„Blik 1953/Framfarafélag Vestmannaeyja“: Munur á milli breytinga

[[Þorsteinn Þ. Víglundsson]]:

 

SÖGULEGAR MINNINGAR.

 

''„Minning feðranna er framhvöt niðjanna“.''

[[Mynd: Sigurður hreppstjóri.jpg|thumb|250px|''Sigurður Sigurfinnsson, hreppstjóri, form. Framfarafélags Vestmannaeyja frá stofnun 1893 til félagsslita 1914.'']]

Þessi orð hafa reynzt sannmæli með okkur Íslendingum. Eg trúi því, að kjarni íslendingasagnanna hafi runnið okkur í merg og blóð, stælt okkur og styrkt, hvatt okkur og hert. Þess vegna á það við, að ársrit Gagnfræðaskólans, rit skóla- og skátaæskunnar hér í Eyjum, birti greinar um framsýni og framtak og drýgðar dáðir liðinna forustumanna í efnahags- og atvinnulífi Eyjabúa, ekki síður en frásagnir af athöfnum núlifandi kynslóðar á manndómsaldri. Við skulum minnast hins bezta í dagfari liðinna kynslóða, hugleiða hugsjónir og athafnir forustumanna okkar á hverjum tíma, reyna að skilja tímana, sem þeir lifðu á og þá erfiðleika, sem þeir hverju sinni áttu við að stríða í hagsældar- og félagsmálum. Þetta voru hinir „stöku menn“, sem Þorsteinn Erlingsson yrkir um, hinir fáu er hrukku upp og „púuðu á loðinn ljóra“ til þess að skyggnast um eftir framfaraleiðum mitt í svartnætti eymdar og kyrrstöðu. <br>

== ''Fræðsla og félög''. ==

== ''Eyjabúar vakna''. ==

Hinn 28. maí 1893 komu nokkrir Vestmannaeyingar saman á fund í þinghúsi staðarins, til þess að ræða um stofnun búnaðarfélags í Eyjum. Hvatningarmaður að fundi þessum og stofnun félagsins var [[Jón Magnússon]], þáverandí sýslumaður í Eyjum. Eftir nokkrar umræður komust fundarmenn að þeirri niðurstöðu, að stofnun búnaðarfélags mundi geta borið „sýnilegan ávöxt í framförum í Vestmannaeyjum sem annarsstaðar í landinu“. Það var því ákveðið að kjósa þriggja manna nefnd til þess að semja lög fyrir félagið. Í hana völdust: [[Sigurður Sigurfinnsson]] bóndi og skipstjóri í [[Dalbær|Dalbæ]], [[Jón Jónsson (hreppstjóri)|Jón hreppstjóri Jónsson]] í [[Dalir|Dölum]] og [[Gísli Stefánsson]] kaupmaður í [[Hlíðarhús|Hlíðarhúsi]]. Skyldi nefnd þessi leggja uppkast að lögunum fyrir annan stofnfund, sem haldinn skyldi við fyrstu hentugleika.<br>

13. ágúst um sumarið var svo annar stofnfundurinn haldinn í þinghúsinu og „tekið til umræðu og atkvæðagreiðslu frumnvarp til laga fyrir „Framfarafélag Vestmannaeyja“ samkvæmt fundaráliktun 28. maí þ.á“.<br>

Lög í 13 greinum voru einróma samþykkt á þessum fundi og undirrituð af 11 stofnendum. Þessir hlutu kosningu í stjórn: Sigurður Sigurfinnsson, formaður, Gísli Stefánsson, varaformaður, og „umsjónarmenn félagsins“, Jón Jónsson, hreppstjóri og [[Guðmundur Þórarinsson]] bóndi að [[Vesturhús]]um.

== ''Lög félagsins og markmið''. ==

áætlunarverk á komandi hausti og vetri og halda umræður um búnaðarmál og önnur framfaramál, sem einkum er þörf að hafa áhuga á um þann árstíma ,svo sem  

Lögum félagsins má aðeins breyta á aðalfundi, og þarf þá að minnsta kosti tvo þriðju hluta félagsmanna með breytingunni. Nú vill einhver félagsmanna leggja það til, að félagslögunum sé breytt að einhverju leyti. Skal hann þá gera um það skrifaða og ákveðna breytingartillögu og afhenda hana formanni fyrir byrjun aprímánaðar, svo að formaður geti tilkynnt hana félagsmönnum fyrir aðalfund.

Árstillögum félagsmanna svo og öðrum styrk, er félaginu kann að hlotnast, skal fyrst um sinn eingöngu verja til hagsbóta félaginu á ýmsan hátt, svo sem til verkfærakaupa, verðlauna fyrir dugnað í félaginu, ritfanga í félagsins þarfir o.s.frv. Fari svo, að félagsmenn slíti félagsskap sínum , skulu sameiginlegir munir félagsins (t.d. verkfæri) seldir þegar og andvirðið leggjast undir umsjón sveitarstjórnar Vestmannaeyja, er stofna skal með því sjóð til eflingar  

== ''Stofnendurnir''.==

* [[Lárus Jónsson]], [[Búastaðir|Búastöðum]].  

* [[Gísli Lárusson]], [[Stakkagerði|Stakagerði]].  

* [[Vigfús Pálsson Scheving|Vigfús P. Scheving]], [[Vilborgarstaðir|Vilborgarstöðum]].  

* [[Eiríkur Hjálmarsson]], [[Vegamót]]um.<br>

* [[Guðjón  Björnsson]],  [[Kirkjubær|Kirkjubæ]], (1893).

* [[Einar Sveinsson]], [[Þorlaugargerði]], (handsalað) (28. apríl 1895).

* [[Einar Jónsson]], [[Norðurgarður|Norðurgarði]], (handsalað).  

* [[Ólafur Magnússon]], [[London]].  

* [[Jón Einarsson]], 26. jan. 1896).  

* [[Gísli Eyjólfsson]], Búastöðum.  

* [[Guðlaugur Jónsson]], [[Gerði-stóra|Stóragerði]], (6 maí 1900).  

* [[Guðmundur Ísleifsson]], Vilborgarstöðum, (22. sept. 1901).  

* [[Jón Bergur Jónsson|Jón Jónsson]], [[Ólafshús]]um,  (22.sept. 1901).  

* [[Arnbjörn  Ögmundsson]],  [[Presthús]]um, (28. sept. 1902).  

* [[Arngrímur Sveinbjarnarson]], Kirkjubæ, (12. okt. 1902).

* Jón Guðmundsson, Svaðkoti, (30. okt. 1903).  

* [[Bjarni Einarsson]], [[Hlaðbær(Austurvegur)|Hlaðbæ]], (15.okt. 1905).

* [[Lárus Halldórsson]], (25. sept.1904).

* [[Jón Pétursson, Þorlaugargerði|Jón Pétursson]], Þórlaugargerði, (28. okt. 1906).  

== ''Græðum foldarsárin''. ==

== ''Umbætur'' ==

Á fundi þessum benti formaðurínn, Sigurður Sigurfinnsson, á, hve nauðsynlegt það væri, að sem flestir félagsmenn inntu af hendi jarðabætur, sem verðskulduðu styrk úr landssjóði.<br>

==''Vinnum saman''==