Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2006/Slysavarnadeildin Eykyndill 70 ára
Það var 25. mars 1934 að boðað var til stofnfundar kvennadeildar Slysavarnafélags Íslands í Vestmannaeyjum. Var það gert að tilstuðlan Páls Bjarnasonar, skólastjóra, konu hans, Dýrfinnu Gunnarsdóttur kennara, Ólafs Ó. Lárussonar, héraðslæknis, konu hans, Sylvíu Guðmundsdóttur, Katrínar Gunnarsdóttur, kennara o.fl. kvenna hér í bæ. Hlaut deildin nafnið Eykyndill og skipuðu eftirtaldar konur fyrstu stjórnina: Sylvía Guðmundsdóttir, formaður, Dýrfinna Gunnarsdóttir, ritari og Katrin Gunnarsdóttir,gjaldkeri. Meðstjórnendur voru: Elínborg Gísladóttir, Magnea Þórðardóttir, Soffía Þórðardóttir og Þorgerður Jónsdóttir. Á þessu fyrsta ári í sögu félagsins gengu 267 konur í það en þá var íbúatala Eyjanna 3558. Strax í upphafí var í mörg horn að líta og voru konurnar mjög vakandi fyrir því sem betur mátti fara í slysavarnamálum byggðarinnar.
Langt mál væri að tína allt upp sem Eykyndill kom að en í fyrstu árskýrslunni, fyrir árið 1934, kemur m. a. eftirfarandi fram. Um lokin hélt félagið skemmtun sem gaf af sér 70 krónur og átti félagið þá 600 krónur í sjóði. Samþykkt var að leggja 100 krónur í sundlaugina og að senda Slysavarnafélagi Íslands 500 krónur. Ráðstafanir til slysavarna voru ýmsar. Bæjarstjórnin var beðin að setja ljós á Stakkagerðistúnið til þess að börn gætu verið þar með sleða sína í stað þess að vera í slysahættu á götum úti. Ljós komu upp fáum dögum síðar. Héraðslæknirinn, Ólafur Ó. Lárusson, var fenginn til að veita ókeypis tilsögn í endurlífgun og notkun lyfja sem fylgdu hverjum báti. Fjörutíu og sex sjómenn tóku þátt í þessu námi sem þóttist takast vel. Samþykkt var, árið 1935, að láta gera verðlaunagrip fyrir afrek í stakkasundi og var Ríkarði Jónssyni falið að smíða gripinn. Það er fagurlega útskorinn veggskjöldur úr tré sem vannst ekki til eignar en reglur voru settar í samráði við íþróttaráð Vestmannaeyja. Keppt var um hann í stakkasundi á sundmóti Eyjanna ár hvert. Sigurvegarinn þurfti einnig að kunna björgunarsund, hafa stundað sjómennsku í eina vetrarvertíð og hafa lögheimili í Vestmannaeyjum.
Áfram var haldið að veita fé til námskeiða í sundkennslu fyrir sjómenn, eldvörnum o.fl. Aðstoð var veitt til að kaupa talstöðvar í báta og komið var upp miðunarstöð í Stórhöfða vegna flotans. Var hún starfrækt um árabil.
Ljóskastarar voru gefnir í björgunarbáta og á bryggjur. Ljósbauju var komið fyrir við Eiðið að tilstuðlan félagsins og brunakaðlar í hús. Árið 1950 hófu Eykyndilskonur fjársöfnun til byggingar skipbrotsmannaskýlis á Faxaskeri og komst það upp það ár. Alltaf síðan hefur félagið séð um búnað og vistir í skýlið. Þegar fyrri Lóðsinn var smíðaður, lagði Eykyndill fé til verksins og alla tíð hefur hann lagt fram fé til kaupa á öryggistækjum og öðrum búnaði í þá báða, þann eldri og þann nýrri, sem smíðaður var hér í Skipalyftunni 1998.
Björgunarfélag Vestmannaeyja og Hjálparsveit skáta, hér í Eyjum, styrkti Eykyndill bæði fyrir og eftir sameiningu þeirra.
Árlega voru styrkir sendir Slysavarnafélagi Íslands og voru Eykyndilskonur þar oft fremstar í flokki með miklar peningaupphæðir. Slökkvilið Vestmannaeyja hefur verið aðstoðað við kaup á tækjum, einnig Sjúkrahúsið og Dvalarheimili aldraðra, Hraunbúðir. Umferðarmál hafa alltaf verið ofarlega á baugi innan félagsins. Börnum í grunnskólunum eru gefin endurskinsmerki á hverju ári. Reiðhjóladagar eru haldnir með lögreglu og minnast má á umferðarljósin, á gatnamótum Strandvegar og Heiðarvegar, sem félagið færði bænum að gjöf. Gaman er lika að geta þess að það var fyrir ábendingar frá Eykyndli að ljós voru sett í bryggjuþilin við alla stiga í höfninni. Fleiri hafnir hafa svo fylgt þessu fordæmi héðan.
Árið 1977 var ráðist í að kaupa félagsmiðstöðina Bása ásamt fjórum öðrum félögum hér í bæ. Var það mikil lyftistöng fyrir deildina að fá þarna fastan samastað. Farið hefur verið í helgarferðir 7-8 sumur og hefur það verið feikna gaman. Flest ár hafa verið haldnir 5- 6 félagsfundir að vetrinum til og stjórnarfundir álíka margir. Áður en Slysavarnafélag Íslands og önnur björgunarfélög sameinuðust og til varð Landsbjörg, sameiginlegt félag allra slysavarnadeilda í landinu, sendu Eykyndilskonur árlega 2/3 af tekjum félagsins til Slysavarnafélagsins en eftir sameininguna fara allar tekjur félagsins beint til öryggis- og björgunarmála hér í Eyjum.
Hér hefur verið stiklað á stóru í starfi Eykyndils í rúm sjötíu ár og fátt verið talið. En öll þessi starfsemi hefur byggst á elju og dugnaði félagskvenna og velvilja og skilningi bæjarbúa og fyrirtækja hér á staðnum. Varla munu aðrir betur skilja nauðsyn slysavarna en við sem búum á þessari yndislegu eyju, en oft á tíðum erfiðri, þar sem sjósókn hefur verið stíf á erfiðu hafsvæði þegar vindar blása og öldur æða.
Gaman er að geta þess að elsta konan í Eykyndli er 100 ára. Það er Ragnheiður Jónsdóttir frá Þrúðvangi og er hún stofnfélagi. Á aðalfundi félagsins 27. mars, 2006, var stjórnarkosning. Úr stjórn gengu Guðríður Þorvaldsdóttir, gjaldkeri, Guðný Stefnisdóttir, ritari og Hugrún Magnúsdóttir, formaður en hún hefur verið 10 ár í stjórn, þar af 6 ár formaður. Ný stjórn var kosin: Guðfinna Sveinsdóttir, formaður, Kristín Elva Elíasdóttir, gjaldkeri og aðrar eru: Bára Guðmundsdóttir, Guðmunda Hjörleifsdóttir, Sigurbjörg K. Óskarsdóttir og Elísa Elíasdóttir. Þær eiga eftir að skipta með sér störfum.
Það er ábyggilegt að meðan þörf er fyrir slysavarnir í Vestmannaeyjum munu Eykyndilskonur starfa af krafti áfram sem hingað til. Aldrei verður slakað á í því að bæta öryggi okkar hér sem allra mest bæði á sjó og landi.
Eftirfarandi konur hafa verið formenn í Eykyndli.:
1934-1941 Sylvia Guðmundsdóttir
1942-1968 Sigríður Magnúsdóttir
1969-1977 Anna Halldórsdóttir
1977-1983 Sigríður Björnsdóttir
1983-1984 Gyða Steingrímsdóttir
1984-1989 Rósa Magnúsdóttir
1989-1993 Októvía Andersen
1993-1999 Bára Guðmundsdóttir
1999-2006 Hugrún Magnúsdóttir
2006-20?? Guðfinna Sveinsdóttir
>