„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2008/Áraskipið Gideon VE 14“: Munur á milli breytinga

[[Mynd:Gísli Eyjólfsson Sdbl. 2008.jpg|thumb|250x250dp|Gísli Eyjólfsson]]

'''Inngangur.'''<br>

Húsið var í fyrstu ein hæð, allt byggt úr timbri og hét þá Vísir. Veturinn 1921-1922 var Magnús Stefánsson skáld (Örn Arnarson sem orti m.a. Stjána blá og Íslands Hrafnistumenn ) þar við afgreiðslu. Fyrsta kaupfélagið í Vestmannaeyjum kaupfélagið Herjólfur var að Þingvöllum og um tíma verslaði þar Valdimar Ottesen sem gaf út fyrsta fréttablaðið í Vestmannaeyjum, árið 1917. Það var fjölritað vikublað og hét Fréttir en aðeins tíu eintök komu út af blaðinu. Hús þetta varð síðar Verslunin Þingvellir, með matvöruverslun á neðstu hæð en á efri hæð voru skrifstofur Hraðfrystistöðvar Vestmannaeyja. Um tíma var Bifreiðastöð Vestmannaeyja (BSV) í þessu húsi og í risinu hafði Magnús á Sólvang, skipstjóri en í hjáverkum ritsjóri vikublaðsins Víðis, aðsetur og afgreiddi blaðið til sölubarna.

Steinholt var merkilegt hús og á þeirra tíma mælikvarða stórhýsi. Þegar Íslandsbanki hóf starfsemi sína í Vestmannaeyjum 30 . október 1919 var bankaútibúið til húsa í Steinholti.

Kristmann Þorkelsson bjó í Steinholti ásamt konu sinni Jónínu Jónsdóttur og 9 börnum þeirra til ársins 1932 þegar þau hjón fluttu til Reykjavíkur. Til vinstri við kvistinn á Steinholti er sennilega þakið á Ási sem ennþá stendur og Stefán gíslason, síðar á Sigríðarstöðum í Stórhöfða, byggði árið 1903 og rak þar bakarí ásamt konu sinni Sigríði Jónsdóttur. Hús með löngum mæni og skorsteini sem r´kur úr en Ás ber yfir vesturendann gæti verið Hvammur.

Þessa merkilegu mynd tók þýskur ferðamaður sem kom til Vestmannaeyja með m.s. Ceres, 3. ágúst árið 1908 (sbr. Skipakomubók Vestmannaeyjahafnar) og fannst myndin af tilviljun í kassa á hálofti í gömlu húsi í Hamborg sem átti að fara að rífa og var send að gjöf til Ljósmyndasafns Reykjavíkur. Þar gróf Ragnar Eyjólfsson frá Laugardal upp myndina. Við Raganar og Gísli Eyjólfsson vorum síðan að grúska íþesari fágætu mynd og er textin við myndina niðurstaðan. Konan á myndinni er því miður óþekkt.

Margt er þarna merkilegt og forvitnilegt auk hins fræga Gideons og vitnar um liðna tíma, t.d. svonefndar spílur á trönum sem sjást á miðri mynd. En lundaspílur voru bak, haus og vængir lundans kallaðar, eftir að fuglinn hafði verið reyttur og krufinn. Bringan og kríkarnir voru þá aðskilin frá bakinu og síðan söltuð í kagga til vetrarforða eða hengd upp í reyk. Spílurnar voru hengdar upp og látanar þorna og blása og þóttu hinn besti elddiviður.Það var kallað að „spíla lundabein“ þegar gengið var frá lundabakinu og því sem með fylgdi til þerris og eldsneytis með því að gera gat á hálsinn og stinga öðrum vængnum af næsta fugli í gatið. Þannig voru margir fuglar „spyrtir“ saman í langar lengjur sem voru síðan bornar út á garða og bjálka til þerris. Þarna virðist einnig hanga fiskur til verkunar í skreið. Gaman væri ef fleiri slíkar myndir ræki á fjörur.Þær segja ætíð mikla sögu.

Guðjón Ármann Eyjólfsson.   

|500x500dp]]

Mér hafði verið sagt, er ég spurði aldraða menn, um það hvað orðið hefði um Gideon, að hann hefði sennilega sokkið undir keðjum á Botninum. En eftir að hafa séð myndina, sem hér fylgir, þar sem Gideon er neðarlega á Kirkjuveginum, stenzt það ekki. Myndin er tekin sumarið 1908 eða seinna. Hún var send Ljósmyndasafni Reykjavíkur árið 2006 frá Þýskalandi. Fannst þar á háalofti í húsi sem átti að fara að rífa.<br>

Sumra þeirra heimilda, sem hér er getið, hefur Ragnar Eyjólfsson frá Laugardal aflað í söfnum.<br>

<br>

{{Sjómannadagsblað Vestmannaeyja}}