„Blik 1974/Drýgðar dáðir“: Munur á milli breytinga

'''Manndómur - manngildi'''<br>

Nú byggjast Eyjar ört á ný. Ég hvarfla huga til Eyjafólks - hugleiði allan þann dugnað og allt það vinnuþrek, sem þetta fólk sýnir og sannar í daglegri önn og athöfn við þá ætlan sína að gera Vestmannaeyjakaupstað aftur að þeirri styrku stoð, sem hann var íslenzka þjóðfélaginu. Með hverjum mánuði, sem líður verður Heimaey æ mannvistarlegri og mennilegri fyrir atbeina fólksins og þeirrar miklu fjárhagslegu aðstoðar, sem það nýtur og hefur notið frá þjóðfélaginu okkar, stofnunum og einstaklingum, svo að þjóðarsómi er að.  <br>

''Í skjóli hans var Byggðarsafn Vestmannaeyja varðveitt í byggingu þjóðminjasafns Íslands í hálft annað ár. Það var flutt aftur til Eyja í júlímánuði á þessu ári.'']]

Ég æski þess, að Blik, ársrit Vestmannaeyja, geymi nokkrar heimildir og markverð gögn verðandi hina miklu fórn, manndóm og manngildi, sem leystst hefur úr læðingi og komið ótrúlega miklu góðu til leiðar gagnvart okkur Vestmannaeyingum, sem urðum fyrir áfallinu mikla á s.l. ári við eldsumbrotin á Heimaey. <br>

Ekki er við því að búast, að skýrsla þessi sé nándar nærri tæmandi. En hún er markverð söguleg heimild, sem á að geymast til glöggvunar síðari kynslóðum um þessa sögulegu atburði. Ársrit Vestmannaeyja, Blik, leyfir sér að færa lögfræðingnum alúðarþakkir fyrir hið mikla og markverða starf, sem hann hefur innt af hendi með því að taka saman þessa skýrslu. <br>

Vitaskuld er enn margt óskráð um alla þá hjálp, sem okkur var veitt í þeim þrengingum. Alla fræðslu um hana er Blik fúst til að geyma síðari tímum til glöggvunar unnendum sögu og sagna. <br>

Sumir fullyrða, að peningar séu afl þeirra hluta, sem gera skal.

Ef til vill sannar saga íslenzku þjóðarinnar þessar fullyrðingar betur en flest annað.<br>

   

'''Sparisjóðurinn og Seðlabankinn''' <br>

Þessar hugleiðingar mínar leiða til þess, að ég hvarfla huga til bankastofnana okkar Eyjamanna. Mikil var sú aðstoð, sú beina og óbeina hjálp, sem þær nutu, eftir að við urðum að flýja með þær til höfuðborgarinnar. Þá er mér auðvitað efst í huga Sparisjóður Vestmannaeyja, sem naut hinnar eftirminnilegu og ómissandi hjálpar Seðlabanka Íslands. Bankastjórar þeirrar stofnunar létu sig ekki um það muna að bjóðast til að hýsa hann og skapa honum skilyrði til starfa, enda þótt bankinn sjálfur búi við þröngan húsakost  og  að  ýmsu leyti  erfið starfsskilyrði sökum skorts á viðhlítandi húsnæði. Þessi framboðna hjálp Seðlabankans Sparisjóðnum til handa átti ekki minnstan eða veigalítinn þátt í því, að okkur tókst svo giftusamlega að rétta Sparisjóðsstofnunina við og gera sparisjóðinn aftur að traustri peningastofnun, sem þegar á fyrstu mánuðum viðreisnarstarfsins í Eyjum megnaði að lána Eyjamönnum tugi milljóna króna til endurreisnarstarfsins í bænum.<br>

Þegar ég hvarf frá sparisjóðsstjórastarfinu á miðju s.l. sumri sökum elli og þverrandi starfsorku, hafði Sparisjóður Vestmannaeyja veitt Eyjamönnum um það bil 40 milljón króna lán til viðgerðar á húsum sínum og til nýbygginga. Þá voru þar að auki óveitt lán, sem námu hart nær 10 milljónum, handbært fé, sem stjórnin hafði samþykkt til nýbygginga í bænum. <br>

''Alfreð Guðmundsson er forstöðumaður Kjarvalsstaða á Miklatúni í Reykjavík. Í því mikilvœga starfi nýtur hann mikils stuðnings konu sinnar, frú Guðrúnar Árnadóttur. Okkur, sem að söfnunarstörfum Vestmannaeyinga vinnum, verður það æ í minni, er forstöðumaður Kjarvalsstaða og samstarfsmaður hans, hinn ameríski listfrœðingur, Mr. Ponzi, hringdu til okkar í eldhríðinni miklu og buðu okkur að geyma listaverkasafn bæjarins að Kjarvalsstöðum, ef við gætum flutt það frá Eyjum í tœka tíð. — Þarna var safnið geymt næstu 10 mánuðina. — Síðarí hluta nóvembermánaðar 1973 efndi Byggðarsafn Vestmannaeyja til almennrar sýningar á listaverkum Jóhannesar Kjarvals í eigu Vestmannaeyjakaupstaðar ásamt ýmsum markverðum munum úr Byggðarsafni kaupstaðarins. — Við þessi störf nutum við sömu velvildarinnar og hjálpseminnar í þágu bœjarins okkar. Fyrir allt þetta starf og þessa velvild og ýmislegt fleira utan við þetta fœrum við þessum hjónum og öllu starfsfólki Kjarvalsstaða innilegustu þakkir.''  

Þegar ég minnist þessarar getu sparisjóðsins til stuðnings og styrktar hinu mikla og mikilvæga starfi, sem Eyjamenn inna nú af hendi til endursköpunar og viðreisnar á Heimaey, þá er mér ríkast í huga hjálp Seðlabankans við þessa litlu peningastofnun og svo skilningur Eyjamanna sjálfra á því að efla hana að fjármagni og getu. Þegar ég skrifa þetta, gleymi ég ekki þeim mikla og mikilvæga stuðningi, sem Útvegsbankinn okkar hefur einnig lagt af mörkum í sama augnamiði. <br>

''Þessi mynd var tekin, er við, sem þá vorum eftir starfandi í Sparisjóði Vestmannaeyja,''<br>