„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1971/ Um vélar og menn. Hver fann upp vélina?“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 7: Lína 7:
Háskólinn eignaðist Newcomben-vél, og af því hún var bæði gallagripur og eyðsluhít í augum vísindamannanna, fólu þeir Watt á hendur að gera ýmsar úrbætur. Sennilega hafa hinir lærðu vísindamenn átt mikinn þátt í fyrstu endurbótunum sem gerðar voru á vélinni, en víst er, að þeir mátu Watt mikils.<br>
Háskólinn eignaðist Newcomben-vél, og af því hún var bæði gallagripur og eyðsluhít í augum vísindamannanna, fólu þeir Watt á hendur að gera ýmsar úrbætur. Sennilega hafa hinir lærðu vísindamenn átt mikinn þátt í fyrstu endurbótunum sem gerðar voru á vélinni, en víst er, að þeir mátu Watt mikils.<br>
Fyrstu endurbæturnar voru í sambandi við þéttun gufunnar, eftir að hún hafði unnið verk sitt, og það eitt varð til þess, að Watt fór að vinna sjálfstætt að vélaviðgerðum og breytingum í Glasgow. Þar fékk hann svo hugmynd, sem gerbylti vélinni allri. En þær tilraunir urðu kostnaðarsamar, svo hann neyddist til að leita til peningamanns, sem styrkti tilraunir hans, gegn því að hirða 34 hluta ágóða af einkaleyfum, sem hann hafði þá þegar fengið. Þessi samningur mun hafa orðið honum fjötur um fót, jafnvel þó á þessu tímabili fengi hann orð sem snjall verkfræðingur. Honum var, ásamt öðrum, falið að gera áætlanir um skipaskurð, sem grafa skyldi milli Clyde- og Forthfjarða, en sá skurður var aldrei gerður.<br>
Fyrstu endurbæturnar voru í sambandi við þéttun gufunnar, eftir að hún hafði unnið verk sitt, og það eitt varð til þess, að Watt fór að vinna sjálfstætt að vélaviðgerðum og breytingum í Glasgow. Þar fékk hann svo hugmynd, sem gerbylti vélinni allri. En þær tilraunir urðu kostnaðarsamar, svo hann neyddist til að leita til peningamanns, sem styrkti tilraunir hans, gegn því að hirða 34 hluta ágóða af einkaleyfum, sem hann hafði þá þegar fengið. Þessi samningur mun hafa orðið honum fjötur um fót, jafnvel þó á þessu tímabili fengi hann orð sem snjall verkfræðingur. Honum var, ásamt öðrum, falið að gera áætlanir um skipaskurð, sem grafa skyldi milli Clyde- og Forthfjarða, en sá skurður var aldrei gerður.<br>
<center>[[Mynd:Vélstjóranámskeið 1936.png|500px|thumb|center|Vélstjóranámskeið 1936.
Talið frá vinstri, efsta röð: Hermann Helgason, Emil M. Andersen, Aðalsteinn Indriðason, kennari, Guðmundur Þorvaldsson, forstöðumaður, Kjartan Jónsson, kennari, Sveinn Jónsson, Sigurður Bjarnason. 2. röð: Kjartan Jónsson, J. Guðleifur Ólafsson, Árni K. Finnbogason, Ólafur J. Markússon. 3. röð: Arnoddur Gunnlaugsson, Gestur Guðjónsson, Einar Runólfsson, Guðmundur Hákonarson, Magnús Helgason, Adólf G. Jónsson. 4. röð: Tryggvi Gunnarsson, Gísli R. Sigurðsson, Guðsteinn Þorbjörnsson, Óskar Eyjólfsson, Trausti Guðjónsson, Kristinn Sigurðsson, Guðmundur Kristjánsson. 5. röð: Sigurjón Ólafsson, Brynjólfur Brynjólfsson, Guðmundur K. Ólafsson, Björgvin Guðmundsson, Jón Auðunsson, Ingólfur Matthíasson, Jón Valdimarsson.]]</center>
Hann átti þó þátt í gerð ýmissa annarra skipaskurða á þessum árum. Glasgowdvöl hans endaði, er verksmiðjueigandi  í Birmingham, sem áhuga hafði á frekari framförum gufuvélarinnar, fékk Watt til samstarfs við sig, með því að kaupa af fyrri lánardrottni réttinn til einkaleyfa Watts. Og þar með hefst mesta framfaraskeið gufuvélanna. Stofnað var fyrirtækið Boulton-Watt, sem lengi kom við sögu gufuvélanna.<br>
Hann átti þó þátt í gerð ýmissa annarra skipaskurða á þessum árum. Glasgowdvöl hans endaði, er verksmiðjueigandi  í Birmingham, sem áhuga hafði á frekari framförum gufuvélarinnar, fékk Watt til samstarfs við sig, með því að kaupa af fyrri lánardrottni réttinn til einkaleyfa Watts. Og þar með hefst mesta framfaraskeið gufuvélanna. Stofnað var fyrirtækið Boulton-Watt, sem lengi kom við sögu gufuvélanna.<br>
Nú rak hver endurbótin aðra. Eimsvalinn var skilinn frá sjálfri gufuvélinni, tilraunir voru gerðar með ýmsar aðferðir til að breyta bulluhreyfingunni í snúningshreyfingu. Vélin var gerð tvívirk, þ. e. gufan látin vinna á báðar hliðar bullunnar. „Krosshaus“ útbúnaðurinn fullkomnaður, svo og þéttingar með bullustöng. Og sízt skyldi gleyma gangráðnum, sem vann sitt verk að lögmáli miðflóttaaflsins.<br>
Nú rak hver endurbótin aðra. Eimsvalinn var skilinn frá sjálfri gufuvélinni, tilraunir voru gerðar með ýmsar aðferðir til að breyta bulluhreyfingunni í snúningshreyfingu. Vélin var gerð tvívirk, þ. e. gufan látin vinna á báðar hliðar bullunnar. „Krosshaus“ útbúnaðurinn fullkomnaður, svo og þéttingar með bullustöng. Og sízt skyldi gleyma gangráðnum, sem vann sitt verk að lögmáli miðflóttaaflsins.<br>
Lína 74: Lína 77:




<center>[[Mynd:Vélstjóranámskeið 1936.png|500px|thumb|center|Vélstjóranámskeið 1936.
Talið frá vinstri, efsta röð: Hermann Helgason, Emil M. Andersen, Aðalsteinn Indriðason, kennari, Guðmundur Þorvaldsson, forstöðumaður, Kjartan Jónsson, kennari, Sveinn Jónsson, Sigurður Bjarnason. 2. röð: Kjartan Jónsson, J. Guðleifur Ólafsson, Árni K. Finnbogason, Ólafur J. Markússon. 3. röð: Arnoddur Gunnlaugsson, Gestur Guðjónsson, Einar Runólfsson, Guðmundur Hákonarson, Magnús Helgason, Adólf G. Jónsson. 4. röð: Tryggvi Gunnarsson, Gísli R. Sigurðsson, Guðsteinn Þorbjörnsson, Óskar Eyjólfsson, Trausti Guðjónsson, Kristinn Sigurðsson, Guðmundur Kristjánsson. 5. röð: Sigurjón Ólafsson, Brynjólfur Brynjólfsson, Guðmundur K. Ólafsson, Björgvin Guðmundsson, Jón Auðunsson, Ingólfur Matthíasson, Jón Valdimarsson.]]</center>




1.368

breytingar

Leiðsagnarval