„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1967/Gömlu skjöktbátarnir“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
(2 millibreytingar ekki sýndar frá sama notandanum)
Lína 78: Lína 78:


<center>[[Mynd:Hrófin og Lækurinn..jpg|450px|center]]</center>
<center>[[Mynd:Hrófin og Lækurinn..jpg|450px|center]]</center>


<center>''Hrófin og [[Lækurinn]]
<center>''Hrófin og [[Lækurinn]]
''Myndin mun vera tekin um 1931.
''Myndin mun vera tekin um 1931.
''Á miðri myndinni sét vel skjöktbátur með „Jens-laginu“.
''Á miðri myndinni sést vel skjöktbátur með „Jens-laginu“.
<br>
<br>


Lína 144: Lína 145:
<br>
<br>
<br>
<br>
''Í uppsátrinu austan viö Íshúsið vantar Víking í röð 7 eftir Gideon.''
''Í uppsátrinu austan við Íshúsið vantar Víking í röð 7 eftir Gideon.''


<big><center>SANDAFERÐIR</center></big>
<big><center>SANDAFERÐIR</center></big>


<center>[[Mynd:Lending við Sandinn.jpg|350px|center]]</center>
<center>[[Mynd:Lending við Sandinn.jpg|350px|center]]</center>
Lína 163: Lína 165:
Skjöktbátarnir voru alltaf dregnir á milli mótorbáts og sands með línubólfæri, sem var hnýtt í báða enda skjöktbátsins, svo að ekki þyrftu menn að fara á milli í þeim hverju sinni. Í sandferðum gerðust oft sögulegir atburðir, og voru þetta stundum svaðilfarir, sem verða sennilega aldrei skráðar, enda fáir nú til frásagnar, sem í þeim lentu.
Skjöktbátarnir voru alltaf dregnir á milli mótorbáts og sands með línubólfæri, sem var hnýtt í báða enda skjöktbátsins, svo að ekki þyrftu menn að fara á milli í þeim hverju sinni. Í sandferðum gerðust oft sögulegir atburðir, og voru þetta stundum svaðilfarir, sem verða sennilega aldrei skráðar, enda fáir nú til frásagnar, sem í þeim lentu.


<big><center>UPPSÁTRIN</center></big>
<br>
<center>[[Mynd:Skjöktbátur að róa inn Lækinn 1924..jpg|450px|center]]</center>
<center>[[Mynd:Skjöktbátur að róa inn Lækinn 1924..jpg|450px|center]]</center>


<center>''Skjöktbátur að róa inn Lækinn 1924. </center>
<center>''Skjöktbátur að róa inn Lækinn 1924. </center>
Lína 191: Lína 192:




Oft og tíðum beið mesta erfiðið sjómannsins og það hættumesta, eftir að komið var að landi, en það var að leggja mótorbátnum við festar úti á [[Botn]]i, þegar komið var rok og svartamyrkur, en allir bátar og hafnarsvæðið óupplýst.<br>
Oft og tíðum beið mesta erfiðið sjómannsins og það hættumesta, eftir að komið var að landi, en það var að leggja mótorbátnum við festar úti á [[Botninn|Botni]], þegar komið var rok og svartamyrkur, en allir bátar og hafnarsvæðið óupplýst.<br>
Hafnarfestarnar lágu á botni Hafnarinnar, og lágu mótorbátarnir fyrir keðjum, sem fest var með vissu millibili á hafnarfestarnar. Voru ból mótorbátanna keðja (botntaumur), sem fest var með sigurnagla í hafnarfestina, sem lá svo upp í mun stærri sigurnagla, þar sem fest var tveim keðjum, stjórnborðs- og bakborðshálsi (eða taumi), sem mótorbáturinn lá fyrir. Í endann á hálsunum var splæst 2ja til 3ja faðma tói. Var endi stjórnborðstaums bundinn í bólið eða uppihaldið, sem kallað var, og hélt það uppi botntauminum. Stjórnborðskeðjan var ætíð nokkru sverari en bakborðskeðjan. Þegar farið var frá bólinu, var uppihaldinu kastað lausu ofan í skjöktbátinn. Skjöktbáturinn lá fyrir bakborðsstraumi, og var bakborðshálsi brugðið um fremstu þóftu bátsins. Áður var hann dreginn gegnum fangalínuklampann, sem var svert tré frammi í stafni milli hástokka. Þess var alltaf gætt, að keðjan væri komin inn úr klampagatinu og vel inn í skjöktbátinn, áður en bundið var um þóftuna. Venjulega voru árarnar bundnar niður með taumendanum.<br>
Hafnarfestarnar lágu á botni Hafnarinnar, og lágu mótorbátarnir fyrir keðjum, sem fest var með vissu millibili á hafnarfestarnar. Voru ból mótorbátanna keðja (botntaumur), sem fest var með sigurnagla í hafnarfestina, sem lá svo upp í mun stærri sigurnagla, þar sem fest var tveim keðjum, stjórnborðs- og bakborðshálsi (eða taumi), sem mótorbáturinn lá fyrir. Í endann á hálsunum var splæst 2ja til 3ja faðma tói. Var endi stjórnborðstaums bundinn í bólið eða uppihaldið, sem kallað var, og hélt það uppi botntauminum. Stjórnborðskeðjan var ætíð nokkru sverari en bakborðskeðjan. Þegar farið var frá bólinu, var uppihaldinu kastað lausu ofan í skjöktbátinn. Skjöktbáturinn lá fyrir bakborðsstraumi, og var bakborðshálsi brugðið um fremstu þóftu bátsins. Áður var hann dreginn gegnum fangalínuklampann, sem var svert tré frammi í stafni milli hástokka. Þess var alltaf gætt, að keðjan væri komin inn úr klampagatinu og vel inn í skjöktbátinn, áður en bundið var um þóftuna. Venjulega voru árarnar bundnar niður með taumendanum.<br>
Áður en hafnargarðarnir voru fullgerðir, og aðrar hafnarbætur, eins og nýjar bryggjur og dýpkun hafnarinnar, var óunnið verk, þurfti bæði útsjón og fyrirhyggju hjá formanninum að leggja rétt að bólinu í sjógangi og svartamyrkri, því að oft vildi skjöktbátana fylla, þegar veður versnaði, og möruðu þeir þá í kafi á festunum. Þurfti samstillt átak og örugg handtök allra skipverja til að ná uppihaldinu (belg eða spýtu), um leið og mótorbátnum var lagt að bólinu.<br>
Áður en hafnargarðarnir voru fullgerðir, og aðrar hafnarbætur, eins og nýjar bryggjur og dýpkun hafnarinnar, var óunnið verk, þurfti bæði útsjón og fyrirhyggju hjá formanninum að leggja rétt að bólinu í sjógangi og svartamyrkri, því að oft vildi skjöktbátana fylla, þegar veður versnaði, og möruðu þeir þá í kafi á festunum. Þurfti samstillt átak og örugg handtök allra skipverja til að ná uppihaldinu (belg eða spýtu), um leið og mótorbátnum var lagt að bólinu.<br>

Leiðsagnarval