„Sögur og sagnir úr Vestmannaeyjum/Áminningarræðan“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
Lína 5: Lína 5:
Árin 1807—1816 gegndi þeim störfum fyrir hann [[Högni Stefánsson prestur|séra Högni Stefánsson]], sem síðar varð prestur að Hrepphólum og andaðist þar árið 1837, 66 ára að aldri, og síðan [[Stefán Stefánsson prestur|séra Stefán Stefánsson]], sem þjónaði þangað til séra [[Páll Jónsson]] (Páll skáldi) tók við brauðinu árið 1822. Stefán varð síðar prestur að Felli í Mýrdal. Séra Högni varð Vestmannaeyingum lengi minnisstæður. <br>
Árin 1807—1816 gegndi þeim störfum fyrir hann [[Högni Stefánsson prestur|séra Högni Stefánsson]], sem síðar varð prestur að Hrepphólum og andaðist þar árið 1837, 66 ára að aldri, og síðan [[Stefán Stefánsson prestur|séra Stefán Stefánsson]], sem þjónaði þangað til séra [[Páll Jónsson]] (Páll skáldi) tók við brauðinu árið 1822. Stefán varð síðar prestur að Felli í Mýrdal. Séra Högni varð Vestmannaeyingum lengi minnisstæður. <br>
Þeir hafa jafnan verið miklir sjósóknarar, og stundum hafa sumir þeirra sótt sjóinn meira af kappi en forsjá. Vertíð eina, meðan séra Högni var aðstoðarprestur séra Bjarnhéðins, höfðu tveir af Eyjaformönnum lagt í róður í slæmu útliti og gekk að með veður. Hrepptu þeir útilegu, en náðu þó um síðir landi heilu og höldnu. Blöskraði séra Högna svo ofdirfska þessara manna, að næsta sunnudag hélt hann yfir þeim slíka áminningarræðu í kirkjunni, að hún er enn í minnum höfð. <br>
Þeir hafa jafnan verið miklir sjósóknarar, og stundum hafa sumir þeirra sótt sjóinn meira af kappi en forsjá. Vertíð eina, meðan séra Högni var aðstoðarprestur séra Bjarnhéðins, höfðu tveir af Eyjaformönnum lagt í róður í slæmu útliti og gekk að með veður. Hrepptu þeir útilegu, en náðu þó um síðir landi heilu og höldnu. Blöskraði séra Högna svo ofdirfska þessara manna, að næsta sunnudag hélt hann yfir þeim slíka áminningarræðu í kirkjunni, að hún er enn í minnum höfð. <br>
Segja menn, að formenn þessir hafði verið þeir [[Guðmundur Jónsson yngri]], bóndi á [[Vilborgarstaðir|Vilborgarstöðum]], og [[Magnús Ólafsson Bergmann|Magnús Bergmann]], sem um tíma var verzlunarstjóri í [[Garðurinn|Garðinum]]. Guðmundur yngri var ofdirfskufullur sjósóknari. Drukknaði hann fyrir ofhleðslu í [[Þríhamradjúp]]inu árið 1815 með allri skipshöfn sinni, 13 manns. Voru þeir báðir í kirkju þennan dag, og varð þeim svo við, að annar þeirra gekk út úr kirkjunni í miðri ræðu, en hinn setti upp hatt sinn, og sat með hann meðan á ræðunni stóð. Ekki er þess getið, hvor þeirra fór út. Ræðan fer hér á eftir í heilu lagi, sökum þess að hún er merkileg að mörgu leyti:<br>
Segja menn, að formenn þessir hafði verið þeir [[Guðmundur Jónsson (Ólafshúsum)|Guðmundur Jónsson yngri]], bóndi á [[Vilborgarstaðir|Vilborgarstöðum]], og [[Magnús Ólafsson Bergmann|Magnús Bergmann]], sem um tíma var verzlunarstjóri í [[Garðurinn|Garðinum]]. Guðmundur yngri var ofdirfskufullur sjósóknari. Drukknaði hann fyrir ofhleðslu í [[Þríhamradjúp]]inu árið 1815 með allri skipshöfn sinni, 13 manns. Voru þeir báðir í kirkju þennan dag, og varð þeim svo við, að annar þeirra gekk út úr kirkjunni í miðri ræðu, en hinn setti upp hatt sinn, og sat með hann meðan á ræðunni stóð. Ekki er þess getið, hvor þeirra fór út. Ræðan fer hér á eftir í heilu lagi, sökum þess að hún er merkileg að mörgu leyti:<br>
''Texti'': Þakkið þér drottni fyrir hans miskunn og fyrir hans dásemdir við mannanna börn, og offrið þakkarfórn og kunngjörið hans verk með gleðisöng.<br> Þeir, sem fara á skipum út á hafið og gegna sinni sýslan á þeim stóru vötnunum, þeir sjá drottins verk og hans dásemdir á daginn. Hann talaði og þar kom stormviðri, sem hóf upp hafsins bylgjur. Þær lyftust upp til himins og sigu niður í undirdjúpin og þeim féllst hugur í neyðinni. Þeir hröktust umkring og reikuðu sem drukknir menn, og öll þeirra ráðdeild var þrotin, þeir kölluðu til drottins í angistinni og hann hjálpaði þeim í þeirra nauðum. Hann stöðvaði hinn mikla storm og bylgjurnar þögnuðu, og þeir glöddust þegar lygndi, og hann leiddi þá að landi eftir þeirra ósk. <br>
''Texti'': Þakkið þér drottni fyrir hans miskunn og fyrir hans dásemdir við mannanna börn, og offrið þakkarfórn og kunngjörið hans verk með gleðisöng.<br> Þeir, sem fara á skipum út á hafið og gegna sinni sýslan á þeim stóru vötnunum, þeir sjá drottins verk og hans dásemdir á daginn. Hann talaði og þar kom stormviðri, sem hóf upp hafsins bylgjur. Þær lyftust upp til himins og sigu niður í undirdjúpin og þeim féllst hugur í neyðinni. Þeir hröktust umkring og reikuðu sem drukknir menn, og öll þeirra ráðdeild var þrotin, þeir kölluðu til drottins í angistinni og hann hjálpaði þeim í þeirra nauðum. Hann stöðvaði hinn mikla storm og bylgjurnar þögnuðu, og þeir glöddust þegar lygndi, og hann leiddi þá að landi eftir þeirra ósk. <br>
Þakkið þér drottni fyrir hans miskunn og fyrir hans dásemdir við mannanna börn, og vegsamið hann á fólkssamkomunni og lofið hann á öldungafundinum.<br>
Þakkið þér drottni fyrir hans miskunn og fyrir hans dásemdir við mannanna börn, og vegsamið hann á fólkssamkomunni og lofið hann á öldungafundinum.<br>

Leiðsagnarval