„Saga“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 10: | Lína 10: | ||
Rétt eftir 1400 komust Vestmannaeyjar í einkaeign Noregskonungs og síðar Danakonungs þegar Noregur fór undir Danmörku. Í skýrslu Hannesar Pálmasonar hirðstjóra frá árinu 1425 segir meðal annars: „Við Ísland liggur eyja nokkur nefnd Vestmannaey. Hún lýtur með sérlegum rétti beint undir Noregskonung, svo að hann er þar algjörlega alráður.“ Eyjarnar voru sérstakt lén og ríktu þar jafnvel önnur lög en á Íslandi. Vestmannaeyjar voru í konungseign út allar miðaldir til ársins 1874 og voru þær alla tíð stærsta tekjulind krúnunnar. | Rétt eftir 1400 komust Vestmannaeyjar í einkaeign Noregskonungs og síðar Danakonungs þegar Noregur fór undir Danmörku. Í skýrslu Hannesar Pálmasonar hirðstjóra frá árinu 1425 segir meðal annars: „Við Ísland liggur eyja nokkur nefnd Vestmannaey. Hún lýtur með sérlegum rétti beint undir Noregskonung, svo að hann er þar algjörlega alráður.“ Eyjarnar voru sérstakt lén og ríktu þar jafnvel önnur lög en á Íslandi. Vestmannaeyjar voru í konungseign út allar miðaldir til ársins 1874 og voru þær alla tíð stærsta tekjulind krúnunnar. | ||
== Tyrkjaránið heggur skarð í íbúafjöldann == | |||
== | Árið 1627 kom til Vestmannaeyja floti sjóræningja frá Alsír. Drápu þeir 36 manns og námu 242 á brott með sér. [[Tyrkjaránið]] er án efa mesta illvirki í íslensku bæjarfélagi, fyrr og síðar og hafði það, eins og gefur að skilja, langvarandi áhrif á Vestmannaeyinga. | ||
Árið 1627 kom til Vestmannaeyja floti sjóræningja frá Alsír. Drápu þeir 36 manns og námu 242 á brott með sér. | |||
== Kröpp kjör == | == Kröpp kjör == | ||
| Lína 20: | Lína 19: | ||
Um miðja 19. öld tóku Eyjabúar að eignast fiskibáta sína sjálfir og færðist þar með útgerðin meira í þeirra hendur. Við þetta komst efnahagslegt sjálfstæði á í Vestmannaeyjum og íbúar stóðu á allan hátt meira á eigin fótum í fjárhagslegum skilningi. | Um miðja 19. öld tóku Eyjabúar að eignast fiskibáta sína sjálfir og færðist þar með útgerðin meira í þeirra hendur. Við þetta komst efnahagslegt sjálfstæði á í Vestmannaeyjum og íbúar stóðu á allan hátt meira á eigin fótum í fjárhagslegum skilningi. | ||
Frá tíma Herjólfs Bárðarsonar hefur verið | Frá tíma Herjólfs Bárðarsonar hefur byggð verið samfellt á eyjunni. Íbúafjöldinn hefur tekið þrjár, stórar dýfur í gegnum aldirnar. Fyrst var um helmingsfækkun að ræða þegar um þrjú hundruð manns voru numin á brott í Tyrkjaráninu árið 1627. Öðru sinni var vegið að Eyjaskeggjum í ungbarnadauðanum á 18. öld. Svo var það á 20. öldinni í [[Heimaeyjargosið|Heimaeyjargosinu]] árið 1973 þegar á meira en 6 mánaða skeiði bjuggu eingöngu um 200 manns á Heimaey, en þegar gosið hófst var íbúafjöldi bæjarins um 5.100. Nú er íbúafjöldi um 4.100 manns. | ||
== Vélvæðing og samskipti == | == Vélvæðing og samskipti == | ||
[[Mynd:Faxaved1.jpg|thumb|Skip undan [[Faxasker]] | [[Mynd:Faxaved1.jpg|thumb|Skip undan [[Faxasker|Faxaskeri]].]] | ||
Vélvæðingin náði að teygja arma sína til Vestmannaeyja eins og víðast hvar annars staðar — í upphafi 20. aldar hófst [[vélbátavæðing í Vestmannaeyjum]], og tíð sjóslys sem og öryggiskröfur sjómanna leiddu til þess að keyptur var fyrsti gúmmíbjörgunarbáturinn á Íslandi. Vélar og björgunarbátar voru þó ekki lausnir allra vandamála, eins og mönnum varð mjög ljóst árið 1949 þegar vélbáturinn Helgi sökk eftir að hafa strandað á [[Faxasker]]i. | Vélvæðingin náði að teygja arma sína til Vestmannaeyja eins og víðast hvar annars staðar — í upphafi 20. aldar hófst [[vélbátavæðing í Vestmannaeyjum]], og tíð sjóslys sem og öryggiskröfur sjómanna leiddu til þess að keyptur var fyrsti gúmmíbjörgunarbáturinn á Íslandi. Vélar og björgunarbátar voru þó ekki lausnir allra vandamála, eins og mönnum varð mjög ljóst árið 1949 þegar vélbáturinn Helgi sökk eftir að hafa strandað á [[Faxasker]]i. | ||