„Blik 1957/Landakirkja í Vestmannaeyjum“: Munur á milli breytinga

Landakirkja er með elztu kirkjum á Íslandi. Hún var byggð á árunum  

1774—1778 eða 1780, og er því um þessar mundir 178 ára gömul. Á þessu ári hafa verið gerðar á henni svo stórfelldar breytingar, að ástæða hefur þótt til að rifja upp byggingarsögu hennar. Hún er byggð úr höggnu og óhöggnu hraungrjóti, tvíhlaðin, og er veggjaþykktin um 2 álnir. Í upphafi var hún turnlaus, sneitt af burstum, og engin forkirkja. Hún var látlaus og einföld í sniðum, með litlum gluggum, og hafði ekkert af hinum fordildarlega stíl aldar sinnar. Hún mun vera fyrsta kirkja á Íslandi, sem byggð var utan kirkjugarðs. Í upphafi var ráð fyrir því gert, að hún yrði lengi í smíðum, enda var hún stórbygging á þeirri öld, og því var hin gamla og hrörlega kirkja, sem var inni í gamla kirkjugarðinum látin standa, svo hægt væri að fremja guðsþjónustugerð í guðshúsi meðan á steinbyggingunni stóð.  <br>

Þriðji maðurinn, sem án efa hefur haft mikil áhrif á það, að kirkjan var byggð svo myndarleg í sniðum, var Jón Eiríksson stjórnardeildarforseti. Hann átti um þessar mundir sæti í þeim ráðuneytum og nefndum, sem um málefni Landakirkju fjölluðu, og hefur með öðrum embættismönnum þeirra undirritað þau skjöl og bréf, sem úrslitum réðu. Þannig var hann einn þeirra, sem staðfestu byggingarsamninginn við Berger af hálfu Westindiske og Guiniske Rente samt General Toldkammeret. Jón var um langt skeið mikill valdamaður um málefni Íslands í dönsku ráðuneytunum, enda var hann hálærður gáfumaður og fylginn sér. Bar hann hag Íslands mjög fyrir brjósti og stuðlaði eftir mætti að viðreisn landsins og lausn úr einokunarfjötrunum. Hann var fæddur að Skálafelli í Suðursveit árið 1728, en andaðist í Kaupmannahöfn árið 1787. <br>

Hans Klog kaupmaður var danskur maður. Um 1750 kom hann fyrst til Íslands ungur að aldri og gerðist verzlunarþjónn. Árið 1788 keypti hann konungsverzlunina í Vestmannaeyjum, [[Garðurinn|Garðsverzlun]]. Þá hafði hann starfað 37 ár á Íslandi og verið 21 ár í Vestmannaeyjum. Hafði hann um skeið verið yfirkaupmaður við Garðsverzlun, eða í hinum danska Garði, en svo var verzlunarstaðurinn stundum nefndur, af því að hann var inni í Skanzinum, umgirtur á alla vegu. Klog var mikill umsvifamaður. Árið 1787 hafði hann búskap bæði á [[Kornhóll|Kornhól]] og [[Miðhús]]um, og voru þá 27 manns í heimili hjá honum. Klog byrjaði verzlunarrekstur sinn á harðindaárum. Fólki fór um þær mundir sífækkandi í Eyjum og aflabrögð voru rýr. Verzlun hans fór hnignandi, svo að hann gat ekki staðið í skilum við lánardrottin sinn, ríkissjóðinn. Árið 1798 voru allar eigur hans af honum teknar og Garðsverzlun seld öðrum. Klog var merkismaður og höfðingslundaður. Sagt er, að hann hafi alið upp og kostað til náms séra [[Páll Jónsson|Pál Jónsson]], og ef til vill einnig alið upp [[Þuríður Jónsdóttir í Bakkahjáleigu|Þuríði]], systur hans. Þegar hún giftist 1793 Páli Guðmundssyni assistent í Bakkahjáleigu, var Hans Klog svaramaður hennar. Þau Þuríður og Páll misstu foreldra sína, þegar þau voru ung að aldri. [[Jón Eyjólfsson undirkaupmaður|Jón Eyjólfsson]], undirkaupmaður, faðir þeirra, hafði verið samstarfsmaður og þjónn Klogs, og virðist sem hann hafi talið, að hann hefði skyldur við börnin þess vegna. <br>

::Viðtektir góðar veitti þjáðum<br>  

::sérhvern kostnað og fyrirhöfn.

Georg David Anthon var fæddur í Þýzkalandi 1714, en dó í Danmörku 1781. Hann lærði múraraiðn, en varð 1738 teiknari hjá Eigtved byggingameistara, einhverjum frægasta byggingameistara Dana. Árið 1751 varð hann konunglegur byggingameistari á Jótlandi og Fjóni, en síðar einnig á Sjálandi. <br>

Anthon þótti ekki mikill listamaður, en naut að Eigtveds.