„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1996/ Sjómaðurinn og bóndinn“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
(2 millibreytingar ekki sýndar frá sama notandanum)
Lína 3: Lína 3:




<big><big><center>SJÓMAÐURINN OG BÓNDINN</center></big></big>
<big><center>SJÓMAÐURINN OG BÓNDINN</center></big>
 


Hafið hefur ávallt verið gjöfult, ekki síst áður fyrr þegar fiskur gekk óhindraður inn á grunnslóð og ekki fyrir að fara stórvirkum veiðarfærum sem tóku of mikið og eyðilögðu hrygningarstöðvar. Þeir sem bjuggu í nálægð hafsins höfðu meiri möguleika til lífsbjargar og margir sóttu á vetrarvertíð til Vestmannaeyja, ekki síst Fjallamenn og Skaftfellingar. <br>
Hafið hefur ávallt verið gjöfult, ekki síst áður fyrr þegar fiskur gekk óhindraður inn á grunnslóð og ekki fyrir að fara stórvirkum veiðarfærum sem tóku of mikið og eyðilögðu hrygningarstöðvar. Þeir sem bjuggu í nálægð hafsins höfðu meiri möguleika til lífsbjargar og margir sóttu á vetrarvertíð til Vestmannaeyja, ekki síst Fjallamenn og Skaftfellingar. <br>
Lína 21: Lína 20:
Áhugi minn á hafinu hefur alltaf verið mikill enda stutt að fara á fjörur. Frá Þykkvabæjarklaustri eru þetta um 8 kílómetrar. Þó getur sá spölur verið erfiður yfirferðar í vondum veðrum. Það þekkja Skaftfellingar enda oft komist í hann krappan við björgun úr sjó. <br>
Áhugi minn á hafinu hefur alltaf verið mikill enda stutt að fara á fjörur. Frá Þykkvabæjarklaustri eru þetta um 8 kílómetrar. Þó getur sá spölur verið erfiður yfirferðar í vondum veðrum. Það þekkja Skaftfellingar enda oft komist í hann krappan við björgun úr sjó. <br>
Svo var það að ég fór á vertíð í Vestmannaeyjum árið 1944, enda hafði hugur minn ávallt staðið þangað. Leið mín lá fyrst til Reykjavíkur og þaðan með gamla  [[Þór VE|Þór]] til Eyja. Við lögðum af stað seinni part dags en urðum að snúa til baka við Reykjanes vegna veðurs. Þrem dögum síðar fórum við aftur og vorum við fjórir austanmenn saman. Dvöldumst við í lestinni. Siglingin til Eyja tók 18 tíma. <br>
Svo var það að ég fór á vertíð í Vestmannaeyjum árið 1944, enda hafði hugur minn ávallt staðið þangað. Leið mín lá fyrst til Reykjavíkur og þaðan með gamla  [[Þór VE|Þór]] til Eyja. Við lögðum af stað seinni part dags en urðum að snúa til baka við Reykjanes vegna veðurs. Þrem dögum síðar fórum við aftur og vorum við fjórir austanmenn saman. Dvöldumst við í lestinni. Siglingin til Eyja tók 18 tíma. <br>
Báturinn sem ég réð mig á hét [[Erlingur VE|Erlingur]] og skipstjóri [[Sigurjón Auðunsson]]. Vélstjóri hét Jón og hásetar Sigurður Eyjólfsson og Hafsteinn Stefánsson sem kenndi mér vel öll handtök sem að sjó lutu. Ég hef aldrei séð mann draga eins fallega línu eins og hann. Báturinn var alltaf að bila og hálfgert ólag á þessu. Sigurjón hætti með bátinn eftir þessa vertíð. Hann hvatti mig til að leita mér að öðru plássi því ekki væri víst að hann yrði með bát aftur. <br>
Báturinn sem ég réð mig á hét [[Erlingur VE|Erlingur]] og skipstjóri [[Sigurjón Auðunsson]]. Vélstjóri hét Jón og hásetar [[Sigurður Eyjólfsson]] og [[Hafsteinn Stefánsson]] sem kenndi mér vel öll handtök sem að sjó lutu. Ég hef aldrei séð mann draga eins fallega línu eins og hann. Báturinn var alltaf að bila og hálfgert ólag á þessu. Sigurjón hætti með bátinn eftir þessa vertíð. Hann hvatti mig til að leita mér að öðru plássi því ekki væri víst að hann yrði með bát aftur. <br>
Þá fékk ég pláss hjá |Jóni Guðmundssyni á Ver. Ögmundur á Hvoli var mótoristi fyrstu vertíðina og Austfirðingarnir Halldór og Benni frá Fáskrúðsfirði voru þar einnig um borð. Annan veturinn var sami mannskapur, en Beggi frá Goðalandi var þá mótoristi. Ver var þá hæstur af línu og netabátum. Jón var mikill skipstjóri og gætinn formaður. Hann þótti þó harður sjósóknari. <br>
Þá fékk ég pláss hjá [[Jón Guðmundsson|Jóni Guðmundssyni]] á Ve VE|Ver. Ögmundur á Hvoli var mótoristi fyrstu vertíðina og Austfirðingarnir Halldór og Benni frá Fáskrúðsfirði voru þar einnig um borð. Annan veturinn var sami mannskapur, en Beggi frá Goðalandi var þá mótoristi. Ver var þá hæstur af línu og netabátum. Jón var mikill skipstjóri og gætinn formaður. Hann þótti þó harður sjósóknari. <br>
Árið 1947 var ég með honum aftur á Ver. Hásetar voru Siggi Vídó og Ingimar Ottóson. Það voru nú meiri karlarnir. Þá munaði ekki um að lyfta línustömpunum með annarri hendi og skutla þeim upp á bryggju. <br>
Árið 1947 var ég með honum aftur á Ver. Hásetar voru [[Sigurgeir Ólafsson|Siggi Vídó]] og [[Ingimar Ottóson]]. Það voru nú meiri karlarnir. Þá munaði ekki um að lyfta línustömpunum með annarri hendi og skutla þeim upp á bryggju. <br>
Um haustið fór ég á Hvalfjarðarsíldina og var á Friðriki Jónssyni frá Eyjum. Saman voru með nót hann og Heimaklettur. Brynjólfur var á Friðriki, hann var Vestmanneyingur. Ég var eini hásetinn um borð sem hafði bílpróf og var mér falið að passa upp á vélina sem var í öðrum nótnabátnum og gekk það áfallalaust. Eftir áramótin var ég áfram á Hvalfjarðarsíldinni fram í mars, en þá kom nýsköpunartogarinn Fylkir og réð ég mig á hann. Á honum var ég tvo túra. <br>
Um haustið fór ég á Hvalfjarðarsíldina og var á Friðriki Jónssyni frá Eyjum. Saman voru með nót hann og Heimaklettur. Brynjólfur var á Friðriki, hann var Vestmanneyingur. Ég var eini hásetinn um borð sem hafði bílpróf og var mér falið að passa upp á vélina sem var í öðrum nótnabátnum og gekk það áfallalaust. Eftir áramótin var ég áfram á Hvalfjarðarsíldinni fram í mars, en þá kom nýsköpunartogarinn Fylkir og réð ég mig á hann. Á honum var ég tvo túra. <br>
Um þetta leyti var farið að undirbúa suðfjárveiki-varnargirðingu á Mýrdalssandi. Fór ég þá heim í það verk. Átti ég þá Dodds víbon, tveggja dyra bíl, sem hentaði vel við að flytja efni og mannskap. Fór ég í þetta um vorið. <br>
Um þetta leyti var farið að undirbúa suðfjárveiki-varnargirðingu á Mýrdalssandi. Fór ég þá heim í það verk. Átti ég þá Dodds víbon, tveggja dyra bíl, sem hentaði vel við að flytja efni og mannskap. Fór ég í þetta um vorið. <br>
Lína 43: Lína 42:
Við erum nú staðnir upp úr þægilegum sætunum og Hilmar Jón bendir í átt að Alviðruvitanum. Hann var byggður árið 1929 og hefur sent dyggilega leiftur sín til sjófarenda. En þrátt fyrir öflug siglingatæki eru slysin enn að gerast þó í minna mæli en áður fyrr. Það er auðvitað þeim að þakka sem standa í baráttunni fyrir bættum aðbúnaði sjómanna og hafa Vestmanneyingar verið þar í forustu frá upphafi. Það er kannski rétt að ljúka viðtalinu með þessum orðum Hilmars Jóns. <br>
Við erum nú staðnir upp úr þægilegum sætunum og Hilmar Jón bendir í átt að Alviðruvitanum. Hann var byggður árið 1929 og hefur sent dyggilega leiftur sín til sjófarenda. En þrátt fyrir öflug siglingatæki eru slysin enn að gerast þó í minna mæli en áður fyrr. Það er auðvitað þeim að þakka sem standa í baráttunni fyrir bættum aðbúnaði sjómanna og hafa Vestmanneyingar verið þar í forustu frá upphafi. Það er kannski rétt að ljúka viðtalinu með þessum orðum Hilmars Jóns. <br>
Þegar við kveðjumst undir berum himni á hlaðinu á Þykkvabæjarklaustri heyrist ekki lengur í öldunni. Hún virðist hafa dottað í fjöruborðinu. Berðu kveðjur mínar til Eyja segir Hilmar Jón, ósköp hæversklega. Þar á ég vini og vandamenn og ljúfar minningar.
Þegar við kveðjumst undir berum himni á hlaðinu á Þykkvabæjarklaustri heyrist ekki lengur í öldunni. Hún virðist hafa dottað í fjöruborðinu. Berðu kveðjur mínar til Eyja segir Hilmar Jón, ósköp hæversklega. Þar á ég vini og vandamenn og ljúfar minningar.
{{Sjómannadagsblað Vestmannaeyja}}
1.368

breytingar

Leiðsagnarval