64.248
breytingar
„Blik 1967/Leiklistarsaga Vestmannaeyja 3. kafli, 1930-1950“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Blik 1967/Leiklistarsaga Vestmannaeyja 3. kafli, 1930-1950 (skoða efni)
Útgáfa síðunnar 7. desember 2021 kl. 17:12
, 7. desember 2021ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| (1 millibreyting ekki sýnd frá sama notandanum) | |||
| Lína 25: | Lína 25: | ||
Nokkur hópur Eyjabúa tók sig saman um haustið (1932) og efndi til sýningar á leikritinu. Ég man eftir þessum hlutverkum: | Nokkur hópur Eyjabúa tók sig saman um haustið (1932) og efndi til sýningar á leikritinu. Ég man eftir þessum hlutverkum: | ||
*Séra Sigvaldi á Stað: Þorsteinn Þ. Víglundsson | *Séra Sigvaldi á Stað: [[Þorsteinn Þ. Víglundsson]] | ||
*Grímur meðhjálpari: [[Finnur Sigmundsson]], [[Uppsalir|Uppsölum]] | *Grímur meðhjálpari: [[Finnur Sigmundsson (Uppsölum)|Finnur Sigmundsson]], [[Uppsalir|Uppsölum]] | ||
*Hjálmar tuddi: [[Valdimar Ástgeirsson]] frá [[Litlibær|Litlabæ]] | *Hjálmar tuddi: [[Valdimar Ástgeirsson]] frá [[Litlibær|Litlabæ]] | ||
*Þorsteinn vinnumaður í Hlíð: [[Kristinn Ástgeirsson]] frá Litlabæ | *Þorsteinn vinnumaður í Hlíð: [[Kristinn Ástgeirsson]] frá Litlabæ | ||
| Lína 35: | Lína 35: | ||
*Hallvarður Hallsson: Valdimar Ástgeirsson | *Hallvarður Hallsson: Valdimar Ástgeirsson | ||
Bræðurnir frá Litlabæ, Kristinn og Valdimar, máluðu leiktjöldin og nutu við það aðstoðar [[Guðmundur Guðmundsson ( | Bræðurnir frá Litlabæ, Kristinn og Valdimar, máluðu leiktjöldin og nutu við það aðstoðar [[Guðmundur Guðmundsson (málari)|Guðmundar Guðmundssonar]] málarameistara frá Uppsölum. Til þess var tekið, hve baðstofan í Hlíð var vel gerð. <br> | ||
Leikrit þetta var sýnt a.m.k. þrisvar sinnum í gamla Goodtemplarahúsinu á [[Mylnuhóll|Mylnuhól]] fyrir troðfullu húsi í öll skiptin og skemmtu áheyrendur sér konunglega.<br> | Leikrit þetta var sýnt a.m.k. þrisvar sinnum í gamla Goodtemplarahúsinu á [[Mylnuhóll|Mylnuhól]] fyrir troðfullu húsi í öll skiptin og skemmtu áheyrendur sér konunglega.<br> | ||
| Lína 58: | Lína 58: | ||
*Jóhanna: [[Ásdís Jesdóttir]], [[Hóll|Hó1i]] | *Jóhanna: [[Ásdís Jesdóttir]], [[Hóll|Hó1i]] | ||
*Lára: [[Magnea Sjöberg]] | *Lára: [[Magnea Sjöberg]] | ||
*Pétur: Sigurður S. Scheving. | *Pétur: [[Sigurður Scheving|Sigurður S. Scheving]]. | ||
Leikið var í [[Gúttó]] og mun þetta hafa verið síðasta leikritið, sem þar var sýnt, þareð húsið var rifið skömmu síðar. Er það einkennileg tilviljun, að fyrsta leikrit L.V. þar er einmitt Ævintýrið og einnig það síðasta, sem L.V. leikur þar. Frumsýningin var 26. febr. 1936 og Víðir segir svo:<br> | Leikið var í [[Gúttó]] og mun þetta hafa verið síðasta leikritið, sem þar var sýnt, þareð húsið var rifið skömmu síðar. Er það einkennileg tilviljun, að fyrsta leikrit L.V. þar er einmitt Ævintýrið og einnig það síðasta, sem L.V. leikur þar. Frumsýningin var 26. febr. 1936 og Víðir segir svo:<br> | ||
| Lína 131: | Lína 131: | ||
Um nær 25 ára skeið hefir félag þetta, L.V., starfað hér í bænum Starf þess hefir verið misjafnlega mikið frá ári til árs, eftir því sem atvik stóðu til hverju sinni. Flest leikkvöld á einum vetri munu hafa verið 37. Vegna kostnaðar við leiktjöld, búninga o.fl. hafa þeir, sem leikið hafa, oftast borið lítið úr býtum og stundum ekkert. En áhugi meðlima félagsins hefir haldið því lifandi.<br> | Um nær 25 ára skeið hefir félag þetta, L.V., starfað hér í bænum Starf þess hefir verið misjafnlega mikið frá ári til árs, eftir því sem atvik stóðu til hverju sinni. Flest leikkvöld á einum vetri munu hafa verið 37. Vegna kostnaðar við leiktjöld, búninga o.fl. hafa þeir, sem leikið hafa, oftast borið lítið úr býtum og stundum ekkert. En áhugi meðlima félagsins hefir haldið því lifandi.<br> | ||
Ávallt hefir verið leikið í Gúttó, og þó að þar væri þröngt, mun á leiksviði þar hafa sézt leiklist eins og bezt þekkist annars staðar hérlendis t.d. meðan þeirra naut við [[Ólafur Ottesen|Ólafs Ottesen]] og [[Guðjón Jósefsson|Guðjóns Jósefssonar]]. Á þessu hausti var ákveðið að starfa og undirbúningur hafinn. Þegar Gúttó var rifið en byggt var leiksvið við Alþýðuhúsið, sneri Leikfélagið sér til forráðamanna þess til þess að spyrjast fyrir um húslán til sjónleikja í vetur. Var því vel tekið í fyrstu, sérstaklega af [[Ísleifur Högnason|Ísleifi Högnasyni]]. En er til samninga kom, var hann utanlands. Tilboð húsnefndar hljóðaði upp á tæpan 1/3 hluta eða 30% af brúttótekjum félagsins auk leigu fyrir æfingar svo að þetta hefði orðið meir en 1/3. Tekjur hússins hefðu eftir því verið á leikkvöldi, þegar leikið hefði verið fyrir fullu húsi rúmar kr. 200,00. Þar sem þurft hefði öll leiktjöld ný á leiksviðið, sá L.V. sér ekki fært að ganga að þessum kröfum og samþykkti einróma að leika ekki í húsinu nema að betri kjör næðust. Gerði þá stjórn félagsins gagntilboð, sem var hafnað án frekari tilrauna um samkomulag. Má skilja það á svarinu, að þar hafi mestu um ráðið hin misheppnaða tilraun þeirra að gera Leikfélagið pólitískt. Listavinirnir þar hafa álitið heppilegra að koma upp pólitískum leikflokki. Það á bara eftir að sýna sig, hvort Vestmannaeyingar eru að sama skapi ginkeyptir fyrir því, jafnvel þótt beitt verði öðru til að byrja með.<br> | Ávallt hefir verið leikið í Gúttó, og þó að þar væri þröngt, mun á leiksviði þar hafa sézt leiklist eins og bezt þekkist annars staðar hérlendis t.d. meðan þeirra naut við [[Ólafur Ottesen|Ólafs Ottesen]] og [[Guðjón Jósefsson (Fagurlyst)|Guðjóns Jósefssonar]]. Á þessu hausti var ákveðið að starfa og undirbúningur hafinn. Þegar Gúttó var rifið en byggt var leiksvið við Alþýðuhúsið, sneri Leikfélagið sér til forráðamanna þess til þess að spyrjast fyrir um húslán til sjónleikja í vetur. Var því vel tekið í fyrstu, sérstaklega af [[Ísleifur Högnason|Ísleifi Högnasyni]]. En er til samninga kom, var hann utanlands. Tilboð húsnefndar hljóðaði upp á tæpan 1/3 hluta eða 30% af brúttótekjum félagsins auk leigu fyrir æfingar svo að þetta hefði orðið meir en 1/3. Tekjur hússins hefðu eftir því verið á leikkvöldi, þegar leikið hefði verið fyrir fullu húsi rúmar kr. 200,00. Þar sem þurft hefði öll leiktjöld ný á leiksviðið, sá L.V. sér ekki fært að ganga að þessum kröfum og samþykkti einróma að leika ekki í húsinu nema að betri kjör næðust. Gerði þá stjórn félagsins gagntilboð, sem var hafnað án frekari tilrauna um samkomulag. Má skilja það á svarinu, að þar hafi mestu um ráðið hin misheppnaða tilraun þeirra að gera Leikfélagið pólitískt. Listavinirnir þar hafa álitið heppilegra að koma upp pólitískum leikflokki. Það á bara eftir að sýna sig, hvort Vestmannaeyingar eru að sama skapi ginkeyptir fyrir því, jafnvel þótt beitt verði öðru til að byrja með.<br> | ||
Ofanritað er úr grein, er [[Georg Gíslason]] skrifaði í Víðir 31. des. | Ofanritað er úr grein, er [[Georg Gíslason]] skrifaði í Víðir 31. des. | ||
1936. En þá var leikfélagið í algjöru hraki með húsnæði, þegar gamla Gúttó var rifið og látið víkja fyrir hinu nýja samkomuhúsi Sjálfstæðisflokksins, sem ákveðið var að byggja á lóðinni. Þessi leigumál við Alþýðuhúsið gengu ekki saman og lýsir greinin, hversvegna það var. Þótt Gúttó hafi alla tíð verið erfitt og þröngt til leiksýninga, þá var þar þó öruggt hæli bæði fyrir leiksýningar og æfingar. En menn búast við og vona, að í hinu stóra og glæsilega nýja húsi verði fullkomið leiksvið, góð aðstaða til æfinga og annar aðbúnaður fyrir leikendur.<br> | 1936. En þá var leikfélagið í algjöru hraki með húsnæði, þegar gamla Gúttó var rifið og látið víkja fyrir hinu nýja samkomuhúsi Sjálfstæðisflokksins, sem ákveðið var að byggja á lóðinni. Þessi leigumál við Alþýðuhúsið gengu ekki saman og lýsir greinin, hversvegna það var. Þótt Gúttó hafi alla tíð verið erfitt og þröngt til leiksýninga, þá var þar þó öruggt hæli bæði fyrir leiksýningar og æfingar. En menn búast við og vona, að í hinu stóra og glæsilega nýja húsi verði fullkomið leiksvið, góð aðstaða til æfinga og annar aðbúnaður fyrir leikendur.<br> | ||
| Lína 141: | Lína 141: | ||
Á 2. páskadag árið 1938 var sýnt í Samkomuhúsi Vestmannaeyja leikritið „Hnefaleikarinn“ eftir Arnold og Bach. Leikhúsgestir voru margir og tóku leiknum vel. Yfirleitt virtust leikendur fara vel með hlutverk sín. Áberandi mest var hlegið að hnefaleikaranum og skapharðri frú, sem átti lítilsigldan bónda að förunaut. Að öðru leyti getur ekki þessa leiks í blaðinu Víði 1938, svo að erfitt verður að grafa það upp, hverjir fóru þar með hlutverk. Leikendur voru annars flestir gamalkunnir frá fyrri árum eins og t.d. | Á 2. páskadag árið 1938 var sýnt í Samkomuhúsi Vestmannaeyja leikritið „Hnefaleikarinn“ eftir Arnold og Bach. Leikhúsgestir voru margir og tóku leiknum vel. Yfirleitt virtust leikendur fara vel með hlutverk sín. Áberandi mest var hlegið að hnefaleikaranum og skapharðri frú, sem átti lítilsigldan bónda að förunaut. Að öðru leyti getur ekki þessa leiks í blaðinu Víði 1938, svo að erfitt verður að grafa það upp, hverjir fóru þar með hlutverk. Leikendur voru annars flestir gamalkunnir frá fyrri árum eins og t.d. | ||
Georg Gíslason, sem lék hnefaleikarann, Nikólína Jónsdóttir, sem lék konu hans. Auk þeirra [[Marinó Jónsson(símritari)|Marinó Jónsson]], símritari, Magnea Sjöberg, [[Hóll|Hóli]], o.fl.<br> | Georg Gíslason, sem lék hnefaleikarann, Nikólína Jónsdóttir, sem lék konu hans. Auk þeirra [[Marinó Jónsson (símritari)|Marinó Jónsson]], símritari, [[Magnea Sjöberg]], [[Hóll|Hóli]], o.fl.<br> | ||
Leik þessum hefur ávallt verið vel tekið, enda er hann bráðsmellinn gamanleikur. Leikhæfni Georgs, Nikólínu og Magneu Sjöberg þarf ekki að lýsa. Þau fóru öll vel með hlutverk sín. - Marinó Jónsson var bráðsnjall leikari, kíminn og léttur. Koma hans inn á sviðið vakti almenna hrifningu.<br> | Leik þessum hefur ávallt verið vel tekið, enda er hann bráðsmellinn gamanleikur. Leikhæfni Georgs, Nikólínu og Magneu Sjöberg þarf ekki að lýsa. Þau fóru öll vel með hlutverk sín. - Marinó Jónsson var bráðsnjall leikari, kíminn og léttur. Koma hans inn á sviðið vakti almenna hrifningu.<br> | ||
Að þessari sýningu stóð Kvenfélagið Líkn en ekki Leikfélag Vestmannaeyja.<br> | Að þessari sýningu stóð Kvenfélagið Líkn en ekki Leikfélag Vestmannaeyja.<br> | ||
Leikendur og persónur voru sem hér segir: | Leikendur og persónur voru sem hér segir: | ||
*Hr. Breitenback: Georg Gíslason, kaupmaður | *Hr. Breitenback: [[Georg Gíslason]], kaupmaður | ||
*Frú Breitenback: [[Kristín Þórðardóttir]], frú | *Frú Breitenback: [[Kristín Þórðardóttir (Borg)|Kristín Þórðardóttir]], frú | ||
*Börn þeirra: [[Ólafur Gränz]] og [[Ásdís Jesdóttir]] | *Börn þeirra: [[Ólafur Adólf Gränz|Ólafur Gränz]] og [[Ásdís Jesdóttir]] | ||
*Colletta Corain, dansmær: Magnea Sjöberg, frú | *Colletta Corain, dansmær: [[Magnea Sjöberg]], frú | ||
*Hugo Hect: [[Guðmundur Jónsson (skósmiður)|Guðmundur Jónsson]], skósmiður | *Hugo Hect: [[Guðmundur Jónsson (skósmiður)|Guðmundur Jónsson]], skósmiður | ||
*Rósa þjónustustúlka: [[Sigríður Ólafsdóttir]], [[Arnardrangur|Arnardrangi]] | *Rósa þjónustustúlka: [[Sigríður Ólafsdóttir]], [[Arnardrangur|Arnardrangi]] | ||
*Hnefaleikarinn Breitenback: Marinó Jónsson, símritari | *Hnefaleikarinn Breitenback: Marinó Jónsson, símritari | ||
*Tobias Wipperling: Loftur Guðmundsson, rithöfundur | *Tobias Wipperling: [[Loftur Guðmundsson]], rithöfundur | ||
*Frú Wipperling: Nikólína Jónsdóttir, frú.<br> | *Frú Wipperling: [[Nikólína Jónsdóttir]], frú.<br> | ||
<br> | <br> | ||
Leikstjóri var [[Þórhallur Gunnlaugsson]], símstöðvarstjóri.<br> | Leikstjóri var [[Þórhallur Gunnlaugsson]], símstöðvarstjóri.<br> | ||
| Lína 168: | Lína 168: | ||
*[[Stefán Árnason]], yfirlögregluþjónn, | *[[Stefán Árnason]], yfirlögregluþjónn, | ||
*[[Óskar Kárason]], múrarameistari, | *[[Óskar Kárason]], múrarameistari, | ||
*[[Nanna Káradóttir]], [[Presthús|Prestshúsum]], | *[[Nanna Káradóttir (Presthúsum)|Nanna Káradóttir]], [[Presthús|Prestshúsum]], | ||
*[[Sigurbjörn Kárason]], Prestshúsum, | *[[Sigurbjörn Kárason (Presthúsum)|Sigurbjörn Kárason]], Prestshúsum, | ||
*[[Jóhanna Bjarnasen]] frá [[Dagsbrún]], | *[[Jóhanna Bjarnasen]] frá [[Dagsbrún]], | ||
*[[Ólöf Matthíasdóttir]] frá [[Litlhólar|Litlhólum]], | *[[Ólöf Matthíasdóttir]] frá [[Litlhólar|Litlhólum]], | ||
| Lína 199: | Lína 199: | ||
*Hans: [[Jón Árnason (Skálholti)|Jón Árnason]] [[Árni Sigfússon (Skálholti)|Sigfússonar]] | *Hans: [[Jón Árnason (Skálholti)|Jón Árnason]] [[Árni Sigfússon (Skálholti)|Sigfússonar]] | ||
*Trína: Magnea Sjöberg, Hóli | *Trína: Magnea Sjöberg, Hóli | ||
*Lína: [[Sigríður Haraldsdóttir]] | *Lína: [[Sigríður Haraldsdóttir (Saltabergi)|Sigríður Haraldsdóttir]] | ||
*Jens: [[Hlöðver Johnsen]].<br> | *Jens: [[Hlöðver Johnsen]].<br> | ||
<br> | <br> | ||
| Lína 225: | Lína 225: | ||
Persónur og leikendur voru: | Persónur og leikendur voru: | ||
*Iversen: Marinó Jónsson, símritari | *Iversen: [[Marinó Jónsson (símritari)|Marinó Jónsson]], símritari | ||
*Gamla maddaman: Nikólína Jónsdóttir | *Gamla maddaman: [[Nikólína Jónsdóttir]] | ||
*Óli gamli: Valdimar Ástgeirsson | *Óli gamli: [[Valdimar Ástgeirsson]] | ||
*Margarete: [[Guðrún Loftsdóttir]] | *Margarete: [[Guðrún Loftsdóttir]] | ||
*Hr. Lindal: Hlöðver Johnsen | *Hr. Lindal: [[Hlöðver Johnsen]] | ||
<br> | <br> | ||
Leikhúsgestir urðu fyrir engum vonbrigðum hvað leik þessa fólks snerti. Marinó skilaði hlutverki Iversen ágætlega enda sviðsvanur, þekktur fyrir að gera hlutverkum sínum ágæt skil. Hreyfingar hans og látbragð var prýðilegt og kom leikhúsgestum í gott skap. Söngurinn var hans veika hlið, þótt segja mætti, að hann slyppi frá honum þolanlega. Það var gaman að sjá Valdimar túlka hlutverk Óla gamla, túlka persónuna í anda þess, sem Eyjamenn hafa séð [[Guðjón Jósefsson]] gera. En Valdimar tókst þetta prýðilega. Þó að söngur hans væri hrjúfari en Guðjóns Jósefssonar og næði ekki að snerta áheyrandann eins með einhverri eldri manna viðkvæmni eða angurblíðu, fannst mörgum Valdimar syngja laglega, og þá sérstaklega gáska- og gleðisöngvana. Þannig segir í vikubl. hér: Hlöðver og Guðrún eru auðsjáanlega góð leikaraefni. Þau syngja bæði mjög vel, hreyfingarnar léttar og fallegar, málrómurinn yfirleitt skýr og framsögn ágæt, sérstaklega sem ungra feiminna elskenda. Það var mjög sannfærandi leikur, svo að manni fannst við dyr veruleikans. Mér þykir ástæða til að óska þessum nýju starfskröftum Apakattarins til hamingju með unninn leiksigur. Þau áttu áhorfendur, sem fögnuðu þeim vel og létu þakkir sínar og aðdáun í ljós með hressilegu lófataki.<br> | Leikhúsgestir urðu fyrir engum vonbrigðum hvað leik þessa fólks snerti. Marinó skilaði hlutverki Iversen ágætlega enda sviðsvanur, þekktur fyrir að gera hlutverkum sínum ágæt skil. Hreyfingar hans og látbragð var prýðilegt og kom leikhúsgestum í gott skap. Söngurinn var hans veika hlið, þótt segja mætti, að hann slyppi frá honum þolanlega. Það var gaman að sjá Valdimar túlka hlutverk Óla gamla, túlka persónuna í anda þess, sem Eyjamenn hafa séð [[Guðjón Jósefsson (Fagurlyst)|Guðjón Jósefsson]] gera. En Valdimar tókst þetta prýðilega. Þó að söngur hans væri hrjúfari en Guðjóns Jósefssonar og næði ekki að snerta áheyrandann eins með einhverri eldri manna viðkvæmni eða angurblíðu, fannst mörgum Valdimar syngja laglega, og þá sérstaklega gáska- og gleðisöngvana. Þannig segir í vikubl. hér: Hlöðver og Guðrún eru auðsjáanlega góð leikaraefni. Þau syngja bæði mjög vel, hreyfingarnar léttar og fallegar, málrómurinn yfirleitt skýr og framsögn ágæt, sérstaklega sem ungra feiminna elskenda. Það var mjög sannfærandi leikur, svo að manni fannst við dyr veruleikans. Mér þykir ástæða til að óska þessum nýju starfskröftum Apakattarins til hamingju með unninn leiksigur. Þau áttu áhorfendur, sem fögnuðu þeim vel og létu þakkir sínar og aðdáun í ljós með hressilegu lófataki.<br> | ||
Frumsýning 11. marz 1939.<br> | Frumsýning 11. marz 1939.<br> | ||
Leikritið sýnt af L.V. | Leikritið sýnt af L.V. | ||
| Lína 242: | Lína 242: | ||
Leikendur voru að þessu sinni: | Leikendur voru að þessu sinni: | ||
<br> | <br> | ||
*P. Mörland: Árni Gíslason | *P. Mörland: [[Árni Gíslason (Stakkagerði)|Árni Gíslason]] | ||
*Friðmundur friðari: Valdimar Ástgeirsson | *Friðmundur friðari: [[Valdimar Ástgeirsson]] | ||
*Frú Mörland: Kristín Þórðardóttir | *Frú Mörland: [[Kristín Þórðardóttir (Borg)|Kristín Þórðardóttir]] | ||
*Dolly: Magnea Sjöberg | *Dolly: [[Magnea Sjöberg]] | ||
*Séra Amen: Stefán Árnason | *Séra Amen: [[Stefán Árnason]] | ||
*Fimmtardómarinn: Georg Gíslason | *Fimmtardómarinn: [[Georg Gíslason]] | ||
*Mr. Goodman: Jón Árnason | *Mr. Goodman: Jón Árnason | ||
*Þórunn: Rakel Káradóttir | *Þórunn: [[Rakel Káradóttir (Presthúsum)|Rakel Káradóttir]] | ||
*Anna stofustúlka: [[Stella Einarsdóttir]] | *Anna stofustúlka: [[Stella Einarsdóttir]] | ||
*Baldur: Loftur Guðmundsson | *Baldur: [[Loftur Guðmundsson]] | ||
*Solveig: [[Margrét Johnsen]] | *Solveig: [[Margrét Johnsen]] | ||
<br> | <br> | ||