„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1985/ BSV 55 ára 1984“: Munur á milli breytinga

<big><big><center>'''BSV 55 ára 1984'''</center></big></big><br>

Bifreiðastöð Vestmannaeyja var formlega stofnuð 20. nóvember 1929 með undirskrift á lögum og starfsreglum stofnenda, sem voru eftirtaldir bifreiðastjórar:<br>

1. Helgi Benónýsson, Vesturhúsum.<br>

voru nefndir eru bróðir Oddgeirs, Ólafur Kristjánsson fv. bæjarstjóri. Hann starfaði til ársins 1973 er gosið flæmdi hann frá Eyjum eftir 9 ára starf. Magnús Jónasson frá Grundarbrekku á einnig níu starfsár sem stöðvarstjóri. Hann lét af störfum 1983.<br>

Skrá um starfandi bifreiðastjóra hefur komist hæst í 35. en er nú 22. Og eftir því sem ég hef komist næst hafa rúmlega eitthundrað bifreiðastjórar verið innritaðir sem fullgildir félagar frá stofnun. Á fyrstu starfsárum BSV voru bifreiðastjórar í Verkalýðsfélagi Vestmannaeyja. Síðar var stofnað Landssamband vörubílstjóra er bifreiðastjórar urðu aðilar að, og var þá jafnframt stofnað stéttarfélag fyrir BSV-menn sem gefið var nafnið Sjálfseignarbílstjórafélagið Ekill. Formleg inntaka í LV var 12. febrúar 1955. Er Ekill því 30 ára um þessar mundir.<br>

Á þessum merku tímamótum ætla ég að renna yfir nokkra þætti úr sögu bílastöðvarinnar sem hefur reynt meira en aðrar stöðvar hér á landi, starfað samfellt í 55 ár. Eldgosinu tókst ekki að raska samstöðukrafti bifreiðastjóra þrátt fyrir alvarlegt ástand. Á fyrstu árum bifreiðastöðvarinnar voru verkefni mjög fjölþætt. Allflestir fiskverkendur söltuðu sinn fisk og sólþurrkuðu hann á svonefndum stakkstæðum er þöktu mikil landsvæði hér áður fyrr. Þá var fiskhausum og hryggjum ekið út um tún og hraun og sólþurrkað. Oft var hér um útflutning á stórum förmum. Þá var mjög mikið um að bifreiðastjórar ækju slógi og húsdýraáburði á tún og í kálgarða. Hér mátti segja að það fylgdist að að þeir menn, er fóru í útgerð, urðu jafnframt að fara í landbúnað, eiga kýr til mjólkurgjafar handa fjölskyldu, sjómönnum og landvinnufólki sem útgerðarmenn urðu mjög oft að hafa á heimilum sínum. Það var enginn kostur að fá mjólk flutta hingað. Það varð ekki að veruleika fyrr en á sjötta áratugnum.<br>

Ávallt hafa flutningar á efni til vegagerðar og byggingar verið stór póstur í starfi bifreiðastjóra, en eftir að sjálfstæðir aðilar hófu rekstur á steypustöðvum hér fór stór spónn úr aski bifreiðastjóra.<br>

Þjónustubifreiðar við sjómenn á bátum og fiskiskipum hefur verið númer eitt frá öndverðu. Akstur víð fiskibátana hér áður fyrr var mjög mikill en það háði þjónustu bifreiðastjóra hve takmarkað bryggjuplássið var og urðu bátar oft að bíða lengi eftir plássi. Það var algengt að hér væru gerðir út um 70-80 línubátar. Kringum þá var jafnan mjög mikið líf og mjög mikil vinna. Akstur með síld í beitu, flutningar með bjóð fram og aftur og þá varð venjulega hamagangur er fyrsta loðnan var veidd til beitu. Allir vildu eiga kost á að fara með nýveidda loðnu á svæði er hún var ekki gengin yfir, og jafnan var þá óbrigðult að bátar fiskuðu mjög vel. Það var mjög líflegt í Eyjum er loðnubeitningin gekk yfir. Þá var venjulega beitt fram að brottför og jafnan allir tiltækir bílar í bjóðaakstri. Var stundum mjög margt fólk að fylgjast með og sjá er bátarnir voru að fara út úr höfninni þegar blússið var gefið.<br>

Eins og hér að framan er rakið hafa allmörg verkefni bifreiðastjóra horfið ásamt vatnsdreifingunni og tilheyra nú liðinni tíð. Allt til ársins 1942 varð að lyfta undir vörubílspallana með handafli. Það reyndist oft erfitt og gat verið stórhættulegt. Jón Þorleifsson bifreiðastjóri braust í það stórvirki að kaupa vélsturtu á nýjan Ford, tveggja og hálfs tonna vörubifreið er þótti óhóflega stór. Það vakti mikla undrun þegar hann sturtaði fyrsta malarhlassinu og mölin dreifðist þannig að ekki var þörf að gera betur, en áður varð að dreifa úr hlössunum með handskóflum.<br>

Árið 1958 varð enn stór bylting er kranar voru settir á bíla sem gátu híft þunga hluti og eins mokað á sig sjálfir. Á því sviði varð Daníel Guðmundsson brautryðjandi í Vestmannaeyjum. Er þetta nú stór þáttur í starfi bifreiðastjóra.

Vatnsþjónustan var oft mjög erfið þegar litið er til baka. Er næstum ótrúlegt hvað menn gátu afrekað með frumstæðum tækjum. Inni í Dal var í fyrstunni aðeins handdæla sem notuð var til að dæla í vatnstankana og síðan varð að láta vatnið renna dælulaust í húsbrunna, báta og skip. Ég fullyrði að fáir bifreiðastjórar fengjust í dag til að sækja vatn inn í Dal í óveðri og náttmyrkri eins og oft var hér áður fyrr.<br> Það er rétt að það komi hér fram að unglingar sóttu mikið eftir því í þá daga að fá að sitja í vatnsbílum og dæla með handdælunni. Það létti á hjá mörgum bílstjóranum. Á seinni árum komu svo bensíndælur er léttu mjög þjónustuna sem jókst jafnt og þétt. Vatnsleysið var oft mjög tilfinnanlegt og bar jafnan mjög mikið á því á stórhátíðum. Oft fylgdi pöntunum að ekki væri hægt að þvo úr barnableium, eða ekki væri hægt að hella upp á kaffikönnuna. Þá voru bændur oft illa settir er ekki gátu brynnt kúnum í fjósum. Úr þessu var jafnan reynt að bæta þrátt fyrir hve takmarkað vatnsbólin gáfu af sér. Oft var brugðið á það ráð að fá flutningaskip, er hingað áttu leið, til að koma með vatn sem síðan var dælt á bíltankana.<br>

Það ber að þakka öllum er þátt hafa tekið í störfum BSV frá stofnun til þessa dags með þeirri ósk að nafn BSV eigi eftir að lifa um mörg ókomin ár í þjónustu Vestmanneyinga.<br>

<div style="text-align: right; direction: ltr; margin-left: 1em;">'''Magnús Guðjónsson'''</div><br>  

{{Sjómannadagsblað Vestmannaeyja}}