„Ritverk Árna Árnasonar/Ormur auðgi og bær hans Ormsstaðir í Eyjum“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
(Ný síða: <br> <br> <br> <big><big><center>Ormur auðgi og bær hans Ormsstaðir í Eyjum</center></big></big> <big><center>Hugdreifar</center><big> Talið er að Vestmannaeyjar hafi bygg...)
 
Ekkert breytingarágrip
Lína 9: Lína 9:




Talið er að Vestmannaeyjar hafi byggst seint á landnámsöld eða um 930, og fyrsti landnámsmaðurinn hafi verið Herjólfur Bárðarson. Fyrir þann tíma er talið, að hér væri einungis veiðistöð, en engra manna veturseta, að því er greinir í Landnámabók Hauks Erlendssonar. Hinsvegar segir Landnáma Sturlu Þórðarsonar, að hér hafi verið lítil veturseta eða engin.<br>
Talið er, að Vestmannaeyjar hafi byggst seint á landnámsöld eða um 930, og fyrsti landnámsmaðurinn hafi verið Herjólfur Bárðarson. Fyrir þann tíma er talið, að hér væri einungis veiðistöð, en engra manna veturseta, að því er greinir í Landnámabók Hauks Erlendssonar. Hinsvegar segir Landnáma Sturlu Þórðarsonar, að hér hafi verið lítil veturseta eða engin.<br>
Það er vafalaust, að áður en Heimaey byggðist hafa nærsveitamenn meginlandsins stundað hér veiðar vor og sumar, og hefir í þann tíma verið hér gnægð fugls og fiskjar. Miklir flutningar hafa þegar í heiðni átt sér stað milli lands og Eyja eftir lagaákvæðum Grágásar að dæma. Fugl og fiskmeti hefir verið flutt héðan til neyslu á heimilum þeirra, er veiðarnar stunduðu og til vöruskifpa í sveitunum eins og síðar tíðkaðist. <br>
Það er vafalaust, að áður en Heimaey byggðist hafa nærsveitamenn meginlandsins stundað hér veiðar vor og sumar, og hefir í þann tíma verið hér gnægð fugls og fiskjar. Miklir flutningar hafa þegar í heiðni átt sér stað milli lands og Eyja eftir lagaákvæðum Grágásar að dæma. Fugl og fiskmeti hefir verið flutt héðan til neyslu á heimilum þeirra, er veiðarnar stunduðu og til vöruskipta í sveitunum eins og síðar tíðkaðist. <br>
Frásögn um veru Landeyinga og Eyfellinga hér að veiðum er t.d. að finna í sögu Holta-Þóris. Sú veiðiferð er all söguleg eins og eflaust margar fleiri, en hún hefir átt að eiga sér stað á síðustu tugum 10. aldarinnar. Í sögunni segir, að það væri siður sumra að fara til Eyja á vorin til fugla, eggja og fiskifanga, því að þá voru þær lítt byggðar. Þeir bræður frá Holti, Þorgeir, síðar nefndur Skorargeir, og Þorleifur krákur voru lengstum í Holti, þótt bú ættu þeir að Skógum. Þeir fóru eitt vor til Eyja sem oftar og voru 10 saman á skipi. Þá fóru og á sama tíma Landeyingar, en fyrir þeim var maður sem Egill hét og annar Sveinn að nafni. <br>
Frásögn um veru Landeyinga og Eyfellinga hér að veiðum er t.d. að finna í sögu Holta-Þóris. Sú veiðiferð er all söguleg eins og eflaust margar fleiri, en hún hefir átt að eiga sér stað á síðustu tugum 10. aldarinnar. Í sögunni segir, að það væri siður sumra að fara til Eyja á vorin til fugla, eggja og fiskifanga, því að þá voru þær lítt byggðar. Þeir bræður frá Holti, Þorgeir, síðar nefndur Skorargeir, og Þorleifur krákur voru lengstum í Holti, þótt bú ættu þeir að Skógum. Þeir fóru eitt vor til Eyja sem oftar og voru 10 saman á skipi. Þá fóru og á sama tíma Landeyingar, en fyrir þeim var maður sem Egill hét og annar Sveinn að nafni. <br>
Er þeir Landeyingar komu til Eyjanna, voru þeir Holtsbræður þar fyrir. Hittust þeir vestur á Heimaey. Vildu Landeyingar, að þeir Holtsbræður legðu í félag við sig, en ekki urðu þeir sammála þar um. Sló þá þegar í bardaga millum þeirra, er Landeyingar, sem voru 19 saman, vildu taka hlut Holtsbræðra. Þótt liðsmunur væri mikill fóru Landeyingar brátt halloka í viðureigninni fyrir þeim Holtsbræðrum, sem eltu þá allt til sjávar niður og víðar um og drápu þá á flóttanum. Sumir Landeyinganna hrökkluðust til fjalla og þar niður í skoru eina eða gil mjög bratt allt í sjó niður. Þorgeir lét þá sækja festi og fór niður í skoruna. Lauk viðskiptum hans við Landeyingana þar niðri á þann veg, að hann drap þá alla. Þar af er sagt, að Þorgeir hafi hlotið viðurnefnið sitt, Skorargeir. <br>
Er þeir Landeyingar komu til Eyjanna, voru þeir Holtsbræður þar fyrir. Hittust þeir vestur á Heimaey. Vildu Landeyingar, að þeir Holtsbræður legðu í félag við sig, en ekki urðu þeir sammála þar um. Sló þá þegar í bardaga millum þeirra, er Landeyingar, sem voru 19 saman, vildu taka hlut Holtsbræðra. Þótt liðsmunur væri mikill fóru Landeyingar brátt halloka í viðureigninni fyrir þeim Holtsbræðrum, sem eltu þá allt til sjávar niður og víðar um og drápu þá á flóttanum. Sumir Landeyinganna hrökkluðust til fjalla og þar niður í skoru eina eða gil mjög bratt allt í sjó niður. Þorgeir lét þá sækja festi og fór niður í skoruna. Lauk viðskiptum hans við Landeyingana þar niðri á þann veg, að hann drap þá alla. Þar af er sagt, að Þorgeir hafi hlotið viðurnefnið sitt, Skorargeir. <br>

Leiðsagnarval