„Örnefni“: Munur á milli breytinga

'''Örnefnin''' í Vestmannaeyjum skipta líklega þúsundum. Jafnvel heitið ''Vestmannaeyjar'' er örnefni, og eru til ýmsar heimildir um það örnefni, til dæmis í [[Landnám]]ubók. Ekki er ljóst hverjir hafa búið til örnefnin, og af hvaða tilefni, en víst er að þeim skiptir þúsundum.

Á [[Heimaey]] má finna örnefni á borð við [[Sölvaflá]], [[Illugaskip]], [[Páskahellir]] og [[Háhá]]. Einnig eru margir [[Hellar í Vestmannaeyjum|hellar]] í Vestmannaeyjum. Í úteyjum má sjá [[Austursvelti]], [[Höskuldarhellir|Höskuldarhelli]], [[Þolimæði]] og [[Bunki|Bunka]], svo að dæmi séu nefnd.

Þegar siglt er um innsiglinguna [[Skans]]fjöruna að sjá sunnan megin, en [[Klettsvík]] norðan megin á milli fjallanna þriggja. Þegar farið er framhjá [[Hringskersgarði|Hringskersgarður]] má sjá [[Stafkirkjan|Stafkirkjuna]] á Skansinum fast upp við [[Heimaeyjargosið|Nýja Hraunið]], ásamt gamla [[Skansinn|Hervirkinu]]. í Heimakletti má sjá [[Hörgareyri]].

Þegar að litið er til norðurs frá höfninni má sjá [[Þrælaeiði]], en til vesturs eru [[Stóra-Klif]]ið, [[Litla-Klif]], [[Moldi]] og [[Háhá]]. Til austurs má sjá Nýja hraunið, og sunnan við það eru [[Eldfell]] og [[Helgafell]].

Þegar að gengið er meðfram Strandvegi til vesturs frá höfninni er fljótlega komið að [[Sprangan|Spröngunni]]. Þaðan er auðvelt að ganga upp á [[Há]], og þaðan upp á [[Háhá]] og [[Moldi|Molda]]. Áður fyrr tíðkaðist það að síga frá Molda niður í [[Fiskhellar|Fiskhella]] og þurrka þar fisk. Ef gengið er til norðurs á toppi [[Moldi|Molda]] má komast út í [[Náttmálaskarð]], en þaðan er greið leið um [[Eggjar]] yfir á [[Dalfjall]]. Á eggjum [[Dalfjall]]s eru krossgötur: Hægt er að halda til norðurs niður á [[Ufsaberg]] og þaðan niður í [[Stafsnes]] eða [[Eysteinsvík]], eða til vesturs upp á [[Blátindur|Blátind]], eða einfaldlega til suðurs, framhjá [[Saltaberg]]i og niður ofan í [[Herjólfsdalur|Herjólfsdal]].

Í miðjum [[Herjólfsdalur|Herjólfsdal]] er [[Tjörnin]], en hún er tengd vatnsuppsprettu sem er sunnar í dalnum, nær Molda. Ef farið er vestur frá brunninum sem við vatnsuppsprettuna má sjá [[Gamli Golfskálinn|Gamla Golfskálann]] í suðri undir [[Fiskhellar|Fiskhellum]]. Þá er komið að [[landnám]]sbænum, þar sem talið er að [[Herjólfur Bárðarson]] hafi búið. Þá segir sagan um [[Vilborg og Hrafnarnir|Vilborgu og Hrafnanna]] frá því þegar að byggð lagðist í eyði þar.

Til vesturs yfir golfvöllinn má finna [[Kaplagjóta|Kaplagjótu]] innundir Dalfjalli. Suður af Kaplagjótu er [[Mormónapollur]] þar sem að [[mormónar]] voru skírðir í stórum stíl um miðja 19. öld. Gengið er svo meðfram hamrinum til suðurs, en þá er hægt að sjá á góðum degi út í úteyjarnar og skerin [[Álsey]], [[Brandur|Brand]], [[Geirfuglasker]], [[Suðurey]], [[Surtsey]] og [[Súlnasker]]. Lengra til vesturs má sjá Einidrang og Þrídranga.

Þegar gengið er upp úr Herjólfsdal meðfram hamrinum er gengið yfir [[Torfmýri]], þar sem nú er [[Golfklúbbur Vestmannaeyja|Golfvöllur]]. Syðst í Torfmýri, örlítin spöl frá hamrinum, er [[Hundraðmannahellir]], sem frægur varð í [[Tyrkjaránið|Tyrkjaráninu]] þegar að sagt er að um 100 manns hafi skriðið inn í hann og falið sig frá sjóræningjunum.

Hamarinn títtnefndi kallast [[Ofanleitishamar]] réttu nafni. Í daglegu tali er hann kallaður Hamarinn, þar sem að hvað hamra varðar í Vestmannaeyjum er Ofanleitishamar stærstur og mestur. Hann teygir sig frá [[Þorlaugargerðisgrjót]]um vestur undir Torfmýri að Kaplagjótu. Fræg er sagan af því þegar að [[Jón Vigfússon]] kleif hamarinn þegar að skipið sem hann var háseti á strandaði utan í klettunum þar, og bjargaði þannig skipverjum sínum. Talið er nokkuð víst að hamarinn hafi brotnað niður mikið frá um landnámsöld, og að jafnvel hafi [[Ormsstaðir]], bær [[Ormur Herjólfsson|Orms Herjólfssonar]], staðið við hamarinn. Á hamrinum norðanverðum, rétt sunnan við Torfmýrinni, er [[Teistuhellir]].

[[Stórhöfði]] er 122 metra hár móbergsstapi sem myndar syðsta tangann á Heimaey. Hann er samtengdur Heimaey um mjóa flá sem heitir Aur. Ef haldið er áfram í kringum höfðann meðfram ströndinni frá má finna [[Sölvaflá]], [[Valshilluhamar]], [[Napi|Napa]], [[Fjósin]], [[Hvannstóð]], [[Hánef]], [[Ketilsker]], [[Kaplapyttir]], [[Grásteinn]], [[Lambhilla]], [[Hellutá]], [[Súlukrókur]], [[Höfðahellir]] og loks er [[Garðsendi]].

Norðaustan við Stórhöfða er [[Ræningjatangi]], en hann ásamt Garðsenda mynda víkina [[Brimurð]]. Ræningjatangi dregur nafn sitt af því að árið 1627 gengu þar á land sjóræningjar í mesta sjóráni Íslenskrar sögu, þar sem að um 300 manns voru flutt til [[Tyrkjaránið|Tyrkjaveldis]] í þrælahald.

Ef rölt er frá Ræningjatanga til norðurs er fljótlegt að komast upp á [[Litli-Höfði|Litla-Höfða]]. Hann stendur til austurs frá [[Kervíkurfjall]]i, en þar sem að þau fjöllin mætast myndast [[Kópavík]]. Allra austast á Litla-Höfða má finna [[Litlahöfðahellir|Litlahöfðahelli]], sem er rétt sunnan við [[Landstakkur|Landstakk]].

Úti í Kervíkinni, sem nefnd er [[Stakkabót]], eða hreinlega ''Bótin'', standa stakkar tveir sem heita [[Stóristakkur]] og [[Litlistakkur]]. Þessir stakkar standa við austari gígrima eldstöðvanna sem mynduðu suðurklettanna á sínum tíma, en Litlihöfði, Kervíkurfjall, og [[Sæfjall]] sem norðar stendur, mynda aðra gígrima. Á milli Kervíkurfjalls og Sæfjalls er [[Lyngfellisdalur]]. Þar er sagt að Tyrkirnir hafi verið með landstöðvar sínar á þeim þrem dögum sem að þeir voru á Heimaey.

Prestafjara er svo nefnd vegna þess að hún stendur næst [[Kirkjubær|Kirkjubæ]] sem fór undir hraunið. Þó stendur hún ansi langt þaðan, enda stækkaði nýja hraunið eyjuna um 2,3km². Klettar sem heita Prestar standa við Prestafjöru, en nyrst í fjörunni stendur [[Urðaviti]]nn.  

Viðlagafjara heitir eftir Viðlagasjóðnum sem keypti hús þau sem eyðilögðust í gosinu 1973. Fjaran gengur í norður frá Urðarvita að innsiglingunni.

Gjábakkafjara liggur frameftir innsiglingunni að [[Flakkarinn|Flakkaranum]]. Flakkarinn varð til þegar, í gosinu, hlið Eldfells sprakk út til norðurs, og hliðin í heild sinni flaut ofan á hraunflæðinu. Menn óttuðust það að Flakkarinn myndi loka höfninni, en þökk sé [[Hraunkælingin|hraunkælingunni]] fór svo ekki. Nes það sem nyrst stendur í nýja hrauninu, milli Gjábakkafjöru og Urðafjöru, kallast [[Brimnes]].

Í nýja hrauninu má finna ýmis önnur örnefni: [[Gaujulund]], [[Hraunhitaveitan|Hraunhitaveitusvæðið]] og [[Búastaðagryfja]] eru dæmi um það.