„Vestmannaeyjahöfn“: Munur á milli breytinga

Höfnin í Vestmannaeyjum er forsenda byggðar í Eyjum. Hún var frá náttúrunnar hendi grunn og lítið varin í austanáttum og í austan brimi kom brimið oft óbrotið inn. Höfnin batnaði til muna þegar framkvæmdir hófust við innsiglinguna, [[Hringskersgarður]] að sunnan og [[Hörgaeyri|Hörgeyrargarður]] að norðan. Eldgosið í Heimaey fullkomnaði svo hafnaraðstöðuna og hafnarmynnið.

== Höfnin á fyrri öldum ==

Danskir kaupmenn töldu höfnina allgóða þegar Vestmannaeyjar fengu kaupstaðarréttindi hið fyrra sinni árið 1786. Um höfnina er talað í Handels Magazin for Island árið 1787 og stóð þetta:

:''„Góð höfn að sumrinu, en á haustin eru þar stormar miklir og brim leiðir inn frá Hafinu. Skip skulu liggja við landfestar og eigin festar. Vetrarlægi er nothæft, en eingöngu fyrir lítil skip.“''  

Ekki hefur það alltaf verið spennandi að sigla inn á höfnina. Í slæmum veðrum var voðinn vís og voru það aðeins reyndustu skipstjórar og þaulkunnugir sem gátu stýrt skipum sínum í gegn slysalaust.  

=== Hafnargarðar ===

Árið 1914 var hafist handa um gerð syðri hafnargarðsins og var verkinu vart lokið fyrr en 1920. Veitti garðurinn mun betra skjól í innri höfninni en áður var, og var hafnarfestunum komið fyrir þar. Lágu þær frá austri til vesturs. Átti hver bátur sitt legufæri sem tengt var hafnarfestunum og var millibil milli festinga hvers báts haft það langt að ekki var hætta á að bátarnir rækjust saman. Höfnin var þó enn mjög grunn, en hinir smærri bátar flutu þá ávallt við legufæri sín en þeir stærri tóku niðri um fjöru og var því reynt að hafa þá þar sem mest dýpi var.

=== Frekari framkvæmdir og dýpkunarskip ===

Hin framkvæmdin var gerð Básaskersbryggjunnar sem lokið var við árið 1937. Leysti hún hinn mikla vanda sem skapast hafði við löndun aflans úr þeim mikla fjölda báta sem gerður var út frá Eyjum.  

== Tyrkjabyssan ==

Vorið 1968 fann grafskipið byssu sem ætluð er að sé úr [[Tyrkjaránið|Tyrkjaráninu]].

== Höfnin á síðari árum ==

Viðlegukantar hafnarinnar, samkvæmt Siglingastofnun Íslands, eru um 1.978 m, auk 60 m fyrir björgunar- og hafnarbáta, 130 m fyrir smábáta og 70 m fyrir ferju. Mesta dýpi við bryggju er um 8 m.

Mikil starfsemi hefur verið í höfninni í gegnum árin og er enn. Venjubundin notkun er fjölbreytt og oft margt um að vera. Aðalstarfsemin er við löndun fisks og viðlegu fiskiskipa, ásamt útskipun afurða ásamt því að ferjan [[Herjólfur]] siglir áætlunarferðir frá Eyjum til Þorlákshafnar. Í Klettsvíkinni voru Keikósamtökin með aðstöðu fyrir háhyrninginn [[Keikó]] en eftir það hefur kvíin verið notuð til [[fiskeldi]]s og er þar ræktaður þorskur.

Í Friðarhöfn er löndun og viðlega. Við Friðarhafnarbryggju, Binnabryggju, Skáa og Nausthamarsbryggju að norðan er fiskmóttaka og vöruflutningar. Viðlegu og viðgerðarsvæði er við Skipalyftu, Gjábakka og Kleifarkant. Einnig er í notkun dráttarbraut austan Friðarhafnarbryggju. Básaskersbryggja er ferjubryggja og viðlegubryggja. Viðlega er við Nausthamarsbryggju að sunnan auk smábátaaðstöðu við Brattagarð og Bæjarbryggju.

Olíumóttaka er á fjórum stöðum í höfninni þ.e. á Nausthamarsbryggju, Básaskersbryggju, Friðarhafnarbryggju og Binnabryggju. Nú er áætlað að olíumóttakan verði að mestu leyti við Skáann.

== Bryggjur Vestmannaeyjahafnar ==

[[Mynd:EdinBry1.jpg|thumb|250px|Edinborgarbryggja]]

* [[Nausthamarsbryggja]] var byggð á árunum (1951-1957) 1954-1957. Síðar var hún endurbyggð og lengd á árunum 2000- 2002.

* [[Bæjarbryggja]], sem byrjað var á árið 1907, var endurbyggð árið 1925.

* [[Friðarhöfn]]. Friðarhafnarbryggja var gerð á árunum 1943-1945, síðan lengd árin 1949-1950 og breikkuð árið 1951 og endurbyggð árin 1965 og 1966. Síðar var bryggjan endurbyggð árin 1997 til 1999 og frá árinu 2002 og stendur enn. Hafist var handa um að dýpka Friðarhöfn árið 1951-1953. (og hún stækkuð árið 1960) Bryggjurnar voru byggðar að sunnan 1954 og norðan og vestan 1960. Endurbygging Friðarhafnar hófst árið 2002 með því að nýtt þil var rekið að sunnanverðu og verklok endurbyggingar Friðarhafnar voru árið 2006.

* [[Binnabryggja]], sem var byggð gegnt Friðarhafnarkajanum, var tekin í notkun árið 1980.

== Ýmsar upplýsingar um höfnina árið 2005 ==

[[Mynd:Klif_sed_fra_nausthamarsbryggju.jpg|thumb|250px|Sjómaður við vinnu á Nausthamarsbryggju.]]

* Skráð skip í höfn eru 78.

* Skráðar útgerðir í höfn eru 58.

* Bryggjukantar eru alls 2045 m.

* Mesta dýpi við kant er 8 m.

* Dýpi í innsiglingu er 9,5 m.

* Vestmannaeyjahöfn er eina höfnin á suðurströnd Íslands frá Þorlákshöfn til Hafnar í Hornafirði.

}}

[[Flokkur:Saga]]

[[Flokkur:Um Vestmannaeyjar]]

[[Flokkur:Höfnin]]