1.368
breytingar
„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1983/ Minning látinna“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1983/ Minning látinna (skoða efni)
Útgáfa síðunnar 4. janúar 2017 kl. 09:04
, 4. janúar 2017ekkert breytingarágrip
Karibjarna2 (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
Karibjarna2 (spjall | framlög) Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 140: | Lína 140: | ||
Valtýr Óskar hét hann fullu nafni. Hann var fæddur að Önundarhorni undir [[Austur-Eyjafjöll|Austur-Eyjafjöllum]], en fluttist með foreldrum sínum, aðeins fárra vikna gamall, til Vestmannaeyja. Foreldrar hans voru Auðbjörg Valtýsdóttir og Ólafur Eyjólfsson. Óskar ólst upp hjá foreldrum sínum á [[Garðsstaðir|Garðstöðum]], ásamt bróður sínum, Jóni Guðleifi og uppeldisbróður, Eyjólfi Jónssyni, en hann lést árið 1959. Fjölskyldan var alltaf kennd við Garðstaði.<br> | Valtýr Óskar hét hann fullu nafni. Hann var fæddur að Önundarhorni undir [[Austur-Eyjafjöll|Austur-Eyjafjöllum]], en fluttist með foreldrum sínum, aðeins fárra vikna gamall, til Vestmannaeyja. Foreldrar hans voru Auðbjörg Valtýsdóttir og Ólafur Eyjólfsson. Óskar ólst upp hjá foreldrum sínum á [[Garðsstaðir|Garðstöðum]], ásamt bróður sínum, Jóni Guðleifi og uppeldisbróður, Eyjólfi Jónssyni, en hann lést árið 1959. Fjölskyldan var alltaf kennd við Garðstaði.<br> | ||
Óskar kvæntist Rut Ágústsdóttur frá [[Varmahlíð]] þann 28. des. 1940, hinni mestu ágætiskonu, sem stóð við hlið manns síns, traust og róleg, alla tíð. Það er mikils virði, ekki hvað síst þegar heilsuleysi steðjar að. Þau eignuðust fjögur börn, tvö þeirra búsett í Vestmannaeyjum. Þau eru: Ágúst, kvæntur Oddfríði Guðjónsdóttur, þau eiga þrjár dætur og tvö dótturbörn; og Ólöf, gift [[Haraldur Gíslason|Haraldi Gíslasyni]], þau eiga þrjár dætur. Tvær dæturnar búa í Kópavogi: Edda, gift Sigurði Jónssyni, þau eiga þrjú börn; og Eygló, gift Ragnari Lárussyni, þau eiga tvö börn.<br> | Óskar kvæntist Rut Ágústsdóttur frá [[Varmahlíð]] þann 28. des. 1940, hinni mestu ágætiskonu, sem stóð við hlið manns síns, traust og róleg, alla tíð. Það er mikils virði, ekki hvað síst þegar heilsuleysi steðjar að. Þau eignuðust fjögur börn, tvö þeirra búsett í Vestmannaeyjum. Þau eru: Ágúst, kvæntur Oddfríði Guðjónsdóttur, þau eiga þrjár dætur og tvö dótturbörn; og Ólöf, gift [[Haraldur Gíslason|Haraldi Gíslasyni]], þau eiga þrjár dætur. Tvær dæturnar búa í Kópavogi: Edda, gift Sigurði Jónssyni, þau eiga þrjú börn; og Eygló, gift Ragnari Lárussyni, þau eiga tvö börn.<br> | ||
Á æskuheimili Óskars, að Garðstöðum, var tvíbýli. Þar ríkti mikil eindrægni og samhugur meðal fólksins, sem lengst af var margt og í þröngum húsakynnum. Ég hygg að margir hafi ruglast á, hvað voru systkin, eða hver voru frændsystkin, af barnahópnum. Ríkir alltaf systkinakærleikur þarna á milli, enn þann dag í dag, þó langt sé síðan leiðir skildu. Eins og að líkum lætur var aðalleikvangur drengjanna hafnarsvæðið og bryggjurnar, þar sem það var næsta nágrenni, ásamt pöllunum og aðgerðarkrónum, sem náðu sem sagt upp á hlað á Garðstöðum. Þarna var líf, fjör og athafnasemi mikil á vetrarvertíðum og reyndar allan ársins hring. Það má geta sér til, að fjörmikla og heilbrigða drengi, sem lifðu og hrærðust í því andrúmslofti, sem þarna ríkti, langaði fljótt að hasla sér völl á meðal sjómanna, sem þeir hafa vafalítið litið á sem hetjur, marga hverja. Sennilega hafa þeir hlýtt á marga ferðasöguna, þegar karlarnir stóðu undir gaflinum á [[Geirseyri]] eða þegar þeir sátu á Drífandagarðinum og strákarnir voru að sniglast í kringum þá.<br> | Á æskuheimili Óskars, að [[Garðsstaðir|Garðstöðum]], var tvíbýli. Þar ríkti mikil eindrægni og samhugur meðal fólksins, sem lengst af var margt og í þröngum húsakynnum. Ég hygg að margir hafi ruglast á, hvað voru systkin, eða hver voru frændsystkin, af barnahópnum. Ríkir alltaf systkinakærleikur þarna á milli, enn þann dag í dag, þó langt sé síðan leiðir skildu. Eins og að líkum lætur var aðalleikvangur drengjanna hafnarsvæðið og bryggjurnar, þar sem það var næsta nágrenni, ásamt pöllunum og aðgerðarkrónum, sem náðu sem sagt upp á hlað á Garðstöðum. Þarna var líf, fjör og athafnasemi mikil á vetrarvertíðum og reyndar allan ársins hring. Það má geta sér til, að fjörmikla og heilbrigða drengi, sem lifðu og hrærðust í því andrúmslofti, sem þarna ríkti, langaði fljótt að hasla sér völl á meðal sjómanna, sem þeir hafa vafalítið litið á sem hetjur, marga hverja. Sennilega hafa þeir hlýtt á marga ferðasöguna, þegar karlarnir stóðu undir gaflinum á [[Geirseyri]] eða þegar þeir sátu á Drífandagarðinum og strákarnir voru að sniglast í kringum þá.<br> | ||
Óskar hóf sjómennskuferil sinn aðeins 15 ára gamall. Sjómennskan varð síðan hans ævistarf á meðan heilsan entist eða í 35 ár. Vélstjórapróf tók hann 17 ára gamall og gerðist þá fljótlega vélstjóri á vélbátum. Skipstjórnarpróf tók hann svo 1939. Gerðist hann skipstjóri á v.b. Nönnu árið 1943. Þar með hófst happasæll skipstjórnarferill hans. Með Nönnu var hann í þrjú ár og gekk vel. En árið 1947 verða þáttaskil, því þá kaupir hann v.b. Sigurfara í sameign með Einari Sigurjónssyni. Eftir það var hann formaður á eigin útgerð, aflaði vel og hélst ávallt vel á mannskap. Sigurfari fórst í róðri þann 14. apríl 1951, en mannbjörg varð. Óhapp þetta létu þeir félagar ekki á sig fá og var fjarri þeim að leggja árar í bát. Þeir keyptu annan Sigurfara, stærri og betur útbúinn. Með hann var svo Óskar, þar til hann neyddist til að fara í land sökum heilsubrests. Það var um áramót 1967. Það var honum ekki sársaukalaust að fara í land og hætta til sjós, enda var hugur hans mikið bundinn við sjóinn og höfnina alla tíð.<br> Síðari árin gegndi Óskar húsvarðarstarfi hjá útibúi Útvegsbankans í Vestmannaeyjum. Þar undi hann sér vel, það átti vel við hann að vera á vinnustað með mörgu fólki. Hann var mannblendinn maður, alltaf jákvæður og lífsglaður, þrátt fyrir margra ára baráttu við sjúkdóma. Hjálpfús var hann við þá, sem minna máttu sín, og eljumaður að upplagi og átti því bágt með að vera iðjulaus. Það var fjarri skapi hans að vera með úrtölur eða hlífa sér. Ég býst við, og raunar veit, að honum hefur verið að skapi að hverfa af lífssviðinu á þann hátt sem varð. Hann vildi ekki þurfa að vera upp á aðra kominn.<br> | Óskar hóf sjómennskuferil sinn aðeins 15 ára gamall. Sjómennskan varð síðan hans ævistarf á meðan heilsan entist eða í 35 ár. Vélstjórapróf tók hann 17 ára gamall og gerðist þá fljótlega vélstjóri á vélbátum. Skipstjórnarpróf tók hann svo 1939. Gerðist hann skipstjóri á v.b. Nönnu árið 1943. Þar með hófst happasæll skipstjórnarferill hans. Með Nönnu var hann í þrjú ár og gekk vel. En árið 1947 verða þáttaskil, því þá kaupir hann v.b. Sigurfara í sameign með Einari Sigurjónssyni. Eftir það var hann formaður á eigin útgerð, aflaði vel og hélst ávallt vel á mannskap. Sigurfari fórst í róðri þann 14. apríl 1951, en mannbjörg varð. Óhapp þetta létu þeir félagar ekki á sig fá og var fjarri þeim að leggja árar í bát. Þeir keyptu annan Sigurfara, stærri og betur útbúinn. Með hann var svo Óskar, þar til hann neyddist til að fara í land sökum heilsubrests. Það var um áramót 1967. Það var honum ekki sársaukalaust að fara í land og hætta til sjós, enda var hugur hans mikið bundinn við sjóinn og höfnina alla tíð.<br> Síðari árin gegndi Óskar húsvarðarstarfi hjá útibúi Útvegsbankans í Vestmannaeyjum. Þar undi hann sér vel, það átti vel við hann að vera á vinnustað með mörgu fólki. Hann var mannblendinn maður, alltaf jákvæður og lífsglaður, þrátt fyrir margra ára baráttu við sjúkdóma. Hjálpfús var hann við þá, sem minna máttu sín, og eljumaður að upplagi og átti því bágt með að vera iðjulaus. Það var fjarri skapi hans að vera með úrtölur eða hlífa sér. Ég býst við, og raunar veit, að honum hefur verið að skapi að hverfa af lífssviðinu á þann hátt sem varð. Hann vildi ekki þurfa að vera upp á aðra kominn.<br> | ||
Ég veit að það eru margir, sem sakna hans sárt, ekki hvað síst öll afabörnin, sem áttu hug hans og hjarta. Ég held ég ljúki þessu og lýsi honum best með þessum orðum: „Hann var drengur góður."<br> | Ég veit að það eru margir, sem sakna hans sárt, ekki hvað síst öll afabörnin, sem áttu hug hans og hjarta. Ég held ég ljúki þessu og lýsi honum best með þessum orðum: „Hann var drengur góður."<br> | ||
| Lína 147: | Lína 147: | ||
Steinn Ingvarsson Múla | '''Steinn Ingvarsson Múla''' | ||
F. 23. október 1892 — D. 1. mars 1983 | '''F. 23. október 1892 — D. 1. mars 1983.''' | ||
Steinn var fæddur að Minna-Hofi á | [[Steinn Ingvarsson|Steinn]] var fæddur að Minna-Hofi á Rangárvöllum, 23. okt. 1892. Foreldrar hans voru hjónin Sigríður Steinsdóttir ljósmóðir og Ingvar Ólafsson bóndi. Þau hjónin eignuðust 10 syni og var Steinn elstur bræðra sinna.<br> | ||
Á uppvaxtarárum Steins var það venja í sveitum Suðurlands, að allir karlmenn, sem losnað gátu frá heimilisstörfum að vetrinum til, færu í „verið", sem svo var kallað. Þeir voru ekki allir gamlir drengirnir, sem axla þurftu mal sinn og fara gangandi alla leið til sjávarþorpanna á Suðurnesjum. Einn af þeim var Steinn Ingvarsson. Ungur að árum fór hann til sjóróðra m.a. til Þorlákshafnar, Grindavíkur og fleiri staða þar syðra. Þar | Á uppvaxtarárum Steins var það venja í sveitum Suðurlands, að allir karlmenn, sem losnað gátu frá heimilisstörfum að vetrinum til, færu í „verið", sem svo var kallað. Þeir voru ekki allir gamlir drengirnir, sem axla þurftu mal sinn og fara gangandi alla leið til sjávarþorpanna á Suðurnesjum. Einn af þeim var Steinn Ingvarsson. Ungur að árum fór hann til sjóróðra m.a. til Þorlákshafnar, Grindavíkur og fleiri staða þar syðra. Þar lærði hann líka saltfiskverkun, sem svo varð, eftir að hann hætti sjómennsku, í áratugi, hans aðalstarf. Þar naut sín vandvirkni hans og samviskusemi, öruggt handbragð ásamt flýti, sem gerði hann að eftirsóttum flatningsmanni, hvort sem hann flatti fiskinn einn eða á móti öðrum.<br> | ||
lærði hann líka saltfiskverkun, sem svo varð, eftir að hann hætti sjómennsku, í áratugi, hans aðalstarf. Þar naut sín vandvirkni hans og samviskusemi, öruggt handbragð ásamt flýti, sem gerði hann að eftirsóttum | |||
Með þetta veganesti ásamt því að hafa frá unga aldri æft íslenska glímu og aðrar íþróttir, kemur Steinn til vertíðarstarfa í Eyjum. | Með þetta veganesti ásamt því að hafa frá unga aldri æft íslenska glímu og aðrar íþróttir, kemur Steinn til vertíðarstarfa í Eyjum. | ||
Hann var þá orðinn fulltíða maður, | Hann var þá orðinn fulltíða maður, kominn á þrítugsaldur, og vann hér fyrst öll algeng vertíðarstörf, en fljótlega var hann eftirsóttur til ábyrgðarmeiri starfa. Steinn mun hafa verið að minnsta kosti tvær vertíðir verkstjóri við fiskverkun [[Árni Sigfússon|Árna Sigfússonar]] kaupmanns, en Árni átti þá hluti í þremur bátum: l/3 í Gideon, 2/3 í Atlantis og 2/3 í Ara. Fiskhús Árna var þá hið svokallaða „[[Andrahús]]".<br> | ||
Eftir það eða árið 1923 flytur Steinn hingað til Eyja og hér á hann svo heimili æ síðan. Á þessum árum var mikil gróska hér í íþróttalífinu. Steinn var ágætur íþróttamaður og var íslensk glíma hans uppáhaldsíþrótt. Fljótlega eftir að Steinn flutti til Eyja, gekk hann í | Eftir það eða árið 1923 flytur Steinn hingað til Eyja og hér á hann svo heimili æ síðan. Á þessum árum var mikil gróska hér í íþróttalífinu. Steinn var ágætur íþróttamaður og var íslensk glíma hans uppáhaldsíþrótt. Fljótlega eftir að Steinn flutti til Eyja, gekk hann í [[Íþróttafélagið Þór]] og á vegum þess félags tók hann þátt í kappleikjum bæði í glímu og frjálsum íþróttum og vann þar til margra sigurverðlauna í glímu og fyrstu verðlaun m.a. í hástökki.<br> | ||
Þá strax réðist Steinn til Ársæls | Þá strax réðist Steinn til [[Ársæll Sveinsson|Ársæls Sveinssonar]] útgerðarmanns og skipstjóra, sem yfirverkstjóri við útgerð hans og fiskverkun. Þar starfaði hann í samfleytt 15 ár, eða þar til, að hann var ráðinn framfærslufulltrúi Vestmannaeyjakaupstaðar árið 1938 og sjúkrahússráðsmaður frá sama tíma. Þessum störfum gegndi Steinn allt til ársins 1962, er hann lét af þeim vegna aldurs. Þar að auki gegndi hann fjölda annarra opinberra starfa, m.a. var hann stefnuvottur bæjarfélagsins í 28 ár. Rækti hann störf sín af mikilli trúmennsku og hógværð, enda maðurinn með einstaka skapgerð og fágaða framkomu. Ásamt þessum störfum hjá bæjarfélaginu vann Steinn hjá Samkomuhúsi Vestmannaeyja við dyragæslu og eftirlit, í yfir 40 ár, eða allt til ársins 1980. Hann var einn af stofnendum [[Sjálfstæðisfélag Vestmannaeyja|Sjálfstæðisfélags Vestmannaeyja]] 6. des. 1932. Þar vann Steinn óeigingjarnt starf, bæði við happdrættið og afgreiðslu Fylkis.<br> | ||
Árið 1924 kvæntist Steinn eftirlifandi eiginkonu sinni, Þorgerði Vilhjálmsdóttir frá Múla í Eyjum. Þau hjónin eignuðust fjórar dætur, sem allar lifa föður sinn. Þær eru: Sigríður, gift Sveini Magnússyni, Jóna, gift Hilmari Guðlaugssyni, Þóra, gift Finnboga Árnasyni og Guðrún, gift Jóhanni Ólafssyni. Afkomendur þeirra hjóna eru orðnir nær 3 | Árið 1924 kvæntist Steinn eftirlifandi eiginkonu sinni, Þorgerði Vilhjálmsdóttir frá [[Múli|Múla]] í Eyjum. Þau hjónin eignuðust fjórar dætur, sem allar lifa föður sinn. Þær eru: Sigríður, gift Sveini Magnússyni, Jóna, gift Hilmari Guðlaugssyni, Þóra, gift Finnboga Árnasyni og Guðrún, gift Jóhanni Ólafssyni. Afkomendur þeirra hjóna eru orðnir nær 3 | ||