„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1963/ Þegar slysið varð á mb. Portlandi 17. október 1906“: Munur á milli breytinga

<big><big><center>17. október 1906.</center></big></big><br>

Eftir þann góða árangur, sem varð hér í upphafi vélbátaaldarinnar, einkum þá aflasæld, sem m/b [[Unnur VE-80|Unnur]] náði vertíðina 1936. fóru menn að mynda með sér félagsskap til að kaupa báta, í hópi þeirra voru hinir fyrstu eigendur að m/b Portlandi, en það voru eftirtaldir menn: [[Guðjón Jónsson]] í Ormskoti undir Eyiafjöllum (síðar á [[Heiði]] í Vestmannaeyjum), [[Björn Erlendsson]] í [[Norður-Gerði|Gerði]], [[Jóhann Jónsson]] á [[Brekka|Brekku]], [[Ingvar Árnason (Hólshúsi)|Ingvar Árnason]] í [[Hólshús|Hólshúsi]], [[Friðrik Benónýsson]] í [[Gröf]], [[Þórarinn Gíslason]] á [[Lundur|Lundi]] og [[Magnús Magnússon (Hólshúsi)|Magnús Magnússon]] á [[Landamót|Landamótum]].<br>

Þeir pöntuðu sér bát frá Danmörku, og var það samkomulag þeirra, að Magnús á Landamótum yrði formaður með bátinn. Hann hafði þá undanfarnar vertíðir verið með vertíðarskipið [[Haukur VE|Hauk]] og farnazt vel. Guðjón Jónsson hafði róið hjá Magnúsi undanfarnar vertíðir á Hauki, og var það fastmælum bundið hjá þeim félögum, að þeir skyldu verða saman í framtíðinni, því það féll vel saman með þeim. Guðjón var ráðinn formaður austur á land þetta sumar, og var svo umtalað hjá þeim, að Magnús skyldi verða heima þetta sumar til að taka á móti bátnum, sem var væntanlegur í ágúst.<br>

Líður nú tíminn fram til septemberloka, að Guðjón kemur austan af landi. Þá er Portlandið fullfermt gaddavír, sem átti að fara upp undir Eyjafjöll. Þennan gaddavír átti Magnús Sigurðsson í Hvammi og ætlaði hann að girða alla landareign sína með 5-settum snúrum, og mun það hafa verið fyrsta girðing þessháttar undir Eyjafjöllum, en Magnús var mikill framfaramaður. Eitthvað munu Yzta-Skálamenn hafa átt í þessmn vírfarmi líka.<br>

Nú er beðið eftir leiði undir Fjöllin, unz upp rennur norðanátt hinn 17. október með björtu veðri og sandadauðum sjó.<br>

Portlandið leggur nú af stað og er haldið út víkina. Þegar út fyrir [[Klettsnef]] er komið er norðan kaldi. Þar eru sett upp segl og haldið austur [[Flóinn|Flóann]] eins og leið liggur.<br>

Þarna er á bátnum unglingsmaður, [[Elías Friðriksson|Elías]] að nafni, sonur Friðriks í Gröf. Hann langar að stýra, og veitir Magnús formaður honum það. Þarna eru sumir af eigendum Portlands með í förinni; þeir Friðrik í Gröf og Ingvar í Hólshúsi auk Magnúsar formanns og Guðjóns. Einnig er þarna með [[Jón Stefánsson]], bóndi í Gerðakoti undir Eyjafjöllum, síðar í [[Úthlíð]] hér í Eyjum.<br>

Við þetta sviplega slys sló óhug á þá félaga sein vonlegt var. Mun þetta hafa verið fyrsti mannskaðinn, sem varð á mótorbát hér í Eyjum, en því miður urðu þeir margir síðan á fyrri árum vélbátanna.<br>

Eftir slys þetta var ferðinni þó haldið áfram austur undir Eyjafjöll og gekk að óskum, öllu skipað upp með eðlilegum hætti, enda var sjór dauður. Síðan var haldið til Eyja og komið heim undir kvöld. Og lauk þar með þessari Fjallaför. Við formennsku á Portlandi tók síðan Friðrik í Gröf og var hann með bátinn í þrjár vertíðir og síðan Guðjón á Heiði í eina vertíð. Eftir það seldi Guðjón sinn hlut í bátnum. Síðar voru ýmsir formenn með Portlandið allt til 1920. Þá var það sett hér upp í [[Botninn]] og þar stóð það í nokkur ár, unz það var að lokum rifið.<br>  

Magnús Magnússon á Landamótum kom hingað til Eyja laust fyrir síðustu aldamót. Byrjaði hann hér strax sjómennsku og varð fljótt formaður með opið skip, vann sér fljótlega tiltrú í því starfi og var talinn í fremstu röð formanna. Jafnhliða var hann talinn með beztu bjargveiðimönnum hér.<br>

Kona Magnúsar var [[Kristín Jónsdóttir (Nýjabæ)|Kristín Jónsdóttir]], er síðar var fjölda ára í Hólshúsi. Hún og Magnús eignuðust einn son, er [[Magnús Kristinn Magnússon|Magnús]] heitir, og er hann búsettur í Reykjavík.<br>

{{Sjómannadagsblað Vestmannaeyja}}