84.546
breytingar
m (Verndaði „J.P.T. Bryde“ ([edit=sysop] (ótiltekinn))) |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 14: | Lína 14: | ||
Tangaverzlunarlóðin komst í innlendar hendur 1910, þegar Pétur Thorsteinsson á Bíldudal, [[Gunnar Ólafsson]] og [[Jóhann Þ. Jósefsson]] fengu yfirráð yfir henni undir hlutafélagsnafninu [[Gunnar Ólafsson & CO]]. <br> | Tangaverzlunarlóðin komst í innlendar hendur 1910, þegar Pétur Thorsteinsson á Bíldudal, [[Gunnar Ólafsson]] og [[Jóhann Þ. Jósefsson]] fengu yfirráð yfir henni undir hlutafélagsnafninu [[Gunnar Ólafsson & CO]]. <br> | ||
Bryde var umsvifamikill kaupmaður. Auk verzlananna í Eyjum setti hann á stofn verzlun í Vík í Mýrdal, Reykjavík, Hafnarfirði, og Borgarnesi. <br> | Bryde var umsvifamikill kaupmaður. Auk verzlananna í Eyjum setti hann á stofn verzlun í Vík í Mýrdal, Reykjavík, Hafnarfirði, og Borgarnesi. <br> | ||
Hann keypti svo [[Godthaabverzlun|Godthaabverzlunina]] af [[ | Hann keypti svo [[Godthaabverzlun|Godthaabverzlunina]] af [[Nikolai Heinrich Thomsen]] 7. apríl 1894. Lét hann rífa verzlunarhúsin og flytja austur í Vík í Mýrdal, þar sem hann kom upp fastaverzlun.<br> | ||
Bryde var þá einn um nær alla verzlun í Eyjum, en [[Gísli Stefánsson (kaupmaður)|Gísli Stefánsson]] kaupmaður í Hlíðarhúsum rak verzlun um alllangt skeið og [[Sigurður Sigurfinnsson (hreppstjóri)|Sigurður Sigurfinnsson]] hreppstjóri stóð að pöntunarstarfi í smáum stíl. <br> | Bryde var þá einn um nær alla verzlun í Eyjum, en [[Gísli Stefánsson (kaupmaður)|Gísli Stefánsson]] kaupmaður í Hlíðarhúsum rak verzlun um alllangt skeið og [[Sigurður Sigurfinnsson (hreppstjóri)|Sigurður Sigurfinnsson]] hreppstjóri stóð að pöntunarstarfi í smáum stíl. <br> | ||
Í kjölfar einokunarinnar neitaði Bryde að selja mönnum salt, en vildi fá allan fisk upp úr sjó. Þá stofnuðu menn pöntunarfélag til saltkaupa. Árið 1907 var boðað til almenns fundar vegna óánægju með verð á útfluttum og innfluttum vörum og var nefnd, sem skipuð var þeim [[Sigurður Sigurfinnsson|Sigurði hreppstjóra]], [[Þorsteinn Jónsson (Laufási)|Þorsteini í Laufási]] og [[Gísli Lárusson|Gísla Lárussyni]] í [[Stakkagerði]], falið að afla upplýsinga um vöruverð og semja um kaup á erlendum vörum og um sölu á innlendum vörum. Var sett á stofn pöntunarfélag. Þeir stóðu svo síðar að stofnun [[Kaupfélagið Herjólfur|Kaupfélagsins Herjólfs]].<br> | Í kjölfar einokunarinnar neitaði Bryde að selja mönnum salt, en vildi fá allan fisk upp úr sjó. Þá stofnuðu menn pöntunarfélag til saltkaupa. Árið 1907 var boðað til almenns fundar vegna óánægju með verð á útfluttum og innfluttum vörum og var nefnd, sem skipuð var þeim [[Sigurður Sigurfinnsson|Sigurði hreppstjóra]], [[Þorsteinn Jónsson (Laufási)|Þorsteini í Laufási]] og [[Gísli Lárusson|Gísla Lárussyni]] í [[Stakkagerði]], falið að afla upplýsinga um vöruverð og semja um kaup á erlendum vörum og um sölu á innlendum vörum. Var sett á stofn pöntunarfélag. Þeir stóðu svo síðar að stofnun [[Kaupfélagið Herjólfur|Kaupfélagsins Herjólfs]].<br> | ||
| Lína 26: | Lína 26: | ||
Merkustu afskipti Bryde af atvinnurekstri í Eyjum má eflaust telja fyrirgreiðslu hans vegna bátakaupa manna í byrjun vélbátaútgerðarinnar í Eyjum. Bæði útvegaði hann mönnum báta frá Danmörku og lánaði til kaupanna og átti hlut í útgerðinni. Þannig var um báta þá, sem gengu fyrst á vertíð 1906, en útgerð þeirra heppnaðist mjög vel. Varð þetta undirstaða velgengni til frambúðar og jók sjálfstæði manna í atvinnurekstri á mörgum sviðum.<br> | Merkustu afskipti Bryde af atvinnurekstri í Eyjum má eflaust telja fyrirgreiðslu hans vegna bátakaupa manna í byrjun vélbátaútgerðarinnar í Eyjum. Bæði útvegaði hann mönnum báta frá Danmörku og lánaði til kaupanna og átti hlut í útgerðinni. Þannig var um báta þá, sem gengu fyrst á vertíð 1906, en útgerð þeirra heppnaðist mjög vel. Varð þetta undirstaða velgengni til frambúðar og jók sjálfstæði manna í atvinnurekstri á mörgum sviðum.<br> | ||
Bryde stóð að stofnun [[Lestrarfélag Vestmannaeyja|Lestrarfélags Vestmannaeyja]] 1862 og gaf til þess stórar gjafir.<br> | Bryde stóð að stofnun [[Lestrarfélag Vestmannaeyja|Lestrarfélags Vestmannaeyja]] 1862 og gaf til þess stórar gjafir.<br> | ||
Þegar [[Herfylkingin]] var stofnuð varð Bryde yfirliðsforingi í henni, en yfirfylkingarstjóri eftir lát [[Andreas August von Kohl|Kohls]] kapteins. Þann titil bar hann a. m. k. til ársins 1862, en gegndi lítt eða ekki starfinu, þar sem hann bjó í Danmörku mestan hluta ársins. [[Pétur Bjarnasen]] verzlunarstjóri tók á sig þær skyldur í fjarveru hans.<br> | Þegar [[Herfylkingin]] var stofnuð varð Bryde yfirliðsforingi í henni, en yfirfylkingarstjóri eftir lát [[Andreas August von Kohl|Kohls]] kapteins. Þann titil bar hann a. m. k. til ársins 1862, en gegndi lítt eða ekki starfinu, þar sem hann bjó í Danmörku mestan hluta ársins. [[Jóhann Pétur Benedikt Bjarnasen|Pétur Bjarnasen]] verzlunarstjóri tók á sig þær skyldur í fjarveru hans.<br> | ||
Talið er, að hann hafi útvegað [[Árni Diðriksson|Árna Diðrikssyni]] í [[Stakkagerði]] fyrsta lundaháfinn frá Færeyjum vorið 1875 og var veiðiaðferðin tekin upp eftir Færeyingum.<br> | Talið er, að hann hafi útvegað [[Árni Diðriksson|Árna Diðrikssyni]] í [[Stakkagerði]] fyrsta lundaháfinn frá Færeyjum vorið 1875 og var veiðiaðferðin tekin upp eftir Færeyingum.<br> | ||
Orgel gaf hann [[Landakirkja|kirkjunni]] 1877.<br> | Orgel gaf hann [[Landakirkja|kirkjunni]] 1877.<br> | ||
| Lína 32: | Lína 32: | ||
{{Heimildir| | {{Heimildir| | ||
*Samantekt: [[Víglundur Þór Þorsteinsson]]. | |||
*[[Haraldur Guðnason]]: Saga Bókasafns Vestmannaeyja. ''[[Blik]]'', 1962. | *[[Haraldur Guðnason]]: Saga Bókasafns Vestmannaeyja. ''[[Blik]]'', 1962. | ||
*[[Jóhann Gunnar Ólafsson]]: Verzlunarstaðir í Vestmannaeyjum. ''Gamalt og nýtt'', 1949. | *[[Jóhann Gunnar Ólafsson]]: Verzlunarstaðir í Vestmannaeyjum. ''Gamalt og nýtt'', 1949. | ||