„Blik 1976/Kunnir ættliðir í Eyjum og fleira Eyjafólk“: Munur á milli breytinga

                    '''I'''

Hjónin Jóhann Bjarnasen og mad. Sigriður J. Bjarnasen settust að í húsinu [[Sjólyst]] í Eyjum (nr. 41 við [[Strandvegur|Strandveg)]]. Þar bjuggu þau fyrstu árin sín í kauptúninu. Síðar fluttust þau í húseign einokunarkaupmannsins austan við [[Garðurinn|Danska-Garð]]. Það hét [[Kornhóll]] eða [[Kornhólsskans]]. Það stóð austan við sjálfan [[Skansinn]], virkið nafnkunna.

[[N. N. Bryde|Niels Nikolai Bryde]] gerðist einokunarkaupmaður í Vestmannaeyjum árið 1844. Þá hafði hann fest kaup á [[Garðurinn|Danska-Garði]] í [[Kauptúnið|kauptúninu]] og einokunaraðstöðunni þar. Hjá honum var [[Jóhann Bjarnasen]] sem sé verzlunarstjóri, þegar hann féll frá. Þeir voru gamlir og góðir vinir og samstarfsmenn við verzlunarstörfin norður í Skagafirði, þar sem [[N. N. Bryde]] hafði dvalizt um árabil og unnið beykisstörf.

Drengnum var komið í fóstur hjá verzlunarstjórahjónunum við [[Juliushaab|Juliushaabverzlunina]], þeim [[C. L. Möller]] og konu hans frú [[Ingibjörg Möller|Ingibjörgu Möller]].

Ekki löngu eftir fermingu gerðist [[Sigurður Gísli Gunnar Jóhannsson Bjarnasen|S. Gísli G. J. Bjarnasen]] verzlunarþjónn við [[Juliushaab|Juliushaabverzlunina]], þar sem [[C. L. Möller]], fóstri hans var „factor“ eða verzlunarstjóri. Þá verzlun átti [[N. N. Bryde]] einnig, en rak hana með lepp, því að hver einokunarkaupmaður hafði ekki leyfi til að eiga nema eina verzlun á sama verzlunarstaðnum samkvæmt gildandi lögum, en tögl og hagldir vildi hann hafa um verðlag allt og enga samkeppni.

Þegar S. Gísli G. J. Bjarnasen]] hafði starfað við verzlunina um nokkurt skeið, var hann sendur til Kaupmannahafnar til þess að nema verzlunarfræði.

C. L. Möller verzlunarstjóri andaðist 7. júlí 1861. Þá var sonur N. N. Bryde orðinn þrítugur að aldri og orðinn meðstjórnandi verzlunarreksturs föður síns í Eyjum. Hann hét [[J. P. T. Bryde|Johan Peter Thorkelin Bryde]]. Síðar einvaldur einokunarkaupmaður í Vestmannaeyjum um árabil, eða fram um aldamótin.

Eftir fráfall C. L. Möllers, verzlunarstjóra Juliushaabverzlunar, réðu feðgarnir S. Gísla G. J. Bjarnasen verzlunarstjóra Juliushaabverzlunar. Þá var bróðir hans, [[Pétur Benedikt J. Bjarnasen]], orðinn verzlunarstjóri aðalverzlunarinnar, [[Garðurinn|Garðsverzlunar]]. Verzlunarstjóra urðu Bryde-arnir að hafa þar einnig, þó að þeir hefðu þar öll ráð í sínum höndum, því að þeir dvöldust ekki í Eyjum að jafnaði nema ungann úr sumri hverju. Annars bjuggu þeir í Kaupmannahöfn.

Pétur Benedikt Bjarnasen, bróðir S. Gísla G. J. Bjarnason, lézt ungur að árum. Gerðist þá S. Gisli G. J. Bjarnasen verzlunarstjóri við [[Garðurinn|Garðsverzlun]] um sinn, þar til nýr verzlunarstjóri tók við þeim störfum. Það var [[Vilhelm Thomsen]], danskur maður.

Og árin liðu. - Árið 1873 strauk [[Vilhelm Thomsen]], verzlunarstjóri, til Ameríku frá störfum sínum í Eyjum sökum sjóðþurrðar við Garðsverzlunina. Hann vissi sig við sjóðþurrðina riðinn. Tók þá S. Gísli G. J. Bjarnasen aftur við verzlunarstjórastörfum þar og var nú aftur verzlunarstjóri beggja verzlananna um átta ára skeið. En árið 1881 varð mikil breyting á högum þessa vel gefna og ötula verzlunarstjóra. Áfengisnautnin varð honum og fjölskyldu hans að falli.

Hinn 21. nóv. 1862 gekk S. Gisli G. J. Bjarnasen verzlunarstjóri að eiga eina af heimasætunum í [[Stakkagerði-Eystra|Eystra-Stakkagerði]]. Hún hét [[Dorthea Maria Andersdóttir|Dorthea Maria]] og var dóttir hjónanna frú [[Ásdís Jónsdóttir (Stakkagerði)|Ásdísar Jónsdóttur]] Núpshjáleigu í Berufirði og [[Anders Asmundsen|Anders skipstjóra Asmundsen]], sem var Norðmaður. Frú Dorthea Maria var fædd 3. júní 1839 að [[Kornhóll|Kornhól]] í Eyjum, en foreldrar hennar bjuggu þar þá nýflutt í kauptúnið austan frá Djúpavogi. Síðan bjuggu þau í [[Eystra-Stakkagerði]] til ársins 1851, en það ár fórst [[Anders Asmundsen]] á skútu sinni með allri áhöfn.

S. Gísli G. J. Bjarnasen, verzlunarstjóri, var talinn hæfileikamaður, hæglátur daglega og hugljúfi hvers manns. Þar gætti ekki hins kunna hroka margra „factoranna“ gagnvart snauðum almúganum í byggðarlaginu. Almenningur harmaði þau örlög hans að verða áfengisnautninni að bráð og tortíma þannig gæfu og gengi sjálfs sín og fjölskyldu sinnar. Hann var sviptur verzlunarstjórastöðunni árið 1881.

Þannig vildi verzlunarstjórinn launa þeim góðu hjónum það, sem þau höfðu fyrir hann gert og verið honum, eftir að hann missti föður sinn árið 1845, þá níu ára. Eftir stöðumissinn fluttu hjónin úr [[Garðurinn|Danska-Garði]] og settust að með barnahópinn sinn í kofaræksni, sem stóð skammt vestur af [[Ottahús|Ottahúsi]] (áður [[Beykishús|Beykishúsi]] ([[Sigurður Breiðfjörð|Sig. Breiðfjörð]]) og síðast [[Jómsborg]].

Mér hefur verið tjáð, að S. Gísli G. J. Bjarnasen hafi stundað bóksölu í Danmörku, eftir að fjölskyldan settist þar að. Hann lézt 13. marz 1888.

[[Sigfús M. Johnsen]], fyrrv. bæjarfógeti, getur þess í einni bók sinni, að Rósa Bjarnasen hafi starfað nokkur ár símastúlka í Kaupmannahöfn. Síðan hafi hún gifzt skrifstofustjóra Sameinaða gufuskipafélagsins í Höfn. Sami höfundur segir, að Pétur Bjarnasen hafi verið verzlunarstjóri fyrir stóru fyrirtæki i Danmörku. Og síðast getur hann þess, að [[Niels Ch. B. Bjarnasen|Niels Bjarnasen]], sem hér verður rætt um á eftir, hafi stundað verzlunarstörf í París.