64.579
breytingar
„Blik 1961/Hjónin í Brekkhúsi“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Blik 1961/Hjónin í Brekkhúsi (skoða efni)
Útgáfa síðunnar 12. desember 2012 kl. 14:42
, 12. desember 2012ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| (5 millibreytingar ekki sýndar frá sama notandanum) | |||
| Lína 5: | Lína 5: | ||
<big><big><big><center>''Hjónin í Brekkhúsi''</center></big> | |||
<center>Sigurður bóndi Sveinbjarnarson og</center> | <center>Sigurður bóndi Sveinbjarnarson og</center> | ||
<center>Sigurbjörg Sigurðardóttir</center> </big></big> | <center>Sigurbjörg Sigurðardóttir</center> </big></big> | ||
<br> | <br> | ||
<br> | <br> | ||
Árið 1891, um vorið, flytjast þau til Vestmannaeyja frá Stóru-Hildisey í Landeyjum með son sinn [[Sigurjón Sigurðsson|Sigurjón]] tveggja ára. [[Sigurður Sveinbjarnarson|Sigurður]] var þá 26 ára (f. 25. júní 1865) og [[Sigurbjörg Sigurðardóttir | Árið 1891, um vorið, flytjast þau til Vestmannaeyja frá Stóru-Hildisey í Landeyjum með son sinn [[Sigurjón Sigurðsson|Sigurjón]] tveggja ára. [[Sigurður Sveinbjarnarson (Brekkuhúsi)|Sigurður]] var þá 26 ára (f. 25. júní 1865) og [[Sigurbjörg Sigurðardóttir (Brekkuhúsi)|Sigurbjörg]] 28 ára, fædd 1863.<br> | ||
[[Mynd: 1961 b 66 | [[Mynd: 1961 b 66 AA.jpg|ctr|350px]] | ||
''Hjónin í Brekkhúsi, Sigurður Sveinbjarnarson og<br> | ''Hjónin í Brekkhúsi, Sigurður Sveinbjarnarson og<br> | ||
| Lína 49: | Lína 49: | ||
|} | |} | ||
Annað sérstakt mat fór fram á eignum þessum. Það breytti litlu um verð. Hver gemlingur var hækkaður í verði um eina krónu. <br> | Annað sérstakt mat fór fram á eignum þessum. Það breytti litlu um verð. Hver gemlingur var hækkaður í verði um eina krónu. <br> | ||
Hjónin Sigurður og Sigurbjörg settust að í tómthúsinu [[Fögruvellir|Fögruvöllum]], þegar til Eyja kom, í mótbýli við hjónin [[Sigurður Vigfússon | Hjónin Sigurður og Sigurbjörg settust að í tómthúsinu [[Fögruvellir|Fögruvöllum]], þegar til Eyja kom, í mótbýli við hjónin [[Sigurður Vigfússon (Fögruvöllum)|Sigurð Vigfússon]] og [[Þorgerður Erlendsdóttir (Fögruvöllum)|Þorgerði Erlendsdóttur]]. Árið 1896 (15. febr.), eignuðust þau annað barn sitt. Það var stúlkubarn og skírt [[Aðalheiður Sigurðardóttir (Hvammi)|Guðbjörg Aðalheiður]]. <br> | ||
Árið 1905 (11. febr.), fá hjónin Sigurður og Sigurbjörg byggingu fyrir jörðinni [[Brekkuhús|Brekkhúsi]], þegar hún féll úr ábúð eftir [[Guðlaugur Sigurðsson | Árið 1905 (11. febr.), fá hjónin Sigurður og Sigurbjörg byggingu fyrir jörðinni [[Brekkuhús|Brekkhúsi]], þegar hún féll úr ábúð eftir | ||
[[Guðlaugur Sigurðsson (Brekkhúsi)|Guðlaug Sigurðsson]], bónda þar frá 1894. En hann flutti til Ameríku. <br> | |||
Þessi hjón í Brekkhúsi fengu brátt almennings orð fyrir manngæzku og drengskap. Þess vegna sóttust ráðandi menn sveitarfélagsins eftir því að koma til þeirra í vist munaðarlausum börnum. Þar mun sóknarpresturinn, séra [[Oddgeir Þórðarson Guðmundsen|Oddgeir Guðmundsen]] að Ofanleiti, hafa ráðið mestu um, enda var honum það hugleikið, að munaðarlausu börnin í sveitarfélaginu mættu njóta sem beztrar umönnunar. Hann var þannig gerður maður. Margt bar þess vitni í fari hans. Sum árin dvöldust hjá hjónunum í Brekkhúsi ekki færri en 4 munaðarleysingjar, sem allir undu sér vel hjá þessum mætu hjónum. Sum þessara munaðarlausu barna dvöldust hjá þeim hjónum til þroskaaldurs, unnu þeim og virtu sem beztu foreldra. Alls ólu þau upp átta börn fyrir aðra, flest munaðarlaus. <br> | Þessi hjón í Brekkhúsi fengu brátt almennings orð fyrir manngæzku og drengskap. Þess vegna sóttust ráðandi menn sveitarfélagsins eftir því að koma til þeirra í vist munaðarlausum börnum. Þar mun sóknarpresturinn, séra [[Oddgeir Þórðarson Guðmundsen|Oddgeir Guðmundsen]] að Ofanleiti, hafa ráðið mestu um, enda var honum það hugleikið, að munaðarlausu börnin í sveitarfélaginu mættu njóta sem beztrar umönnunar. Hann var þannig gerður maður. Margt bar þess vitni í fari hans. Sum árin dvöldust hjá hjónunum í Brekkhúsi ekki færri en 4 munaðarleysingjar, sem allir undu sér vel hjá þessum mætu hjónum. Sum þessara munaðarlausu barna dvöldust hjá þeim hjónum til þroskaaldurs, unnu þeim og virtu sem beztu foreldra. Alls ólu þau upp átta börn fyrir aðra, flest munaðarlaus. <br> | ||
[[Mynd: 1961 b 67 AA.jpg | {| | ||
|- | |||
|[[Mynd: 1961 b 67 AA.jpg|thumb|150px|''Aðalheiður Sigurðardóttir, Brekkhúsi.'']]||[[Mynd: 1961 b 67 BB.jpg|thumb|150px|''Sigurjón Sigurðsson'', | |||
''Brekkhúsi.'']] | |||
Sjálf eignuðust þau hjón tvö börn, Sigurjón, sem fæddur var 1889, og [[Aðalheiður Sigurðardóttir | |} | ||
Sigurjón Sigurðsson frá Brekkhúsi, eins og hann var oft nefndur, hóf formennsku hér í Eyjum um tvítugsaldur, var dugmikill maður, eins og hann átti kyn til, karlmenni að burðum og fengsæll formaður. Jafnframt var hann einn af slyngustu bjargveiðimönnum Eyjanna. Báðum þessum atvinnuvegum Eyjabúa, sjósókn og fuglaveiðum, kynntist Sigurjón á uppvaxtarárum sínum í Brekkhúsi. Hún er ein þeirra 8 jarða, sem á nytjar í Bjarnarey. <br> | Sjálf eignuðust þau hjón tvö börn, [[Sigurjón Sigurðsson|Sigurjón]], sem fæddur var 1889, og | ||
Sigurjón Sigurðsson rak hér fyrstur manna fisksölubúð í bænum. Nokkur síðustu ár ævinnar var hann yfirfiskimatsmaður hér, traustur og trúr. Hann var tvígiftur. Fyrri kona hans var [[Kristín Óladóttir]] Þorvarðarsonar<nowiki>*</nowiki>, hálfsystir dr. Páls Eggerts Ólasonar prófessors og sagnfræðings. Síðari kona Sigurjóns Sigurðssonar var [[Ingibjörg Högnadóttir]] frá [[Baldurshagi|Baldurshaga]] í Eyjum [[Högni Sigurðsson hreppstjóri|hreppstjóra Sigurðssonar]] og konu hans [[Marta Jónsdóttir | [[Guðbjörg Aðalheiður Sigurðardóttir (Hvammi)|Aðalheiði]], sem fædd var 1896. <br> | ||
[[Sigurjón Sigurðsson]] frá Brekkhúsi, eins og hann var oft nefndur, hóf formennsku hér í Eyjum um tvítugsaldur, var dugmikill maður, eins og hann átti kyn til, karlmenni að burðum og fengsæll formaður. Jafnframt var hann einn af slyngustu bjargveiðimönnum Eyjanna. Báðum þessum atvinnuvegum Eyjabúa, sjósókn og fuglaveiðum, kynntist Sigurjón á uppvaxtarárum sínum í Brekkhúsi. Hún er ein þeirra 8 jarða, sem á nytjar í Bjarnarey. <br> | |||
Sigurjón Sigurðsson rak hér fyrstur manna fisksölubúð í bænum. Nokkur síðustu ár ævinnar var hann yfirfiskimatsmaður hér, traustur og trúr. Hann var tvígiftur. Fyrri kona hans var [[Kristín Óladóttir]] Þorvarðarsonar<nowiki>*</nowiki>, hálfsystir dr. Páls Eggerts Ólasonar prófessors og sagnfræðings. Síðari kona Sigurjóns Sigurðssonar var [[Ingibjörg Högnadóttir]] frá [[Baldurshagi|Baldurshaga]] í Eyjum [[Högni Sigurðsson hreppstjóri|hreppstjóra Sigurðssonar]] og konu hans [[Marta Jónsdóttir (Baldurshaga)|Mörtu Jónsdóttur]]. <br> | |||
Sigurjón Sigurðsson dó 1959. <br> | Sigurjón Sigurðsson dó 1959. <br> | ||
Aðalheiður, dóttir þeirra hjóna í Brekkhúsi, giftist [[Árni Finnbogason|Árna Finnbogasyni]] [[Finnbogi Björnsson| bónda Björnssonar]] í [[Norðurgarður|Norðurgarði]]. Hún dó 30. jan. 1958. <br> | Aðalheiður, dóttir þeirra hjóna í Brekkhúsi, giftist [[Árni Finnbogason|Árna Finnbogasyni]] [[Finnbogi Björnsson| bónda Björnssonar]] í [[Norðurgarður|Norðurgarði]]. Hún dó 30. jan. 1958. <br> | ||
Bæði þessi systkini frá Brekkhúsi þóttu jafnan minna á foreldra sína um manndóm og manngæzku, dugnað, hyggindi og elju. Hinir mennilegu heimilishættir hjónanna í Brekkhúsi fylgdu börnum þeirra í lífinu. <br> | Bæði þessi systkini frá Brekkhúsi þóttu jafnan minna á foreldra sína um manndóm og manngæzku, dugnað, hyggindi og elju. Hinir mennilegu heimilishættir hjónanna í Brekkhúsi fylgdu börnum þeirra í lífinu. <br> | ||
Eftir að hjónin Sigurður og Sigurbjörg settust að í Brekkhúsi, var hjá þeim faðir Sigurðar, [[Sveinbjörn Þorleifsson]], nær sjötugur að aldri. <br> | Eftir að hjónin Sigurður og Sigurbjörg settust að í Brekkhúsi, var hjá þeim faðir Sigurðar, [[Sveinbjörn Þorleifsson (Brekkuhúsi)|Sveinbjörn Þorleifsson]], nær sjötugur að aldri. <br> | ||
Sigurði Sveinbjarnarsyni er svo lýst af kunnugum: Hann var þrekmaður mikill og hraustur, duglegur með afbrigðum og fiskinn. Sláttumaður var hann einnig ágætur. Hann var dagfarsprúður maður, en snöggur, þegar því var að skipta, hreinlyndur drengskaparmaður. Búhöldur var hann ágætur, hygginn og iðjusamur og sérstaklega skilvís í öllum viðskiptum. <br> | Sigurði Sveinbjarnarsyni er svo lýst af kunnugum: Hann var þrekmaður mikill og hraustur, duglegur með afbrigðum og fiskinn. Sláttumaður var hann einnig ágætur. Hann var dagfarsprúður maður, en snöggur, þegar því var að skipta, hreinlyndur drengskaparmaður. Búhöldur var hann ágætur, hygginn og iðjusamur og sérstaklega skilvís í öllum viðskiptum. <br> | ||
Sami maður lýsir Sigurbjörgu húsfreyju á þessa leið: Hún var dugnaðarhúsmóðir og tápmikil, þó að hún væri fremur smá vexti. Mildin og manngæzkan voru áberandi eiginleikar í fari hennar. Þeirra eiginleika nutu ekki sízt öll munaðarlausu börnin, sem þau hjón ólu upp. <br> | Sami maður lýsir Sigurbjörgu húsfreyju á þessa leið: Hún var dugnaðarhúsmóðir og tápmikil, þó að hún væri fremur smá vexti. Mildin og manngæzkan voru áberandi eiginleikar í fari hennar. Þeirra eiginleika nutu ekki sízt öll munaðarlausu börnin, sem þau hjón ólu upp. <br> | ||
Eitt af fósturbörnum þeirra hjóna hét [[Björgvin Pálsson | Eitt af fósturbörnum þeirra hjóna hét [[Björgvin Hafsteinn Pálsson (Brekkuhúsi)|Björgvin Pálsson]]. Þau hjón tóku hann í fóstur 16 vikna. Hann var bróðursonur Sigurbjargar. Foreldrar drengsins urðu fyrir mikilli ógæfu, svo að sárustu vandræði steðjuðu að heimili þeirra. Fór þá Sigurbjörg húsfreyja í Brekkhúsi sjálf með áraskipi upp í Landeyjasand til þess að sækja bróðurson sinn. Björgvin Pálsson náði þroskaaldri. <br> | ||
Hann giftist frá Brekkhúsi. Hann hrapaði til dauðs í [[Mykitakstó]] (Miðdagstó, Mykjuteigstó) við austanverðan Herjólfsdal. <br> | Hann giftist frá Brekkhúsi. Hann hrapaði til dauðs í [[Mykitakstó]], (Miðdagstó, Mykjuteigstó) við austanverðan Herjólfsdal. <br> | ||
Sigurður bóndi Sveinbjarnarson dó 11. júní 1933, og Sigurbjörg kona hans 3. júní 1956, 92 ára gömul. Síðustu æviárin dvaldist hún hjá Aðalheiði dóttur sinni í Hvammi við Kirkjuveg og manni hennar, Árna Finnbogasyni. <br> | Sigurður bóndi Sveinbjarnarson dó 11. júní 1933, og Sigurbjörg kona hans 3. júní 1956, 92 ára gömul. Síðustu æviárin dvaldist hún hjá Aðalheiði dóttur sinni í Hvammi við Kirkjuveg og manni hennar, Árna Finnbogasyni. <br> | ||
[[Magnús Jónsson (Sólvangi)|Magnús Jónsson]], skipstjóri og skáld í [[Sólvangur|Sólvangi]] í Eyjum, orti erfiljóð eftir Sigurð Sveinbjarnarson. Það var sungið í Landakirkju við jarðarför hans: | [[Magnús Jónsson (Sólvangi)|Magnús Jónsson]], skipstjóri og skáld í [[Sólvangur|Sólvangi]] í Eyjum, orti erfiljóð eftir Sigurð Sveinbjarnarson. Það var sungið í Landakirkju við jarðarför hans: | ||
| Lína 116: | Lína 119: | ||
[[Árni Árnason (símritari)|Árni Árnason]] frá [[Grund]] hefur veitt mér þessa fræðslu um ætt Sigurbjargar húsfreyju í Brekkhúsi: Faðir hennar var Sigurður Gunnlaugsson bóndi að Litlu-Hildisey í Landeyjum, ættaður frá Efra-Hvoli. <br> | [[Árni Árnason (símritari)|Árni Árnason]] frá [[Grund]] hefur veitt mér þessa fræðslu um ætt Sigurbjargar húsfreyju í Brekkhúsi: Faðir hennar var Sigurður Gunnlaugsson bóndi að Litlu-Hildisey í Landeyjum, ættaður frá Efra-Hvoli. <br> | ||
Móðir Sigurbjargar var Ingibjörg, f. 1839 og d. í Norðurbúðarhjáleigu í A.-Landeyjum 1924. Ingibjörg var dóttir Árna bónda Pálssonar í Rimakoti og konu hans Ingveldar Ormsdóttur. <br> | Móðir Sigurbjargar var Ingibjörg, f. 1839 og d. í Norðurbúðarhjáleigu í A.-Landeyjum 1924. Ingibjörg var dóttir Árna bónda Pálssonar í Rimakoti og konu hans Ingveldar Ormsdóttur. <br> | ||
Systkini Ingibjargar voru m.a. [[Björg Árnadóttir á Gilsbakka]], móðir [[Björg Sighvatsdóttir|Bjargar Sighvatsdóttur]] konu [[Erlendur Árnason|Erlendar N. Árnasonar]] frá Krossi í Landeyjum. — (Þau hjón bjuggu hér um áratugi á [[Gilsbakki|Gilsbakka]] við [[Vestmannabraut]]), — [[Árni Árnason | Systkini Ingibjargar voru m.a. [[Björg Árnadóttir (Gilsbakka)|Björg Árnadóttir]] á [[Gilsbakki|Gilsbakka]], móðir [[Björg Sighvatsdóttir (Gilsbakka)|Bjargar Sighvatsdóttur]] konu [[Erlendur Árnason|Erlendar N. Árnasonar]] frá Krossi í Landeyjum. — (Þau hjón bjuggu hér um áratugi á [[Gilsbakki|Gilsbakka]] við [[Vestmannabraut]]), — [[Árni Árnason (Vilborgarstöðum)|Árni bóndi Árnason]] á [[Vilborgarstaðir|Vilborgarstöðum]], faðir [[Árni Árnason (Grund)|Árna eldra frá Grund]] hér föður [[Árni Árnason (símritari)|Árna símritara]] í [[Ásgarður|Ásgarði]], — | ||
[[Guðbjörg Árnadóttir (Vilborgarstöðum)|Guðbjörg]] húsfreyja á Vilborgarstöðum, kona [[Bergur Magnússon (Vilborgarstöðum)|Bergs Magnússonar]], síðar [[Sæmundur Guðmundsson|Sæmundar Guðmundssonar]]¹).<br> | |||
¹ <small> Leiðr.</small> | |||
::::::::::::::::::::[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|''Þ.Þ.V.'']] | ::::::::::::::::::::[[Þorsteinn Þ. Víglundsson|''Þ.Þ.V.'']] | ||
{{Blik}} | {{Blik}} | ||