„Herfylkingin“: Munur á milli breytinga

Lína 1:

[[Mynd:Herstofn.jpg|thumb| Fylking með Kohl í fararbroddi.]]Árið 1853, kom hingað til Vestmannaeyja nýr sýslumaður, danskur að ætt og uppruna. Hét maðurinn [[Andreas August von Kohl]] , venjulega nefndur kapteinn Kohl á meðal eyjaskeggja, því hann hafði kapteinsnafnbót úr danska hernum.

[[Mynd:Herstofn.jpg|thumb|Fylking með Kohl í fararbroddi.]]Árið 1853, kom hingað til Vestmannaeyja nýr sýslumaður, danskur að ætt og uppruna. Hét maðurinn [[Andreas August von Kohl]], venjulega nefndur kapteinn Kohl á meðal eyjaskeggja, því hann hafði kapteinsnafnbót úr danska hernum.

Kapteinn Kohl varð snemma ljóst, að í Vestmannaeyjum væri grundvöllur fyrir því að stofna varnarsveit hers heimamanna, þar sem hér eymdi ennþá eftir af ótta fólks við sjóræningja, einkum Tyrki. Þá stóð Eyjamönnum stuggur af áhöfnum erlendra fiskiskipa sem oft gengu á land í Eyjum með yfirgangi og látum, enda engin lögregla eða yfirvald á staðnum sem hægt var að treysta á. Eyjamenn urðu því að treysta á sig sjálfa, og fékk hugmynd um stofnun herfylkingar hinar bestu undirtektir.

Allir karlmenn frá 18 ára aldri til fertugs skyldu kallaðir í þennan nýja her Eyjamanna. Hvorki vopn né einkennisbúningur voru til staðar í Vestmannaeyjum, þannig að Kohl fór þess á leit við dönsku ríkisstjórnina árið 1855 að stjórnin samþykkti stofnun hersveitar í Eyjum ásamt því að dönsk yfirvöld sendu hingað vopn og aðrar nauðsynjar til að stofna hersveitina. Danska stjórnin tók erindinu vel og með konungsúrskurði 17. júní 1856 var ákveðið að veita 180 ~~ríkisdali~~ fyrir árið 1856 til 1857 til vopnakaupa fyrir Vestmannaeyinga. Vopnin komu síðan með póstskipi um mitt sumar 1856. Um var að ræða 30 byssur ásamt skotfærum. Taldi Kapteininn sendinguna ekki nægja, þannig að hann fór þess á leit við dönsku stjórnina að veittir yrðu 200 ~~ríkisdalir~~ árið eftir til frekari vopnakaupa. Kom viðbótarsendingin til Eyja sumarið 1857 og voru þá til byssur fyrir 60 fótgönguliða. Um var að ræða byssur samskonar þeim sem danski herinn notaði, rifflar með stingjum, og sverð í slíðrum fyrir alla yfirmenn, nægjanleg skotfæri og annar útbúnaður, eins og t.d. 60 leðurtöskur fyrir skotfærin.

Allir karlmenn frá 18 ára aldri til fertugs skyldu kallaðir í þennan nýja her Eyjamanna. Hvorki vopn né einkennisbúningur voru til staðar í Vestmannaeyjum, þannig að Kohl fór þess á leit við dönsku ríkisstjórnina árið 1855 að stjórnin samþykkti stofnun hersveitar í Eyjum ásamt því að dönsk yfirvöld sendu hingað vopn og aðrar nauðsynjar til að stofna hersveitina. Danska stjórnin tók erindinu vel og með konungsúrskurði 17. júní 1856 var ákveðið að veita 180[[Ríkisdalir|rd]] fyrir árið 1856 til 1857 til vopnakaupa fyrir Vestmannaeyinga. Vopnin komu síðan með póstskipi um mitt sumar 1856. Um var að ræða 30 byssur ásamt skotfærum. Taldi Kapteininn sendinguna ekki nægja, þannig að hann fór þess á leit við dönsku stjórnina að veittir yrðu 200[[Ríkisdalir|rd]] árið eftir til frekari vopnakaupa. Kom viðbótarsendingin til Eyja sumarið 1857 og voru þá til byssur fyrir 60 fótgönguliða. Um var að ræða byssur samskonar þeim sem danski herinn notaði, rifflar með stingjum, og sverð í slíðrum fyrir alla yfirmenn, nægjanleg skotfæri og annar útbúnaður, eins og t.d. 60 leðurtöskur fyrir skotfærin.

Þegar hér var komið sögu var Herfylking Vestmannaeyja formlega stofnuð og henni settar starfsreglur. Aðaltilgangur herfylkingarinnar var að veita árásum útlendinga viðnmám ásamt því að halda uppi lögum og reglu í byggðarlaginu. Fljótlega hófust skipulegar heræfingar og var mannskapnum skipt upp í fjórar fimmtán manna fylkingar og hersveitinni sett yfirstjórn eða einskonar herráð.

Lína 76:

=== Sígur á ógæfuhliðina ===

Við fráfall kapteinsins mæta fór fljótlega að síga á ógæfuhliðina hjá herfylkingunni, þrátt fyrir áhuga og dugnað hins nýja stjórnanda hennar. Varð ýmislegt til þess að flýta fyrir endalokum fylkingarinnar, svo sem stöðugur fjárskortur, svo að hægt væri að sjá um hirðingu vopna og endurnýjun þeirra. Mikill tími fór í æfingar, og kann það einnig hafa valdið því, að liðsmönnum fór stöðugt fækkandi vegna annarra anna til sjós og lands. Þá urðu hér sjóslys mikil milli 1860 og 1870 og áttu sinn þátt í því, að liðsmenn herfylkingarinnar týndu smám saman tölunni. Sýndu foringjar sveitarinnar samt sem áður mikinn áhuga á þessum árum og reyndu að fylla í skörðin með nýjum mönnum. en allt kom fyrir ekki, endalok herfylkingarinnar voru skammt undan.

Við fráfall kapteinsins mæta fór fljótlega að síga á ógæfuhliðina hjá herfylkingunni, þrátt fyrir áhuga og dugnað hins nýja stjórnanda hennar. Varð ýmislegt til þess að flýta fyrir endalokum fylkingarinnar, svo sem stöðugur fjárskortur, svo að hægt væri að sjá um hirðingu vopna og endurnýjun þeirra. Mikill tími fór í æfingar, og kann það einnig hafa valdið því, að liðsmönnum fór stöðugt fækkandi vegna annarra anna til sjós og lands. Þá urðu hér sjóslys mikil milli 1860 og 1870 og áttu sinn þátt í því, að liðsmenn herfylkingarinnar týndu smám saman tölunni. Sýndu foringjar sveitarinnar samt sem áður mikinn áhuga á þessum árum og reyndu að fylla í skörðin með nýjum mönnum. En allt kom fyrir ekki, endalok herfylkingarinnar voru skammt undan.

=== Pétur Bjarnasen fylkingarstjóri deyr ===

Með fráfalli Péturs Bjarnasen fylkingarstjóra mátti segja, að herfylkingin væri því sem næst úr sögunni. Kom herfylkingin seinast saman undir vopnum við jarðarför Péturs, 7.maí 1869 til að sýna foringja sýnum hinsta sóma. Eftirmenn Péturs náðu ekki að stöðva þá hnignum, sem þegar var hafin í starfi herfylkingarinnar. Eitthvað ~~hél~~

Með fráfalli Péturs Bjarnasen fylkingarstjóra mátti segja, að herfylkingin væri því sem næst úr sögunni. Kom herfylkingin seinast saman undir vopnum við jarðarför Péturs, 7.maí 1869 til að sýna foringja sýnum hinsta sóma. Eftirmenn Péturs náðu ekki að stöðva þá hnignum, sem þegar var hafin í starfi herfylkingarinnar. Eitthvað héldu æfingar áfram um tíma, en smám saman var þeim hætt og saga herfylkingarinnar öll.

== Eftirmæli ==

@@ Lína 1: / Lína 1: @@
-[[Mynd:Herstofn.jpg|thumb| Fylking með Kohl í fararbroddi.]]Árið 1853, kom hingað til Vestmannaeyja nýr sýslumaður, danskur að ætt og uppruna. Hét maðurinn [[Andreas August von Kohl]] , venjulega nefndur kapteinn Kohl á meðal eyjaskeggja, því hann hafði kapteinsnafnbót úr danska hernum.
+[[Mynd:Herstofn.jpg|thumb|Fylking með Kohl í fararbroddi.]]Árið 1853, kom hingað til Vestmannaeyja nýr sýslumaður, danskur að ætt og uppruna. Hét maðurinn [[Andreas August von Kohl]], venjulega nefndur kapteinn Kohl á meðal eyjaskeggja, því hann hafði kapteinsnafnbót úr danska hernum.
 Kapteinn Kohl varð snemma ljóst, að í Vestmannaeyjum væri grundvöllur fyrir því að stofna varnarsveit hers heimamanna, þar sem hér eymdi ennþá eftir af ótta fólks við sjóræningja, einkum Tyrki. Þá stóð Eyjamönnum stuggur af áhöfnum erlendra fiskiskipa sem oft gengu á land í Eyjum með yfirgangi og látum, enda engin lögregla eða yfirvald á staðnum sem hægt var að treysta á. Eyjamenn urðu því að treysta á sig sjálfa, og fékk hugmynd um stofnun herfylkingar hinar bestu undirtektir.
-Allir karlmenn frá 18 ára aldri til fertugs skyldu kallaðir í þennan nýja her Eyjamanna. Hvorki vopn né einkennisbúningur voru til staðar í Vestmannaeyjum, þannig að Kohl fór þess á leit við dönsku ríkisstjórnina árið 1855 að stjórnin samþykkti stofnun hersveitar í Eyjum ásamt því að dönsk yfirvöld sendu hingað vopn og aðrar nauðsynjar til að stofna hersveitina. Danska stjórnin tók erindinu vel og með konungsúrskurði 17. júní 1856 var ákveðið að veita 180 ríkisdali fyrir árið 1856 til 1857 til vopnakaupa fyrir Vestmannaeyinga. Vopnin komu síðan með póstskipi um mitt sumar 1856. Um var að ræða 30 byssur ásamt skotfærum. Taldi Kapteininn sendinguna ekki nægja, þannig að hann fór þess á leit við dönsku stjórnina að veittir yrðu 200 ríkisdalir árið eftir til frekari vopnakaupa. Kom viðbótarsendingin til Eyja sumarið 1857 og voru þá til byssur fyrir 60 fótgönguliða. Um var að ræða byssur samskonar þeim sem danski herinn notaði, rifflar með stingjum, og sverð í slíðrum fyrir alla yfirmenn, nægjanleg skotfæri og annar útbúnaður, eins og t.d. 60 leðurtöskur fyrir skotfærin.
+Allir karlmenn frá 18 ára aldri til fertugs skyldu kallaðir í þennan nýja her Eyjamanna. Hvorki vopn né einkennisbúningur voru til staðar í Vestmannaeyjum, þannig að Kohl fór þess á leit við dönsku ríkisstjórnina árið 1855 að stjórnin samþykkti stofnun hersveitar í Eyjum ásamt því að dönsk yfirvöld sendu hingað vopn og aðrar nauðsynjar til að stofna hersveitina. Danska stjórnin tók erindinu vel og með konungsúrskurði 17. júní 1856 var ákveðið að veita 180[[Ríkisdalir|rd]] fyrir árið 1856 til 1857 til vopnakaupa fyrir Vestmannaeyinga. Vopnin komu síðan með póstskipi um mitt sumar 1856. Um var að ræða 30 byssur ásamt skotfærum. Taldi Kapteininn sendinguna ekki nægja, þannig að hann fór þess á leit við dönsku stjórnina að veittir yrðu 200[[Ríkisdalir|rd]] árið eftir til frekari vopnakaupa. Kom viðbótarsendingin til Eyja sumarið 1857 og voru þá til byssur fyrir 60 fótgönguliða. Um var að ræða byssur samskonar þeim sem danski herinn notaði, rifflar með stingjum, og sverð í slíðrum fyrir alla yfirmenn, nægjanleg skotfæri og annar útbúnaður, eins og t.d. 60 leðurtöskur fyrir skotfærin.
 Þegar hér var komið sögu var Herfylking Vestmannaeyja formlega stofnuð og henni settar starfsreglur. Aðaltilgangur herfylkingarinnar var að veita árásum útlendinga viðnmám ásamt því að halda uppi lögum og reglu í byggðarlaginu. Fljótlega hófust skipulegar heræfingar og var mannskapnum skipt upp í fjórar fimmtán manna fylkingar og hersveitinni sett yfirstjórn eða einskonar herráð.
@@ Lína 76: / Lína 76: @@
 === Sígur á ógæfuhliðina ===
-Við fráfall kapteinsins mæta fór fljótlega að síga á ógæfuhliðina hjá herfylkingunni, þrátt fyrir áhuga og dugnað hins nýja stjórnanda hennar. Varð ýmislegt til þess að flýta fyrir endalokum fylkingarinnar, svo sem stöðugur fjárskortur, svo að hægt væri að sjá um hirðingu vopna og endurnýjun þeirra. Mikill tími fór í æfingar, og kann það einnig hafa valdið því, að liðsmönnum fór stöðugt fækkandi vegna annarra anna til sjós og lands. Þá urðu hér sjóslys mikil milli 1860 og 1870 og áttu sinn þátt í því, að liðsmenn herfylkingarinnar týndu smám saman tölunni. Sýndu foringjar sveitarinnar samt sem áður mikinn áhuga á þessum árum og reyndu að fylla í skörðin með nýjum mönnum. en allt kom fyrir ekki, endalok herfylkingarinnar voru skammt undan.
+Við fráfall kapteinsins mæta fór fljótlega að síga á ógæfuhliðina hjá herfylkingunni, þrátt fyrir áhuga og dugnað hins nýja stjórnanda hennar. Varð ýmislegt til þess að flýta fyrir endalokum fylkingarinnar, svo sem stöðugur fjárskortur, svo að hægt væri að sjá um hirðingu vopna og endurnýjun þeirra. Mikill tími fór í æfingar, og kann það einnig hafa valdið því, að liðsmönnum fór stöðugt fækkandi vegna annarra anna til sjós og lands. Þá urðu hér sjóslys mikil milli 1860 og 1870 og áttu sinn þátt í því, að liðsmenn herfylkingarinnar týndu smám saman tölunni. Sýndu foringjar sveitarinnar samt sem áður mikinn áhuga á þessum árum og reyndu að fylla í skörðin með nýjum mönnum. En allt kom fyrir ekki, endalok herfylkingarinnar voru skammt undan.
 === Pétur Bjarnasen fylkingarstjóri deyr ===
-Með fráfalli Péturs Bjarnasen fylkingarstjóra mátti segja, að herfylkingin væri því sem næst úr sögunni. Kom herfylkingin seinast saman undir vopnum við jarðarför Péturs, 7.maí 1869 til að sýna foringja sýnum hinsta sóma. Eftirmenn Péturs náðu ekki að stöðva þá hnignum, sem þegar var hafin í starfi herfylkingarinnar. Eitthvað hél
+Með fráfalli Péturs Bjarnasen fylkingarstjóra mátti segja, að herfylkingin væri því sem næst úr sögunni. Kom herfylkingin seinast saman undir vopnum við jarðarför Péturs, 7.maí 1869 til að sýna foringja sýnum hinsta sóma. Eftirmenn Péturs náðu ekki að stöðva þá hnignum, sem þegar var hafin í starfi herfylkingarinnar. Eitthvað héldu æfingar áfram um tíma, en smám saman var þeim hætt og saga herfylkingarinnar öll.
 == Eftirmæli ==

„Herfylkingin“: Munur á milli breytinga

Leiðsagnarval