„Blik 1936, 3. tbl./Baldvin Einarsson“: Munur á milli breytinga

Eftir [[Þorsteinn Þ. Víglundsson|Þorstein Þ. Víglundsson]] skólastjóra.

KÆRU ungmenni. Í dag, 1. des., á vel við, að við minnumst nokkurra einkenna og kosta okkar ágætustu manna, sem hafa tekið þátt í viðreisnarstarfi þjóðarinnar á liðnum tíma. Ekkert megnar fremur að vekja og hvetja til drengilegra starfa, dugs og dáða. Við skulum hér minnast Baldvins Einarssonar. Rúm blaðsins leyfir aðeins stutt mál.<br>

Á sínum stutta starfstíma hér gaf hann okkur öllum nokkur heilræði. Og hann gerði meir. Hann lifði sjálfur samkvæmt þeim. Hann hefir sannað okkur það í og með lífi sínu, að það er hægt.<br>

Fjórtán vetra gamall varði Baldvin öllum frístundum sínum til þess að lesa góðar bækur. Hann kenndi sér sjálfur að skrifa og reikna, og skilja og lesa danskar bækur í tómstundum sínum á milli fjárgeymslu og sjóróðra. Haustið 1822, þá 21 árs gamall, hóf hann síðan nám í Bessastaðaskóla.<br>

3. Settu þér göfugt markmið í lífinu og beittu allri orku þinni til að ná því.<br>

Þegar hann hafði lokið laganáminu, tók hann að stunda nám við fjöllistaháskólann í Höfn og lagði þar mesta stund á náttúrufræði. Þá ákvörðun mun hann hafa tekið, þrátt fyrir fátækt sína, vegna hinna brýnu þarfa á því að rannsaka náttúru Íslands og framtíðarmöguleika þjóðarinnar í því sambandi. Með því starfi gat hann vakið ást og traust þjóðarinnar á landinu og athygli hennar á gæðum þess.<br>

4. Vertu óeigingjarn og fórnfús í starfi þínu.<br>

Útgáfa tímaritsins gat aldrei orðið annað en fórn fjármuna og tíma fyrir Baldvin. Hann lét það eigi á sig fá, þótt hann fátækur væri. Að vísu fékk hann dálítinn styrk til þess að gefa út tímaritið sitt, en hann varð að skrifa meiri hlutann af því sjálfur. Hann stundaði erfitt nám og hafði þar að auki fyrir fjölskyldu að sjá. Flest allir dagar fóru til þess að fullnægja skyldunum við þetta tvennt. Á nóttunni, meðan aðrir sváfu, skrifaði hann því oftast greinarnar í tímaritið sitt, sem vekja skyldu þjóðina og vísa henni veginn fram á við.<br>

Starf Baldvins fyrir þjóðina var sprottið af einlægni, fórnfýsi og brennandi áhuga fyrir gæfu hennar og gengi. Hann átti ríka samúð með henni og unni henni af hjarta. Henni vann hann þess vegna allt, er hann mátti.<br>

Hann vildi einnig fá aðra íslenzka námsmenn í Höfn til þess að hugleiða hið hörmulega ástand þjóðarinnar og helga henni krafta sína. Í þeim tilgangi stofnaði hann þar félagsskap með þeim og var lífið og sálin í honum, meðan hann lifði.<br>

Hann kvað ekki meira. Þetta var þó aðeins upphafið. Það var sem sorgin synjaði honum máls. Þjóðin hafði misst sinn bezta mann á unga aldri.

Það er þetta áhugaríka fórnarstarf í víðsýni og trú, sem einkennt hefir frelsishetjurnar okkar og fært okkur aftur heim sjálfforræðið og sjálfstæðið. Þó er það síðara ekki enn fengið að fullu. Mikið starf er enn óunnið í þágu þess. Spakur maður hefir sagt, að gleggstu einkenni frjálsa, — sjálfstæða — mannsins væri þau, að hann gerði hiklaust, það sem samvizka hans segði honum, að væri satt og rétt, hvað sem það kostaði hann.<br>

Sjálfstæði einstaklinganna, þegnanna, er sjálfstæði þjóðarinnar.<br>