„Kraftaverkið Guðlaugur Friðþórsson“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
Einstakt björgunarafrek [[Guðlaugur Friðþórsson|Guðlaugs Friðþórssonar]] fyrir rúmum 20 árum verður vafalítið lengi í minnum haft. Hann synti 5-6 km í svartamyrkri og köldum sjó til lands, eftir að [[Hellisey VE 503]] fórst. Hann náði landi á austanverðri Heimaey og braust um úfið hraun til byggða. Fjórir skipsfélagar Guðlaugs fórust.
Einstakt björgunarafrek [[Guðlaugur Friðþórsson|Guðlaugs Friðþórssonar]] fyrir rúmum 20 árum verður vafalítið lengi í minnum haft. Hann synti 5-6 km í svartamyrkri og köldum sjó til lands, eftir að [[Hellisey VE-503]] fórst. Hann náði landi á austanverðri Heimaey og braust um úfið hraun til byggða. Fjórir skipsfélagar Guðlaugs fórust.


Vélbáturinn Hellisey VE 503 fórst að kvöldi sunnudagsins 11. mars 1984 um kl. 23.00. Með Hellisey VE fórust Hjörtur R. Jónsson skipstjóri, 25 ára, Pétur Sigurðsson, 1. vélstjóri, 21 árs, Engilbert Eiðsson, 2. vélstjóri, 19 ára, og Valur Smári Geirsson matsveinn, 26 ára. Guðlaugur, stýrimaður, sem þá var 22 ára komst einn lífs af.
Vélbáturinn [[Hellisey VE-503]] fórst að kvöldi sunnudagsins 11. mars 1984 um kl. 23.00. Með Hellisey VE fórust [[Hjörtur R. Jónsson]] skipstjóri, 25 ára, [[Pétur Sigurðsson]], 1. vélstjóri, 21 árs, [[Engilbert Eiðsson]], 2. vélstjóri, 19 ára, og [[Valur Smári Geirsson]] matsveinn, 26 ára. Guðlaugur, stýrimaður, sem þá var 22 ára komst einn lífs af.


Báturinn var að togveiðum um 5 km austur af [[Stórhöfði|Stórhöfða]] á Heimaey þegar trollið festist í botni. Það var ágætisveður, norðan andvari, heiðskírt og tveggja gráða frost. Guðlaugur hafði verið sofandi neðan þilja þegar Valgeir Smári, matsveinn, vakti hann og sagði að trollið væri fast í botni. Þegar Guðlaugur kom upp á þilfar stóð strekktur togvírinn beint niður svo sjór rann inn fyrir lunninguna. Með því að slaka á vírnum og keyra á festuna lagðist báturinn aðeins. Að sögn Guðlaugs var líkt og kvika kæmi undir bátinn og hann lagðist á möstrin. Skyndilega hvolfdi bátnum á nokkrum sekúndum. Allir skipverjar lentu í sjónum, en Guðlaugi tókst að komst á kjöl bátsins ásamt þeim Hirti og Pétri.
Báturinn var að togveiðum um 5 km austur af [[Stórhöfði|Stórhöfða]] á [[Heimaey]] þegar trollið festist í botni. Það var ágætisveður, norðan andvari, heiðskýrt og tveggja gráða frost. Guðlaugur hafði verið sofandi neðan þilja þegar Valgeir Smári, matsveinn, vakti hann og sagði að trollið væri fast í botni. Þegar Guðlaugur kom upp á þilfar stóð strekktur togvírinn beint niður svo sjór rann inn fyrir lunninguna. Með því að slaka á vírnum og keyra á festuna lagðist báturinn aðeins. Að sögn Guðlaugs var líkt og kvika kæmi undir bátinn og hann lagðist á möstrin. Skyndilega hvolfdi bátnum á nokkrum sekúndum. Allir skipverjar lentu í sjónum, en Guðlaugi tókst að komst á kjöl bátsins ásamt þeim Hirti og Pétri.


Reyndu þeir að ná til gúmbjörgunarbáts sem var á 6 metra dýpi, en ógjörningur reyndist að ná í bátinn. Skipið var ekki búið sjálvirkum sleppibúnaði, enn til stóð að setja þannig búnað í skipið um næstu páska. „Við ákváðum þarna saman þrír á kili að ef svo ótrúlega vildi til að einhver okkar lifði af, þá skyldum við láta það koma fram að það eina sem hefði getað bjargað okkur væri sjálfvirkur sjósleppibúnaður Sigmunds,“ segir Guðlaugur.
Reyndu þeir að ná til gúmbjörgunarbáts sem var á 6 metra dýpi, en ógjörningur reyndist að ná í bátinn. Skipið var ekki búið sjálvirkum sleppibúnaði, enn til stóð að setja þannig búnað í skipið um næstu páska. „Við ákváðum þarna saman þrír á kili að ef svo ótrúlega vildi til að einhver okkar lifði af, þá skyldum við láta það koma fram að það eina sem hefði getað bjargað okkur væri sjálfvirkur sjósleppibúnaður Sigmunds,“ segir Guðlaugur.
Lína 27: Lína 27:
:Þegar ég hafði synt um mílu sá ég bát koma siglandi og synti allt hvað af tók og var þá ekkert að hugsa um að halda höfðinu upp úr. Þegar báturinn fór framhjá mér voru um 100 metrar í hann og ég öskraði af öllum lífs og sálar kröftum, veifaði og buslaði, en báturinn hvarf án þess að nokkur tæki eftir mér. Þá greip mig svolítið vonleysi, þegar ég sá á eftir bátnum, en svo sá ég að úr því að hjálpin bærist ekki yrði ég að bjarga mér sjálfur og við það styrktist ég aftur og tók stefnuna á Heimaey sem grillti í langt fjarri í myrkrinu. Þá fór ég úr sjógallanum, en synti spöl án þess að taka eftir að buxurnar þvældust á fótunum. Stundum þegar ég synti baksund, bögglaði ég saman fingurna og blés í þá.
:Þegar ég hafði synt um mílu sá ég bát koma siglandi og synti allt hvað af tók og var þá ekkert að hugsa um að halda höfðinu upp úr. Þegar báturinn fór framhjá mér voru um 100 metrar í hann og ég öskraði af öllum lífs og sálar kröftum, veifaði og buslaði, en báturinn hvarf án þess að nokkur tæki eftir mér. Þá greip mig svolítið vonleysi, þegar ég sá á eftir bátnum, en svo sá ég að úr því að hjálpin bærist ekki yrði ég að bjarga mér sjálfur og við það styrktist ég aftur og tók stefnuna á Heimaey sem grillti í langt fjarri í myrkrinu. Þá fór ég úr sjógallanum, en synti spöl án þess að taka eftir að buxurnar þvældust á fótunum. Stundum þegar ég synti baksund, bögglaði ég saman fingurna og blés í þá.


:Á landleiðinni sá ég líka alltaf ljóskastarana austur á nýja Hrauni, og stefndi á þá og Stórhöfðavitann. Ég sá einnig Álsey undan Stórhöfða og Elliðaey austan við Bjarnarey, en þegar fór að saxast á Álsey sá ég að ég var að mjakast og það hleypti í mig dug og von. Þegar Elliðaey var horfin undir Bjarnarey taldi ég eina mílu eftir í land. [...]
:Á landleiðinni sá ég líka alltaf ljóskastarana austur á nýja Hrauni, og stefndi á þá og Stórhöfðavitann. Ég sá einnig [[Álsey]] undan Stórhöfða og [[Elliðaey]] austan við [[Bjarnarey]], en þegar fór að saxast á Álsey sá ég að ég var að mjakast og það hleypti í mig dug og von. Þegar Elliðaey var horfin undir Bjarnarey taldi ég eina mílu eftir í land. [...]


:Það undarlega var að ég var aldrei hræddur þessa nótt. Ég hafði á tilfinningunni að ég myndi deyja. Ég fór tvisvar með Faðir vor á leiðinni í land, en það var satt að segja ansi fjölbreytt sem ég reyndi að gera til þess að halda hugsuninni gangandi. Ég talaði við múkkann og bað fyrir skilaboð til lands, bað hann að láta vita af mér. Múkkinn hefur alltaf verið kallaður vinur sjómannsins.
:Það undarlega var að ég var aldrei hræddur þessa nótt. Ég hafði á tilfinningunni að ég myndi deyja. Ég fór tvisvar með Faðir vor á leiðinni í land, en það var satt að segja ansi fjölbreytt sem ég reyndi að gera til þess að halda hugsuninni gangandi. Ég talaði við múkkann og bað fyrir skilaboð til lands, bað hann að láta vita af mér. Múkkinn hefur alltaf verið kallaður vinur sjómannsins.
Lína 47: Lína 47:
}}
}}


<meta:creator>Skapti Örn Ólafsson</meta:creator>
<meta:creator>Skapti Örn Ólafsson</meta:creator>
1.449

breytingar

Leiðsagnarval