„Blik 1974/Júlíushaabverzlunin í Vestmannaeyjum“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 24: | Lína 24: | ||
Viðskipti eða viðskiptavelta Júlíushaabverzlunarinnar mun flest ár hennar hafa numið um það bil 1/4 af allri viðskiptaveltu í verstöðinni. Júlíushaabverzlunin hafði oftast eitt vöruflutningaskip í förum milli landa, en oftast voru þau fjögur alls hjá öllum verzlununum í Eyjum fyrir utan saltskip, timburskip og koladalla. | Viðskipti eða viðskiptavelta Júlíushaabverzlunarinnar mun flest ár hennar hafa numið um það bil 1/4 af allri viðskiptaveltu í verstöðinni. Júlíushaabverzlunin hafði oftast eitt vöruflutningaskip í förum milli landa, en oftast voru þau fjögur alls hjá öllum verzlununum í Eyjum fyrir utan saltskip, timburskip og koladalla. | ||
::::::::::::::::::[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|''Þ.Þ.V.'']] | ::::::::::::::::::[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|''Þ.Þ.V.'']] | ||
[[Mynd: 1974, bls. 174.jpg|600px|left|thumb| | |||
''Verzlunarhús Júlíushaabverzlunar, byggð á árunum 1846-1849''.<br> | <big>''Verzlunarhús Júlíushaabverzlunar, byggð á árunum 1846-1849''.<br> | ||
''Húsið á miðri myndinni með glugga gegn austri er verzlunar- og íbúðarhúsið.'' <br> | ''Húsið á miðri myndinni með glugga gegn austri er verzlunar- og íbúðarhúsið.'' <br> | ||
''Sölubúðin var í miðju húsinu. Vestan við hana var íbúð verzlunarstjórans með gluggum gegn vestri. Í austurenda, austan við sölubúðina, lá stigi upp á loftið, sem allt var undir súð. Þarna voru útidyr og stiginn rétt innan við þœr.'' <br> | ''Sölubúðin var í miðju húsinu. Vestan við hana var íbúð verzlunarstjórans með gluggum gegn vestri. Í austurenda, austan við sölubúðina, lá stigi upp á loftið, sem allt var undir súð. Þarna voru útidyr og stiginn rétt innan við þœr.'' <br> | ||
| Lína 31: | Lína 31: | ||
''Norðan við verzlunarhúsið stóð salthúsið og sneri norður-suður með dyr á austurhlið.'' <br> | ''Norðan við verzlunarhúsið stóð salthúsið og sneri norður-suður með dyr á austurhlið.'' <br> | ||
''Til hægri við það sér á stafn kolahússins. Þar geymdi verzlunin kol sín. Lengst til hægri blasir við okkur stafninn á brœðsluhúsinu. Þar var þorsklifrin brœdd í stórum potti og lýsi framleitt til útflutnings.'' <br> | ''Til hægri við það sér á stafn kolahússins. Þar geymdi verzlunin kol sín. Lengst til hægri blasir við okkur stafninn á brœðsluhúsinu. Þar var þorsklifrin brœdd í stórum potti og lýsi framleitt til útflutnings.'' <br> | ||
''Mynd þessi mun nú vera um 90 ára gömul.'' | ''Mynd þessi mun nú vera um 90 ára gömul.''</big><br> | ||
<br> | |||
''Áður en lendur þessar voru mœldar (1845) Júlíushaabverzlun til afnota, voru þarna fiskigarðar á víð og dreif. Þar hertu útvegsbœndur og tómthúsmenn í Eyjum fisk sinn til útflutnings. - Þá stóðu þarna á þessum slóðum þó nokkrar verbúðir, líklega helzt eign „landmanna“, bænda og búaliða þeirra úr suðursveitum Rangárvalla- og Skaftafellssýslu hinni vestari. Þá er vitað, að tveir hjallar kunnra Eyjamanna stóðu þarna. Þeir voru geymsluhús harðmetis og fleiri matvæla og svo ýmissa annarra hluta, sem ekki urðu geymdir í íbúðum.'' <br> | <big>''Áður en lendur þessar voru mœldar (1845) Júlíushaabverzlun til afnota, voru þarna fiskigarðar á víð og dreif. Þar hertu útvegsbœndur og tómthúsmenn í Eyjum fisk sinn til útflutnings. - Þá stóðu þarna á þessum slóðum þó nokkrar verbúðir, líklega helzt eign „landmanna“, bænda og búaliða þeirra úr suðursveitum Rangárvalla- og Skaftafellssýslu hinni vestari. Þá er vitað, að tveir hjallar kunnra Eyjamanna stóðu þarna. Þeir voru geymsluhús harðmetis og fleiri matvæla og svo ýmissa annarra hluta, sem ekki urðu geymdir í íbúðum.'' <br> | ||
''Við vinstri jaðar myndarinnar stendur t.d. hjallur [[Sigurður Vigfússon, Fögruvöllum|„Sigga Fúsa“]] (Sigurðar Vigfússonar) á [[Fögruvellir|Fögruvöllum]], tómthúsmanns og kunns sjómanns og frœðaþuls í verstöðinni. Til hægri við hjall „Sigga Fúsa“ sést „[[Mandalshjallurínn]]“, þar sem [[Jón Ingimundarson]] frá [[Gjábakki|Gjábakka]], útgerðarmaður og hákarlaformaður, geymdi fiskmeti sitt og hertan hákarl og yfirleitt föggur sínar til sjós og lands. Hann bjó í [[Mandalur|Mandal]] við [[Njarðarstígur|Njarðarstíg]].'' <br> | ''Við vinstri jaðar myndarinnar stendur t.d. hjallur [[Sigurður Vigfússon, Fögruvöllum|„Sigga Fúsa“]] (Sigurðar Vigfússonar) á [[Fögruvellir|Fögruvöllum]], tómthúsmanns og kunns sjómanns og frœðaþuls í verstöðinni. Til hægri við hjall „Sigga Fúsa“ sést „[[Mandalshjallurínn]]“, þar sem [[Jón Ingimundarson]] frá [[Gjábakki|Gjábakka]], útgerðarmaður og hákarlaformaður, geymdi fiskmeti sitt og hertan hákarl og yfirleitt föggur sínar til sjós og lands. Hann bjó í [[Mandalur|Mandal]] við [[Njarðarstígur|Njarðarstíg]].'' <br> | ||
''Austan við verzlunarhúsið sést langur hraunjaðar. Hann hét [[Bratti]]. Inn með honum skerst vik í ströndina. Það hét í daglegu máli [[Andersarvik, Annesarvik eða Anisarvik|„Anesarvik“]], sem var afbökun af orðinu Andersarvik. [[Anders Asmundsen|Anders skipstjóri Asmundsen]] bjargaði þarna barni frá drukknun nokkru áður en hann drukknaði sjálfur (1851) á skútu sinni, en hann var norskur skútuskipstjóri og bjó í [[Stakagerði-Eystra|Eystra-Stakkagerði]], kvœntur frú [[Ásdís Jónsdóttir|Ásdísi Jónsdóttur]]. (Sjá [[Blik 1965]], bls. 188)''.<br> | ''Austan við verzlunarhúsið sést langur hraunjaðar. Hann hét [[Bratti]]. Inn með honum skerst vik í ströndina. Það hét í daglegu máli [[Andersarvik, Annesarvik eða Anisarvik|„Anesarvik“]], sem var afbökun af orðinu Andersarvik. [[Anders Asmundsen|Anders skipstjóri Asmundsen]] bjargaði þarna barni frá drukknun nokkru áður en hann drukknaði sjálfur (1851) á skútu sinni, en hann var norskur skútuskipstjóri og bjó í [[Stakagerði-Eystra|Eystra-Stakkagerði]], kvœntur frú [[Ásdís Jónsdóttir|Ásdísi Jónsdóttur]]. (Sjá [[Blik 1965]], bls. 188)''.<br> | ||
''Í íbúðarhúsi Júlíushaabverzlunar fœddist listmálarinn okkar Eyjamanna [[Engilbert Gíslason]] [[Gísli Engilbertsson|verzlunarstjóra Engilbertssonar]], 12. okt. 1877.'' | ''Í íbúðarhúsi Júlíushaabverzlunar fœddist listmálarinn okkar Eyjamanna [[Engilbert Gíslason]] [[Gísli Engilbertsson|verzlunarstjóra Engilbertssonar]], 12. okt. 1877.'']]</big> | ||
[[Mynd: 1974, bls. 175.jpg|300px|ctr]] | |||
''Þessa mynd birti Blik í fyrra. Þá tókst svo illa til, að skýring við hana var skökk. Svona á hún að vera. - Frá hœgri: [[Engilbert Gíslason]], málarameistari, hinn kunni listmálari okkar Eyjamanna; [[Árni Sigurðsson frá Nýborg|Árni Sigurðsson]] frá [[Nýborg]], sonur [[Sigurður Sveinsson í Nýborg|Sigurðar bónda og smiðs Sveinssonar]]. - Sitjandi: [[Þórarinn Gíslason]], verzlunarmaður frá [[Lundur|Lundi]] í Eyjum.'' | ''Þessa mynd birti Blik í fyrra. Þá tókst svo illa til, að skýring við hana var skökk. Svona á hún að vera. - Frá hœgri: [[Engilbert Gíslason]], málarameistari, hinn kunni listmálari okkar Eyjamanna; [[Árni Sigurðsson frá Nýborg|Árni Sigurðsson]] frá [[Nýborg]], sonur [[Sigurður Sveinsson í Nýborg|Sigurðar bónda og smiðs Sveinssonar]]. - Sitjandi: [[Þórarinn Gíslason]], verzlunarmaður frá [[Lundur|Lundi]] í Eyjum.'' | ||
{{Blik}} | {{Blik}} | ||