1.401
breyting
„Súlnasker“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
{{Eyjur}} | {{Eyjur}} | ||
[[Mynd:Sulnask1.jpg|thumb|350px|Súlnasker]] | [[Mynd:Sulnask1.jpg|thumb|350px|Súlnasker]] | ||
'''Súlnasker''' liggur um 8 km suðvestur af [[Heimaey]]. Hún er | '''Súlnasker''' liggur um 8 km suðvestur af [[Heimaey]]. Hún er umgyrt 60 m þverhníptum klettahömrum og er 0.03 km² að flatarmáli. Hellar ganga inn undir eyna vestan og sunnan megin og þegar sjórinn er kyrr má róa inn í og í gegnum þá. Ofan á skerinu liggur hryggur í vestur austur stefnu og hallar grasbrekkum dálítið út frá honum. Súlnasker er á náttúruminjaskrá því þar er mikið af bjargfugli. Skerið er með stærstu varpstöðum súlunnar á Íslandi. [[Súla|Súluungar]] eru þar veiddir á sumrin. | ||
[[Mynd:Súlnasker.JPG|thumb|250px|left|Súlurnar sem súlnasker dregur nafn sitt af.]] | [[Mynd:Súlnasker.JPG|thumb|250px|left|Súlurnar sem súlnasker dregur nafn sitt af.]] | ||
| Lína 8: | Lína 8: | ||
„Sker eitt liggur í suður-útsuður af Vestmannaeyjum, hér um bil tvær vikur sjávar; er það ýmist kallað Súlnasker, Almenningssker eða Skerið. | „Sker eitt liggur í suður-útsuður af Vestmannaeyjum, hér um bil tvær vikur sjávar; er það ýmist kallað Súlnasker, Almenningssker eða Skerið. | ||
Súlnasker heitir það af því þar er mikið af súlu, Almenningssker af því allar jarðir á eyjunni hafa jafnan rétt til ínytja þess og Skerið og jafnvel stundum | Súlnasker heitir það af því þar er mikið af súlu, Almenningssker af því allar jarðir á eyjunni hafa jafnan rétt til ínytja þess og Skerið og jafnvel stundum „Skerið góða“ er nokkurs konar gælunafn. | ||
Skerið á það og skilið að því sé sómi sýndur því Vestmannaeyingar fá þaðan á ári hverju hér um bil 4-5000 fýla og 4-500 súlna; þar er og helsta eggjatekja eyjabúa. Skerið sjálft stendur á fjórum bergstöplum upp úr sjónum, svo hátt að róa má undir það ef gott er í sjóinn. | Skerið á það og skilið að því sé sómi sýndur því Vestmannaeyingar fá þaðan á ári hverju hér um bil 4-5000 fýla og 4-500 súlna; þar er og helsta eggjatekja eyjabúa. Skerið sjálft stendur á fjórum bergstöplum upp úr sjónum, svo hátt að róa má undir það ef gott er í sjóinn. | ||
| Lína 16: | Lína 16: | ||
Skerið hallast töluvert til útsuðurs og segir sagan tildrögin til þess þannig: Fyrst framan af kom engum manni til hugar að reyna að fara upp í skerið því engum þótti það fært nema fuglinum fljúgandi. Loksins gerðu þó tveir hugaðir menn tilraun til þess og tókst það vel þó glæfraför væri. | Skerið hallast töluvert til útsuðurs og segir sagan tildrögin til þess þannig: Fyrst framan af kom engum manni til hugar að reyna að fara upp í skerið því engum þótti það fært nema fuglinum fljúgandi. Loksins gerðu þó tveir hugaðir menn tilraun til þess og tókst það vel þó glæfraför væri. | ||
Sá þeirra sem fyrri komst upp á skerið sagði: | Sá þeirra sem fyrri komst upp á skerið sagði: „Hér er ég þá kominn fyrir guðs náð.“ | ||
En hinn síðari: | En hinn síðari: „Hér er ég kominn hvort guð vill eða ekki.“ | ||
Við þessi orð brá svo að skerið snaraðist á hliðina og hristi guðleysingjann af sér út í hyldýpið og týndist hann þar. En stórvaxinn maður kom fram og greip í hinn manninn og studdi hann svo hann skyldi ekki fara sömu för. | Við þessi orð brá svo að skerið snaraðist á hliðina og hristi guðleysingjann af sér út í hyldýpið og týndist hann þar. En stórvaxinn maður kom fram og greip í hinn manninn og studdi hann svo hann skyldi ekki fara sömu för. | ||
| Lína 30: | Lína 30: | ||
Fyrir þetta voru eyjabúar skerprestinum jafnan þakklátir og enn í dag helst það við að hver sá sem í fyrsta sinn kemur upp á skerið leggur fáeina skildinga í steinþró eina sem er uppi á skerinu. Á það að vera gjöf til skerprestsins og alltaf eru skildingarnir horfnir þegar komið er í skerið í næsta sinn. | Fyrir þetta voru eyjabúar skerprestinum jafnan þakklátir og enn í dag helst það við að hver sá sem í fyrsta sinn kemur upp á skerið leggur fáeina skildinga í steinþró eina sem er uppi á skerinu. Á það að vera gjöf til skerprestsins og alltaf eru skildingarnir horfnir þegar komið er í skerið í næsta sinn. | ||
Auk þessa sem nú er sagt af skerprestinum er hann besti prestur bæði fyrir altari og í stól og flytur ómengaða kenningu, annars gæti hann ekki verið eins góður | Auk þessa sem nú er sagt af skerprestinum er hann besti prestur bæði fyrir altari og í stól og flytur ómengaða kenningu, annars gæti hann ekki verið eins góður vinur Ofanleitisprestsins eins og hann er. | ||
Skerprestur heimsækir Ofanleitisprest einu sinni á ári; kemur hann þá róandi tveim árum á steinnökkva að Ofanleiti á gamlárskvöld og tekur Ofanleitisprestur við honum báðum höndum, leiðir hann til stofu og setur fyrir hann kaffi, brennivin, hangiket og ýmsar kræsingar. | Skerprestur heimsækir Ofanleitisprest einu sinni á ári; kemur hann þá róandi tveim árum á steinnökkva að Ofanleiti á gamlárskvöld og tekur Ofanleitisprestur við honum báðum höndum, leiðir hann til stofu og setur fyrir hann kaffi, brennivin, hangiket og ýmsar kræsingar. | ||
| Lína 47: | Lína 47: | ||
:''setti á flot um svartnættið.“'' | :''setti á flot um svartnættið.“'' | ||
Á seinni árum hefur þó ekki orðið vart við skerprest og eru því líkur til að hann sé annaðhvort dáinn eða þá orðinn svo hrumur af elli að hann sé ekki ferðafær þó það hafi hvorki | Á seinni árum hefur þó ekki orðið vart við skerprest og eru því líkur til að hann sé annaðhvort dáinn eða þá orðinn svo hrumur af elli að hann sé ekki ferðafær þó það hafi hvorki frést að brauðið sé veitt öðrum eða gamli presturinn sé búinn að taka sér kapellán.“ <small>Fengið úr Þjóðsagnasafni Jóns Árnasonar frá Textasafni Orðabókar Háskóla Íslands. </small> | ||
[[Flokkur:Eyjur]] | [[Flokkur:Eyjur]] | ||