„Blik 1956/Gömul skjöl“: Munur á milli breytinga

<br>

Ef Blik á þess kost, mun það birta gömul skjöl og skilríki, sem varða sögu Eyjanna eða Eyjabúa, líf þeirra og störf.  <br>

Um herfylkinguna er skrifað í [[Saga Vestmannaeyja|Sögu Vestmannaeyja]] eftir [[Sigfús M. Johnsen]] fyrrv. bæjarfógeta. <br>

Einnig birtir ritið að þessu sinni nokkur skjöl varðandi hafnsögumannsstörfin hér í Eyjum, svo sem reglur þær og skilmála, sem þar um fjölluðu að mestu leyti óbreytt næstu 100 árin frá árinu 1826. <br>

Árið 1882 mun [[Hannes Jónsson|Hannesi Jónssyni]] bónda að [[Miðhús]]um hér og formanni hafa fyrst verið falin hafnsögumannsstörf hér í Eyjum. Hann var þá 30 ára að aldri. <br>

Þeim ábyrgðarmiklu störfum gegndi hann til dauðadags svo að segja. Hann lét af þeirri stöðu vorið 1937 og dó um sumarið. Hafnsögumaður hér var hann því í 55 ár. Hann var mikilsmetinn í starfi sínu og naut mikils trausts. <br>

Þá birtir ritið sýnishorn af tilkynningu sýslumanna Vestmannaeyja um manntalsþing, eins og þær gerðust, áður en blöð áttu sér hér stað til þess að flytja almenningi boð og bönn yfirvaldanna. Þetta þingboð er aðeins sýnishorn af fjölda samhljóða skjala, sem geymd eru í Þjóðskjalasafninu. Þau skjöl geyma einnig nöfn á tómthúsunum. Mörg þeirra eru nefnd hér. <br>

Einnig birtist hér til gamans sýnishorn af tilkynningu um hundahreinsun og bann gegn rjúpnaveiðum.

Vestm.eyjum, 18. okt. 1855. <br>

Ég voga að mæla ákveðið með hjá lagðri þegnsamlegri umsókn, þar sem ég, vegna þekkingar minnar á staðháttum, er fullviss um, að varnarlið, sem muni vera til gagns til að afstýra aðvífandi ofbeldi og að styrkja íbúana og tryggja yfirleitt góða reglu í umdæminu.

Það er staðreynd, að íbúar hér, vegna þess hve sýslan er afskekkt, geta ekki sett traust sitt á annað en eiginn styrk, ef að höndum bæri erlenda árás, og vér minnumst þess enn þá með sárum harmi, er sjóræningjar á 17. öld drápu Eyjaskeggja eða fluttu þá burtu í þrældóm. <br>

::Af hálfu Eyjaskeggja

(Ekki er mér kunnugt, hver þýtt hefur skjal þetta. Þ.Þ.V.).

[[Mynd: 1956, bls. 62.jpg|left|thumb|350px]]

skilmálum sem yfirhafnsögumaður. —

Þetta gildir einnig, þegar svo á stendur, að fleiri skip en eitt samtímis leita hafnar. —<br>

hann þegar við stjórn skipsins

og segir fyrir hátt og skilmerkilega. — Hann kynnir sér hve

Framannefndur hafnsögutaxti gildir einungis, þegar ekki útheimtist nema hafnsögubáturinn með þremur mönnum að meðtöldum hafnsögumanninum. Skyldi svo á standa, að þyrfti fleiri manna eða stærra báts, verður hinn aukni kostnaður að reiknast eftir sannsýni og borgast af skipstjóranum móti endurgjaldi frá útgerðarmanni skipsins. <br>

::Skrifstofa Vestmannaeyjasýslu 28. janúar 1858

Þessi instrux gildir nú fyrir [[Lárus Jónsson|Lárus hreppstjóra Jónsson]], sem er núverandi yfirlóðs hér í sýslu.  

::Skrifstofa Vestmannaeyjasýslu 1. marz 1873

Þessar framanrituðu reglur gilda nú fyrir [[Hannes Jónsson|Hannes bónda Jónsson]] á Miðhúsum sem fyrsta hafnsögumann og fyrir [[Guðjón Jónsson í Sjólyst|Guðjón sýslunefndarmann  Jónsson]]  í

::Skrifstofa Vestmannaeyjasýslu 19. apríl 1896

Sýslumaðurinn í Vestmannaeyjum gjörir kunnugt, að ég hefi skipað, eins og ég hér með skipa Guðjón sýslunefndarmann Jónsson í Sjólyst til þess að vera 2. hafnsögumaður í Vestmannaeyjasýslu og ber honum í þessari sýslu sinni að fylgja reglum þeim, er hingað til hafa gilt um hafnsögu í Vestmannaeyjum, og að öðru leyti hegða sér, eins og samvizkusömum hafnsögumanni ber og hlýðir. <br>

Til staðfestu er nafn mitt og embættisinnsigli. <br>

Skipunarbréf fyrir Guðjón sýslunefndarmann Jónsson til þess að vera 2. hafnsögumaður í Vestmannaeyjasýslu.

Framanritaðar reglur gilda nú eftirleiðis fyrir Hannes bónda Jónsson á Miðhúsum sem einasta hafnsögumanninn hér í sýslu. <br>

Á spássíu frumritsins af þessum reglum er þetta skrifað, þar sem skráður er taxtinn um greiðslu hafnsögugjaldsins: <br>

„Og gildir það sama fyrir dampskip“.

Jeg undirritaður, sem í næstl. 14 ár hef verið hafnsögumaður í Vestmannaeyjum ásamt öðrum manni, nú síðasta ár Guðjóni Jónssyni, sem drukknaði hér í fyrra mánuði, leyfi mér hér með virðingarfyllst að fara fram á það við yður, háttvirti herra sýslumaður, að sú sýslan hans verði ekki veitt öðrum manni, en sækja um að fá að vera einn hafnsögumaður hér eftirleiðis, með þeim réttindum og skyldum, sem þeir hafa báðir haft að undanförnu, og skuldbind jeg mig hérmeð til að sjá um, að vel hæfur maður gegni þessari sýslan í minn stað á mína ábyrgð, þegar ég á einhvern hátt er hindraður frá að geta gjört það sjálfur, eða ef svo ber undir, að tveggja hafnsögumanna þarf við undir eins, meðan jeg er einn hafnsögumaður. <br>

::Miðhúsum í Vestmannaeyjum<br>  

:::30. nóv. 1896

::Til<br>

::Sýslumannsins í Vestmannaeyjum.

Það vottast, að Hannes Jónsson hafnsögumaður hefur innt af hendi störf á eftirlitsskipinu Heimdalli árið 1895 sökum þekkingar sinnar á hafinu við suðurströnd Íslands. Jeg hefi verið sérlega ánægður með það, hvernig hann hefur leyst þessi störf af hendi. Jeg get því mælt með honum vegna sérstaks dugnaðar, áreiðanleiks og skyldurækni. Hann er viðkynningargóður, skynsamur og reglusamur. Um borð í Heimdalli hefir hann átt þess kost að afla sér þekkingar á sumum Austfjörðunum. Hann mun því án efa geta fullnægt ágætlega störfum í þágu þeirra staða, sem hann hefur þannig siglt til.

Mánudaginn 25. þ.m. verður manntalsþing Vestmannaeyjasýslu haldið í þinghúsi sýslunnar og byrjar kl. 12 á hádegi. <br>

::Skrifstofa Vestmannaeyjasýslu <br>

Þingboðið berist frá Juliushaab um tómthúsin þannig:

Samkvæmt lögum 22. maí 1890 um hundaskatt o.fl. og reglugjörð sýslunefndarinnar hér að lútandi, er hér með lagt fyrir alla þá, sem hunda eiga hér á eyjunum, 4 mánaða eða eldri, að koma með þá að þró á [[Tanginn|Tanganum]] til lækninga næsta þriðjudag 1. nóv. kl. 8 fyrir hádegi, og hjálpar eigandi hver til að koma sínum hundi í hálsband. <br>

::Skrifstofa Vestmannaeyjasýslu <br>

Um messutíma á sunnudögum eða öðrum helgum dögum má enginn maður fara á rjúpnaveiðar né aðrar veiðar, né vera á veiðum um þann tíma. Brjóti nokkur út af þessu, verður hann vægðarlaust látinn sæta sektum.

::Skrifstofa Vestmannaeyjasýslu <br>

{{Blik}}