„Blik 1961/Anna V. Benediktsdóttir“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 5: Lína 5:




<center>[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|ÞORSTEINN Þ. VÍGLUNDSSON]]:</center>


[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|ÞORSTEINN Þ. VÍGLUNDSSON]]


=Anna V. Benediktsdóttir=
<big><big><big><big><big><center>Anna V. Benediktsdóttir</center> </big></big>
==ljósmóðir==
<center>ljósmóðir</center></big></big>
<br>
 
Við hvörflum huga að Mosfelli í Mosfellssveit. Þar er prestur séra Benedikt Magnússon, sonur Magnúsar Andréssonar klausturhaldara í Þykkvabæjarklaustri. Séra Benedikt Magnússon var fæddur 4. des. 1782. Hann vígðist til prests 1811 og gerðist þá aðstoðarprestur hjá séra Þórhalli Magnússyni að Breiðabólsstað í Fljótshlíð. Tveim árum síðar giftist séra Benedikt prestsekkju frá Vestmannaeyjum, [[Þorbjörg Pétursdóttir frá Ofanleiti|Þorbjörgu Pétursdóttur]], ekkju séra [[Jón Arason|Jóns Arasonar]] að Ofanleiti, sem lézt 1810. Þorbjörg var bóndadóttir frá [[Gjábakki|Gjábakka]] í Eyjum.  <br>
 
Við hvörflum huga að Mosfelli í Mosfellssveit. Þar er prestur séra Benedikt Magnússon, sonur Magnúsar Andréssonar klausturhaldara í Þykkvabæjarklaustri. Séra Benedikt Magnússon var fæddur 4. des. 1782. Hann vígðist til prests 1811 og gerðist þá aðstoðarprestur hjá séra Þórhalla Magnússyni að Breiðabólsstað í Fljótshlíð. Tveim árum síðar giftist séra Benedikt prestsekkju frá Vestmannaeyjum, [[Þorbjörg Pétursdóttir frá Ofanleiti|Þorbjörgu Pétursdóttur]], ekkju séra [[Jón Arason|Jóns Arasonar]] að Ofanleiti, sem lézt 1810. Þorbjörg var bóndadóttir frá [[Gjábakki|Gjábakka]] í Eyjum.  <br>
Séra Benedikt Magnússon fékk Mosfell árið 1818 og fluttist þá þangað. Árið eftir missti hann konu sína Þorbjörgu Pétursdóttur. Hún dó 26. júní 1819. <br>
Séra Benedikt Magnússon fékk Mosfell árið 1818 og fluttist þá þangað. Árið eftir missti hann konu sína Þorbjörgu Pétursdóttur. Hún dó 26. júní 1819. <br>
Þá réðist bústýra til séra Benedikts að Mosfelli Þorbjörg Einarsdóttir, ættuð úr Eyjafirði.<br>
Þá réðist bústýra til séra Benedikts að Mosfelli Þorbjörg Einarsdóttir, ættuð úr Eyjafirði.<br>
Lína 31: Lína 32:
Næstu tvö árin er það vitað, að Þorbjörg prestsekkja bjó að Mógilsá við mikla fátækt. Þaðan fermdist Anna Valgerður dóttir hennar vorið 1845, rúmlega hálf fimmtánda árs, „siðprúð stúlka, vel að sér og gáfuð“, segir presturinn um hana. <br>
Næstu tvö árin er það vitað, að Þorbjörg prestsekkja bjó að Mógilsá við mikla fátækt. Þaðan fermdist Anna Valgerður dóttir hennar vorið 1845, rúmlega hálf fimmtánda árs, „siðprúð stúlka, vel að sér og gáfuð“, segir presturinn um hana. <br>


[[Mynd: 1961 b 187.jpg|left|thumb|500px]]
[[Mynd: 1961 b 187 A.jpg|left|thumb|500px]]




Lína 40: Lína 41:




 
Prestskonan að Ofanleiti í Vestmannaeyjum var á þessum árum [[Þórdís Magnúsdóttir að Ofanleiti|Þórdís Magnúsdóttir]], gift séra [[Jón Austmann|Jóni J. Austmann]]. Hún var systir séra Benedikts prests að Mosfelli. Til þessarar mætu konu fluttist Anna Valgerður, bróðurdóttir hennar, árið 1847 eða tveim árum eftir ferminguna. Þá var hún á 17. aldursári, fríð stúlka og nettvaxin, prúð og rík af yndisþokka. <br>
 
Prestskonan að Ofanleiti í Vestmannaeyjum var á þessum árum [[Þórdís Magnúsdóttir að Ofanleiti|Þórdís Magnúsdóttir]], gift séra [[Jón Austmann|Jóni J. Austmann]]. Hún var systir sér Benedikts prests að Mosfelli. Til þessarar mætu konu fluttist Anna Valgerður, bróðurdóttir hennar, árið 1847 eða tveim árum eftir ferminguna. Þá var hún á 17. aldursári, fríð stúlka og nettvaxin, prúð og rík af yndisþokka. <br>
Prestssonurinn á Ofanleiti var þá 18 ára gamall. Hann var ötull starfsmaður föður síns við búskapinn á Ofanleiti, en lítið hneigður til bóklegrar iðju. <br>
Prestssonurinn á Ofanleiti var þá 18 ára gamall. Hann var ötull starfsmaður föður síns við búskapinn á Ofanleiti, en lítið hneigður til bóklegrar iðju. <br>
Ekki höfðu þau lengi verið saman á Ofanleiti, frændsystkinin Anna og [[Stefán Jónsson Austmann|Stefán]], er þau urðu ástfangin hvort af öðru. Maddama Þórdís, sem var glögg kona og gáfuð, sá brátt, hverju fram fór um soninn og frændkonuna. Hún kom eitt sinn að máli við prest um samdrátt þennan. Skuggi var á. Þau voru systkinabörn, skötuhjúin. Allt var þó látið afskiptalaust og kyrrt liggja.<br>
Ekki höfðu þau lengi verið saman á Ofanleiti, frændsystkinin Anna og [[Stefán Jónsson Austmann|Stefán]], er þau urðu ástfangin hvort af öðru. Maddama Þórdís, sem var glögg kona og gáfuð, sá brátt, hverju fram fór um soninn og frændkonuna. Hún kom eitt sinn að máli við prest um samdrátt þennan. Skuggi var á. Þau voru systkinabörn, skötuhjúin. Allt var þó látið afskiptalaust og kyrrt liggja.<br>
Lína 109: Lína 108:
::''Á sólskýja vængjunum sumarið blítt<br>
::''Á sólskýja vængjunum sumarið blítt<br>
::''oss sendir nú ljósguð frá hæðum<br>
::''oss sendir nú ljósguð frá hæðum<br>
::''og geislar þess lýsa upp gamalt og nýtt<br>
::''og geislar þess lýsa upp gamalt og nýtt<br>
::''og geislar þess lýsa upp gamalt og nýtt<br>
::''og gegnhita blóðið í æðum, <br>
::''og gegnhita blóðið í æðum, <br>
Lína 119: Lína 117:
::''En glöggt svo þú skiljir, hvað með þessu er meint, <br>
::''En glöggt svo þú skiljir, hvað með þessu er meint, <br>
::''þér minjar vors þakklætis færum<br>
::''þér minjar vors þakklætis færum<br>
::''en óskunum verðu til alföður beint, <br>
::''en óskunum verður til alföður beint, <br>
::''sem ann þínum silfruðu hærum<br>
::''sem ann þínum silfruðu hærum<br>
::''og blessað æ hefur þitt vandasamt verk, <br>
::''og blessað æ hefur þitt vandasamt verk, <br>
Lína 126: Lína 124:
::''þér hjálpi nær mest krefur þörfin.
::''þér hjálpi nær mest krefur þörfin.


::::::(Nokkrar  konur)
::::::'''(Nokkrar  konur)'''
 
 
[[Mynd: 1961 b 195 A.jpg|left|thumb|600px]]
 




[[Mynd: 1961 b 195.jpg|left|thumb|500px]]
''Aftari röð frá vinstri: l. Ólafur Diðrik Sigurðsson frá Strönd í Eyjum. Hann var sonarsonur Ólafs Diðriks Benediktssonar prests að Mosfelli Magnússonar og hét fullu nafni afa síns. Þannig var Anna ljósmóðir afasystir Ólafs á Strönd. (Sjá greinina um Önnu ljósmóður). 2. Guðrún Bjarnadóttir, kona Ólafs Sigurðssonar. 3. Guðbjörg Guðlaugsdóttir frá Gerði, systir Stefáns skipstjóra og útgerðarm. 4. Guðfinna Kristjánsdóttir frá Klöpp, síðar kona Georgs Gíslasonar kaupm. 5. Sigurbjörg Sigurðardóttir, kona Kristjáns Ingimundarsonar. 6. Sigurjón Kristjánsson frá Klöpp. 7. Kristján Ingimundarson, Klöpp, form. og aflamaður á opnum skipum hér í Eyjum um langt skeið, bjargveiðimaður fram á níræðisaldur og mörg síðustu ár ævinnar meðhjálpari í Landakirkju. Kristján var sonur Ingimundar bónda Jónssonar á Gjábakka og k.h. Margrétar Jónsdóttur bónda á Gjábakka Einarssonar (Sjá greinina Nýborgarheimilið í [[Blik 1960|Bliki 1960]]). 8. Magnús Helgason, faðir Magnúsar stöðvarstjóra hér í Eyjum. <br>Stúlkurnar í fremi röð frá vinstri: 1. Guðrún Lilja Ólafsdóttir Sigurðssonar frá Strönd, nú kona  Þorsteins  Gíslasonar skipstjóra  frá  Görðum.  2.  Guðrún  Ólafsdóttir,  systir Guðrúnar Lilju.
''Aftari röð frá vinstri: l. Ólafur Diðrik Sigurðsson frá Strönd í Eyjum. Hann var sonarsonur Ólafs Diðriks Benediktssonar prests að Mosfelli Magnússonar og hét fullu nafni afa sins. Þannig var Anna ljósmóðir afasystir Ólafs á Strönd. (Sjá greinina um Önnu ljósmóður). 2. Guðrún Bjarnadóttir, kona Ólafs Sigurðssonar. 3. Guðbjörg Guðlaugsdóttir frá Gerði, systir Stefáns skipstjóra og útgerðarm. 4. Guðfinna Kristjánsdóttir frá Klöpp, síðar kona Georgs Gíslasonar kaupm. 5. Sigurbjörg Sigurðardóttir, kona Kristjáns Ingimundarsonar. 6. Sigurjón Kristjánsson frá Klöpp. 7. Kristján Ingimundarson, Klöpp, form. og aflamaður á opnum skipum hér í Eyjum um langt skeið, bjargveiðimaður fram á níræðisaldur og mörg síðustu ár ævinnar meðhjálpari í Landakirkju. Kristján var sonur Ingimundar bónda Jónssonar á Gjábakka og k.h. Margrétar Jónsdóttur bónda á Gjábakka Einarssonar (Sjá greinina Nýborgarheimilið í [[Blik 1960|Bliki 1960]]). 8. Magnús Helgason, faðir Magnúsar stöðvarstjóra hér í Eyjum. <br>Stúlkurnar í fremi röð frá vinstri: 1. Guðrún Lilja Ólafsdóttir Sigurðssonar frá Strönd, nú kona  Þorsteins  Gíslasonar skipstjóra  frá  Görðum.  2.  Guðrún  Ólafsdóttir,  systir Guðrúnar Lilju.


Ólafur Diðrik, bróðir Önnu ljósmóður, giftist 1860 [[Guðríður Sigurðardóttir frá Dalahjalli|Guðríði Sigurðardóttur]] frá [[Dalahjallur|Dalhjalli]] í Eyjum. Þau bjuggu í [[Sjólyst]]. Ólafur Diðrik dó sama ár. Þau eignuðust eitt barn, sveinbarn, sem skírt var [[Sigurður Ólafsson í Sjólyst|Sigurður]], nafni móðurafa síns. <br>
Ólafur Diðrik, bróðir Önnu ljósmóður, giftist 1860 [[Guðríður Sigurðardóttir frá Dalahjalli|Guðríði Sigurðardóttur]] frá [[Dalahjallur|Dalhjalli]] í Eyjum. Þau bjuggu í [[Sjólyst]]. Ólafur Diðrik dó sama ár. Þau eignuðust eitt barn, sveinbarn, sem skírt var [[Sigurður Ólafsson í Sjólyst|Sigurður]], nafni móðurafa síns. <br>

Leiðsagnarval