„Sigurður Sigurfinnsson (hreppstjóri)“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
(Lagfærði villandi tengil.)
Ekkert breytingarágrip
 
(14 millibreytingar ekki sýndar frá 2 notendum)
Lína 1: Lína 1:
[[Mynd:Sigurður Sigurfinnsson.jpg|thumb|300px|Sigurður hreppstjóri.]]
[[Mynd:Sigurður Sigurfinnsson.jpg|thumb|300px|''Sigurður hreppstjóri.]]
'''Sigurður Sigurfinnsson''' var fæddur 6. nóvember 1851 í Yzta-Bæliskoti undir Eyjafjöllum, og lést 8. september 1916.<br>
'''Sigurður Sigurfinnsson''' var fæddur 6. nóvember 1851 í Yzta-Bæliskoti undir Eyjafjöllum, og lést 8. september 1916.<br>


==Ætt og uppruni==
=Ætt og uppruni=
Foreldrar hans voru Sigurfinnur bóndi að Yztabæliskoti og Yztabæli u. Eyjafjöllum, f. 30. júní 1824, d. 10. júní 1879, Runólfs skálds í Skaganesi, f. 1798, d. 1862, Sigurðar prests Ögmundssonar, Högnasonar og konu (1823) Runólfs, Ingveldar húsfreyju, f. 1798, d. 1868, Jónsdóttur, Bjarnasonar. Móðir Sigurðar og kona Sigurfinns var Helga húsfreyja, f. 30. ágúst 1815, d. um 1890, Jóns bónda að Brekkum í Holtum, Jónssonar.<br>
Foreldrar hans voru Sigurfinnur bóndi að Yztabæliskoti og Yztabæli u. Eyjafjöllum, f. 30. júní 1824, d. 10. júní 1879, Runólfs skálds í Skaganesi, f. 1798, d. 1862, Sigurðar prests Ögmundssonar, Högnasonar og konu (1823) Runólfs, Ingveldar húsfreyju, f. 1798, d. 1868, Jónsdóttur, Bjarnasonar. Móðir Sigurðar og kona Sigurfinns var [[Helga Jónsdóttir (Boston)|Helga]] húsfreyja, f. 30. ágúst 1815, d. 21. september 1887 hjá Sigurði í [[Boston]], Jóns bónda að Brekkum í Holtum, Jónssonar.<br>
Sigurður var fóstraður frá því á fyrsta ári hjá Einari Magnússyni bónda í Yztabæli og k.h. Sigríði Ísleifsdóttur húsfreyju og ólst hann upp hjá þeim, þar til hann varð fullvaxta.<br>
Sigurður var fóstraður frá því á fyrsta ári hjá Einari Magnússyni bónda í Yztabæli og k.h. Sigríði Ísleifsdóttur húsfreyju og ólst hann upp hjá þeim, þar til hann varð fullvaxta.<br>


==Lífsferill==
=Lífsferill=
Sigurður fluttist til Eyja árið 1872, bjó í [[Garðar | Görðum]] við [[Kirkjubær | Kirkjubæi]] og hóf sjómennsku.<br>  
[[Mynd:KG-mannamyndir 12234.jpg|thumb|220px|''Sigurður Sigurfinnsson.]]
Sigurður fluttist til Eyja árið 1872, bjó í [[Garðar við Kirkjubæ|Görðum]] við [[Kirkjubær | Kirkjubæi]] og hóf sjómennsku.<br>  
Hann varð formaður 1874 og stjórnaði bæði opnum bátum og hákarlaskútum og síðar vélbátum. Má nefna t.d. hákarlajaktina Neptúnus. Á honum lenti skipshöfn hans í ofsaveðri 27. apríl 1888 útsuður af Ingólfshöfða og brotnaði flest á skipinu, sem brotnað gat. Komust þeir loks til Eyja. Þá fórust 5 frönsk skip og 6 strönduðu um þær mundir.<br>  
Hann varð formaður 1874 og stjórnaði bæði opnum bátum og hákarlaskútum og síðar vélbátum. Má nefna t.d. hákarlajaktina Neptúnus. Á honum lenti skipshöfn hans í ofsaveðri 27. apríl 1888 útsuður af Ingólfshöfða og brotnaði flest á skipinu, sem brotnað gat. Komust þeir loks til Eyja. Þá fórust 5 frönsk skip og 6 strönduðu um þær mundir.<br>  
Á sumrum stundaði Sigurður kaupmennsku í nærsveitum.<br>
Á sumrum stundaði Sigurður kaupmennsku í nærsveitum.<br>
Lína 15: Lína 16:
Þegar um haustið eftir komuna til landsins var báturinn nýttur til ferða til Stokkseyrar með vörur, en var notaður til fiskveiða á vertíð 1906. Gekk það fremur illa og var báturinn seldur. Árið 1908 byggði Sigurður bátinn [[Skeið]] upp úr opnu skipi og var formaður á þeim bát í tvær vertíðir. Eftir það hætti hann formennsku.<br>  
Þegar um haustið eftir komuna til landsins var báturinn nýttur til ferða til Stokkseyrar með vörur, en var notaður til fiskveiða á vertíð 1906. Gekk það fremur illa og var báturinn seldur. Árið 1908 byggði Sigurður bátinn [[Skeið]] upp úr opnu skipi og var formaður á þeim bát í tvær vertíðir. Eftir það hætti hann formennsku.<br>  


====Félagsmál====
=Félagsmál=
Sigurður varð oddviti 1902, þegar [[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Þorsteinn Jónsson]] læknir hætti, og gegndi því starfi meðan hann lifði. Hann sat í hreppsnefnd frá 1901, í sýslunefnd sem varamaður í fjölda ára. Hreppstjóri varð hann 1895 eftir drukknun [[Lárus Jónsson|Lárusar Jónssonar]] á Búastöðum.<br>  
Sigurður varð oddviti 1902, þegar [[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Þorsteinn Jónsson]] læknir hætti, og gegndi því starfi meðan hann lifði. Hann sat í hreppsnefnd frá 1901, í sýslunefnd sem varamaður í fjölda ára. Hreppstjóri varð hann 1895 eftir drukknun [[Lárus Jónsson|Lárusar Jónssonar]] á Búastöðum.<br>  
Hann var mikill framfaramaður. Hreppsnefndin boðaði, fyrir forgöngu hans, til almenns fundar 1907 til að fjalla um verzlunarmál og var sá fundur fjölmennur. Fundurinn lýsti yfir óánægju sinni með verð á útfluttum og innfluttum vörum. Kosin var nefnd þriggja manna, [[Þorsteinn Jónsson (Laufási)| Þorsteins í Laufási]], [[Gísli Lárusson | Gísla Lárussonar]] í Stakkagerði auk Sigurðar til að afla upplýsinga um vöruverð og semja um kaup á erlendum vörum og semja um sölu á innlendum vörum. Var sett á stofn pöntunarfélag, sem starfaði í nokkur ár, en síðan stóðu sömu menn að stofnun [[Kaupfélagið Herjólfur|Kaupfélagsins Herjólfs]]. Á síðasta áratug nítjándu aldar neitaði [[J.P.T. Bryde | Bryde]] kaupmaður að selja mönnum salt, en vildi fá fiskinn upp úr sjó. Þótti af þessu mikill bagi og varð til þess að stofnað var pöntunarfélag til saltkaupa.<br>
Hann var mikill framfaramaður. Sigurður varð formaður [[Framfarafélag Vestmannaeyja|Framfarafélagsins]], sem [[Jón Magnússon]] sýslumaður stuðlaði að og stofnað var 13. ágúst 1893. Var Sigurður formaður, unz félagið var lagt niður 26. apríl 1914. Þetta félag stuðlaði að ýmsum framförum, svo sem búnaðarframkvæmdum og íshúsbyggingu. Ísfélagið var svo stofnað 1901.<br>
Sigurður varð formaður [[Framfarafélag Vestmannaeyja|Framfarafélagsins]], sem [[Jón Magnússon]] sýslumaður stuðlaði að og stofnað var 13. ágúst 1893. Var Sigurður formaður, unz félagið var lagt niður 26. apríl 1914. Þetta félag stuðlaði að ýmsum framförum, svo sem búnaðarframkvæmdum og íshúsbyggingu. Ísfélagið var svo stofnað 1901.<br>  
Á síðasta áratug nítjándu aldar neitaði [[J.P.T. Bryde | Bryde]] kaupmaður að selja mönnum salt, en vildi fá fiskinn upp úr sjó. Þótti af þessu mikill bagi og varð til þess að stofnað var pöntunarfélag til saltkaupa. Hreppsnefndin boðaði, fyrir forgöngu Sigurðar, til almenns fundar 1907 til að fjalla um verzlunarmál og var sá fundur fjölmennur. Fundurinn lýsti yfir óánægju sinni með verð á útfluttum og innfluttum vörum. Kosin var nefnd þriggja manna, [[Þorsteinn Jónsson (Laufási)| Þorsteins í Laufási]], [[Gísli Lárusson | Gísla Lárussonar]] í Stakkagerði auk Sigurðar til að afla upplýsinga um vöruverð og semja um kaup á erlendum vörum og semja um sölu á innlendum vörum. Var sett á stofn pöntunarfélag, sem starfaði í nokkur ár, en síðan stóðu sömu menn að stofnun [[Kaupfélagið Herjólfur|Kaupfélagsins Herjólfs]]. <br>
Sigurður tók að sér forstöðu bjargráðanefndar, sem átti að stuðla að slysavörnum. Hún hafði forgöngu um stofnun [[Sundfélag Vestmannaeyja|Sundfélags Vestmannaeyja]] árið 1894 og var Sigurður formaður félagsins og um skeið sundkennari.<br>  
Sigurður tók að sér forstöðu bjargráðanefndar, sem átti að stuðla að slysavörnum. Hún hafði forgöngu um stofnun [[Sundfélag Vestmannaeyja|Sundfélags Vestmannaeyja]] árið 1894 og var Sigurður formaður félagsins og um skeið sundkennari.<br>  
Árið 1890 stóð Sigurður í fararbroddi um stofnun styrktarsjóðs ekkna þeirra manna, sem drukkna eða hrapa til bana, einnig styrktarsjóð aldurhniginna sjómanna eða heilsubilaðra 1908.<br>
Árið 1890 stóð Sigurður í fararbroddi um stofnun styrktarsjóðs ekkna þeirra manna, sem drukkna eða hrapa til bana, einnig styrktarsjóð aldurhniginna sjómanna eða heilsubilaðra 1908.<br>
Lína 26: Lína 27:
Ráðríkur þótti hann enda mun hann oft hafa þurft að taka ákvarðanir, þegar hinir linari stóðu ráðþrota og klumsa.<br>
Ráðríkur þótti hann enda mun hann oft hafa þurft að taka ákvarðanir, þegar hinir linari stóðu ráðþrota og klumsa.<br>


==Ritverk==
=Ritverk=


#Ritgerðir í Fjallkonunni: Um sjómennsku 1891; Sjávarútvegur í Vestmannaeyjum 1893; Styrktarsjóður handa ekkjum og börnum drukknaðra sjómanna 1893; Mannslán og skipsáróður 1894; Kúðaós sem verzlunarstaður 1894; Félög og sjóðir í Vestmannaeyjum 1894; Ónotalegar samgöngur 1894; Nokkur skilyrði fyrir framför landbúnaðarins 1895; Hvalveiði við Vestmannaeyjar 1897.  
#Ritgerðir í Fjallkonunni: Um sjómennsku 1891; Sjávarútvegur í Vestmannaeyjum 1893; Styrktarsjóður handa ekkjum og börnum drukknaðra sjómanna 1893; Mannslán og skipsáróður 1894; Kúðaós sem verzlunarstaður 1894; Félög og sjóðir í Vestmannaeyjum 1894; Ónotalegar samgöngur 1894; Nokkur skilyrði fyrir framför landbúnaðarins 1895; Hvalveiði við Vestmannaeyjar 1897.  
Lína 35: Lína 36:
Auk þessa eru margar óprentaðar ritgerðir, meðal annars löng grein um slysfarir á Íslandi.<br>
Auk þessa eru margar óprentaðar ritgerðir, meðal annars löng grein um slysfarir á Íslandi.<br>


==Eftirmæli==
=Eftirmæli=
Örn Arnarson kvað lengi um Sigurð,- m.a.:<br>  
Örn Arnarson kvað lengi um Sigurð,- m.a.:<br>  
[[Mynd:thorgerdurgisladottir.jpg.jpg|thumb|300px|''Þorgerður Gísladóttir, fyrri kona Sigurðar.]]
[[Mynd:KG-mannamyndir 3759.jpg|thumb|150px|''Guðríður Jónsdóttir, seinni kona Sigurðar.]]
   
   
Ennþá getur Íslendinga,<br>
::::::'' Ennþá getur Íslendinga,<br>
eilífðin sem verður löng,<br>
::::::'' eilífðin sem verður löng,<br>
hafi þeir það eitt að iðju<br>
::::::'' hafi þeir það eitt að iðju<br>
englum með að kyrja söng.<br>
::::::'' englum með að kyrja söng.<br>
Ásatrú á hugann hálfan.<br>
::::::'' Ásatrú á hugann hálfan.<br>
Hálfu fremur margur kýs<br>
::::::'' Hálfu fremur margur kýs<br>
Einherji í Valhöll vera<br>
::::::'' Einherji í Valhöll vera<br>
en vængjað þý í paradís.<br>
::::::'' en vængjað þý í paradís.<br>
      --------  
:::::::: --------  
Flestir þeir, er Sigurð sáu<br>
::::::'' Flestir þeir, er Sigurð sáu<br>
sitja skrift og reikning við,<br>
::::::'' sitja skrift og reikning við,<br>
heldur kusu að hafa séð hann<br>
::::::'' heldur kusu að hafa séð hann<br>
herklæddan að fornum sið.<br>
::::::'' herklæddan að fornum sið.<br>
Hörð var lundin, þung var þykkjan,<br>
::::::'' Hörð var lundin, þung var þykkjan,<br>
þráði fremur tvísýnt stríð,<br>
::::::'' þráði fremur tvísýnt stríð,<br>
en að sinna sveitarmálum,<br>
::::::'' en að sinna sveitarmálum,<br>
sjá um börn og þurfalýð.<br>
::::::'' sjá um börn og þurfalýð.<br>
      --------  
::::::::      --------  
Oftast var hann einn á braut,<br>
::::::'' Oftast var hann einn á braut,<br>
eins og hendir margan landann,<br>  
::::::'' eins og hendir margan landann,<br>  
unni fáum, engum laut,<br>
::::::'' unni fáum, engum laut,<br>
óttaðist hvorki guð né fjandann.<br>
::::::'' óttaðist hvorki guð né fjandann.<br>


Sigurður bjó fyrst í Görðum við Kirkjubæi, en síðar keypti hann [[Kokkhús]]. Um 1880 byggði hann [[Boston]] við [[Vestmannabraut]] og síðar [[Dalbær | Dalbæ]] þar. Að síðust bjó hann á [[Litla-Heiði|Litlu-Heiði]].<br>   
=Fjölskylda=
Maki I (1875, skildu): [[Þorgerður Gísladóttir]] húsfreyja, f. 16. ágúst 1840, d. 8. ágúst 1919.<br>
Sigurður bjó fyrst í [[Garðar við Kirkjubæ|Görðum við Kirkjubæ]], en síðar keypti hann [[Kokkhús]]. Um 1880 byggði hann [[Boston]] við [[Vestmannabraut]] og síðar [[Dalbær | Dalbæ]] þar. Að síðust bjó hann á [[Litla-Heiði|Litlu-Heiði]].<br>   
Börn: [[Högni Sigurðsson | Högni]], f. 1874; Hildur, dó ung.<br>
Maki I (16. október 1875, skildu): [[Þorgerður Gísladóttir]] húsfreyja, f. 16. ágúst 1840, d. 8. ágúst 1919.<br>
Maki II: Guðríður Jónsdóttir húsfreyja, f. 10. júlí 1871, d. 1. júní 1944.<br>
Börn þeirra :<br>
Börn: [[Einar ríki | Einar]], f. 1906; Baldur bílstjóri, f. 22. maí 1908 á Heiði, jarðsettur 19. desember 1961.<br>   
1.  [[Högni Sigurðsson (Vatnsdal)| Högni Sigurðsson]] bóndi, kennari og útgerðarmaður í [[Vatnsdalur|Vatnsdal]], f.23. september  1874, d. 14. maí 1961..<br>
2.  Hildur Sigríður Sigurðardóttir, f. 25. júlí 1879, d. 18. desember 1883 úr heilabólgu.<br>
 
Maki II (29. október 1904): [[Guðríður Jónsdóttir (Heiði)|Guðríður Jónsdóttir]] húsfreyja, f. 10. júlí 1871, d. 1. júní 1944.<br>
Börn þeirra: <br>
3.  [[Einar ríki|Einar Sigurðson]] frystihúsarekandi, útgerðarmaður, f. 7. febrúar 1906, d. 22. mars 1977.<br>
4.  [[Baldur Sigurðsson|Baldur Sigurðsson]] bílstjóri, f. 22. maí 1908 á Heiði, jarðsettur 19. desember 1961.<br>   


{{Heimildir|  
{{Heimildir|  
Lína 71: Lína 80:
*Björn Magnússon. ''Vestur-Skaftfellingar''. Reykjavík: Prentsmiðjan Leiftur, 1970-1973.
*Björn Magnússon. ''Vestur-Skaftfellingar''. Reykjavík: Prentsmiðjan Leiftur, 1970-1973.
* Brynleifur Tobíasson. ''Hver er maðurinn''. Reykjavík: Bókaforlag Fagurskinna (Guðmundur Gamalíelsson), 1944.  
* Brynleifur Tobíasson. ''Hver er maðurinn''. Reykjavík: Bókaforlag Fagurskinna (Guðmundur Gamalíelsson), 1944.  
* [[Einar ríki]] I. bindi - ''Fagurt er í Eyjum''. Þórbergur Þórðarson skráði.
* Hilmir Högnason. Munnleg heimild.
* Hilmir Högnason. Munnleg heimild.
* [[Jóhann Gunnar Ólafsson]]. [[Bátaábyrgðarfélag Vestmannaeyja]] eitt hundrað ára. Reykjavík: [[Bátaábyrgðarfélag Vestmannaeyja]], 1962.
* [[Jóhann Gunnar Ólafsson]]. [[Bátaábyrgðarfélag Vestmannaeyja]] eitt hundrað ára. Reykjavík: [[Bátaábyrgðarfélag Vestmannaeyja]], 1962.
*''Legstaðaskrá.''
*''Legstaðaskrá.''
*Páll Eggert Ólason o. fl. ''Íslenzkar æviskrár''. Reykjavík: Hið íslenzka Bókmenntafélag, 1948-1976.
*Páll Eggert Ólason o. fl. ''Íslenzkar æviskrár''. Reykjavík: Hið íslenzka Bókmenntafélag, 1948-1976.
*Prestþjónustubækur.
* ''Sjómannablaðið Víkingur.'' Farmanna- og Fiskimannasamband Íslands.
* ''Sjómannablaðið Víkingur.'' Farmanna- og Fiskimannasamband Íslands.
* [[Þorsteinn Þ. Víglundsson]]: Sigurður Sigurfinnsson hreppstjóri, ''[[Blik]]'', 1960.
* [[Þorsteinn Þ. Víglundsson]]: Sigurður Sigurfinnsson hreppstjóri, ''[[Blik]]'', 1960.
* [[Þorsteinn Þ. Víglundsson]]: [[Framfarafélag Vestmannaeyja]]. ''[[Blik]]'', 1953.
* [[Þorsteinn Þ. Víglundsson]]: [[Framfarafélag Vestmannaeyja]]. ''[[Blik]]'', 1953.
* Örn Arnarson ([[Magnús Stefánsson]]). ''Illgresi'', þriðja útgáfa. Reykjavík: Byggingarsjóður Dvalarheimilis aldraðra sjómanna, 1949.  
* Örn Arnarson ([[Magnús Stefánsson]]). ''Illgresi'', þriðja útgáfa. Reykjavík: Byggingarsjóður Dvalarheimilis aldraðra sjómanna, 1949. }}
}}
{{Æviskrár Víglundar Þórs}}
 
[[Flokkur: Frumkvöðlar]]
[[Flokkur:Bændur]]
[[Flokkur:Bændur]]
[[Flokkur.Kaupmenn]]
[[Flokkur:Kaupmenn]]
[[Flokkur:Formenn]]
[[Flokkur:Formenn]]
[[Flokkur:Hreppstjórar]]
[[Flokkur:Hreppstjórar]]
[[Flokkur:Fólk fætt á 19. öld]]
[[Flokkur:Fólk fætt á 19. öld]]
[[Flokkur:Fólk dáið á 20. öld]]
[[Flokkur:Fólk dáið á 20. öld]]
[[Flokkur:Íbúar á Kirkjubæ]]
[[Flokkur:Íbúar á Kirkjubæ]]
[[Flokkur:Íbúar við Heimagötu]]
[[Flokkur: Íbúar á Litlu-Heiði]]
[[Flokkur:Íbúar við Vestmannabraut]]
[[Flokkur:Íbúar við Sólhlíð]]
[[Flokkur:Íbúar í Boston við Vestmannabraut]]

Leiðsagnarval