„Blik 1976/Minjaskrá Byggðarsafns Vestmannaeyja, þar sem getið er um 320 Vestmannaeyinga, II. hluti“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
(5 millibreytingar ekki sýndar frá sama notandanum)
Lína 9: Lína 9:
<br> 618. ''Prjónavél''. Þetta er fyrsta prjónavélin, sem keypt var til Eyja. Það gerðist fyrir eða um síðustu aldamót. Prjónavélina átti og notaði um tugi ára frú [[Steinvör Jónsdóttir (Nýjabæ)|Steinvör Jónsdóttir]], húsfr. í [[Nýibær|Nýjabæ]], kona [[Jónas Helgason (Nýjabæ)|Jónasar Helgasonar]] bónda þar. Margur Vestmannaeyingur gekk og hefur gengið í sokkum, sem prjónaðir voru í þessari prjónavél.<br>  
<br> 618. ''Prjónavél''. Þetta er fyrsta prjónavélin, sem keypt var til Eyja. Það gerðist fyrir eða um síðustu aldamót. Prjónavélina átti og notaði um tugi ára frú [[Steinvör Jónsdóttir (Nýjabæ)|Steinvör Jónsdóttir]], húsfr. í [[Nýibær|Nýjabæ]], kona [[Jónas Helgason (Nýjabæ)|Jónasar Helgasonar]] bónda þar. Margur Vestmannaeyingur gekk og hefur gengið í sokkum, sem prjónaðir voru í þessari prjónavél.<br>  
Frú [[Jóhanna Guðrún Jónasdóttir (Nýjabæ)|Jóhanna Jónasdóttir]], húsfr. í Nýjabæ eftir foreldra sína, kona [[Sigurður Þorsteinsson (Nýjabæ)|Sigurðar Þorsteinssonar]], sjómanns, gaf Byggðarsafninu prjónavélina.
Frú [[Jóhanna Guðrún Jónasdóttir (Nýjabæ)|Jóhanna Jónasdóttir]], húsfr. í Nýjabæ eftir foreldra sína, kona [[Sigurður Þorsteinsson (Nýjabæ)|Sigurðar Þorsteinssonar]], sjómanns, gaf Byggðarsafninu prjónavélina.
<br> 619. ''Rokkur''. Þetta er elzti rokkurinn, sem Byggðarsafnið á, enda ber brúðan þess vitni. Þennan rokk áttu upprunalega bóndahjónin í Þórlaugargerði. [[Jón Austmann Jónsson í Þorlaugargerði|Jón Austmann Jónsson]] prests [[Jón Austmann|Austmanns]] að [[Ofanleiti]] og frú [[Rósa Hjartardóttir]]. Jón Austmann yngri var fæddur árið 1814. Hann lézt 1888. Sonur þeirra hjóna var [[Hjörtur Jónsson í Þorlaugargerði|Hjörtur bóndi í Þórlaugargerði]]. Hann var kvæntur frú [[Guðríður Helgadóttir|Guðríði Helgadóttur]] frá [[Gerði-stóra|Stóra-Gerði]] í Eyjum. Hún missti þennan mann sinn við slys í [[Hellisey]] sumarið 1883. Eina dóttur áttu þau, sem [[Rósa Hjartardóttir|Rósa]] hét. Hún erfði þennan rokk, og mörgum árum eftir fráfall hennar eignaðist Byggðarsafnið hann, með því að frú Guðríður Helgadóttir, móðir hennar, giftist síðar [[Einar Sveinsson í Þorlaugargerði|Einari Sveinssyni]] í Þórlaugargerði. Sonur þeirra var okkar góði samborgari [[Hjörtur Einarsson]] á [[Geitháls]]i (nr. 2) við [[Herjólfsgata|Herjólfsgötu]]. Frá konu hans, frú [[Katrín Sveinbjarnardóttir|Katrínu Sveinbjarnardóttur]], barst Byggðarsafninu rokkurinn.
<br> 619. ''Rokkur''. Þetta er elzti rokkurinn, sem Byggðarsafnið á, enda ber brúðan þess vitni. Þennan rokk áttu upprunalega bóndahjónin í Þórlaugargerði. [[Jón Jónsson Austmann (Þorlaugargerði)|Jón Austmann Jónsson]] prests [[Jón Austmann|Austmanns]] að [[Ofanleiti]] og frú [[Rósa Jónína Hjartardóttir (Þorlaugargerði)|Rósa Hjartardóttir]]. Jón Austmann yngri var fæddur árið 1814. Hann lézt 1888. Sonur þeirra hjóna var [[Hjörtur Jónsson (Þorlaugargerði)|Hjörtur bóndi í Þórlaugargerði]]. Hann var kvæntur frú [[Guðríður Helgadóttir (Þorlaugargerði)|Guðríði Helgadóttur]] frá [[Gerði-stóra|Stóra-Gerði]] í Eyjum. Hún missti þennan mann sinn við slys í [[Hellisey]] sumarið 1883. Eina dóttur áttu þau, sem [[Rósa Hjartardóttir (Þorlaugargerði)|Rósa]] hét. Hún erfði þennan rokk, og mörgum árum eftir fráfall hennar eignaðist Byggðarsafnið hann, með því að frú Guðríður Helgadóttir, móðir hennar, giftist síðar [[Einar Sveinsson (Þorlaugargerði)|Einari Sveinssyni]] í Þórlaugargerði. Sonur þeirra var okkar góði samborgari [[Hjörtur Einarsson (Geithálsi)|Hjörtur Einarsson]] á [[Geitháls]]i (nr. 2) við [[Herjólfsgata|Herjólfsgötu]]. Frá konu hans, frú [[Katrín Sveinbjarnardóttir (Geithálsi)|Katrínu Sveinbjarnardóttur]], barst Byggðarsafninu rokkurinn.
<br> 620. ''Rokkur''. Frú [[Anna Tómasdóttir á Svalbarða|Anna Tómasdóttir]], kona [[Bjarni Jónsson á Svalbarða|Bjarna Jónssonar]], gjaldkera og útgerðarmanns að Svalbarða (milli [[Túngata|Túngötu]] og [[Birkihlíð]]ar, sunnan lóðar nr. 24 við Túngötu) átti þennan rokk og notaði hann frá æskuárum sínum á Skammbeinsstöðum í Rangárvallasýslu (f. 1879).<br>  
<br> 620. ''Rokkur''. Frú [[Anna Tómasdóttir (Svalbarði)|Anna Tómasdóttir]], kona [[Bjarni Jónsson (Svalbarði)|Bjarna Jónssonar]], gjaldkera og útgerðarmanns að Svalbarða (milli [[Túngata|Túngötu]] og [[Birkihlíð]]ar, sunnan lóðar nr. 24 við Túngötu) átti þennan rokk og notaði hann frá æskuárum sínum á Skammbeinsstöðum í Rangárvallasýslu (f. 1879).<br>  
Bjarni Jónsson lét smíða skápinn utan um rokkinn og gaf síðan hvort tveggja Byggðarsafninu eftir fráfall konu sinnar eða árið 1956.
Bjarni Jónsson lét smíða skápinn utan um rokkinn og gaf síðan hvort tveggja Byggðarsafninu eftir fráfall konu sinnar eða árið 1956.
<br> 621. ''Rokkur'' með látúnsgjörð um hjólið. Þennan rokk smíðaði Þórður bóndi Þorsteinsson á Sléttabóli í Austur-Landeyjum. Rokk þennan átti og notaði um tugi ára frú [[Ólöf Lárusdóttir]] húsfr. á Kirkjubóli á Kirkjubæjum, kona [[Guðjón Björnsson á Kirkjubóli| Guðjóns bónda Björnssonar]]. Frú [[Lára Guðjónsdóttir á Kirkjulandi|Lára Guðjónsdóttir]], húsfr. að Kirkjulandi við Birkihlíð (nr. 10 eða 12), dóttir þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 621. ''Rokkur'' með látúnsgjörð um hjólið. Þennan rokk smíðaði Þórður bóndi Þorsteinsson á Sléttabóli í Austur-Landeyjum. Rokk þennan átti og notaði um tugi ára frú [[Ólöf Lárusdóttir]] húsfr. á Kirkjubóli á Kirkjubæjum, kona [[Guðjón Björnsson (Kirkjubóli)| Guðjóns bónda Björnssonar]]. Frú [[Lára Kristín Guðjónsdóttir (Kirkjulandi)|Lára Guðjónsdóttir]], húsfr. að Kirkjulandi við Birkihlíð (nr. 10 eða 12), dóttir þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 622. ''Rokkur'' með málmgjörð um hjólið. Þennan rokk átti frú [[Sigurlaug Guðmundsdóttir]] í [[Miðgarður|Miðgarði]] (nr. 13 A) við Vestmannabraut. Frú Sigurlaug var húsfreyja á Kirkjubæjum tugi ára. Maður hennar var [[Ísleifur Guðnason|Ísleifur bóndi Guðnason]]. Þau hættu búskap á Kirkjubæ árið 1919 og fékk þá [[Þorbjörn Guðjónsson]] jörðina til ábúðar. Frú [[Una Helgadóttir]], tengdadóttir þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 622. ''Rokkur'' með málmgjörð um hjólið. Þennan rokk átti frú [[Sigurlaug Guðmundsdóttir (Kirkjubæ)|Sigurlaug Guðmundsdóttir]] í [[Miðgarður|Miðgarði]] (nr. 13 A) við Vestmannabraut. Frú Sigurlaug var húsfreyja á Kirkjubæjum tugi ára. Maður hennar var [[Ísleifur Guðnason|Ísleifur bóndi Guðnason]]. Þau hættu búskap á Kirkjubæ árið 1919 og fékk þá [[Þorbjörn Guðjónsson]] jörðina til ábúðar. Frú [[Una Helgadóttir (Miðgarði)|Una Helgadóttir]], tengdadóttir þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 623. ''Rokkur''. Þennan sérlega rokk smíðaði á fyrstu árum 20. aldarinnar Jón rennismiður Þórðarson, kallaður Hlíðarskáld. (f. 1862, d. 1926).
<br> 623. ''Rokkur''. Þennan sérlega rokk smíðaði á fyrstu árum 20. aldarinnar Jón rennismiður Þórðarson, kallaður Hlíðarskáld. (f. 1862, d. 1926).
Rokkurinn er með „koparstelli“. Rokkinn átti upprunalega frú Sesselja Ingimundardóttir, kona Jóns kaupmanns Einarssonar á Gjábakka (nr. 8 við Bakkastíg). Sakir vináttu gaf hún rokkinn frú Helgu Skúladóttur, prestfrú á Kálfafellsstað í Suðursveit, sem var kona séra Péturs Jónssonar sóknarprests þar (d.1926). Frú Helga Skúladóttir var frá Sigríðarstöðum í Ljósavatnsskarði. Hún lézt árið 1953 og þá 87 ára gömul.<br>
Rokkurinn er með „koparstelli“. Rokkinn átti upprunalega frú Sesselja Ingimundardóttir, kona Jóns kaupmanns Einarssonar á Gjábakka (nr. 8 við Bakkastíg). Sakir vináttu gaf hún rokkinn frú Helgu Skúladóttur, prestfrú á Kálfafellsstað í Suðursveit, sem var kona séra Péturs Jónssonar sóknarprests þar (d.1926). Frú Helga Skúladóttir var frá Sigríðarstöðum í Ljósavatnsskarði. Hún lézt árið 1953 og þá 87 ára gömul.<br>
Við lát prestsfrúarinnar eignaðist frú [[Jarþrúður P. Johnsen]], dóttir prestshjónanna, rokkinn. Eins og Eyjabúum er kunnugt, var hún kona Sigfúsar M. Johnsen, fyrrverandi bæjarfógeta í Eyjum. Þau hjón gáfu Byggðarsafninu rokkinn.
Við lát prestsfrúarinnar eignaðist frú [[Jarþrúður P. Johnsen]], dóttir prestshjónanna, rokkinn. Eins og Eyjabúum er kunnugt, var hún kona Sigfúsar M. Johnsen, fyrrverandi bæjarfógeta í Eyjum. Þau hjón gáfu Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 624. ''Rokkur'', svartur að lit. Þennan rokk átti frú [[Guðríður Jónsdóttir]] frá Káragerði i Landeyjum, húsfr. á Heiði (nr. 34) við Heimagötu, kona  
<br> 624. ''Rokkur'', svartur að lit. Þennan rokk átti frú [[Guðríður Jónsdóttir (Heiði)|Guðríður Jónsdóttir]] frá Káragerði i Landeyjum, húsfr. á Heiði (nr. 34) við Heimagötu, kona  
Sigurðar Sigurfinnssonar, hreppstjóra. Hún varð síðar kona [[Guðjón Jónsson (Heiði)|Guðjóns Jónssonar]], skipstjóra á Heiði (nr. 19) við [[Sólhlíð]]. (Hús þetta var oft nefnt Stóra-Heiði og var steinhús, sem skemmdist mikið í gjóskuregninu í Eyjum við eldgosið 1973 og var brotið niður til grunna sumarið 1975). Eftir fráfall Guðríðar Jónsdóttur kvæntist Guðjón skipstjóri [[Bjarngerði Ólafsdóttur|Bjarngerður Ólafsdóttir]]. Hún gaf Byggðarsafninu rokkinn eftir lát Guðjóns skipstjóra.
Sigurðar Sigurfinnssonar, hreppstjóra. Hún varð síðar kona [[Guðjón Jónsson (Heiði)|Guðjóns Jónssonar]], skipstjóra á Heiði (nr. 19) við [[Sólhlíð]]. (Hús þetta var oft nefnt Stóra-Heiði og var steinhús, sem skemmdist mikið í gjóskuregninu í Eyjum við eldgosið 1973 og var brotið niður til grunna sumarið 1975). Eftir fráfall Guðríðar Jónsdóttur kvæntist Guðjón skipstjóri [[Bjarngerði Ólafsdóttur|Bjarngerður Ólafsdóttir]]. Hún gaf Byggðarsafninu rokkinn eftir lát Guðjóns skipstjóra.
<br> 625 og 626. ''Rokkar''. Á fyrstu árum vélbátaútvegsins í Vestmannaeyjum fluttu til Eyja hjónin Ingimundur Jónsson og frú [[Kristín Hreinsdóttir]], öldruð að árum. Með þeim fluttu til Eyja tvær dætur þeirra, [[Margrét Ingimundardóttir|Margrét]] og [[Jónína Ingimundardóttir|Jónína]]. Eftir fráfall hjónanna bjuggu dæturnar hér í Eyjum um árabil, t.d. um tíma í [[Hólmgarður|Hólmgarði]] (nr. 12) við Vestmannabraut. Þær voru hinar nýtustu konur, sem unnu hér við framleiðslustörf, t.d. við fiskþvott, fiskþurrkun  
<br> 625 og 626. ''Rokkar''. Á fyrstu árum vélbátaútvegsins í Vestmannaeyjum fluttu til Eyja hjónin Ingimundur Jónsson og frú [[Kristín Hreinsdóttir (Hvoli)|Kristín Hreinsdóttir]], öldruð að árum. Með þeim fluttu til Eyja tvær dætur þeirra, [[Margrét Ingimundardóttir (Hvoli)|Margrét]] og [[Jónína Sigríður Ingimundardóttir|Jónína]]. Eftir fráfall hjónanna bjuggu dæturnar hér í Eyjum um árabil, t.d. um tíma í [[Hólmgarður|Hólmgarði]] (nr. 12) við Vestmannabraut. Þær voru hinar nýtustu konur, sem unnu hér við framleiðslustörf, t.d. við fiskþvott, fiskþurrkun o.s.frv. Á haustin og fram að vertíð unnu systurnar að tóskap svo að orð fór af. Árið 1953 voru þessar systur hættar erfiðisvinnu, enda var Margrét Ingimundardóttir þá orðin 84 ára og Jónína systir hennar 74 ára. Enn bjuggu þær þá saman í Hólmgarði. Um þetta bil sendu þær Byggðarsafninu rokkana sína, snældustólana og ullarkambana. Þessi tóvinnutæki þeirra systra eru hér til sýnis.
o.s.frv. Á haustin og fram að vertíð unnu systurnar að tóskap svo að orð fór af. Árið 1953 voru þessar systur hættar erfiðisvinnu, enda var Margrét Ingimundardóttir þá orðin 84 ára og Jónína systir hennar 74 ára. Enn bjuggu þær þá saman í Hólmgarði. Um þetta bil sendu þær Byggðarsafninu rokkana sína, snældustólana og ullarkambana. Þessi tóvinnutæki þeirra systra eru hér til sýnis.
<br> 627. ''Rokkur''. Þennan rokk átti frú [[Ingigerður Bjarnadóttir (Lágafelli)|Ingigerður Bjarnadóttir]], kona [[Magnús Árnason (Lágafelli)|Magnúsar Árnasonar]] innheimtumanns að [[Lágafell]]i (nr. 10) við Vestmannabraut. Magnús Árnason gaf Byggðarsafninu rokkinn eftir lát konu sinnar.
<br> 627. ''Rokkur''. Þennan rokk átti frú [[Ingigerður Bjarnadóttir á Lágafelli|Ingigerður Bjarnadóttir]], kona [[Magnús Árnason|Magnúsar Árnasonar]] innheimtumanns að [[Lágafell]]i (nr. 10) við Vestmannabraut. Magnús Árnason gaf Byggðarsafninu rokkinn eftir lát konu sinnar.
<br> 628. ''Rokkur''.  Þennan  rokk  átti fóstra mín, frú [[Stefanía Guðjónsdóttir (Háagarði)|Stefanía Guðjónsdóttir]] að Hóli í Norðfirði. (Sjá [[Blik 1973]], bls. 76).
<br> 628. ''Rokkur''.  Þennan  rokk  átti fóstra mín, frú [[Stefanía Guðjónsdóttir]] að Hóli í Norðfirði. (Sjá [[Blik 1973]], bls. 76).
<br> 629. ''Rokkur''. Frú [[Guðrún Brandsdóttir (Bessastöðum)|Guðrún Brandsdóttir]] heitir kona [[Eyjólfur Gíslason|Eyjólfs Gíslasonar]], fyrrv. bátaformanns eða skipstjóra, og bjuggu þau hjón á [[Bessastaðir|Bessastöðum]], íbúðarhúsi þeirra, sem stóð kippkorn austan við íbúðarhúsið að [[Gerði-stóra|Stóra-Gerði]]. Frú Guðrún var á yngri árum tóskaparkona mikil og hannyrðakona. Hún gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 629. ''Rokkur''. Frú [[Guðrún Brandsdóttir á Bessastöðum|Guðrún Brandsdóttir]] heitir kona [[Eyjólfur Gíslason|Eyjólfs Gíslasonar]], fyrrv. bátaformanns eða skipstjóra, og bjuggu þau hjón á [[Bessastaðir|Bessastöðum]], íbúðarhúsi þeirra, sem stóð kippkorn austan við íbúðarhúsið að [[Gerði-stóra|Stóra-Gerði]]. Frú Guðrún var á yngri árum tóskaparkona mikil og hannyrðakona. Hún gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 630. ''Rokkur''. Þessi stóri rokkur var nefndur tog- eða tvinningarrokkur, enda notaður til þess að spinna tog eða tvinna band. Rokkinn átti og notaði [[Sigurður Guðbrandsson]] frá Stokkseyri. Hann dvaldist síðustu árin hjá dóttur sinni hér í bæ, frú [[Sigurbjörg Sigurðardóttir (Stað)|Sigurbjörgu Sigurðardóttur]] að [[Helgafellsbraut]] 17. Rokkur þessi var smíðaður árið 1907.
<br> 630. ''Rokkur''. Þessi stóri rokkur var nefndur tog- eða tvinningarrokkur, enda notaður til þess að spinna tog eða tvinna band. Rokkinn átti og notaði [[Sigurður Guðbrandsson]] frá Stokkseyri. Hann dvaldist síðustu árin hjá dóttur sinni hér í bæ, frú [[Sigurbjörg Sigurðardóttir, Helgafellsbraut 17|Sigurbjörgu Sigurðardóttur]] að [[Helgafellsbraut]] 17. Rokkur þessi var smíðaður árið 1907.
<br> 631. ''Rokkur''. Hann er smíðaður úr íslenzku birki. Rokkinn smíðaði [[Sigurður Ísleifsson|Sigurður smiður Ísleifsson]] í [[Merkisteinn|Merkisteini]] við Heimagötu ( nr.9) fyrir frú [[Stefanía Einarsdóttir|Stefaníu Einarsdóttur]], konu [[Guðmundur Vigfússon|Guðmundar skipstjóra Vigfússonar]] frá [[Holt]]i við Ásaveg (nr. 2). Frú Stefanía gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 631. ''Rokkur''. Hann er smíðaður úr íslenzku birki. Rokkinn smíðaði Sigurður smiður Ísleifsson í Merkisteini við Heimagötu ( nr.9) fyrir frú [[Stefanía Einarsdóttir|Stefaníu Einarsdóttur]], konu [[Guðmundur Vigfússon|Guðmundar skipstjóra Vigfússonar]] frá [[Holt]]i við Ásaveg (nr. 2). Frú Stefanía gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 632. ''Rokkur''. Þennan rokk átti frú [[Una Jónsdóttir (skáldkona)|Una Jónsdóttir]], skáldkona, sem bjó um árabil að Sólbrekku (nr. 21) við Faxastíg.
<br> 632. ''Rokkur''. Þennan rokk átti frú [[Una Jónsdóttir]], skáldkona, sem bjó um árabil að Sólbrekku (nr. 21) við Faxastíg.
<br> 633. ''Rokkur'', smíðaður út tekk. Þennan rokk smíðaði Sigurður trésmíðameistari Ísleifsson í Merkisteini (nr. 9) við Heimagötu handa [[Guðrún Jónsdóttir (Merkisteini)|Guðrúnu Jónsdóttur]],  konu  sinni frá Káragerði. Hún spann mikið á rokkinn öll dvalarár sín í Eyjum. Hjónin frú [[Agnes Sigurðsson|Agnes]] og [[Ingi Sigurðsson (Merkisteini)|Ingi smiður Sigurðsson]] í Merkisteini, sonur hjónanna, gáfu Byggðarsafninu rokkinn. Snældustóllinn fylgdi rokknum.
<br> 633. ''Rokkur'', smíðaður út tekk. Þennan rokk smíðaði Sigurður trésmíðameistari Ísleifsson í Merkisteini (nr. 9) við Heimagötu handa Guðrúnu Jónsdóttur,  konu  sinni frá Káragerði. Hún spann mikið á rokkinn öll dvalarár sín í Eyjum. Hjónin frú [[Agnes Sigurðsson|Agnes]] og [[Ingi Sigurðsson ssmiður|Ingi smiður Sigurðsson]] í Merkisteini, sonur hjónanna, gáfu Byggðarsafninu rokkinn. Snældustóllinn fylgdi rokknum.
<br> 634. ''Rokkur'' með málmhjóli. Rokk þennan eignaðist Byggðarsafnið úr dánarbúi hjónanna í [[Viðey]] (nr. 30) við Vestmannabraut, frú [[Pálína Jónsdóttr (Viðey)|Pálínu Jónsdóttur]] og [[Guðmundur Einarsson |Guðmundar útgerðarmanns Einarssonar]].
<br> 634. ''Rokkur'' með málmhjóli. Rokk þennan eignaðist Byggðarsafnið úr dánarbúi hjónanna í [[Viðey]] (nr. 30) við Vestmannabraut, frú [[Pálína Jónsdóttr í Viðey|Pálínu Jónsdóttur]] og [[Guðmundur Einarsson|Guðmundar útgerðarmanns Einarssonar]].
<br> 635. ''Rokkur''. Þennan rokk átti frú [[Kristín Vigfúsdóttir (Sjávargötu)|Kristín Vigfúsdóttir]] frá Keldum á Rangárvöllum, kona [[Halldór Brynjólfsson|Halldórs Brynjólfssonar]] frá [[Gvendarhús]]i. Hún fluttist til Vestmannaeyja árið 1907. Hún lézt 1936 og hafði þá verið stoð og stytta eiginmanns síns um 30 ára skeið, en hann var blindur frá æskuárum sínum. (Sjá grein um þau hjón í [[Blik 1954|Bliki 1954]]). Frú [[Steinunn Sveinbjarnardóttir (Hafnarfirði)|Steinunn Sveinbjarnardóttir]], dóttir frú Kristínar, gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 635. ''Rokkur''. Þennan rokk átti frú [[Kristín Vigfúsdóttir]] frá Keldum á Rangárvöllum, kona [[Halldór Brynjólfsson|Halldórs Brynjólfssonar]] frá [[Gvendarhús]]i. Hún fluttist til Vestmannaeyja árið 1907. Hún lézt 1936 og hafði þá verið stoð og stytta eiginmanns síns um 30 ára skeið, en hann var blindur frá æskuárum sínum. (Sjá grein um þau hjón í [[Blik 1954|Bliki 1954]]). Frú [[Steinunn Sveinbjarnardóttir]]. dóttir frú Kristínar, gaf Byggðarsafninu rokkinn.
<br> 636. ''Salonsábreiða'', brekán, ofin rúmábreiða. Hún er um það bil 70 ára gömul eða unnin 1905. Ábreiðu þessa fékk [[Jón Sveinsson (Nýlendu)|Jón verkamaður Sveinsson]] á [[Nýlenda|Nýlendu]] (nr. 42) við Vestmannabraut, í fermingargjöf árið 1905. Frú [[Arnbjörg Guðmundsdóttir]] spann bandið og óf ábreiðuna.
<br> 636. ''Salonsábreiða'', brekán, ofin rúmábreiða. Hún er um það bil 70 ára gömul eða unnin 1905. Ábreiðu þessa fékk [[Jón Sveinsson á Nýlendu|Jón verkamaður Sveinsson]] á [[Nýlenda|Nýlendu]] (nr. 42) við Vestmannabraut, í fermingargjöf árið 1905. Frú [[Arnbjörg Guðmundsdóttir]] spann bandið og óf ábreiðuna.
<br> 637. ''Sauðarvölur'', ''Þráðarvölur'', liðbein úr kné kindar. Á þær var undið ullarbandið, þegar það var undið í hnykil. Þessar tvær sauðarvölur átti og notaði ein hin mesta tóskaparkona hér á sinni tíð, frú [[Marta Jónsdóttir (Baldurshaga)|Marta Jónsdóttir]] í Baldurshaga (nr. 5A) við Vesturveg. Dóttir hennar, frú [[Ingibjörg Högnadóttir]], gaf Byggðarsafninu völurnar.<br>  
<br> 637. ''Sauðarvölur'', ''Þráðarvölur'', liðbein úr kné kindar. Á þær var undið ullarbandið, þegar það var undið í hnykil. Þessar tvær sauðarvölur átti og notaði ein hin mesta tóskaparkona hér á sinni tíð, frú [[Marta Jónsdóttir]] í Baldurshaga (nr. 5A) við Vesturveg. Dóttir hennar, frú [[Ingibjörg Högnadóttir]], gaf Byggðarsafninu völurnar.<br>  
''Snældustólar Byggðarsafnsins'' eru vissulega af ýmsum gerðum. Tóskaparkonur hér í kaupstaðnum hafa gefið safninu þessi tæki sín, og er það ekki ófróðlegt gestum þess að sjá og hugleiða hinar ýmsu gerðir þeirra og smíði. Flesta snældustólana hafa þær konur gefið, sem færðu Byggðarsafninu rokkinn sinn að gjöf. Um þá flesta er það að segja, að við látum númerin nægja. Þegar þráður var undinn af spunasnældu eða þræðir af tveim eða þrem snældum sameinaðir í prjónaband, þá voru snældustólarnir notaðir.
''Snældustólar Byggðarsafnsins'' eru vissulega af ýmsum gerðum. Tóskaparkonur hér í kaupstaðnum hafa gefið safninu þessi tæki sín, og er það ekki ófróðlegt gestum þess að sjá og hugleiða hinar ýmsu gerðir þeirra og smíði. Flesta snældustólana hafa þær konur gefið, sem færðu Byggðarsafninu rokkinn sinn að gjöf. Um þá flesta er það að segja, að við látum númerin nægja. Þegar þráður var undinn af spunasnældu eða þræðir af tveim eða þrem snældum sameinaðir í prjónaband, þá voru snældustólarnir notaðir.
<br> 638. ''Snældustóll'', sem merktur er stöfunum G.J.D. og ártalinu 1889.
<br> 638. ''Snældustóll'', sem merktur er stöfunum G.J.D. og ártalinu 1889.
Þennan snældustól átti frá æskuárum sínum í Káragerði í A-Landeyjum frú Guðrún Jónsdóttir í Merkisteini (nr. 9) við Heimagötu, kona  
Þennan snældustól átti frá æskuárum sínum í Káragerði í A-Landeyjum frú Guðrún Jónsdóttir í Merkisteini (nr. 9) við Heimagötu, kona  
Sigurðar Ísleifssonar]], trésmíðameistara.
[[Sigurður ísleifsson|Sigurðar Ísleifssonar]], trésmíðameistara.
<br> 639. ''Snældustóll.''
<br> 639. ''Snældustóll.''
<br> 640. ''Snældustóll.''
<br> 640. ''Snældustóll.''
Lína 45: Lína 44:
<br> 646. ''Snældustóll.''
<br> 646. ''Snældustóll.''
<br> 647. ''Snældustóll.''
<br> 647. ''Snældustóll.''
<br> 648. ''Snældustóll'' með fangamarkinu G.Á.D. og ártalinu 1878. Þennan snældustól átti upprunalega frú Guðfinna Árnadóttir, fyrri eiginkona Sigurðar Finnbogasonar útvegsbónda um árabil að Stuðlum í Norðfirði. Þau hjón voru foreldrar frú [[Sigurbjörg Sigurðardóttir|Sigurbjargar Sigurðardóttur]] konu [[Árni Oddsson|Árna Oddssonar]] að [[Burstafell]]i (nr. 65 A) við Vestmannabraut. Sonur þeirra, [[Vilhjálmur Árnason]], gaf Bygðarsafninu snældustólinn. Frú Guðfinna Árnadóttir lézt árið 1893 rúmlega 37 ára að aldri.
<br> 648. ''Snældustóll'' með fangamarkinu G.Á.D. og ártalinu 1878. Þennan snældustól átti upprunalega frú Guðfinna Árnadóttir, fyrri eiginkona Sigurðar Finnbogasonar útvegsbónda um árabil að Stuðlum í Norðfirði. Þau hjón voru foreldrar frú [[Sigurbjörg Sigurðardóttir (Burstafelli)|Sigurbjargar Sigurðardóttur]] konu [[Árni Oddsson |Árna Oddssonar]] að [[Burstafell]]i (nr. 65 A) við Vestmannabraut. Sonur þeirra, [[Vilhjálmur Árnason]], gaf Bygðarsafninu snældustólinn. Frú Guðfinna Árnadóttir lézt árið 1893 rúmlega 37 ára að aldri.
<br> 649. ''Snældustóll.''
<br> 649. ''Snældustóll.''
<br> 650. ''Snældustóll''
<br> 650. ''Snældustóll''
Lína 51: Lína 50:
<br> 652. ''Snældustóll.''
<br> 652. ''Snældustóll.''
<br> 653. ''Skeiðarkrækja'', skeiðarkrókur, gikkur. Þetta áhald er notað til þess að draga þræðina gegnum skeiðina, þegar ofið er.
<br> 653. ''Skeiðarkrækja'', skeiðarkrókur, gikkur. Þetta áhald er notað til þess að draga þræðina gegnum skeiðina, þegar ofið er.
<br> 654. ''Spanstokkur''. Hann var notaður til þess að halda jafnri breidd á voð í vefstól, meðan ofið var. Þennan spanstokk áttu hjónin á Kirkjubóli á Kirkjubæ, frú Ólöf Lárusdóttir og Guðjón Björnsson. Foreldrar Guðjóns bónda, [[Björn Einarsson|Björn bóndi Einarsson]] og frú [[Guðríður Hallvarðsdóttir]], bjuggu á einu býli Kirkjubæja á árunum 1861 til 1884. Frú [[Ólöf Lárusdóttir]] húsfr. á Kirkjubæ eftir tengdaforeldra sína, gaf Byggðarsafninu spanstokkinn.
<br> 654. ''Spanstokkur''. Hann var notaður til þess að halda jafnri breidd á voð í vefstól, meðan ofið var. Þennan spanstokk áttu hjónin á Kirkjubóli á Kirkjubæ, frú Ólöf Lárusdóttir og Guðjón Björnsson. Foreldrar Guðjóns bónda, [[Björn Einarsson |Björn bóndi Einarsson]] og frú [[Guðríður Hallvarðsdóttir]], bjuggu á einu býli Kirkjubæja á árunum 1861 til 1884. Frú [[Ólöf Lárusdóttir]] húsfr. á Kirkjubæ eftir tengdaforeldra sína, gaf Byggðarsafninu spanstokkinn.
<br> 655. ''Spanstokkur''. Þennan spanstokk átti Árni gjaldkeri Filippusson í Ásgarði (nr. 29 við Heimagötu). Hann óf á vetrum, eftir að hann fluttist í annað sinn til Eyja árið 1900, enda hafði hann stundað vefnað í uppvexti sinum í Holtum í Rangárvallasýslu, og svo þegar hann var sýsluskrifari hjá Hermanníusi Elíasi Johnsson sýslumanni Rangvellinga fyrir og eftir 1880. Þá mun hann hafa smíðað sér þennan spanstokk.
<br> 655. ''Spanstokkur''. Þennan spanstokk átti Árni gjaldkeri Filippusson í Ásgarði (nr. 29 við Heimagötu). Hann óf á vetrum, eftir að hann fluttist í annað sinn til Eyja árið 1900, enda hafði hann stundað vefnað í uppvexti sinum í Holtum í Rangárvallasýslu, og svo þegar hann var sýsluskrifari hjá Hermanníusi Elíasi Johnsson sýslumanni Rangvellinga fyrir og eftir 1880. Þá mun hann hafa smíðað sér þennan spanstokk.
<br> 656. ''Snældusnúður''. Snúðurinn á þessari tvinningarsnældu er mjög gamall. Hann fannst í bæjarrúst í Mýrdal fyrir um það bil 120 árum eða um miðja s.l. öld. Hann fylgdi búslóð Mýrdælings, sem hingað flutti um eða rétt eftir aldamótin. Gefandi: [[Sigfús M. Johnsen]], fyrrv. bæjarfógeti, sem jafnframt fullyrti aldur hlutarins.
<br> 656. ''Snældusnúður''. Snúðurinn á þessari tvinningarsnældu er mjög gamall. Hann fannst í bæjarrúst í Mýrdal fyrir um það bil 120 árum eða um miðja s.l. öld. Hann fylgdi búslóð Mýrdælings, sem hingað flutti um eða rétt eftir aldamótin. Gefandi: [[Sigfús M. Johnsen]], fyrrv. bæjarfógeti, sem jafnframt fullyrti aldur hlutarins.
Lína 57: Lína 56:
<br> 658. ''Tvinningarsnælda''. Þessa snældu átti og notaði frú Marta Jónsdóttir í Baldurshaga. Ingibjörg dóttir hennar gaf Byggðarsafninu hana eftir daga móður sinnar.
<br> 658. ''Tvinningarsnælda''. Þessa snældu átti og notaði frú Marta Jónsdóttir í Baldurshaga. Ingibjörg dóttir hennar gaf Byggðarsafninu hana eftir daga móður sinnar.
<br> 659. ''Tvinningarsnælda''.
<br> 659. ''Tvinningarsnælda''.
<br> 660. ''Tvinningarsnælda''. Þessi snælda er sérleg og verðmætur hlutur í hverju minjasafni vegna þess, að snúður hennar er renndur úr hvalbeini. [[Kristján Sigurðsson á Brattlandi|Kristján Sigurðsson]], verkamaður að Brattlandi við Faxastíg (nr. 19) gaf Byggðarsafninu
<br> 660. ''Tvinningarsnælda''. Þessi snælda er sérleg og verðmætur hlutur í hverju minjasafni vegna þess, að snúður hennar er renndur úr hvalbeini. [[Kristján Sigurðsson (Brattlandi)|Kristján Sigurðsson]], verkamaður að Brattlandi við Faxastíg (nr. 19) gaf Byggðarsafninu
snældu þessa. Mun hann sjálfur hafa smíðað hana.
snældu þessa. Mun hann sjálfur hafa smíðað hana.
<br> 661. ''Tvinningarsnælda''. Svona litlar tvinningarsnældur notuðu börn og unglingar. Þessi snælda er með fagurlega útskornum snúð og mjög gömul. Efst á skaftinu standa stafirnir Þ.P. Ekki er vitað, hver hefur átt snældu þessa.
<br> 661. ''Tvinningarsnælda''. Svona litlar tvinningarsnældur notuðu börn og unglingar. Þessi snælda er með fagurlega útskornum snúð og mjög gömul. Efst á skaftinu standa stafirnir Þ.P. Ekki er vitað, hver hefur átt snældu þessa.
Lína 64: Lína 63:
<br> 664. ''Tvinningarsnælda''.
<br> 664. ''Tvinningarsnælda''.
<br> 665. ''Ullarkambar'', gömul gerð. Eftir að hin yngri gerðin af ullarkömbum tók að flytjast til landsins, var hætt að notast við þessa gerð til þess að kemba ullina. Eftir það voru þeir helzt notaðir til þess að kemba hrosshár eða tog.
<br> 665. ''Ullarkambar'', gömul gerð. Eftir að hin yngri gerðin af ullarkömbum tók að flytjast til landsins, var hætt að notast við þessa gerð til þess að kemba ullina. Eftir það voru þeir helzt notaðir til þess að kemba hrosshár eða tog.
<br> 666. ''Ullarkambar'', yngri gerðin. Þessa ullarkamba átti og notaði hin mikla tóskaparkona á Búastöðum, frú [[Guðrún Magnúsdóttir á Búastöðum|Guðrún Magnúsdóttir]] húsfreyja, móðir Eyjólfs skipstjóra Gíslasonar, Bessastöðum á Heimaey. Hann gaf Byggðarsafninu kambana.
<br> 666. ''Ullarkambar'', yngri gerðin. Þessa ullarkamba átti og notaði hin mikla tóskaparkona á Búastöðum, frú [[Guðrún Magnúsdóttir (Búastöðum)|Guðrún Magnúsdóttir]] húsfreyja, móðir Eyjólfs skipstjóra Gíslasonar, Bessastöðum á Heimaey. Hann gaf Byggðarsafninu kambana.
<br> 667. ''Ullarkambar''. Þessa kamba gaf [[Ólafur Ólafsson kaupmaður|Ólafur kaupmaður Ólafsson]] að [[Sólheimar|Sólheimum]] við [[Njarðarstígur|Njarðarstíg]] (nr. 15) Byggðarsafninu til að minna á landbúskap hans og konu hans, frú [[Steinunn Jónsdóttir á Sólheimum|Steinunnar Jónsdóttur]], en þau stofnuðu til bús að Eyvindarhólum undir Eyjafjöllum árið 1911. (Sjá [[Blik 1973]], bls. 172).
<br> 667. ''Ullarkambar''. Þessa kamba gaf [[Ólafur Ólafsson kaupmaður|Ólafur kaupmaður Ólafsson]] að [[Sólheimar|Sólheimum]] við [[Njarðarstígur|Njarðarstíg]] (nr. 15) Byggðarsafninu til að minna á landbúskap hans og konu hans, frú [[Steinunn Jónsdóttir (Sólheimum)|Steinunnar Jónsdóttur]], en þau stofnuðu til bús að Eyvindarhólum undir Eyjafjöllum árið 1911. (Sjá [[Blik 1973]], bls. 172).
<br> 668. ''Vefjarskytta'' með spólu og þræði.
<br> 668. ''Vefjarskytta'' með spólu og þræði.
<br> 669. ''Vefjarskytta''. Þessar litlu vefjarskyttur voru notaðar þegar ofið var úr smágerðum þræði. Vefjaskyttu þessa áttu hjónin á Kirkjubóli, frú Ólöf Lárusdóttir og Guðjón Björnsson. Frú Lára dóttir þeirra gaf Byggðarsafninu hlutinn.   
<br> 669. ''Vefjarskytta''. Þessar litlu vefjarskyttur voru notaðar þegar ofið var úr smágerðum þræði. Vefjaskyttu þessa áttu hjónin á Kirkjubóli, frú Ólöf Lárusdóttir og Guðjón Björnsson. Frú Lára dóttir þeirra gaf Byggðarsafninu hlutinn.   
<br> 670. ''Vefjarskytta''. Skyttu þessa átti Ásgarðsheimilið við Heimagötu. Hana notaði um árabil Árni gjaldkeri Filippusson. (Sjá nr. 655).
<br> 670. ''Vefjarskytta''. Skyttu þessa átti Ásgarðsheimilið við Heimagötu. Hana notaði um árabil Árni gjaldkeri Filippusson. (Sjá nr. 655).
<br> 671. ''Vefjarskyttur''. Þessar vefjarskyttur bárust Byggðarsafninu frá Gerði, heimili frú [[Sigurfinna Þórðardóttir í Gerði|Sigurfinnu Þórðardóttur]] og [[Stefán Guðlaugsson|Stefáns útgerðarmanns og formanns Guðlaugssonar]]. (Sjá nr. 649).
<br> 671. ''Vefjarskyttur''. Þessar vefjarskyttur bárust Byggðarsafninu frá Gerði, heimili frú [[Sigurfinna Þórðardóttir (Litla-Gerði)|Sigurfinnu Þórðardóttur]] og [[Stefán Guðlaugsson|Stefáns útgerðarmanns og formanns Guðlaugssonar]]. (Sjá nr. 649).
<br> 672. ''Vefjarskytta''. Hana áttu hjónin á [[Mosfell]]i, frú [[Jenný Guðmundsdóttir]] húsfr. og [[Jón Guðmundsson á Mosfelli|Jón Guðmundsson]]. Á vissu tímaskeiði var mikill tóskapur og vefnaður stundaður á því heimili á þeirra búskaparárum.
<br> 672. ''Vefjarskytta''. Hana áttu hjónin á [[Mosfell]]i, frú [[Jenný Guðmundsdóttir (Mosfelli)|Jenný Guðmundsdóttir]] húsfr. og [[Jón Guðmundsson (Mosfelli)|Jón Guðmundsson]]. Á vissu tímaskeiði var mikill tóskapur og vefnaður stundaður á því heimili á þeirra búskaparárum.
<br> 673. ''Vefstóll''. Þegar söfnun muna handa Byggðarsafninu hófst árið 1932, var ekki vitað, að nokkur vefstóll væri til í Eyjum. Þess vegna leitaði safnið eftir því að eignast vefstól úr byggð eða byggðum Suðurlandssveita. Þetta tókst vonum framar. Nokkuð af vefstól þessum var sent Byggðarsafninu frá Þorvaldseyri undir Eyjafjöllum og nokkuð frá Núpakoti í sömu sveit. Úr hlutum frá báðum þessum bæjum er hann settur saman.
<br> 673. ''Vefstóll''. Þegar söfnun muna handa Byggðarsafninu hófst árið 1932, var ekki vitað, að nokkur vefstóll væri til í Eyjum. Þess vegna leitaði safnið eftir því að eignast vefstól úr byggð eða byggðum Suðurlandssveita. Þetta tókst vonum framar. Nokkuð af vefstól þessum var sent Byggðarsafninu frá Þorvaldseyri undir Eyjafjöllum og nokkuð frá Núpakoti í sömu sveit. Úr hlutum frá báðum þessum bæjum er hann settur saman.
<br> 674. ''Vögguábreiða''. Ábreiðu þessa heklaði frú [[Una Jónsdóttir]] skáldkona að Sólbrekku (nr. 21) við Faxastíg. Hún gaf hana Byggðarsafninu.
<br> 674. ''Vögguábreiða''. Ábreiðu þessa heklaði frú [[Una Jónsdóttir]] skáldkona að Sólbrekku (nr. 21) við Faxastíg. Hún gaf hana Byggðarsafninu.
Lína 76: Lína 75:
<br> 676. ''Þráðarleggur'' með ullarbandi (þræði). Gefandi: Frú [[Lára Kolbeins]], prestsfrú að Ofanleiti (1945-19611). Hún eignaðist þráðarlegginn á unglingsárum sínum á Hvallátrum við Breiðafjörð.
<br> 676. ''Þráðarleggur'' með ullarbandi (þræði). Gefandi: Frú [[Lára Kolbeins]], prestsfrú að Ofanleiti (1945-19611). Hún eignaðist þráðarlegginn á unglingsárum sínum á Hvallátrum við Breiðafjörð.
<br> 677. ''Þráðarleggur'' með útskorinni „Þórsmynd“. Þennan sérlega þráðarlegg gaf frú [[Aðalheiður Ólafsdóttir]], Faxastíg 31, Byggðarsafninu.
<br> 677. ''Þráðarleggur'' með útskorinni „Þórsmynd“. Þennan sérlega þráðarlegg gaf frú [[Aðalheiður Ólafsdóttir]], Faxastíg 31, Byggðarsafninu.
<br> 678. ''Borðdregill'' („löber“). Þennan borðdregil heklaði frú [[Jenný Guðmundsdóttir]], fyrrverandi húsfreyja að Mosfelli. Hún var 96 ára, þegar hún heklaði þennan dregil og gaf hann Byggðarsafninu (f. 1879 ). Frú Jenný Guðmundsdóttir er frá Bakka í Landeyjum. Eiginmaður hennar var Jón útvegsbóndi Guðmundsson frá Búðarhóli í Landeyjum. Frúin er enn á lífi, þegar þetta er ritað, 1975. (Sjá sögu Kf. Fram í [[Blik 1974|Bliki 1974]]).
<br> 678. ''Borðdregill'' („löber“). Þennan borðdregil heklaði frú [[Jenný Guðmundsdóttir (Mosfelli)|Jenný Guðmundsdóttir]], fyrrverandi húsfreyja að Mosfelli. Hún var 96 ára, þegar hún heklaði þennan dregil og gaf hann Byggðarsafninu (f. 1879 ). Frú Jenný Guðmundsdóttir er frá Bakka í Landeyjum. Eiginmaður hennar var Jón útvegsbóndi Guðmundsson frá Búðarhóli í Landeyjum. Frúin er enn á lífi, þegar þetta er ritað, 1975. (Sjá sögu Kf. Fram í [[Blik 1974|Bliki 1974]]).
<br> 679. ''Borðdúkur''. Hann saumaði á sínum tíma, eða um 1920, frú [[Fríður Lárusdóttir á Búastöðum|Fríður Lárusdóttir]] frá Búastöðum. Dóttir hennar, frú [[Lára Sturludóttir]], gaf hann Byggðarsafninu.
<br> 679. ''Borðdúkur''. Hann saumaði á sínum tíma, eða um 1920, frú [[Ritverk Árna Árnasonar/Fríður Lárusdóttir|Fríður Lárusdóttir]] frá Búastöðum. Dóttir hennar, frú [[Lára Sturludóttir]], gaf hann Byggðarsafninu.
<br> 680. ''Bakkadúkur'' til þess gerður að hafa á bollabakka, t.d., þegar gestum er borið kaffi. Dúk þennan átti frú [[Kapitóla Jónsdóttir]] frá [[Hlíð]] (nr. 4) við Skólaveg. Hún var gift [[Jón Þorleifsson bifreiðastjóri|Jóni Þorleifssyni]], bifreiðastjóra, og dóttir Hlíðarhjónanna, frú [[Þórunn Snorradóttir í Hlíð|Þórunnar Snorradóttur]] og [[Jón Jónsson í Hlíð|Jóns Jónssonar]].
<br> 680. ''Bakkadúkur'' til þess gerður að hafa á bollabakka, t.d., þegar gestum er borið kaffi. Dúk þennan átti frú [[Kapitóla Jónsdóttir]] frá [[Hlíð]] (nr. 4) við Skólaveg. Hún var gift [[Jón Þorleifsson bifreiðastjóri|Jóni Þorleifssyni]], bifreiðastjóra, og dóttir Hlíðarhjónanna, frú [[Þórunn Snorradóttir (Hlíð)|Þórunnar Snorradóttur]] og [[Jón Jónsson (Hlíð)|Jóns Jónssonar]].
<br> 681. ''Borðdúkur''. Þennan skrautlega borðdúk áttu héraðslæknishjónin í [[Landlyst]], [[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Þorsteinn Jónsson]] og frú [[Matthildur Magnúsdóttir]]. Héraðslæknirinn „Þorsteinn Eyjakarl“, eins og hann var stundum nefndur sökum hins mikla valds síns í byggðinni, var virktavinur H.J.G. Schierbecks landlæknis (1883-1895). Þessi danski landlæknir í Reykjavík gaf héraðslæknishjónunum dúkinn, þegar hann flutti til Danmerkur árið 1895.<br>
<br> 681. ''Borðdúkur''. Þennan skrautlega borðdúk áttu héraðslæknishjónin í [[Landlyst]], [[Þorsteinn Jónsson (héraðslæknir)|Þorsteinn Jónsson]] og frú [[Matthildur Magnúsdóttir (Landlyst)|Matthildur Magnúsdóttir]]. Héraðslæknirinn „Þorsteinn Eyjakarl“, eins og hann var stundum nefndur sökum hins mikla valds síns í byggðinni, var virktavinur H.J.G. Schierbecks landlæknis (1883-1895). Þessi danski landlæknir í Reykjavík gaf héraðslæknishjónunum dúkinn, þegar hann flutti til Danmerkur árið 1895.<br>
Dótturdætur læknishjónanna, frú [[Matthildur Ágústsdóttir|Matthildur]] og frú [[Rebekka Ágústsdóttir|Rebekka]] [[Ágúst Gíslason|Ágústsdætur]] [[Ágúst Gíslason|frá Valhöll Gíslasonar]] og k.h. [[Guðrún Þorsteinsdóttir]] gáfu Byggðarsafninu dúkinn.
Dótturdætur læknishjónanna, frú [[Matthildur Ágústsdóttir (Stakkagerði)|Matthildur]] og frú [[Rebekka Ágústsdóttir (Valhöll)|Rebekka]] [[Ágúst Gíslason|Ágústsdætur]] [[Ágúst Gíslason|frá Valhöll Gíslasonar]] og k.h. [[Guðrún Þorsteinsdóttir (Valhöll)|Guðrún Þorsteinsdóttir]] gáfu Byggðarsafninu dúkinn.
<br> 682. ''Borðdúkur''. Þessir dúkar voru gjörðir í minningu 1000 ára afmælis alþingis árið 1930 og seldir í verzlunum. Þennan dúk áttu hjónin í Hlíð (nr. 4) við Skólaveg, frú Þórunn Snorradóttir og Jón útvegsbóndi Jónsson. Frú [[Ásta Jónsdóttir frá Hlíð|Ásta dóttir þeirra]] (Sólhlíð 6) gaf Byggðarsafninu dúkinn.
<br> 682. ''Borðdúkur''. Þessir dúkar voru gjörðir í minningu 1000 ára afmælis alþingis árið 1930 og seldir í verzlunum. Þennan dúk áttu hjónin í [[Hlíð]] (nr. 4) við Skólaveg, frú Þórunn Snorradóttir og Jón útvegsbóndi Jónsson. Frú [[Ásta Jónsdóttir (Hlíð)|Ásta dóttir þeirra]] (Sólhlíð 6) gaf Byggðarsafninu dúkinn.
<br> 683. ''Dúkur'', hvítur, útsaumaður. Þennan dúk saumaði frú Fríður Lárusdóttir frá Búastöðum, þegar hún var 12 ára eða árið 1892. Hún giftist [[Sturla Indriðason|Sturlu Indriðasyni]] frá Vattanesi. Frú Lára, dóttir þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu dúkinn.
<br> 683. ''Dúkur'', hvítur, útsaumaður. Þennan dúk saumaði frú Fríður Lárusdóttir frá Búastöðum, þegar hún var 12 ára eða árið 1892. Hún giftist [[Sturla Indriðason (Hvassafelli)|Sturlu Indriðasyni]] frá Vattarnesi. Frú Lára, dóttir þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu dúkinn.
<br> 684. ''Dúkur'', heklaður. Þennan dúk heklaði frú [[Þóra Jónsdóttir í Dalbæ|Þóra Jónsdóttir]] í [[Dalbær|Dalbæ]] (nr. 91 við Vestmannabraut) og gaf hann Byggðarsafninu.
<br> 684. ''Dúkur'', heklaður. Þennan dúk heklaði frú [[Þóra Jónsdóttir (Dalbæ)|Þóra Jónsdóttir]] í [[Dalbær|Dalbæ]] (nr. 91 við Vestmannabraut) og gaf hann Byggðarsafninu.
<br> 685. ''Gólfteppi''. Þetta eru leifar af gömlu gólfteppi, sem frú [[Anna Sigríður Árnadóttir Johnsen|Sigríður Árnadóttir]] í [[Frydendal]] og vinnukonur hennar spunnu veturinn 1880. Bandið var ýmist látið halda sauðarlitnum eða litað jurtalitum úr Vestmannaeyjum. Síðan var slyngasti vefari i Eyjum, [[Pétur Benediktsson|Pétur bóndi Benediktsson]] í Eystra-Þórlaugargerði, fenginn til að vefa teppið. Það var síðan á stofugólfi í Frydendal eða „Húsinu“, eins og það var nefnt á máli Eyjabúa, fram undir aldamót og þá orðið slitur, sem hér geymast leifar af. [[Sigfús M. Johnsen]], fyrrv. bæjarfógeti, sonur frú Sigríðar Árnadóttur, geymdi lengi þessar leifar af tóskaparstarfi móður sinnar og gaf þær síðast Byggðarsafninu.
<br> 685. ''Gólfteppi''. Þetta eru leifar af gömlu gólfteppi, sem frú [[Anna Sigríður Árnadóttir Johnsen|Sigríður Árnadóttir]] í [[Frydendal]] og vinnukonur hennar spunnu veturinn 1880. Bandið var ýmist látið halda sauðarlitnum eða litað jurtalitum úr Vestmannaeyjum. Síðan var slyngasti vefari i Eyjum, [[Pétur Benediktsson (Þorlaugargerði)|Pétur bóndi Benediktsson]] í Eystra-Þórlaugargerði, fenginn til að vefa teppið. Það var síðan á stofugólfi í Frydendal eða „Húsinu“, eins og það var nefnt á máli Eyjabúa, fram undir aldamót og þá orðið slitur, sem hér geymast leifar af. [[Sigfús M. Johnsen]], fyrrv. bæjarfógeti, sonur frú Sigríðar Árnadóttur, geymdi lengi þessar leifar af tóskaparstarfi móður sinnar og gaf þær síðast Byggðarsafninu.
<br> 686. ''Gólfmotta'', sem frú Una skáldkona Jónsdóttir brá á sínum tíma og gaf Byggðarsafninu. Svona gólfþófar voru ekki óalgengir um árabil á vestmanneyskum heimilum og þóttu „stofuprýði“.
<br> 686. ''Gólfmotta'', sem frú Una skáldkona Jónsdóttir brá á sínum tíma og gaf Byggðarsafninu. Svona gólfþófar voru ekki óalgengir um árabil á vestmanneyskum heimilum og þóttu „stofuprýði“.


Lína 96: Lína 95:
Eftir að „ræktunaröldin“ í Vestmannaeyjum gekk í garð, en hún átti sér stað á árunum 1926-1940, þá höfðu margir heimilisfeður 12 kýr. Alls urðu mjólkandi kýr í Eyjum á fjórða hundrað, þá flestar voru þar. Þá notuðu margir skilvindur í heimilum sínum, þeir sem framleiddu bæði smjör og skyr til heimilisnota.<br>
Eftir að „ræktunaröldin“ í Vestmannaeyjum gekk í garð, en hún átti sér stað á árunum 1926-1940, þá höfðu margir heimilisfeður 12 kýr. Alls urðu mjólkandi kýr í Eyjum á fjórða hundrað, þá flestar voru þar. Þá notuðu margir skilvindur í heimilum sínum, þeir sem framleiddu bæði smjör og skyr til heimilisnota.<br>
Fyrsta skilvindan var keypt til Eyja í september 1901. Það gerði Sigurður hreppstjóri Sigurfinnsson, formaður Framfarafélags Vestmannaeyja. (Sjá grein í [[Blik 1953|Bliki 1953]] um [[Framfarafélag Vestmannaeyja]]).
Fyrsta skilvindan var keypt til Eyja í september 1901. Það gerði Sigurður hreppstjóri Sigurfinnsson, formaður Framfarafélags Vestmannaeyja. (Sjá grein í [[Blik 1953|Bliki 1953]] um [[Framfarafélag Vestmannaeyja]]).
<br> 687. ''Mjólkurjata'', íslenzk smíði. Þessa mjólkurfötu áttu hjónin í Gerði frú [[Guðbjörg Björnsdóttir í Gerði|Guðbjörg Björnsdóttir]] frá Kirkjubæ og [[Jón Jónsson í Gerði|Jón Jónsson]], bóndi og formaður á teinæringnum [[Halkion, áraskip|Halkion]]. Frú Jónína, húsfr. í Gerði eftir foreldra sína, gaf Byggðarsafninu fötuna.
<br> 687. ''Mjólkurjata'', íslenzk smíði. Þessa mjólkurfötu áttu hjónin í Gerði frú [[Guðbjörg Björnsdóttir (Norður-Gerði)|Guðbjörg Björnsdóttir]] frá Kirkjubæ og [[Jón Jónsson (Norður-Gerði)|Jón Jónsson]], bóndi og formaður á teinæringnum [[Halkion, áraskip|Halkion]]. Frú Jónína, húsfr. í Gerði eftir foreldra sína, gaf Byggðarsafninu fötuna.
<br> 688. ''Mjólkurfötukilpur''. Sú saga fylgir þessum hlut, að kilpurinn sé af mjólkurfötu, sem [[Sigurður Breiðfjörð|Sigurður Eiríksson Breiðfjörð]] skáld hafi smíðað, þegar hann dvaldist hér í Eyjum við beykisiðn við einokunarverzlunina 1826-1827. Kilpur þessi var lengi geymdur í [[Ottahús]]i, sem áður hét [[Breiðfjörðshús]], kennt við skáldið. Frá Ottahúsi barst kilpurinn að Gjábakka og var í eigu hjónanna [[Ingimundur Jónsson|Ingimundar Jónssonar]], hreppstjóra, og frú [[Margrét Jónsdóttir á Gjábakka|Margrétar Jónsdóttur]]. Frá dóttur þeirra hjóna, frú [[Sesselja Ingimundardóttir|Sesselju]], konu Jóns kaupmanns Einarssonar á Gjábakka, barst Byggðarsafninu kilpurinn að gjöf.
<br> 688. ''Mjólkurfötukilpur''. Sú saga fylgir þessum hlut, að kilpurinn sé af mjólkurfötu, sem [[Sigurður Breiðfjörð|Sigurður Eiríksson Breiðfjörð]] skáld hafi smíðað, þegar hann dvaldist hér í Eyjum við beykisiðn við einokunarverzlunina 1826-1827. Kilpur þessi var lengi geymdur í [[Ottahús]]i, sem áður hét [[Breiðfjörðshús]], kennt við skáldið. Frá Ottahúsi barst kilpurinn að Gjábakka og var í eigu hjónanna [[Ingimundur Jónsson (Gjábakka)|Ingimundar Jónssonar]], hreppstjóra, og frú [[Margrét Jónsdóttir (Gjábakka)|Margrétar Jónsdóttur]]. Frá dóttur þeirra hjóna, frú [[Sesselja Ingimundardóttir (Gjábakka)|Sesselju]], konu [[Jón Einarsson (kaupmaður)|Jóns kaupmanns Einarssonar]] á [[Gjábakki|Gjábakka]], barst Byggðarsafninu kilpurinn að gjöf.
<br> 689. ''Mjólkursigti''. Þetta mjólkursigti gaf frú Guðrún Brandsdóttir húsfr. á Bessastöðum Byggðarsafninu.
<br> 689. ''Mjólkursigti''. Þetta mjólkursigti gaf frú Guðrún Brandsdóttir húsfr. á Bessastöðum Byggðarsafninu.
<br> 690. ''Mjólkursigti.''
<br> 690. ''Mjólkursigti.''
<br> 691. ''Mjólkursigti.''
<br> 691. ''Mjólkursigti.''
<br> 692. ''Mjólkurtrog''. Þetta mjólkurtrog áttu hjónin í [[Hlíðarás]]i (nr. 3) við [[Faxastígur|Faxastíg]], frú [[Guðbjörg Magnúsdóttir á Hlíðarási|Guðbjörg Magnúsdóttir]] og [[Magnús Guðmundsson í Hlíðarási|Magnús Guðmundsson]]. [[Guðbergur Magnússon í Hlíðarási|Guðbergur M. Magnússon]], sonur þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu trogið. Það er merkt: G.J. og D.A.
<br> 692. ''Mjólkurtrog''. Þetta mjólkurtrog áttu hjónin í [[Hlíðarás]]i (nr. 3) við [[Faxastígur|Faxastíg]], frú [[Guðbjörg Magnúsdóttir (Hlíðarási)|Guðbjörg Magnúsdóttir]] og [[Magnús Guðmundsson (Hlíðarási)|Magnús Guðmundsson]]. [[Guðbergur Magnússon (Hlíðarási)|Guðbergur M. Magnússon]], sonur þeirra hjóna, gaf Byggðarsafninu trogið. Það er merkt: G.J. og D.A.
<br> 693. ''Mjólkurtrog''. Þetta mjólkurtrog er komið frá Vestfjörðum. [[Frú Lára Kolbeins]] á Ofanleiti, kona séra [[Halldór Kolbeins|Halldórs Kolbeins]] sóknarprests, eignaðist það, þegar prestshjónin bjuggu á Stað í Súgandafirði (1926-1941). Frú Lára gaf Byggðarsafninu trogið, þegar prestshjónin fluttu frá Eyjum.
<br> 693. ''Mjólkurtrog''. Þetta mjólkurtrog er komið frá Vestfjörðum. [[Lára Kolbeins|Frú Lára Kolbeins]] á Ofanleiti, kona séra [[Halldór Kolbeins|Halldórs Kolbeins]] sóknarprests, eignaðist það, þegar prestshjónin bjuggu á Stað í Súgandafirði (1926-1941). Frú Lára gaf Byggðarsafninu trogið, þegar prestshjónin fluttu frá Eyjum.
<br> 694. ''Mjólkurtrog'', sem jafnframt var um áratugi notað til þess að hnoða í brauðdeig.
<br> 694. ''Mjólkurtrog'', sem jafnframt var um áratugi notað til þess að hnoða í brauðdeig.
<br> 695. ''Skilvinda'' (tegundin Milka). Þessa skilvindu áttu hjónin á [[Skaftafell]]i (nr. 62) við Vestmannabraut, frú [[Halldóra Þórólfsdóttir á Skaftafelli|Halldóra Þórólfsdóttir]] og [[Guðjón Hafliðason|Guðjón skipstjóri Hafliðason]].
<br> 695. ''Skilvinda'' (tegundin Milka). Þessa skilvindu áttu hjónin á [[Skaftafell]]i (nr. 62) við Vestmannabraut, frú [[Halldóra Þórólfsdóttir á Skaftafelli|Halldóra Þórólfsdóttir]] og [[Guðjón Hafliðason|Guðjón skipstjóri Hafliðason]].
<br> 696. ''Skilvinda'' (teg. Velox). Þessa skilvindu áttu hjónin á Mosfelli (nr. 28 við Túngötu), frú Jenný Guðmundsdóttir og Jón útgerðarmaður Guðmundsson. (Sjá grein um Kf. Fram í [[Blik 1974|Bliki 1974]]). [[Kristinn Jónsson á Mosfelli|Kristinn Jónsson]] á Mosfelli, sonur hjónanna, gaf Byggðarsafninu skilvinduna.
<br> 696. ''Skilvinda'' (teg. Velox). Þessa skilvindu áttu hjónin á Mosfelli (nr. 28 við Túngötu), frú Jenný Guðmundsdóttir og Jón útgerðarmaður Guðmundsson. (Sjá grein um Kf. Fram í [[Blik 1974|Bliki 1974]]). [[Kristinn Jónsson (Mosfelli)|Kristinn Jónsson]] á Mosfelli, sonur hjónanna, gaf Byggðarsafninu skilvinduna.
<br> 697. ''Skilvinda'' (teg. Alfa Laval). Þessa skilvindu áttu hjónin í [[Háigarður|Háagarði]] á búskaparárum sínum þar 1935-1947, frú Ingigerður Jóhannsdóttir og Þorsteinn Þ. Víglundsson.
<br> 697. ''Skilvinda'' (teg. Alfa Laval). Þessa skilvindu áttu hjónin í [[Háigarður|Háagarði]] á búskaparárum sínum þar 1935-1947, frú [[Ingigerður Jóhannsdóttir]] og [[Þorsteinn Þ. Víglundsson]].
<br> 698. ''Skilvinda'' (teg. Rev. perm.). Þessi skilvinda er ein hinna elztu, sem keypt var til Eyja. Hún var keypt á fyrstu árum aldarinnar.
<br> 698. ''Skilvinda'' (teg. Rev. perm.). Þessi skilvinda er ein hinna elztu, sem keypt var til Eyja. Hún var keypt á fyrstu árum aldarinnar.
Hjónin á [[Hraun]]i (nr. 4) við Landagötu, frú [[Solveig Jónasdóttir á Hrauni|Solveig Jónasdóttir]] og [[Jón Einarsson á Hrauni|Jón bókavörður Einarsson]], áttu hana. Jón var faðir hins kunna Eyjamanns, [[Þorsteinn Jónsson|Þorsteins skiptstjóra Jónssonar]] í [[Laufás]]i, og frú Solveig var stjúpmóðir hans. (Sjá [[Formannsævi í Eyjum]] eftir Þ.J.).<br>
Hjónin á [[Hraun]]i (nr. 4) við Landagötu, frú [[Solveig Jónasdóttir (Hrauni)|Solveig Jónasdóttir]] og [[Jón Einarsson (Hrauni)|Jón bókavörður Einarsson]], áttu hana. Jón var faðir hins kunna Eyjamanns, [[Þorsteinn Jónsson (Laufási)|Þorsteins skipstjóra Jónssonar]] í [[Laufás]]i, og frú Solveig var stjúpmóðir hans. (Sjá [[Formannsævi í Eyjum]] eftir Þ.J.).<br>
Frú [[Solveig Ólafsdóttir í Þinghól|Solveig Ólafsdóttir]] frá Þinghól (nr. 19 við Kirkjuveg) gaf Byggðarsafninu skilvinduna. Foreldrar hennar, hjónin í Þinghól, frú [[Margrét Sigurðardóttir í Þinghól|Margrét Sigurðardóttir]] og [[Ólafur Auðunsson]], útgerðarmaður, sonur Solveigar Jónasdóttur, notuðu skilvinduna eftir daga hjónanna á Hrauni.
Frú [[Solveig Ólafsdóttir (Þinghól)|Solveig Ólafsdóttir]] frá Þinghól (nr. 19 við Kirkjuveg) gaf Byggðarsafninu skilvinduna. Foreldrar hennar, hjónin í Þinghól, frú [[Margrét Sigurðardóttir (Þinghól)|Margrét Sigurðardóttir]] og [[Ólafur Auðunsson]], útgerðarmaður, sonur Solveigar Jónasdóttur, notuðu skilvinduna eftir daga hjónanna á Hrauni.
<br> 699. ''Skyrskjóla''. Þessi íslenzka tréfata er mjög gömul. Fötur af þessari gerð voru býsna tíðir „gestir“ á vestmanneyskum heimilum á 19. öldinni og  
<br> 699. ''Skyrskjóla''. Þessi íslenzka tréfata er mjög gömul. Fötur af þessari gerð voru býsna tíðir „gestir“ á vestmanneyskum heimilum á 19. öldinni og e.t.v. fyrr á tímum, og a.m.k. tvo fyrstu áratugi þessarar aldar. Skyr, smjör og fleiri matvæli frá bændabýlum í Rangárvallasýslu og Vestur-Skaftafellssýslu voru send vinum og frændfólki í Eyjum, þegar beinar ferðir féllu yfir Álinn eða austan úr Vík til Eyja. Þessar matvælagjafir voru venjulega launaðar með ýmis konar búðarvarningi, sem sendur var aftur í ílátum þessum til gefandans til endurgjalds, svo sem sykur, kaffi, tóbak, og svo gráfíkjur í kramarhúsi til þess að gæða börnunum í gómi. Stundum var sendingin lundi. Þannig voru þessi vöruskipti býsna almenn fyrr á tímum og höfðu þessar fötur merku hlutverki að gegna í viðskiptum þessum.<br>
e.t.v. fyrr á tímum, og a.m.k. tvo fyrstu áratugi þessarar aldar. Skyr, smjör og fleiri matvæli frá bændabýlum í Rangárvallasýslu og Vestur-Skaftafellssýslu voru send vinum og frændfólki í Eyjum, þegar beinar ferðir féllu yfir Álinn eða austan úr Vík til Eyja. Þessar matvælagjafir voru venjulega launaðar með ýmis konar búðarvarningi, sem sendur var aftur í ílátum þessum til gefandans til endurgjalds, svo sem sykur, kaffi, tóbak, og svo gráfíkjur í kramarhúsi til þess að gæða börnunum í gómi. Stundum var sendingin lundi. Þannig voru þessi vöruskipti býsna almenn fyrr á tímum og höfðu þessar fötur merku hlutverki að gegna í viðskiptum þessum.<br>
Skyrfötu þessa smíðaði og átti [[Árni Filippusson]] í Ásgarði (nr. 29 við Heimagötu). Hún er smíðuð fyrir eða um aldamótin síðustu.
Skyrfötu þessa smíðaði og átti Árni Filippusson í Ásgarði (nr. 29 við Heimagötu). Hún er smíðuð fyrir eða um aldamótin síðustu.
<br> 700. ''Skyrgrind''. Hún barst Byggðarsafninu úr dánarbúi hjónanna á [[Látrar|Látrum]] (nr. 44) við Vestmannabraut, frú [[Sigurína Katrín Brynjólfsdóttir|Sigurínar Katrínar Brynjólfsdóttur]] og [[Friðrik Jónsson |Friðriks útgerðarmanns Jónssonar]]. Gefendur: Frú [[Klara Friðriksdóttir (Látrum)|Klara Friðriksdóttir]] og [[Jón Ísak Sigurðsson]], hafnsögumaður, hjón á Látrum.
<br> 700. ''Skyrgrind''. Hún barst Byggðarsafninu úr dánarbúi hjónanna á [[Látrar|Látrum]] (nr. 44) við Vestmannabraut, frú [[Sigurína Katrín Brynjólfsdóttir á Látrum|Sigurínar Katrínar Brynjólfsdóttur]] og [[Friðrik Jónsson|Friðriks útgerðarmanns Jónssonar]]. Gefendur: Frú [[Klara Friðriksdóttir]] og [[Jón Ísak Sigurðsson]], hafnsögumaður, hjón á Látrum.
<br> 701. ''Skyrgrind''. Þessa skyrgrind gaf frú Guðrún Brandsdóttir á Bessastöðum í Eyjum Byggðarsafninu.
<br> 701. ''Skyrgrind''. Þessa skyrgrind gaf frú Guðrún Brandsdóttir á Bessastöðum í Eyjum Byggðarsafninu.
<br> 702. ''Skyrgrind.''
<br> 702. ''Skyrgrind.''
Lína 120: Lína 118:
<br> 705. ''Strokkur'', handsnúinn. Þessi sérkennilegi strokkur er smíðaður í Öræfum austur fyrir um það bil einni öld eða rúmlega það. Þá höfðu Öræfingar fundið upp þessa gerð af strokkum og notfært sér nýja tækni. Frú Solveig Pálsdóttir og Gunnar bóndi Jónsson, hjón að Svínafelli í Öræfum, sendu Byggðarsafninu strokkinn að gjöf árið 1965.
<br> 705. ''Strokkur'', handsnúinn. Þessi sérkennilegi strokkur er smíðaður í Öræfum austur fyrir um það bil einni öld eða rúmlega það. Þá höfðu Öræfingar fundið upp þessa gerð af strokkum og notfært sér nýja tækni. Frú Solveig Pálsdóttir og Gunnar bóndi Jónsson, hjón að Svínafelli í Öræfum, sendu Byggðarsafninu strokkinn að gjöf árið 1965.
<br> 706. ''Strokkur''. Þennan litla strokk eignuðust hjónin á Gjábakka, frú Margrét Jónsdóttir og Ingimundur hreppstjóri Jónsson, þegar þau gengu í hjónaband, en það var árið 1858. Þau notuðu síðan strokkinn í búskap sínum meira en hálfa öld.<br>
<br> 706. ''Strokkur''. Þennan litla strokk eignuðust hjónin á Gjábakka, frú Margrét Jónsdóttir og Ingimundur hreppstjóri Jónsson, þegar þau gengu í hjónaband, en það var árið 1858. Þau notuðu síðan strokkinn í búskap sínum meira en hálfa öld.<br>
Barnabarn þeirra, [[Jón Stefánsson í Mandal|Jón Stefánsson]] frá [[Mandalur|Mandal]] (nr. 18) við Njarðarstíg, gaf Byggðarsafninu strokkinn til minningar um ömmu sína og afa.
Barnabarn þeirra, [[Jón Ingimundarson Stefánsson|Jón Stefánsson]] frá [[Mandalur|Mandal]] (nr. 18) við Njarðarstíg, gaf Byggðarsafninu strokkinn til minningar um ömmu sína og afa.
Í „Íslenzkum þjóðháttum“ er tekið fram, að strokkunin með þessum íslenzku bullustrokkum þótti ganga vel, ef komizt var af með 600-700 bulluslög, áður en rjóminn skildist í strokknum. Stundum urðu slögin 1000-1200 stendur þar skrifað.
Í „Íslenzkum þjóðháttum“ er tekið fram, að strokkunin með þessum íslenzku bullustrokkum þótti ganga vel, ef komizt var af með 600-700 bulluslög, áður en rjóminn skildist í strokknum. Stundum urðu slögin 1000-1200 stendur þar skrifað.
<br> 707. ''Strokkur''. Þennan bullustrokk gáfu Byggðarsafninu hjónin á Bessastöðum á Heimaey, frú Guðrún Brandsdóttir og Eyjólfur Gíslason, skipstjóri.
<br> 707. ''Strokkur''. Þennan bullustrokk gáfu Byggðarsafninu hjónin á Bessastöðum á Heimaey, frú Guðrún Brandsdóttir og Eyjólfur Gíslason, skipstjóri.
<br> 708. ''Strokkur'', handsnúinn, erlendur að gerð. Þeir voru orðnir algengir á vestmanneyskum mjólkurframleiðsluheimilum eftir að „ræktunaröldin“ hófst að marki á Heimaey eða á árunum 1925-1930.
<br> 708. ''Strokkur'', handsnúinn, erlendur að gerð. Þeir voru orðnir algengir á vestmanneyskum mjólkurframleiðsluheimilum eftir að „ræktunaröldin“ hófst að marki á Heimaey eða á árunum 1925-1930.
<br> 709. ''Strokkur'' úr búi frú [[Þóra Finnsdóttir á Flötum|Þóru Finnsdóttur]] og [[Ólafur Guðmundsson á Flötum|Ólafs Guðmundssonar]], sem bjuggu á [[Flatir|Flötum]] (húsinu [[Bakki|Bakka]], nr. 12). Strokkinn smíðaði Erlendur bóndi Árnason á Skíðbakka í Landeyjum árið 1935 og kostaði hann þá kr. 30,00.
<br> 709. ''Strokkur'' úr búi frú [[Þóra Finnsdóttir á Flötum|Þóru Finnsdóttur]] og [[Ólafur Guðmundsson (Flötum)|Ólafs Guðmundssonar]], sem bjuggu á [[Flatir|Flötum]] (húsinu [[Bakki|Bakka]], nr. 12). Strokkinn smíðaði Erlendur bóndi Árnason á Skíðbakka í Landeyjum árið 1935 og kostaði hann þá kr. 30,00.
<br> 710. ''Strokkur''  handsnúinn glerstrokkur. Þennan strokk áttu hjónin í Túni, frú [[Margrét Pálsdóttir í Túni|Margrét Pálsdóttir]] og [[Árni Ólafsson í Túni|Árni Ólafsson]]. Frúin gaf Byggðarsafninu gripinn.
<br> 710. ''Strokkur''  handsnúinn glerstrokkur. Þennan strokk áttu hjónin í Túni, frú [[Margrét Sigurlaug Pálsdóttir (Túni)|Margrét Pálsdóttir]] og [[Árni Ólafsson (Túni)|Árni Ólafsson]]. Frúin gaf Byggðarsafninu gripinn.
<br> 711. ''Strokkur''  handsnúinn glerstrokkur. Gefandi: Frú Ásta Jónsdóttir frá Hlíð (nr. 4) við Skólaveg. Strokkurinn er úr dánarbúi foreldra hennar, frú Þórunnar Snorradóttur og Jóns Jónssonar útgerðarmanns.
<br> 711. ''Strokkur''  handsnúinn glerstrokkur. Gefandi: Frú Ásta Jónsdóttir frá Hlíð (nr. 4) við Skólaveg. Strokkurinn er úr dánarbúi foreldra hennar, frú Þórunnar Snorradóttur og Jóns Jónssonar útgerðarmanns.


Lína 141: Lína 139:
Víða í íslenzkum sveitum var spónamatur etinn úr öskum fram að síðustu aldamótum og fram yfir þau. Þá tóku stóru grautarskálarnar við.<br>
Víða í íslenzkum sveitum var spónamatur etinn úr öskum fram að síðustu aldamótum og fram yfir þau. Þá tóku stóru grautarskálarnar við.<br>
Hjónin, frú Jarþrúður Pétursdóttir Johnsen og Sigfús M. Johnsen gáfu ask þennan Byggðarsafninu, en frúin erfði hann eftir foreldra sína á Kálfafellsstað.
Hjónin, frú Jarþrúður Pétursdóttir Johnsen og Sigfús M. Johnsen gáfu ask þennan Byggðarsafninu, en frúin erfði hann eftir foreldra sína á Kálfafellsstað.
<br> 715. ''Askur''. Þennan ask áttu hjónin í [[Klöpp]] (nr. 16 við Njarðarstíg), [[Kristján Ingimundarson]], formaður og útgerðarmaður og frægur fuglari til hárrar elli, og frú [[Sigurbjörg Sigurðardóttir í Klöpp|Sigurbjörg Sigurðardóttir]]. Askurinn er ársettur 1848. Það mun rétt vera, að frú Margrét Jónsdóttir húsfreyja á Gjábakka, móðir Kristjáns formanns,
<br> 715. ''Askur''. Þennan ask áttu hjónin í [[Klöpp]] (nr. 16 við Njarðarstíg), [[Kristján Ingimundarson]], formaður og útgerðarmaður og frægur fuglari til hárrar elli, og frú [[Sigurbjörg Sigurðardóttir (Klöpp)|Sigurbjörg Sigurðardóttir]]. Askurinn er ársettur 1848. Það mun rétt vera, að frú Margrét Jónsdóttir húsfreyja á Gjábakka, móðir Kristjáns formanns,
hafi upprunalega eignazt askinn.
hafi upprunalega eignazt askinn.
Dóttursynir þeirra hjóna í Klöpp. [[Kristján Georgsson|Kristján]] og [[Theodór Georgsson|Theodór Georgssynir]], gáfu Byggðarsafninu askinn.
Dóttursynir þeirra hjóna í Klöpp. [[Kristján Georgsson|Kristján]] og [[Theodór Georgsson|Theodór Georgssynir]], gáfu Byggðarsafninu askinn.
Lína 154: Lína 152:
<br> 724. ''Bollapar''. Þetta rósótta bollapar átti frú [[Néríður Ketilsdóttir]] og frú [[Geirdís Árnadóttir]] í [[Sjóbúð]] við [[Heimatorg]]. Frú Néríður var eftirsótt saumakona á sinni tíð og sú einasta, sem saumaði peysuföt í Vestmannaeyjabyggð fyrstu tugi aldarinnar.
<br> 724. ''Bollapar''. Þetta rósótta bollapar átti frú [[Néríður Ketilsdóttir]] og frú [[Geirdís Árnadóttir]] í [[Sjóbúð]] við [[Heimatorg]]. Frú Néríður var eftirsótt saumakona á sinni tíð og sú einasta, sem saumaði peysuföt í Vestmannaeyjabyggð fyrstu tugi aldarinnar.
<br> 725. ''Borðhnífur'' lítill úr málmblendi, bæði skaft og blað. Hnífur þessi er mjög gamall og sagður frá árum [[N. N. Bryde|Niels Nikolai Bryde]] hér í Eyjum. Sonur hans, [[J.P.T. Bryde|Johan Peter Thorkelin Bryde]], notaði hnífinn, þegar hann dvaldist hér við verzlun sína á sumrum á árunum 1879-1910. Þetta var ættargripur „Brydanna“.
<br> 725. ''Borðhnífur'' lítill úr málmblendi, bæði skaft og blað. Hnífur þessi er mjög gamall og sagður frá árum [[N. N. Bryde|Niels Nikolai Bryde]] hér í Eyjum. Sonur hans, [[J.P.T. Bryde|Johan Peter Thorkelin Bryde]], notaði hnífinn, þegar hann dvaldist hér við verzlun sína á sumrum á árunum 1879-1910. Þetta var ættargripur „Brydanna“.
<br> 726. ''Brauðhnífur'', brauðskurðarhnífur. Þennan brauðhníf áttu hjónin í [[Skuld]] (nr. 40) við Vestmannabraut, frú [[Margrét Jónsdóttir í Skuld|Margrét Jónsdóttir]] og [[Stefán Björnsson|Stefán formaður og útgerðarmaður Björnsson]].
<br> 726. ''Brauðhnífur'', brauðskurðarhnífur. Þennan brauðhníf áttu hjónin í [[Skuld]] (nr. 40) við Vestmannabraut, frú [[Margrét Jónsdóttir (Skuld)|Margrét Jónsdóttir]] og [[Stefán Björnsson (Skuld)|Stefán formaður og útgerðarmaður Björnsson]].
<br> 727. ''Brauðhnífur''. Þennan brauðhníf áttu hjónin í  
<br> 727. ''Brauðhnífur''. Þennan brauðhníf áttu hjónin í  
[[Skálholt-yngra|Skálholti]] (nr. 43 við Urðaveg), frú [[Sigríður Einarsdóttir í Skálholti|Sigríður Einarsdóttir]] og [[Gísli Magnússon]], útgerðarmaður og formaður.<br>
[[Skálholt-yngra|Skálholti]] (nr. 43 við Urðaveg), frú [[Sigríður Einarsdóttir (Skálholti)|Sigríður Einarsdóttir]] og [[Gísli Magnússon]], útgerðarmaður og formaður.<br>
Brauðhníf þennan eignaðist [[Elliheimilið]] að Skálholti (nr. 43) við Urðaveg eftir daga hjónanna, og þaðan barst hnífur þessi Byggðarsafninu að gjöf.
Brauðhníf þennan eignaðist [[Elliheimilið]] að Skálholti (nr. 43) við Urðaveg eftir daga hjónanna, og þaðan barst hnífur þessi Byggðarsafninu að gjöf.
<br> 728. ''Brauðhnífur''.
<br> 728. ''Brauðhnífur''.
<br> 729. ''Brauðhnífur''. Ekki er vitað, hver þennan brauðhníf átti. Þessir brauðhnífar þóttu mikið þarfaþing á fjölmennum útgerðarmannaheimilum hér í Eyjum á fyrstu áratugum vélbátaútgerðarinnar, þegar sjómenn og landverkafólk bjuggu heima hjá útvegsbændum og höfðu þar fæði og alla aðhlynningu.
<br> 729. ''Brauðhnífur''. Ekki er vitað, hver þennan brauðhníf átti. Þessir brauðhnífar þóttu mikið þarfaþing á fjölmennum útgerðarmannaheimilum hér í Eyjum á fyrstu áratugum vélbátaútgerðarinnar, þegar sjómenn og landverkafólk bjuggu heima hjá útvegsbændum og höfðu þar fæði og alla aðhlynningu.
<br> 730. ''Burðarskrína''. Svo hétu þessir „kassar“ í daglegu tali fólksins. Burðarskrínan var notuð til þess að bera í heim á bakinu ýmis konar búðarvarning, þegar engin voru farartækin í kauptúninu, og engar töskur eða önnur innkaupaílát áttu sér stað. Þetta er burðarskrína ætluð fullorðnum karlmanni. Burðarskrínur, sem ætlaðar voru unglingum, voru mun minni. Í burðarskrínunni var band, t.d. kaðall eða reiptagl, sem brugðið var yfir öxlina. Á eggjatökutímum á vorin var burðarskrínan notuð í Úteyjum til þess að safna í hana eggjum.<br>
<br> 730. ''Burðarskrína''. Svo hétu þessir „kassar“ í daglegu tali fólksins. Burðarskrínan var notuð til þess að bera í heim á bakinu ýmis konar búðarvarning, þegar engin voru farartækin í kauptúninu, og engar töskur eða önnur innkaupaílát áttu sér stað. Þetta er burðarskrína ætluð fullorðnum karlmanni. Burðarskrínur, sem ætlaðar voru unglingum, voru mun minni. Í burðarskrínunni var band, t.d. kaðall eða reiptagl, sem brugðið var yfir öxlina. Á eggjatökutímum á vorin var burðarskrínan notuð í Úteyjum til þess að safna í hana eggjum.<br>
Burðarskrínu þessa gaf Byggðarsafninu frú [[Kristbjörg Einarsdóttir í Málmey|Kristbjörg Einarsdóttir]], ekkja [[Guðmundur Jónsson í Málmey|Guðmundar sjómanns Jónssonar]], en þau hjón bjuggu um árabil í [[Málmey]] (nr. 32) við Hásteinsveg. Guðmundur Jónsson fluttist til Eyja árið 1903 og stundaði hér sjó 40-50 ár. Hann lézt árið 1953 og þá hátt á áttræðisaldri.
Burðarskrínu þessa gaf Byggðarsafninu frú [[Kristbjörg Einarsdóttir (Málmey)|Kristbjörg Einarsdóttir]], ekkja [[Guðmundur Jónsson (Málmey)|Guðmundar sjómanns Jónssonar]], en þau hjón bjuggu um árabil í [[Málmey]] (nr. 32) við Hásteinsveg. Guðmundur Jónsson fluttist til Eyja árið 1903 og stundaði hér sjó 40-50 ár. Hann lézt árið 1953 og þá hátt á áttræðisaldri.


[[Blik 1976/Minjaskrá Byggðarsafns Vestmannaeyja, þar sem getið er um 320 Vestmannaeyinga, III. hluti|III. hluti]]
[[Blik 1976/Minjaskrá Byggðarsafns Vestmannaeyja, þar sem getið er um 320 Vestmannaeyinga, III. hluti|III. hluti]]

Leiðsagnarval