„Snið:Grein vikunnar“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 74: | Lína 74: | ||
| 6=[[Fiskveiðar]]... Það liggur í hlutarins eðli að fiskveiðar skipa stærstan sess í stærstu verstöð landsins. Frá Vestmannaeyjum eru flutt út um 15% alls aflaverðmætis landsins, en íbúar eru einungis rúm 2% þjóðarinnar.<big>'''''[[Fiskveiðar|Lesa meira]]''''</big> | | 6=[[Fiskveiðar]]... Það liggur í hlutarins eðli að fiskveiðar skipa stærstan sess í stærstu verstöð landsins. Frá Vestmannaeyjum eru flutt út um 15% alls aflaverðmætis landsins, en íbúar eru einungis rúm 2% þjóðarinnar.<big>'''''[[Fiskveiðar|Lesa meira]]''''</big> | ||
| 7=[[Súla]]... Súla ''(Morus bassanus)'' er algeng í Vestmannaeyjum. Næststærsta súlnabyggð á Íslandi er í [[Súlnasker]]i, en sú stærsta er í Eldey utan Reykjaness. Súlubyggð er í þremur öðrum eyjum í Vestmannaeyjaklasanum: [[Brandur|Brandi]], [[Hellisey]] og [[Geldungur|Geldungi]]. Súla er veidd í öllum þessum eyjum.<big>'''''[[Súla|Lesa meira]]''''</big> | | 7=[[Súla]]... Súla ''(Morus bassanus)'' er algeng í Vestmannaeyjum. Næststærsta súlnabyggð á Íslandi er í [[Súlnasker]]i, en sú stærsta er í Eldey utan Reykjaness. Súlubyggð er í þremur öðrum eyjum í Vestmannaeyjaklasanum: [[Brandur|Brandi]], [[Hellisey]] og [[Geldungur|Geldungi]]. Súla er veidd í öllum þessum eyjum.<big>'''''[[Súla|Lesa meira]]''''</big> | ||
| 8=[[Ágústína Þórðardóttir]]... " | | 8=[[Ágústína Þórðardóttir]]... " | ||
Ágústína Þórðardóttir frá Rauðafelli u. A-Eyjafjöllum, húsfreyja á Austari Vilborgarstöðum, fæddist 4. ágúst 1883 og lézt í Eyjum 18. júlí 1966. "<big>'''''[[Ágústína Þórðardóttir|Lesa meira]]''''</big> | Ágústína Þórðardóttir frá Rauðafelli u. A-Eyjafjöllum, húsfreyja á Austari Vilborgarstöðum, fæddist 4. ágúst 1883 og lézt í Eyjum 18. júlí 1966. "<big>'''''[[Ágústína Þórðardóttir|Lesa meira]]''''</big> | ||
| 9=[[Vestmannabraut]]... Vestmannabraut er gata sem liggur þvert á milli Heiðarvegar og Heimagötu. Íbúar í götunni voru 133 samkvæmt samantekt á vegum Vestmannaeyjabæjar frá árinu 2003.<big>'''''[[Vestmannabraut|Lesa meira]]''''</big> | | 9=[[Vestmannabraut]]... Vestmannabraut er gata sem liggur þvert á milli Heiðarvegar og Heimagötu. Íbúar í götunni voru 133 samkvæmt samantekt á vegum Vestmannaeyjabæjar frá árinu 2003.<big>'''''[[Vestmannabraut|Lesa meira]]''''</big> | ||
| Lína 167: | Lína 167: | ||
| 38=[[Gísli Lárusson]] nam gullsmíði og tók sveinsbréf 1885. Hann starfaði sem gullsmiður og úrsmiður í Eyjum. Jafnframt var hann bóndi í Stakkagerði, formaður á áraskipinu Frið og fróðleiksmaður. | | 38=[[Gísli Lárusson]] nam gullsmíði og tók sveinsbréf 1885. Hann starfaði sem gullsmiður og úrsmiður í Eyjum. Jafnframt var hann bóndi í Stakkagerði, formaður á áraskipinu Frið og fróðleiksmaður. | ||
<big>'''[[Gísli Lárusson|Lesa meira]]'''</big> | <big>'''[[Gísli Lárusson|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 39= | | 39=Vegna þess hve stutt er á miðin frá Vestmannaeyjum hafa eyjarnar skipað sér sess sem stærsta verstöð Íslands. Þegar mest var voru Vestmannaeyjar að skapa um þriðjung af útflutningstekjum þjóðarinnar, en þó voru ekki nema um 5% af þjóðinni búsett í Vestmannaeyjum á þeim tíma. | ||
<big>'''[[ | <big>'''[[Útgerðarsaga|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 40= [[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Þorsteinn Jónsson]], héraðslæknir, var alþingismaður Vestmannaeyja frá 1887 til 1890 en þá sagði hann af sér þingmennsku. | | 40= [[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Þorsteinn Jónsson]], héraðslæknir, var alþingismaður Vestmannaeyja frá 1887 til 1890 en þá sagði hann af sér þingmennsku. | ||
<big>'''[[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Lesa meira]]'''</big> | <big>'''[[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 41 | |||
<big>'''[[ | | 41}Guðni Agnar Hermansen fæddist 28. mars 1928 og lést 21. september 1989. Foreldrar hans voru Störker Hermansen og Jóhanna Erlendsdóttir. Þau bjuggu í Ásbyrgi við Birkihlíð. | ||
<big>'''[[Guðni Hermansen|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 42=Þegar gengið var austur Grænuhlíðina á góðviðriskvöldum blasti Dyrhólaeyjarvitinn við með eitt leiftur á 10 sekúndum. Má segja að það hafi verið skemmtilegt einkennismerki hennar. Gatan var lögð yfir falleg, gróin tún, sem nytjuð voru alveg framundir að hún var rudd. | |||
<big>'''[[Grænahlíð|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 43=[[Oddgeir Kristjánsson]] fæddist í Vestmannaeyjum 16. nóvember árið 1911 og lést 18. febrúar 1966, aðeins 54 ára að aldri. Kona hans var Svava Guðjónsdóttir. Oddgeir samdi þegar á unga aldri lög sem hafa verið vinsæl með þjóðinni, en mörg laga hans voru fyrst kynnt á Þjóðhátíð Vestmannaeyja. | | 43=[[Oddgeir Kristjánsson]] fæddist í Vestmannaeyjum 16. nóvember árið 1911 og lést 18. febrúar 1966, aðeins 54 ára að aldri. Kona hans var Svava Guðjónsdóttir. Oddgeir samdi þegar á unga aldri lög sem hafa verið vinsæl með þjóðinni, en mörg laga hans voru fyrst kynnt á Þjóðhátíð Vestmannaeyja. | ||
<big>'''[[Oddgeir Kristjánsson|Lesa meira]]'''</big> | <big>'''[[Oddgeir Kristjánsson|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 44= | | 44=Páll V. G. Kolka (Páll Valdimar Guðmundsson Kolka), var læknir Vestmannaeyja frá 1920 til 1934. Hann var fæddur að Torfalæk í Ásum þann 25. janúar 1895. <big>'''[[Páll V. G. Kolka|Lesa meira]]'''</big> | ||
<big>'''[[ | |||
| 45=Kornhólsskans, betur þekkt sem [[Skansinn]], hefur í aldaraðir verið fjölsóttur og vinsæll meðal Vestmannaeyinga, hvort sem er á sumri eða vetri. Útsýnið og fegurðin hafa löngum verið einstæð, en á veturna var oft hrikalegt að horfa af Skansinum út á vetrarsjóinn. Fólk fór oft út á Skansinn þegar bátar voru talstöðvarlausir og aðstandendur biðu milli vonar og ótta eftir að sjá bátskel föður eða eiginmanns birtast fyrir Klettsnefið og lensa heilu og höldnu inn Víkina. | | 45=Kornhólsskans, betur þekkt sem [[Skansinn]], hefur í aldaraðir verið fjölsóttur og vinsæll meðal Vestmannaeyinga, hvort sem er á sumri eða vetri. Útsýnið og fegurðin hafa löngum verið einstæð, en á veturna var oft hrikalegt að horfa af Skansinum út á vetrarsjóinn. Fólk fór oft út á Skansinn þegar bátar voru talstöðvarlausir og aðstandendur biðu milli vonar og ótta eftir að sjá bátskel föður eða eiginmanns birtast fyrir Klettsnefið og lensa heilu og höldnu inn Víkina. | ||
<big>'''[[Skansinn|Lesa meira]]'''</big> | <big>'''[[Skansinn|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 46= | | 46=Fyrsta Emman kom til hafnar í Vestmannaeyjum árið 1919. Það var mótorbáturinn Emma VE-219 og var hún 16 tonn. Var báturinn „kútter“-byggður og auk þess tvímastra og hvorugt mastrið hægt að leggja niður, og var seglabúnaðurinn í samræmi við það. | ||
<big>'''[[ | <big>'''[[Emma VE-219|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 47= | | 47=Húsið Baðhúsið stóð við Bárustíg 15. Það var reist árið 1923 af aðventistaprestinum O. J. Olsen, vegna þess hve sjaldgæf baðtæki voru á heimilium Eyjamanna og aðstaða til slíkra athafna ekki algeng. | ||
<big>'''[[ | |||
<big>'''[[Baðhúsið|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 48=Húsið [[Þingeyri]] við Skólaveg 37 er byggt árið 1921. Jón Jónsson byggði húsið og flutti hann ásamt Steinunni Sigurðardóttur konu sinni og syni, í húsið og bjuggu þau í því til ársins 1924, er Sigurjón Sigurðsson, fisksali kaupir það og flytur inn ásamt fjölskyldu sinni. | | 48=Húsið [[Þingeyri]] við Skólaveg 37 er byggt árið 1921. Jón Jónsson byggði húsið og flutti hann ásamt Steinunni Sigurðardóttur konu sinni og syni, í húsið og bjuggu þau í því til ársins 1924, er Sigurjón Sigurðsson, fisksali kaupir það og flytur inn ásamt fjölskyldu sinni. | ||
<big>'''[[Þingeyri|Lesa meira]]'''</big> | <big>'''[[Þingeyri|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 49= | | 49=Björn Bjarnason var fæddur 3. mars árið 1893 á Ysta-Skála í Holtssókn og lést 25. september 1947. Hann var sonur Bjarna Einarssonar, f. 03.09.1869, frá Ysta-Skála og Halldóru Jónsdóttur, f. 28.02.1874, á Ysta-Skála í Holtssókn. Þau fluttu til Eyja árið 1901 og bjuggu í Hlaðbæ. | ||
<big>'''[[ | |||
<big>'''[[Björn Bjarnason|Lesa meira]]'''</big> | |||
| 50=Loks vorið 1879 afréð Sigfús Árnason að láta til skarar skríða og hefja orgelspilið í kirkjunni. Á hvítasunnudag það ár lék hann í fyrsta sinn á orgelið undir sálmasöngnum. Hafði hann þá æft nokkurn söngflokk, sem söng við guðsþjónustu þann dag og þótti takast vel og giftusamlega. Safnaðarfólkið dáði þá þegar þetta starf og þessa nýjung og lauk miklu lofsorði á þetta framtak hins vinsæla prests og sálusorgara og svo organistann sinn, sem þá var á 23. aldursárinu. | | 50=Loks vorið 1879 afréð Sigfús Árnason að láta til skarar skríða og hefja orgelspilið í kirkjunni. Á hvítasunnudag það ár lék hann í fyrsta sinn á orgelið undir sálmasöngnum. Hafði hann þá æft nokkurn söngflokk, sem söng við guðsþjónustu þann dag og þótti takast vel og giftusamlega. Safnaðarfólkið dáði þá þegar þetta starf og þessa nýjung og lauk miklu lofsorði á þetta framtak hins vinsæla prests og sálusorgara og svo organistann sinn, sem þá var á 23. aldursárinu. | ||
Orgel þetta, sem nú er geymt í Byggðarsafni Vestmannaeyja, var notað í Landakirkju fram á árið 1896. Þá þótti það ekki lengur fullnægja þeim kröfum, sem gerðar voru þá um kirkjuorgel. Leigðu þá ráðandi menn kirkjunnar orgel organistans. | Orgel þetta, sem nú er geymt í Byggðarsafni Vestmannaeyja, var notað í Landakirkju fram á árið 1896. Þá þótti það ekki lengur fullnægja þeim kröfum, sem gerðar voru þá um kirkjuorgel. Leigðu þá ráðandi menn kirkjunnar orgel organistans. | ||
<big>'''[[Blik 1967/III. Sigfús Árnason, organisti|Lesa meira]]'''</big> | <big>'''[[Blik 1967/III. Sigfús Árnason, organisti|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 51= | |||
[[Óskar Kárason]] fæddist 9. ágúst 1905 að Vesturholtum undir Vestur- Eyjafjöllum. Hann lést 2. maí 1970. Foreldrar hans voru Kári Sigurðsson, Presthúsum, og Þórunn Pálsdóttir. Kona Óskars var Anna Jesdóttir, fædd 2. desember 1902, og áttu þau þrjú börn; Ágústu, Kára og Þóri. Óskar byggði Sunnuhól sem var heimili fjölskyldunnar til ársins 1971. | | 51=[[Óskar Kárason]] fæddist 9. ágúst 1905 að Vesturholtum undir Vestur- Eyjafjöllum. Hann lést 2. maí 1970. Foreldrar hans voru Kári Sigurðsson, Presthúsum, og Þórunn Pálsdóttir. Kona Óskars var Anna Jesdóttir, fædd 2. desember 1902, og áttu þau þrjú börn; Ágústu, Kára og Þóri. Óskar byggði Sunnuhól sem var heimili fjölskyldunnar til ársins 1971. | ||
<big>'''[[Óskar Kárason|Lesa meira]]'''</big> | <big>'''[[Óskar Kárason|Lesa meira]]'''</big> | ||
| 52= | | 52=Benóný Friðriksson var fæddur 7. janúar 1904 og hann lést 12. maí 1972. Benóný var betur þekktur sem Binni í Gröf og var hann landsfrægur aflamaður. | ||
<big>'''[[Binni í Gröf|Lesa meira]]'''</big> | |||
Útgáfa síðunnar 26. maí 2009 kl. 10:58
|
| |
|
Blik 1967 „Hákarlatúrar“ hétu veiðiferðir þessar í daglegu tali í Vestmannaeyjum, þegar farið var í hákarlalegur. Þær voru mikið stundaðar á opnum skipum á tímabilinu 1860-1890. Um 1860 tregaðist mjög fiskafli við Eyjar. Þá tóku útgerðarmenn og formenn að stunda hákarlaveiðar, því að þær voru ábótasamari. Þegar á leið, gáfu þær mikið í aðra hönd, sérstaklega á Norðurlandi, því að verðið þar nam 50-60 krónum fyrir hverja lifrartunnu og stundum allt að 70 krónum (Þ. Th.), en var jafnan mun lægra á Suðurlandi, sérstaklega í Vestmannaeyjum. |