„Blik 1967/IV. Brynjólfur Sigfússon organisti og söngstjóri II. hluti“: Munur á milli breytinga

Frúin var þannig gædd listrænum hæfileikum, sem orkaði á listrænar karlmannssálir svo sem raunin varð á, þó að minnst verði hér af því sagt.<br>

Frú Guðrún Sigurlaug var fædd 28. maí 1882, dóttir hjónanna Þorgríms bónda Péturssonar og Hólmfríðar Jónsdóttur bónda í Nesi í Aðaldal.<br>

Árið 1908 var það orðið lýðum ljóst að saman dró með þeim frú Guðrúnu og Brynjólfi söngstjóra. Árin liðu og hjónin Edvard og Guðrún fengu algjöran skilnað.<br>

Þegar Brynjólfur Sigfússon sigldi til Kaupmannahafnar í ágúst 1911 sigldi Guðrún S. Þorgrímsdóttir með honum og er þá skrifuð unnusta organistans. Þau voru opinberlega heitbundin hvort öðru. Um veturinn gengu þau í hjónaband í Danmörku. Þegar hjónin komu heim um vorið 1912 frá Kaupmannahöfn, áttu þau víst leiguhúsnæði hjá [[Gísli Magnússon|Gísla útgerðarmanni Magnússyni]] í „[[Skálholt-eldra|Gamla Skálholti]]“ við [[Landagata|Landagötu]] (22). Þar fengu hjónin til bráðabirgða litla íbúð, enda nam mánaðarleigan aðeins 12 krónum. Þessa íbúð höfðu þau á leigu í 6 mánuði. Í október sama ár (1912) fluttu hjónin í leiguhúsnæði undir súð í [[Laufás]]i hinum nýbyggða hjá hjónunum [[Elínborg Gísladóttir|Elínborgu]] og [[Þorsteinn Jónsson|Þorsteini]]. Mánaðarleigan nam 25 krónum. Síðan bjuggu þau í Laufási til 19. maí 1914. Þann dag fluttu þau í leiguhúsnæði að [[Lágafell]]i ([[Vestmannabraut]] 10). <br>

Brynjólfur Sigfússon og Guðún S. Þorgrímsdóttir fengu leyfi til algjörs skilnaðar með bréfi stjórnarvaldanna dags. 24. okt 1925.<br>

Náfrændi Brynjólfs, er búsettur var og starfandi í Reykjavík, útvegaði hið staðfesta leyfisbréf til hjónaskilnaðarins. Hann skrifaði Brynjólfi með leyfisbréfinu: „Þú hefur sómasamlega og vel gengið undir þínar byrðar, og eru þeir fáir, sem gera það betur. Guðrún getur horft róleg fram, því að henni er vel borgið efnalega.“<br>

Haustið 1923 var heilsu Brynjólfs svo varið, að hann var frá störfum vikum saman. Þá hljóp vinur hans og söngfélagi [[Ragnar Benediktsson]] frá Borgareyri í Mjóafirði eystra undir bagga með honum og annaðist organistastarfið fyrir hann um tíma.<br>

En þegar þrautir Brynjólfs tóku að þverra og af honum brá, tók hann til við skyldu- og hugsjónastörfin á ný.  

Haustið 1925, frá 19. október til 30. nóvember hafði hann 11 söngæfingar með blandaða kórnum sínum. Einmitt þá um haustið í október hafði honum bætzt góðir söngkraftar í kórinn og hann sett honum nokkrar reglur til þess að skapa meiri festu í starfið. Jafnframt gaf hann honum nafn og kallaði hann nú [[Söngfélagið Vestmannakór|Vestmannakór]]. Þá er það, sem þetta fagra og „þjóðlega“ nafn í Eyjum kemur fyrst upp „á yfirborðið“. Eftir nafngiftina tók hann svo til að æfa kórinn, eins og ég gat nú um. Allt var þetta mikla starf söngstjórans, eins og jafnan fyrr og síðar, unnið án alls endurgjalds, - unnið af einskærri ást á söng og tónlistinni og af þeirri fölskvalausu hugsjón að veita samborgurum sínum þann þroska og þá menningu, sem list listanna gat veitt þeim eða vonir stóðu til, að hún veitti þeim. Einnig lifði sú vonin innra með söngstjóranum, að söngkórinn mætti varpa nokkrum menningarbjarma á heimkynni sín, fæðingarbæ listamannsins, sem hann unni, - átthagana, sem hann mat og virti. Orðstírinn er ávallt mikilvægur þeim, er sér góðan getur.<br>  

Enn liðu 12 ár í iðni og störfum, - skyldustörfum og staðföstum hugsjónastörfum. Þá (1937) er hinum blandaða söngkór organistans og söngstjórans settar fastmótaðri reglur en nokkru sinni fyrr. Honum eru samin lög og nafnið Vestmannakór „lögtekið“. Kórnum er þá jafnframt kosin stjórn. Um leið var tekin upp sú regla að fullnægja þeim sjálfsagða þætti alls félagsstarfs að skrá hið markverðasta, sem gert er í félagsstarfinu í sérstaka bók, fundagerðarbók. Eftir það verður auðveldara seinni tíma kynslóðum að gera sér grein fyrir hinu mikla menningarstarfi, menningarhlutverki kórsins, - gera sér fyllri grein fyrir þjónustu þessa söngfélags í þágu sönglistarlífsins og menningar - í bæjarfélaginu.

* [[Blik 1967/Söngfélagið Vestmannakór|Söngfélagið Vestmannakór]]. Ítarleg greinargerð um Söngfélagið Vestmannakór úr sömu grein í Bliki 1967.

Frá þeirri stundu, er Brynjólfur Sigfússon tók við organistastarfinu af föður sínum síðla hausts 1904, var starfandi við Landakirkju fastur söngflokkur, eins og meðan [[Sigfús Árnason]] var þar organleikari. Kirkjukór Landakirkju þótti jafnan syngja vel og vera kirkjulífi og messuathöfn ómetanlegur stuðningur.<br>

Hvert ár fékk organistinn eilitla fjárupphæð úr kirkjusjóði til þess að skipta milli söngfólksins, þókna því fyrir fórnfúst áhugastarf í þágu safnaðarins í Eyjum. Sú greiðsla var svo lítil, að hún gat aldrei talizt annað en smáleg þóknun og viðurkenning fyrir skyldu, sem hver og einn í kirkjukórnum hafði tekið á sig til þess að gera messuathafnirnar fyllri og hugnæmari. Fjárhæð þessari skipti organistinn milli fólksins í kirkjukórnum eftir ástundun þess og þátttöku hverju sinni í söngstarfinu.<br>

  !                      !!  Æfingar  !!  Messur  !! Krónur

  |-  

  |-

  | Frú [[Ólöf Ólafsdóttir]]        ||  12 ||  45  ||  26,30

  | Hr. [[Páll Ólafsson]]      ||  13 ||  48  ||  28,12

  |-  

  |-

  | Hr. [[Sigurjón Kristjánsson]]        ||  11 ||  34  ||  20,75

  | [[Bergþóra Árnadóttir]] ||  37  || 46,83

  |-

  |-  

  | [[Ingv. Þórarinsdóttir]]  ||  47  ||  59,50

Það kom alveg flatt upp á mig, þegar mér loks 2. þ.m. var tilkynnt, að þér hefðuð á fundi 31. ágúst s.l. (fyrir 4 mánuðum) ákveðið að borga söngflokki kirkjunnar enga þóknun framvegis. Mildast sagt, álít ég þetta misráðið. Ég hefi talið þann gjaldalið alveg jafnsjálfsagðan og laun mín, ljós, hiti, ræsting  

o.þ.h. Ég býst við að meiri hluti nefndarinnar hafi gert þetta án nægilegrar athugunar, sem sagt: sagt já og amen við uppástungunni - lítt hugsaðri. Þetta virðist mér stórt spor aftur á bak. Og vegna fjárhagsins virðist þetta mikil svartsýni. Mér liggur við að hugsa: Er þetta ekki að miklu leyti sprottið af ofsjónum, sem einhverjir hafa á þessari upphæð til söngflokksins? Hann er þó sannarlega vel að þessu kominn fyrir jafnmikið og bundið starf. Upphæðin er bara alltof lítil, einkum samkvæmt dýrtíðinni nú. Auk þess finnst mér flokkurinn geri hlutverk sitt yfirleitt vel eftir ástæðum, þó að þér gefið annað í skyn í bréfinu til söngflokksins og um leið kastið rýrð á mína söngstjórn. Bréfið er auk þess árás og niðurrif á mitt starf. Söngflokkurinn hefur verið mér ómissandi stoð, sem samkv. tíðarandanum má ekki án vera, bæði vegna göfgi söngsins og guðsþjónustunnar, og svo til samkeppnis við útvarp, bíó og ýmislegt annað, sem dregur frá kirkjunni. Ég veit, að meiri hluti fólksins vill ekki starfa að þessu án endurgjalds, eins og verið hefur. Fólki, sem sýnt hefur mér tryggð og staðið með mér í starfinu, - sumt í áratugi, - er nú tvístrað frá mér á þennan hátt. Þó að ég vildi una við þetta, þá yrði ég að lifa á bónbjörgum með söngfólk, fara t.d. sníkjandi um bæinn til að ná í það vegna jarðarfaranna (sem er mitt versta verk), og fá það óæft eða lítt æft, því að án kórs get ég ekki starfað. - Nei, það get ég ekki og geri ekki.<br>

Vegna þessara ákvarðana yðar gagnvart kórnum, hefi ég því tekið þá ákvörðun að segja lausu organleikarastarfinu við kirkjuna. Ég vildi helzt að svo komnu máli hætta strax, en bið nefndina að láta mig vita undir eins, hvort hún er því samþykk. Að öðrum kosti segi ég starfinu lausu með venjulegum uppsagnarfresti - þrem mánuðum - og skoða ég mig því lausan 12. aprí1 n.k., og ég gegni því starfinu síðasta sinn á föstudaginn langa, sem er 11. apríl. Söngflokkurinn hefur lofað mér aðstoð sinni þangað til.

:::Virðingarfyllst,  

Formaður sóknarnefndarinnar, [[Steingrímur Benediktsson]], svaraði organistanum með grein í sama blaði 23. maí og 30. maí s.á. og nefnir greinar sínar: „Árásin, sem aldrei var gerð. Svar til Brynj. Sigfússonar.“<br>