„Blik 1980/Ágrip af sögu landbúnaðar í Vestmannaeyjum, III. hluti“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 6: Lína 6:
gjörði þá árlega mjög vart við sig, svo að vanlíðan margra hlauzt af.
gjörði þá árlega mjög vart við sig, svo að vanlíðan margra hlauzt af.


Kartöflusýkin í Eyjum rýrði mjög afkomu margra heimilisfeðra þar og olli miklum áhyggjum þeim mönnum, sem báru hag byggðarlagsins fyrir brjósti. Björn H.
Kartöflusýkin í Eyjum rýrði mjög afkomu margra heimilisfeðra þar og olli miklum áhyggjum þeim mönnum, sem báru hag byggðarlagsins fyrir brjósti. [[Björn Hermann Jónsson|Björn H. Jónsson]], skólastjóri barnaskóla Eyjabúa, skrifaði um kartöflusýkina í blaðið Skeggja haustið 1917. Þar gerði hann fólki grein fyrir sveppi þeim, sem ylli kartöflusýkinni. Hann sá helzt engin ráð önnur gegn henni en að leggja alla kartöflurækt á Heimaey til hliðar að þessu sinni og sá rófnafræi í garðana.
Jónsson, skólastjóri barnaskóla Eyjabúa, skrifaði um kartöflusýkina í blaðið Skeggja haustið 1917. Þar gerði hann fólki grein fyrir sveppi þeim, sem ylli kartöflusýkinni. Hann sá helzt engin ráð önnur gegn henni en að leggja alla
kartöflurækt á Heimaey til hliðar að þessu sinni og sá rófnafræi í garðana.


Skólastjóri hvetur Eyjamenn til þess að ræða þessi vandræði sín á
Skólastjóri hvetur Eyjamenn til þess að ræða þessi vandræði sín á
Lína 21: Lína 19:
==Mörgu var ábótavant. Engin samtök. Hver baukar sér. Allt eftirlit skortir.==
==Mörgu var ábótavant. Engin samtök. Hver baukar sér. Allt eftirlit skortir.==


Árið 1920 fluttist Páll V. G. Kolka læknir til Vestmannaeyja og settist þar að. Hann varð þar kunnur sjúkrahússlæknir. Læknir þessi ól með sér brennandi áhuga á
Árið 1920 fluttist [[Páll V. G. Kolka]] læknir til Vestmannaeyja og settist þar að. Hann varð þar kunnur sjúkrahússlæknir. Læknir þessi ól með sér brennandi áhuga á velferðarmálum fólksins, svo sem atvinnumálum, fræðslu- og heilbrigðismálum. - Eftir að læknirinn settist að i Eyjum, tók hann brátt að skrifa um ýmis  velferðarmál Eyjamanna. M.a. skrifaði hann um mjólkurmálin þar, mjólkurskortinn í bænum og þörf á miklu meiri ræktunarframkvæmdum á Heimaey en þá áttu sér stað.
velferðarmálum fólksins, svo sem atvinnumálum, fræðslu- og heilbrigðismálum. - Eftir að læknirinn settist að i Eyjum, tók hann brátt að skrifa um ýmis  velferðarmál Eyjamanna. M.a. skrifaði hann um mjólkurmálin þar, mjólkurskortinn í bænum og þörf á miklu meiri ræktunarframkvæmdum á Heimaey en þá áttu sér stað.


Þegar hann hafði búið í Eyjum í fjögur ár, gerðist hann einn af stofnendum Búnaðarfélags Vestmannaeyja. Það var sem sé árið 1924.
Þegar hann hafði búið í Eyjum í fjögur ár, gerðist hann einn af stofnendum Búnaðarfélags Vestmannaeyja. Það var sem sé árið 1924.
Lína 69: Lína 66:
samtök hafa skilað þar drýgri arði til heilla öllum almenningi í bænum en þessi búnaðarsamtök.
samtök hafa skilað þar drýgri arði til heilla öllum almenningi í bænum en þessi búnaðarsamtök.


Aðeins 14 menn stóðu að stofnun Búnaðarfélags Vestmannaeyja árið 1924. Þar af voru 2 bændur. - Þessir voru stofnendur félagsins:
Aðeins 14 menn stóðu að stofnun Búnaðarfélags Vestmannaeyja árið 1924. Þar af voru 2 bændur. - Þessir voru stofnendur félagsins:<br>
Páll Bjarnason, fyrrv. ritstjóri Skeggja, þá orðinn skólastjóri barnaskóla bæjarins; Páll V.G. Kolka, læknir; sr. Sigurjón P. Árnason, sóknarprestur að Ofanleiti; Guðmundur Sigurðsson, verkstjóri, Heiðardal; Sigurður Sigurðsson skáld frá Arnarholti, lyfsali; Erlendur Árnason, smiður, Gilsbakka; Jón Guðmundsson, bóndi, Suðurgarði; Bjarni Jónsson, gjaldkeri, Svalbarða; Guðjón Jónsson, skipstjóri, Heiði; Steinn Sigurðsson, klæðskeri, Ingólfshvoli; Þorbjörn Guðjónsson, bóndi, Kirkjubæ; Símon Egilsson, útgerðarmaður, Miðey; Einar Símonarson, útgerðarmaður, London; Jón Gíslason, útgerðarmaður að Ármótum við Skólaveg.  
[[Páll Bjarnason]], fyrrv. ritstjóri Skeggja, þá orðinn skólastjóri barnaskóla bæjarins; Páll V.G. Kolka, læknir; sr. [[Sigurjón Þorvaldur Árnason|Sigurjón Þ. Árnason]], sóknarprestur að Ofanleiti; [[Guðmundur Sigurðsson]], verkstjóri, Heiðardal; [[Sigurður Sigurðsson (lyfsali)|Sigurður Sigurðsson]] skáld frá Arnarholti, lyfsali; [[Erlendur Árnason]], smiður, Gilsbakka; [[Jón Guðmundsson (Suðurgarði)|Jón Guðmundsson]], bóndi, Suðurgarði; [[Bjarni Jónsson]], gjaldkeri, Svalbarða; [[Guðjón Jónsson (Heiði)|Guðjón Jónsson]], skipstjóri, Heiði; [[Steinn Sigurðsson (klæðskeri)|Steinn Sigurðsson]], klæðskeri, Ingólfshvoli; [[Þorbjörn Guðjónsson]], bóndi, Kirkjubæ; [[Símon Egilsson]], útgerðarmaður, Miðey; [[Einar Símonarson]], útgerðarmaður, London; [[Jón Gíslason]], útgerðarmaður að Ármótum við Skólaveg.  


Strax völdust þarna mætir menn og dugnaðarforkar til forustu og létu strax mikið að sér kveða í erfiðri aðstöðu á ýmsa lund. Fyrsti formaður Búnaðarfélags
Strax völdust þarna mætir menn og dugnaðarforkar til forustu og létu strax mikið að sér kveða í erfiðri aðstöðu á ýmsa lund. Fyrsti formaður Búnaðarfélags
Lína 88: Lína 85:
==Rammeflda hnúta þurfti að leysa.==
==Rammeflda hnúta þurfti að leysa.==


Þá er rétt að geta þess, að búnaðarfélagsstjórnin naut fyllsta stuðnings bæjarfógetans í kaupstaðnum, Kristjáns Linnets, en það var stjórninni mikill fengur sökum þess, að nú þurfti að sækja á um það, að fá mikið ræktunarland á
Þá er rétt að geta þess, að búnaðarfélagsstjórnin naut fyllsta stuðnings bæjarfógetans í kaupstaðnum, [[Kristján Linnet|Kristjáns Linnets]], en það var stjórninni mikill fengur sökum þess, að nú þurfti að sækja á um það, að fá mikið ræktunarland á Heimaey leyst úr leiguböndum bænda, sem töldu sig hafa þar óskoraðan rétt á öllu landi samkvæmt byggingarbréfunum. Hér þurfti að leysa bönd, sem umboðsmaður ríkisins, bæjarfógetinn, gat orkað á, svo að leystust giftusamlega.
Heimaey leyst úr leiguböndum bænda, sem töldu sig hafa þar óskoraðan rétt á öllu landi samkvæmt byggingarbréfunum. Hér þurfti að leysa bönd, sem umboðsmaður ríkisins, bæjarfógetinn, gat orkað á, svo að leystust giftusamlega.


Stjórn hins nýstofnaða Búnaðarfélags Vestmannaeyja leitaði fljótlega samvinnu við Búnaðarfélag Íslands um öll réttindi til handa félögum sínum, sem æsktu þess að fá land til ræktunar en gátu að svo komnu máli ekki fengið það.  
Stjórn hins nýstofnaða Búnaðarfélags Vestmannaeyja leitaði fljótlega samvinnu við Búnaðarfélag Íslands um öll réttindi til handa félögum sínum, sem æsktu þess að fá land til ræktunar en gátu að svo komnu máli ekki fengið það.  
11.675

breytingar

Leiðsagnarval