„Leikfélag Vestmannaeyja“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 2: Lína 2:
== Saga leiklistar frá 1852-1909 ==
== Saga leiklistar frá 1852-1909 ==
Árið 1852 var sýndur sjónleikur í Vestmannaeyjum og er talið að það hafi verið í fyrsta sinn sem leiksýning var í Vestmannaeyjum. Það sama ár greiða einhverjir leikendur ágóðann af leiksýningu til bæjarsjóðs. Ekki er vitað hverjir voru leikendur né hvaða verk var sýnt en ýmis er talið að leikritið hafi verið eftir Sigurð Pétursson skáld annars vegar en hins vegar að það hafi verið danskt og leikið á dönsku.
Árið 1852 var sýndur sjónleikur í Vestmannaeyjum og er talið að það hafi verið í fyrsta sinn sem leiksýning var í Vestmannaeyjum. Það sama ár greiða einhverjir leikendur ágóðann af leiksýningu til bæjarsjóðs. Ekki er vitað hverjir voru leikendur né hvaða verk var sýnt en ýmis er talið að leikritið hafi verið eftir Sigurð Pétursson skáld annars vegar en hins vegar að það hafi verið danskt og leikið á dönsku.


Árið 1852 flytur [[Séra Brynjólfur Jónsson]] til Vestmannaeyja og býr í [[Nöjsomhed]] ásamt konu sinni og ungri dóttur þeirra. Líklegt þykir að Brynjólfur hafi komið upp leiksýningum í samráði við fleiri aðila. Brynjólfur var menningarfrömuður og talið er fullvíst að hann hafi komið upp leikritinu ''"Narfi"'' eftir Sigurð Pétursson árið 1860-1861. Talið er að á meðal leikenda hafi verið [[Kristján Magnússon]] verslunarstjóri, [[Ingimundur Jónsson]] á [[Gjábakki|Gjábakka]], [[Gísli Lárusson]] og fleiri.  
Árið 1852 flytur [[Séra Brynjólfur Jónsson]] til Vestmannaeyja og býr í [[Nöjsomhed]] ásamt konu sinni og ungri dóttur þeirra. Líklegt þykir að Brynjólfur hafi komið upp leiksýningum í samráði við fleiri aðila. Brynjólfur var menningarfrömuður og talið er fullvíst að hann hafi komið upp leikritinu ''"Narfi"'' eftir Sigurð Pétursson árið 1860-1861. Talið er að á meðal leikenda hafi verið [[Kristján Magnússon]] verslunarstjóri, [[Ingimundur Jónsson]] á [[Gjábakki|Gjábakka]], [[Gísli Lárusson]] og fleiri.  


Árið 1864 var sett upp leikritið ''"Hrjólfur"'' og talið er að leikendur hafi verið þeir sömu og í Narfa. Árin 1886-1888 var leikritið Hrjólfur sýnt annað slagið í [[Kumbaldi|Kumbalda]]. Á meðal leikenda þá voru [[Árni Filippusson]] sem lék Hrjólf, [[Sigurður Sigurfinnsson]], [[Gísli Lárusson]], [[Einar Bjarnason]] og fleiri.  
Árið 1864 var sett upp leikritið ''"Hrjólfur"'' og talið er að leikendur hafi verið þeir sömu og í Narfa. Árin 1886-1888 var leikritið Hrjólfur sýnt annað slagið í [[Kumbaldi|Kumbalda]]. Á meðal leikenda þá voru [[Árni Filippusson]] sem lék Hrjólf, [[Sigurður Sigurfinnsson]], [[Gísli Lárusson]], [[Einar Bjarnason]] og fleiri.


Þessar tvær sýningar, Narfi og Hrjólfur voru sýndar annað veifið fram til ársins 1890 eða 1891. Árið 1893 var ''"Tólfkóngavitið"'' leikið í Vestmannaeyjum og ári síðar ''"Hinn þriðji"'' sem var byggt upp á söngvum og tónlist. Á meðal þeirra sem stóðu að baki þessum sýningum voru [[Oddur Árnason]], [[Guðlaugur Hansson]] [[Litlibær|Litlabæ]], [[Guðrún Runólfsdóttir]] og [[Sigurbjörg R. Pétursdóttir]]. Var sagt að söngur þeirra Guðrúnar og Sigurbjargar hafi verið minnst lengi sem frábærlega góðum.
Þessar tvær sýningar, Narfi og Hrjólfur voru sýndar annað veifið fram til ársins 1890 eða 1891. Árið 1893 var ''"Tólfkóngavitið"'' leikið í Vestmannaeyjum og ári síðar ''"Hinn þriðji"'' sem var byggt upp á söngvum og tónlist. Á meðal þeirra sem stóðu að baki þessum sýningum voru [[Oddur Árnason]], [[Guðlaugur Hansson]] [[Litlibær|Litlabæ]], [[Guðrún Runólfsdóttir]] og [[Sigurbjörg R. Pétursdóttir]]. Var sagt að söngur þeirra Guðrúnar og Sigurbjargar hafi verið minnst lengi sem frábærlega góðum.
Lína 35: Lína 36:


Á meðal þeirra sem voru helstu starfskraftar félagsins á þessum tíma voru bræðurnir [[Árni Gíslason]] og [[Georg Gíslason]] frá [[Stakkagerði]], [[Bjarni Björnsson]] leikstjóri, [[Guðjón Jósefsson]] frá [[Fagurlyst]], [[Guðjón Guðjónsson]] í [[Sjólyst]], [[Karl Gränz]] í [[Karlsberg]]i (Heimagötu 20), [[Emilía Ottesen]] [[Dalbær|Dalbæ]] og [[Kristján Gíslason]] [[Hóll|Hóli]].
Á meðal þeirra sem voru helstu starfskraftar félagsins á þessum tíma voru bræðurnir [[Árni Gíslason]] og [[Georg Gíslason]] frá [[Stakkagerði]], [[Bjarni Björnsson]] leikstjóri, [[Guðjón Jósefsson]] frá [[Fagurlyst]], [[Guðjón Guðjónsson]] í [[Sjólyst]], [[Karl Gränz]] í [[Karlsberg]]i (Heimagötu 20), [[Emilía Ottesen]] [[Dalbær|Dalbæ]] og [[Kristján Gíslason]] [[Hóll|Hóli]].
== Nýja leikfélagið ==
Árið 1922-1923 var stofnað nýtt leikfélag í Vestmannaeyjum sem nefndist Nýja leikfélagið. Meðlimir þess og stofnendur voru [[Kristinn Ástgeirsson]] [[Miðhús]]um, [[Valdimar Ástgeirsson]] [[Litlibær|Litlabæ]], [[Filippus Árnason]] [[Ásgarður|Ásgarði]], [[Finnur J. Sigmundsson]] [[Uppsalir|Uppsölum]], [[Eyþór Þórarinsson]] [[Sólheimar|Sólheimum]], [[Yngvi Þorkelsson]] [[Eiðar|Eiðum]], [[Karl Gränz]] [[Karlsberg]]i, [[Finnbogi Finnsson]] [[Íshús]]inu, [[Nikolína Jónsdóttir]] [[Hásteinsvegur|Hásteinsvegi]] 4, [[Jónína Jónsdóttir]] [[Steinholt]]i, [[Lilja Jónsdóttir]] [[Mjölnir|Mjölni]] og [[Björn Sigurðsson]] frá [[Pétursborg]].
Fyrsta verkefni þeirra varð að sýna leikritið ''"Almannarómur"'' sem Leikfélag Vestmannaeyja hafði sýnt nokkrum árum áður. Það var sýnt í [[Gúttó]] og þóttist takast alveg ljómandi vel. Eftir það sýndu þau ''"Nei-ið"'' og ''"Hringjarinn frá Grenaa"''. Árið 1924 sýndi Nýja leikfélagið ''"Thorkel Petersen"''. Aðalleikarar í þeirri sýningu voru [[Hjálmar Eiríksson]] frá [[Vegamót]]um, [[Yngvi Þorkelsson]] og [[Björn Sigurðsson]] frá [[Pétursborg]]. Upp úr þessi flosnaði félagið upp svo það varð óstarfhæft. Ástæður þess eru ekki alveg ljósar  en þetta urðu Eyjamönnum mikil vonbrigði.


== Saga leiklistar frá 1920-1929 ==
== Saga leiklistar frá 1920-1929 ==
Árin 1920-1922 var mikil mannekla í félaginu. Árið 1921 var auglýst eftir fólki til starfa fyrir félagið. Leiddi það til þess að nokkrir nýliðar bættust í hópinn. Á meðal þeirra sem gengu í félagið á fundi í [[Frydendal]] voru [[Bergþóra Árnadóttir]] [[Grund]], [[Páll Scheving]], [[Árni Árnason]] og fleiri. Við þessa fjölgun færðist líf í starf Leikfélags Vestmannaeyja á ný.
Árin 1920-1922 var mikil mannekla í félaginu. Árið 1921 var auglýst eftir fólki til starfa fyrir félagið. Leiddi það til þess að nokkrir nýliðar bættust í hópinn. Á meðal þeirra sem gengu í félagið á fundi í [[Frydendal]] voru [[Bergþóra Árnadóttir]] [[Grund]], [[Páll Scheving]], [[Árni Árnason]] og fleiri. Við þessa fjölgun færðist líf í starf Leikfélags Vestmannaeyja á ný.


Árið 1922 sýndi Leikfélag Vestmannaeyja "Villidýrið" eftir E. Bögh sem var gamalkunnugt verk. Í aðalhlutverkum þar voru þau [[Margrét Johnsen]], [[Haraldur Eiríksson]] og [[Jóhannes H. Long]]. Þótti söngur þeirra mjög góður en Haraldur var þekktur og góður tenórsöngvari. Á meðal fleiri verka sem leikin voru á þessum árum voru ''"Upp til Selja"'', ''"Ævintýrið í Rosenborgargarði"'' og ''"Thorvald Petersen"'' eftir [[Sigurbjörn Sveinsson]]. Árið 1922 sýndi Kvenfélagið Líkn einnig ''"Litlu stúlkuna með eldspýturnar"'' eftir H.C Andersen og var [[Bergþóra Magnúsdóttir]] í [[Dalur|Dal]] í hlutverki litlu stúlkunnar. Mikið var um að vera í leiklistarlífi Vestmannaeyja á þessum árum og því er aðeins stiklað á nokkrum verkum sem sett voru upp.
Árið 1922 sýndi Leikfélag Vestmannaeyja "Villidýrið" eftir E. Bögh sem var gamalkunnugt verk. Í aðalhlutverkum þar voru þau [[Margrét Johnsen]], [[Haraldur Eiríksson]] og [[Jóhannes H. Long]]. Þótti söngur þeirra mjög góður en Haraldur var þekktur og góður tenórsöngvari. Á meðal fleiri verka sem leikin voru á þessum árum voru ''"Upp til Selja"'', ''"Ævintýrið í Rosenborgargarði"'' og ''"Thorvald Petersen"'' eftir [[Sigurbjörn Sveinsson]]. Árið 1922 sýndi Kvenfélagið Líkn einnig ''"Litlu stúlkuna með eldspýturnar"'' eftir H.C Andersen og var [[Bergþóra Magnúsdóttir]] í [[Dalur|Dal]] í hlutverki litlu stúlkunnar.  


== Nýja leikfélagið ==
Árið 1926 voru leikin tvö leikrit í Vestmannaeyjum eftir E. Bögh sem heita ''"Ofvitinn í Oddasveit"'' og ''"Háa-C"''. Þeir sem léku í þessum leikritum voru meira og minna að leika í fyrsta sinn á leiksviði en meðal þeirra voru [[Jóhanna Ágústsdóttir]] [[Kiðaberg]]i, [[Páll Scheving]] [[Hjalli|Hjalla]], [[Jón Sigurðsson]] [[Pétursborg]] og [[Sigurgeir Jónsson]] [[Suðurgarður|Suðurgarði]].
Árið 1922-1923 var stofnað nýtt leikfélag í Vestmannaeyjum sem nefndist Nýja leikfélagið. Meðlimir þess og stofnendur voru [[Kristinn Ástgeirsson]] [[Miðhús]]um, [[Valdimar Ástgeirsson]] [[Litlibær|Litlabæ]], [[Filippus Árnason]] [[Ásgarður|Ásgarði]], [[Finnur J. Sigmundsson]] [[Uppsalir|Uppsölum]], [[Eyþór Þórarinsson]] [[Sólheimar|Sólheimum]], [[Yngvi Þorkelsson]] [[Eiðar|Eiðum]], [[Karl Gränz]] [[Karlsberg]]i, [[Finnbogi Finnsson]] [[Íshús]]inu, [[Nikolína Jónsdóttir]] [[Hásteinsvegur|Hásteinsvegi]] 4, [[Jónína Jónsdóttir]] [[Steinholt]]i, [[Lilja Jónsdóttir]] [[Mjölnir|Mjölni]] og [[Björn Sigurðsson]] frá [[Pétursborg]].
Umsókn ritstjóra Skeggja um þessa leiksýningu var á þá leið að leikfélagið væri alls ekki starfshæft.
 
Fyrsta verkefni þeirra varð sýna leikritið ''"Almannarómur"'' sem Leikfélag Vestmannaeyja hafði sýnt nokkrum árum áður. Það var sýnt í [[Gúttó]] og þóttist takast alveg ljómandi vel. Eftir það sýndu þau ''"Nei-ið"'' og ''"Hringjarinn frá Grenaa"''. Árið 1924 sýndi Nýja leikfélagið ''"Thorkel Petersen"''. Aðalleikarar í þeirri sýningu voru [[Hjálmar Eiríksson]] frá [[Vegamót]]um, [[Yngvi Þorkelsson]] og [[Björn Sigurðsson]] frá [[Pétursborg]]. Upp úr þessi flosnaði félagið upp svo það varð óstarfhæft. Ástæður þess eru ekki alveg ljósar  en þetta urðu Eyjamönnum mikil vonbrigði.  




2.379

breytingar

Leiðsagnarval