„Sögur og sagnir úr Vestmannaeyjum/Gamlar sagnir“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit
ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
 
Lína 3: Lína 3:
<br>
<br>
Á síðari öldum hafa orðið stórfelldar breytingar á landslagi í Heimaey. Skriður hafa fallið úr fjöllum og eytt með öllu grösugar hlíðar og undirlendi meðfram hlíðunum. Eru þar nú malarskriður og stórgrýtisurð, sem áður voru grösugir hagar fyrir sauðfénað og nautpening. <br>
Á síðari öldum hafa orðið stórfelldar breytingar á landslagi í Heimaey. Skriður hafa fallið úr fjöllum og eytt með öllu grösugar hlíðar og undirlendi meðfram hlíðunum. Eru þar nú malarskriður og stórgrýtisurð, sem áður voru grösugir hagar fyrir sauðfénað og nautpening. <br>
[[Vigfús Bergsson|Vigfús]], sonur [[Bergur Brynjólfsson|Bergs Brynjólfssonar]], bónda í [[Stakkagerði]], bjó þar um miðja síðustu öld, eftir föður sinn, þangað til hann drukknaði árið 1845. Kona hans hét [[Sigríður Einarsdóttir í Stakkagerði|Sigríður Einarsdóttir]], ættuð undan Eyjafjöllum. Andaðist hún árið 1897, 97 ára að aldri. Á gamals aldri sagði hún [[Vigfús Jónsson formaður|Vigfúsi Jónssyni]], [[Jón Vigfússon í Túni|Vigfússonar]] í [[Tún (hús)|Túni]], sonarsyni sínum frá því, að þegar hún átján ára gömul flutti út í Eyjar, vinnukona til séra [[Jón Högnason|Jóns Högnasonar]] á [[Ofanleiti]], hefði grösugar hlíðar verið vestur með [[Skansar|Skönsum]]. Kýr hefði þá verið reknar þangað á beit og hefði þær að kvöldi komið í [[Náttmálaskarð]]. Nú eru þarna skriður og stórgrýti, sem fallið hefur úr [[Klif|Stóra- og Litla-Klifi]], og mjög illt yfirferðar. Að norðanverðu er nú engum manni fært upp í Náttmálaskarð. Eru þar nú brattir og lausir bergfláar úr stuðluðu blágrýti, og er þar engum manni stætt. <br>
[[Vigfús Bergsson (Stakkagerði)|Vigfús]], sonur [[Bergur Brynjólfsson (Stakkagerði)|Bergs Brynjólfssonar]], bónda í [[Stakkagerði]], bjó þar um miðja síðustu öld, eftir föður sinn, þangað til hann drukknaði árið 1845. Kona hans hét [[Sigríður Einarsdóttir (Stakkagerði)|Sigríður Einarsdóttir]], ættuð undan Eyjafjöllum. Andaðist hún árið 1897, 97 ára að aldri. Á gamals aldri sagði hún [[Vigfús Jónsson (formaður)|Vigfúsi Jónssyni]], [[Jón Vigfús Vigfússon (Túni)|Vigfússonar]] í [[Tún (hús)|Túni]], sonarsyni sínum frá því, að þegar hún átján ára gömul flutti út í Eyjar, vinnukona til séra [[Jón Högnason|Jóns Högnasonar]] á [[Ofanleiti]], hefði grösugar hlíðar verið vestur með [[Skansar|Skönsum]]. Kýr hefði þá verið reknar þangað á beit og hefði þær að kvöldi komið í [[Náttmálaskarð]]. Nú eru þarna skriður og stórgrýti, sem fallið hefur úr [[Klif|Stóra-]] og [[Klif|Litla-Klifi]], og mjög illt yfirferðar. Að norðanverðu er nú engum manni fært upp í Náttmálaskarð. Eru þar nú brattir og lausir bergfláar úr stuðluðu blágrýti, og er þar engum manni stætt. <br>
Séra [[Jón Austmann]] á Ofanleiti segir í sóknarlýsingu sinni frá 1843, að sú sögn gangi þá, að undirlendið norðan Klifa hafi náð út fyrir [[Litli-Örn|Litla-]] og [[Stóri-Örn|Stóra Örn]], en nú er Stóri Örn alllangt frá ströndinni. Segir hann, að landskjálftar og sjávargangur hafi brotið graslendi þetta af. Síðan bætir hann við: „Áttu þá kýrnar að hafa verið reknar gegnum svokallað Náttmálaskarð, — sem aðgreinir [[Litla-Klif|Litla-Klifið]] frá [[Dalfjall]]i, — en nú eru þar norðan á móti sandskriöur og sums staðar hengiflug.“<br>
Séra [[Jón Austmann]] á Ofanleiti segir í sóknarlýsingu sinni frá 1843, að sú sögn gangi þá, að undirlendið norðan Klifa hafi náð út fyrir [[Örn|Litla-]] og [[Stóri-Örn|Stóra Örn]], en nú er Stóri Örn alllangt frá ströndinni. Segir hann, að landskjálftar og sjávargangur hafi brotið graslendi þetta af. Síðan bætir hann við: „Áttu þá kýrnar að hafa verið reknar gegnum svokallað Náttmálaskarð, — sem aðgreinir [[Klif|Litla-Klifið]] frá [[Dalfjall]]i, — en nú eru þar norðan á móti sandskriöur og sums staðar hengiflug.“<br>
Einnig sagði Sigríður það, að í [[Flug]]um og [[Ofanleitishamar|Ofanleitishamri]] hefði á fyrstu árum sínum í Eyjum, allt verið grasi gróið, en nú eru þar grastær aðeins á víð og dreif. Hafa stór hröp orðið á báðum stöðum, enda er þar nú víðast hvar stórgrýtisurð undir hömrunum.<br>
Einnig sagði Sigríður það, að í [[Flug]]um og [[Ofanleitishamar|Ofanleitishamri]] hefði á fyrstu árum sínum í Eyjum, allt verið grasi gróið, en nú eru þar grastær aðeins á víð og dreif. Hafa stór hröp orðið á báðum stöðum, enda er þar nú víðast hvar stórgrýtisurð undir hömrunum.<br>
<small>(Sögn [[Vigfús Jónsson (formaður)|Vigfúsar Jónssonar]], [[Holt]]i).</small>
<small>(Sögn [[Vigfús Jónsson (formaður)|Vigfúsar Jónssonar]], [[Holt]]i).</small>
{{Sögur og sagnir}}
{{Sögur og sagnir}}

Leiðsagnarval