79.321
breyting
„Blik 1973/Vigfús Jónsson frá Túni“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Blik 1973/Vigfús Jónsson frá Túni (skoða efni)
Útgáfa síðunnar 7. október 2016 kl. 17:23
, 7. október 2016ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 37: | Lína 37: | ||
Sérstaklega þótti Vigfús Jónsson hugkvæmur og laginn við það verk, sem flestir handverksmennirnir eða smiðirnir í kauptúninu leiddu hjá sér, svo sem kostur var. Það var að gera við eldunartæki heimilanna, lagfæra eldavélar og önnur heimilistæki í eldhúsi. Þau störf framkvæmdi hann mjög oft fyrir kunningja sína og tók þá jafnan ekkert fyrir þau verk sín. Fannst ekki taka því, — aðeins gjörð í greiðaskyni og til þess að létta húsmæðrum heimilisannirnar og gera kunningjum sínum og vinum smágreiða. Þetta smáa atvik í daglega samlífinu við samborgarana er ef til vill ekki svo sérstaklega lítið heldur, ef við hugleiðum það út frá sálfræðilegu sjónarmiði, — hugleiðum hugarþelið og hugsunarháttinn, sem að baki býr.<br> | Sérstaklega þótti Vigfús Jónsson hugkvæmur og laginn við það verk, sem flestir handverksmennirnir eða smiðirnir í kauptúninu leiddu hjá sér, svo sem kostur var. Það var að gera við eldunartæki heimilanna, lagfæra eldavélar og önnur heimilistæki í eldhúsi. Þau störf framkvæmdi hann mjög oft fyrir kunningja sína og tók þá jafnan ekkert fyrir þau verk sín. Fannst ekki taka því, — aðeins gjörð í greiðaskyni og til þess að létta húsmæðrum heimilisannirnar og gera kunningjum sínum og vinum smágreiða. Þetta smáa atvik í daglega samlífinu við samborgarana er ef til vill ekki svo sérstaklega lítið heldur, ef við hugleiðum það út frá sálfræðilegu sjónarmiði, — hugleiðum hugarþelið og hugsunarháttinn, sem að baki býr.<br> | ||
Eins og ég drap á, þá hætti Vigfús Jónsson formennsku á opna skipinu Sæmundi að vertíðarlokum 1906. Þá gaf hann ekki kost á sér til þeirra verka lengur. Nýjung í atvinnuháttum og veiðitækni tók hug hans föstum tökum. Það voru kaup á hinum nýju vélbátum og útgerð þeirra. Vélbátaútvegurinn var að hefjast í Eyjum.<br> | Eins og ég drap á, þá hætti Vigfús Jónsson formennsku á opna skipinu Sæmundi að vertíðarlokum 1906. Þá gaf hann ekki kost á sér til þeirra verka lengur. Nýjung í atvinnuháttum og veiðitækni tók hug hans föstum tökum. Það voru kaup á hinum nýju vélbátum og útgerð þeirra. Vélbátaútvegurinn var að hefjast í Eyjum.<br> | ||
Haustið 1906 festi Vigfús Jónsson kaup á dönskum vélbáti, sem smíðaður var í Friðrikssundi í Danmörku. Fimm Eyjamenn voru félagar hans um þessi bátskaup, og átti hver eigandi 1/6 hluta í bátnum. Þeir voru þessir: [[Jóel Eyjólfsson]] svili Vigfúsar Jónssonar, [[Jón Pétursson]], mágur Jóels Eyjólfssonar, [[Kristmann Þorkelsson]], sem falið var reikningshald útgerðarinnar, [[Maríus Jónsson]], [[Framnes]]i, kunnur sjómaður og vinur þeirra félaga, og [[Snorri Þórðarson]], faðir [[Rútur Snorrason|Rúts forstjóra]] hjá [[Haraldur Eiríksson|Haraldi Eiríkssyni og Co]], en hann var þá lausamaður á [[Hlíðarendi|Hlíðarenda]] við Skólaveg.<br> | Haustið 1906 festi Vigfús Jónsson kaup á dönskum vélbáti, sem smíðaður var í Friðrikssundi í Danmörku. Fimm Eyjamenn voru félagar hans um þessi bátskaup, og átti hver eigandi 1/6 hluta í bátnum. Þeir voru þessir: [[Jóel Eyjólfsson]] svili Vigfúsar Jónssonar, [[Jón Pétursson (Þorlaugargerði)|Jón Pétursson]], mágur Jóels Eyjólfssonar, [[Kristmann Þorkelsson]], sem falið var reikningshald útgerðarinnar, [[Maríus Jónsson]], [[Framnes]]i, kunnur sjómaður og vinur þeirra félaga, og [[Snorri Þórðarson (Steini)|Snorri Þórðarson]], faðir [[Rútur Snorrason|Rúts forstjóra]] hjá [[Haraldur Eiríksson|Haraldi Eiríkssyni og Co]], en hann var þá lausamaður á [[Hlíðarendi|Hlíðarenda]] við Skólaveg.<br> | ||
Eigendur þessa báts voru ýmist tengdir sifjaböndum eða gamlir og grónir vinir í kauptúninu. Þannig var það um allan fjölda þeirra bátakaupa, sem nú fór í hönd í byggðarlaginu.<br> | Eigendur þessa báts voru ýmist tengdir sifjaböndum eða gamlir og grónir vinir í kauptúninu. Þannig var það um allan fjölda þeirra bátakaupa, sem nú fór í hönd í byggðarlaginu.<br> | ||
Vélbáturinn [[Immanuel VE-108|Immanuel]] var einn hinna 9 vélbáta, sem [[Gísli J. Johnsen]], kaupmaður og útgerðarmaður, festi kaup á í Danmörku á því herrans ári 1906 handa Eyjamönnum og lét flytja heim á skipi, eins og hvert annað „fragtgóss“, — líklega flesta í byrjun vertíðar 1907.<br> | Vélbáturinn [[Immanuel VE-108|Immanuel]] var einn hinna 9 vélbáta, sem [[Gísli J. Johnsen]], kaupmaður og útgerðarmaður, festi kaup á í Danmörku á því herrans ári 1906 handa Eyjamönnum og lét flytja heim á skipi, eins og hvert annað „fragtgóss“, — líklega flesta í byrjun vertíðar 1907.<br> | ||
| Lína 43: | Lína 43: | ||
Þessi bátur þeirra sexmenninganna hlaut nafnið Immanuel (það þýðir: Guð sé með oss) og fékk einkennisstafina VE 108. Hann var 7,5 smálestir að stærð með 8 hestafla vél. Þessi stærð vélbátanna var mjög algeng á fyrstu árum vélbátaútvegsins og vélaaflið eitt hestafl á hverja smálest eða þar um bil.<br> | Þessi bátur þeirra sexmenninganna hlaut nafnið Immanuel (það þýðir: Guð sé með oss) og fékk einkennisstafina VE 108. Hann var 7,5 smálestir að stærð með 8 hestafla vél. Þessi stærð vélbátanna var mjög algeng á fyrstu árum vélbátaútvegsins og vélaaflið eitt hestafl á hverja smálest eða þar um bil.<br> | ||
Ekki gerðist Vigfús Jónsson formaður á þessum nýja vélbáti þeirra félaga, heldur svili hans og sameignarmaður Jóel Eyjólfsson frá Kirkjubæ, kvæntur [[Þórdís Guðmundsdóttir (Sælundi)|Þórdísi Guðmundsdóttur]] [[Guðmundur Þórarinsson (Vesturhúsum)| Þórarinssonar]].<br> | Ekki gerðist Vigfús Jónsson formaður á þessum nýja vélbáti þeirra félaga, heldur svili hans og sameignarmaður Jóel Eyjólfsson frá Kirkjubæ, kvæntur [[Þórdís Guðmundsdóttir (Sælundi)|Þórdísi Guðmundsdóttur]] [[Guðmundur Þórarinsson (Vesturhúsum)| Þórarinssonar]].<br> | ||
Vigfús í Holti undi því ekki lengi að láta af formennskustörfum, sem hann hafði á opna skipinu Sæmundi og honum fórst vel úr hendi. Vildi hann því efna til kaupa á öðrum vélbáti og stofna til annars sameignarfélags til kaupa á honum. Þessa fyrirætlan sína framkvæmdi hann von bráðar. Sjö voru eigendur þess báts eða sex auk Vigfúsar. Fimm þeirra áttu 1/6 hluta bátsins hver og tveir þeirra 1/12 hluta hvor. Meðeigendur Vigfúsar Jónssonar voru þessir: Jóel Eyjólfsson, svili hans, [[Guðmundur Þórarinsson (Vesturhúsum)|Guðmundur Þórarinsson]], tengdafaðir hans, [[Jón Pétursson|Jón bóndi Pétursson]], mágur Jóels, [[Ísleifur Guðnason]], bóndi á Kirkjubæ, vinur Eyjólfs bónda þar og föður Jóels, [[Sveinn Jónsson (Landamótum)|Sveinn Jónsson]] á Landamótum, kunnur sjómaður í kauptúninu, og [[Sigurður Sigurðsson (Seljalandi)|Sigurður Sigurðsson]] frá [[Seljaland]]i, kunnur hagleiksmaður og talinn þá efni í afbragðs vélamann. Það varð hann á bátnum.<br> | Vigfús í Holti undi því ekki lengi að láta af formennskustörfum, sem hann hafði á opna skipinu Sæmundi og honum fórst vel úr hendi. Vildi hann því efna til kaupa á öðrum vélbáti og stofna til annars sameignarfélags til kaupa á honum. Þessa fyrirætlan sína framkvæmdi hann von bráðar. Sjö voru eigendur þess báts eða sex auk Vigfúsar. Fimm þeirra áttu 1/6 hluta bátsins hver og tveir þeirra 1/12 hluta hvor. Meðeigendur Vigfúsar Jónssonar voru þessir: Jóel Eyjólfsson, svili hans, [[Guðmundur Þórarinsson (Vesturhúsum)|Guðmundur Þórarinsson]], tengdafaðir hans, [[Jón Pétursson (Þorlaugargerði)|Jón bóndi Pétursson]], mágur Jóels, [[Ísleifur Guðnason]], bóndi á Kirkjubæ, vinur Eyjólfs bónda þar og föður Jóels, [[Sveinn Jónsson (Landamótum)|Sveinn Jónsson]] á Landamótum, kunnur sjómaður í kauptúninu, og [[Sigurður Sigurðsson (Seljalandi)|Sigurður Sigurðsson]] frá [[Seljaland]]i, kunnur hagleiksmaður og talinn þá efni í afbragðs vélamann. Það varð hann á bátnum.<br> | ||
Þessi vélbátur var keyptur frá Danmörku fyrir atbeina Gísla J. Johnsens, einn af þeim 17 vélbátum, sem kaupmaður þessi festi kaup á frá Danmörku fyrir Eyjamenn árið 1907 og hófu róðra með vertíð 1908.<br> | Þessi vélbátur var keyptur frá Danmörku fyrir atbeina Gísla J. Johnsens, einn af þeim 17 vélbátum, sem kaupmaður þessi festi kaup á frá Danmörku fyrir Eyjamenn árið 1907 og hófu róðra með vertíð 1908.<br> | ||
Þessum vélbáti gaf Vigfús Jónsson nafn ömmu sinnar Sigríðar Einarsdóttur í Túni. (Sjá Blik 1958). Hann fékk einkennisstafina VE 113.<br> | Þessum vélbáti gaf Vigfús Jónsson nafn ömmu sinnar Sigríðar Einarsdóttur í Túni. (Sjá Blik 1958). Hann fékk einkennisstafina VE 113.<br> | ||
| Lína 102: | Lína 102: | ||
Hinn 13. febrúar 1928 gerðist óhappið mikla. V/b Sigríður VE 240 strandaði undir [[Ofanleitishamar|Ofanleitishamri]] í byl og brimi. Mannbjörg varð fyrir kjark og hetjudáð vélstjórans á bátnum, Jóns Vigfússonar. Hann kleif Ofanleitishamar og sótti hjálp til þess að bjarga skipshöfninni. Báturinn brotnaði og sökk. Um þennan atburð, þessa hetjudáð, hefur verið skrifað og birtar greinar, m.a. í Bliki. Það verður því ekki endurtekið hér. — | Hinn 13. febrúar 1928 gerðist óhappið mikla. V/b Sigríður VE 240 strandaði undir [[Ofanleitishamar|Ofanleitishamri]] í byl og brimi. Mannbjörg varð fyrir kjark og hetjudáð vélstjórans á bátnum, Jóns Vigfússonar. Hann kleif Ofanleitishamar og sótti hjálp til þess að bjarga skipshöfninni. Báturinn brotnaði og sökk. Um þennan atburð, þessa hetjudáð, hefur verið skrifað og birtar greinar, m.a. í Bliki. Það verður því ekki endurtekið hér. — | ||
Holtsútgerðin gamla lá í rúst.<br> | Holtsútgerðin gamla lá í rúst.<br> | ||
Síðari hluta sumars 1928 stofnuðu Holtsfeðgarnir Vigfús Jónsson og synir hans tveir, Guðmundur og Jón, til sameignarfélags um útgerð. Í þennan félagsskap tóku þeir með sér fjórða manninn, [[ | Síðari hluta sumars 1928 stofnuðu Holtsfeðgarnir Vigfús Jónsson og synir hans tveir, Guðmundur og Jón, til sameignarfélags um útgerð. Í þennan félagsskap tóku þeir með sér fjórða manninn, [[Ingibergur Sigurjón Kristmannsson|Inga Kristmannsson]] í [[Steinholt]]i [[Kristmann Þorkelsson|Þorkelssonar]].<br> | ||
Um haustið fóru bræðurnir Guðmundur og Jón til Noregs í því skyni að festa kaup á vélbáti. Þeir framkvæmdu þar bátakaupin og festu kaup á 26 smálesta vélbáti með 50 hestatla vél. Báturinn var ekki alveg nýr en vel með farinn og ekki lengi notaður. Þessi bátur hlaut nafnið Von og fékk einkennisstafina | Um haustið fóru bræðurnir Guðmundur og Jón til Noregs í því skyni að festa kaup á vélbáti. Þeir framkvæmdu þar bátakaupin og festu kaup á 26 smálesta vélbáti með 50 hestatla vél. Báturinn var ekki alveg nýr en vel með farinn og ekki lengi notaður. Þessi bátur hlaut nafnið Von og fékk einkennisstafina | ||
[[Von VE-279|VE 279]]. — Bátnum sigldu þeir bræður heim um haustið og hófu útgerð hans með vertíð 1929. Guðmundur gerðist formaður bátsins, — eins og þeir skipstjórar voru þá titlaðir, -— og Jón bróðir hans vélstjóri. Faðir þeirra annaðist útgerðarreksturinn í landi.<br> | [[Von VE-279|VE 279]]. — Bátnum sigldu þeir bræður heim um haustið og hófu útgerð hans með vertíð 1929. Guðmundur gerðist formaður bátsins, — eins og þeir skipstjórar voru þá titlaðir, -— og Jón bróðir hans vélstjóri. Faðir þeirra annaðist útgerðarreksturinn í landi.<br> | ||