns 1908, tóku flestir málsmetandi Eyjabúar þátt í fagnaði þeim, gáfu Ingimundi bónda og hreppstjóra fagran og veglegan göngustaf<nowiki>*</nowiki><nowiki>*</nowiki><nowiki>*</nowiki> og þökkuðu þeim hjónum báðum gott og vel unnið ævistarf í þágu byggðarlagsins, því að þau höfðu alla búskapartíð sína verið hin mætustu hjón og sómi sinnar stéttar í sveitarfélaginu. <br>
Árið 1859, 16. janúar, fæddist þeim hjónum Ingimundi og Margréti annað barnið. Það var stúlkubarn og skírt [[Þóranna Ingimundardóttir|Þóranna]]. Árin liðu og Þóranna Ingimundardóttir á Gjábakka þroskaðist til líkama og sálar og varð á sínum tíma ein af efnilegustu heimasætum í sveitarfélaginu, væn og fríð. Hún var 17 ára, er Sigurður Sveinsson byggði Nýborg og hóf búskap þar. <br>
Árið 1859, 16. janúar, fæddist þeim hjónum Ingimundi og Margréti annað barnið. Það var stúlkubarn og skírt [[Þóranna Ingimundardóttir|Þóranna]]. Árin liðu og Þóranna Ingimundardóttir á Gjábakka þroskaðist til líkama og sálar og varð á sínum tíma ein af efnilegustu heimasætum í sveitarfélaginu, væn og fríð. Hún var 17 ára, er Sigurður Sveinsson byggði Nýborg og hóf búskap þar. <br>
Lína 25: Lína 25:
[[Mynd: 1960 b 166 A.jpg|thumb|350px|''Ólafur Magnússon, vinnumaður í Nýborg, formaður á opna skipinu Blíðu um margra ára skeið, kunnur hagyrðingur og mikil aflakló, f. 1845, d. 4. okt. 1927.'']]
[[Mynd: 1960 b 166 A.jpg|thumb|350px|''Ólafur Magnússon, vinnumaður í Nýborg, formaður á opna skipinu Blíðu um margra ára skeið, kunnur hagyrðingur og mikil aflakló, f. 1845, d. 4. okt. 1927.'']]
Búrekstur Sigurðar í Nýborg stóð nú með miklum blóma. Starfslið hafði hann mikið, þrjá vinnumenn og þrjár vinnukonur sem fyrr. <br>
Búrekstur Sigurðar í Nýborg stóð nú með miklum blóma. Starfslið hafði hann mikið, þrjá vinnumenn og þrjár vinnukonur sem fyrr. <br>
Fyrir tveim árum hafði ráðizt til hans lausamaður, sem hét [[Ólafur Magnússon (Nýborg)|Ólafur Magnússon]]. Hann var síðan hálfan 5. tug ára vinnuhjú Sigurðar Sveinssonar og Nýborgarheimilisins, kunnur sjósóknari og hagyrðingur og formaður á hinu opna skipi Sigurðar, [[Blíða|Blíðu]], um langt árabil. <br>
Fyrir tveim árum hafði ráðizt til hans lausamaður, sem hét [[Ólafur Magnússon (Nýborg)|Ólafur Magnússon]]. Hann var síðan hálfan 5. tug ára vinnuhjú Sigurðar Sveinssonar og Nýborgarheimilisins, kunnur sjósóknari og hagyrðingur og formaður á hinu opna skipi Sigurðar, [[Blíða, áraskip|Blíðu]], um langt árabil. <br>
Rétt er einnig hér að geta þeirrar vinnukonu, sem vann Sigurði Sveinssyni og Nýborgarheimilinu  33  ár.  Hún  hét [[Herdís Magnúsdóttir (Nýborg)|Herdís Magnúsdóttir]]. Hún réðist fyrst vinnukona að Nýborg árið 1879. Þá var hún þar í tvö ár. Næstu tvö árin var hún vinnuhjú  á  [[Oddsstaðir|Oddsstöðum]]  hjá [[Árni Þórarinsson (bóndi)|Árna bónda Þórarinssyni]] og k.h.  [[Steinunn Oddsdóttir|Steinunni  Oddsdóttur]].  Þá ræðst hún aftur að Nýborg og er þar vinnuhjú samfleytt til dauðadags,  1914.    Kunn  að dugnaði og dyggri þjónustu við Nýborgarheimilið. <br>
Rétt er einnig hér að geta þeirrar vinnukonu, sem vann Sigurði Sveinssyni og Nýborgarheimilinu  33  ár.  Hún  hét [[Herdís Magnúsdóttir (Nýborg)|Herdís Magnúsdóttir]]. Hún réðist fyrst vinnukona að Nýborg árið 1879. Þá var hún þar í tvö ár. Næstu tvö árin var hún vinnuhjú  á  [[Oddsstaðir|Oddsstöðum]]  hjá [[Árni Þórarinsson (bóndi)|Árna bónda Þórarinssyni]] og k.h.  [[Steinunn Oddsdóttir|Steinunni  Oddsdóttur]].  Þá ræðst hún aftur að Nýborg og er þar vinnuhjú samfleytt til dauðadags,  1914.    Kunn  að dugnaði og dyggri þjónustu við Nýborgarheimilið. <br>
Sigurður Sveinsson rak nú útgerð, hafði mikla garðrækt, átti margt fjár í Yztakletti, leigði Eyjabúum þar slægjur og beit fyrir drjúgan pening, lét vinnumenn sína stunda þar eggjatekju og fuglaveiðar að sumrinu, róa til fiskjar á veturna og vorin og þess á milli hirða um fénað heima við. Sjálfur stundaði húsbóndinn húsasmíðar öllum stundum, því að engan veiðiskap stundaði hann sjálfur. <br>
Sigurður Sveinsson rak nú útgerð, hafði mikla garðrækt, átti margt fjár í Yztakletti, leigði Eyjabúum þar slægjur og beit fyrir drjúgan pening, lét vinnumenn sína stunda þar eggjatekju og fuglaveiðar að sumrinu, róa til fiskjar á veturna og vorin og þess á milli hirða um fénað heima við. Sjálfur stundaði húsbóndinn húsasmíðar öllum stundum, því að engan veiðiskap stundaði hann sjálfur. <br>

Leiðsagnarval