11.675
breytingar
„Heimaeyjargosið“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
ekkert breytingarágrip
m (*/Gos hefst/* - Stafsetningarvilla; tryllukarlinn, ekki trylllukarlinn) |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 15: | Lína 15: | ||
== Gosið == | == Gosið == | ||
Öfugt við bjartsýni Eyjamanna í byrjun árs 1973 voru jarðfræðingar ekki bjartsýnir varðandi hið nýja eldgos. Fyrstu dagana var gosið dæmigert sprungugos. Sprungurnar voru 1600 metra langar og röðuðu 30-40 gígar sér þar. Hraunkvikan leitaði út í sjó og kom það sér vel fyrir byggðina og innsiglinguna. En það var aðeins fyrstu dagana. Ekki leist mönnum á blikuna í byrjun febrúar þegar neðansjávarsprunga opnaðist við hafnarmynnið. Frá 4.-20. febrúar var höfninni lokað og umferð bönnuð. Höfnin lokaðist þó ekki en hraunstraumurinn reyndi aftur á taugar manna með straumi í hafnarmynnið frá 9. mars. Þá hafði hraunkælingin sitt að segja. | |||
Í lok febrúar safnaðist hraun saman norðan við gígmynnið. Varnargarðar höfðu verið byggðir til varnar bænum og höfninni. Hraunið tók að streyma í tungu frá gígmynninu og ógnaði varnargörðunum. Ekki var hægt að dæla á hrauntunguna sökum þess að vegalengdin frá sjó var of mikil. Þess vegna gerðist það aðfararnótt 18. mars að varnargarðurinn brast með þeim afleiðingum að 10 hús fóru undir. Næstu daga fóru enn fleiri hús undir hraun. Verst var áhlaup 300 m breiðrar tungu fimmtudagskvöldið 22. mars sem fór yfir 70 hús og stöðvaðist niðri á Heimagötu. | |||
== Eyjaskeggar á föstu landi == | == Eyjaskeggar á föstu landi == | ||
| Lína 21: | Lína 24: | ||
== Lífið eftir gos == | == Lífið eftir gos == | ||
| Lína 28: | Lína 30: | ||
'''Heimildir:''' | '''Heimildir:''' | ||
* Aðalsteinn Eiríksson. 1981. '''Heimaeyjargosið 1973'''. Námsgagnastofnun. | * Aðalsteinn Eiríksson. 1981. '''Heimaeyjargosið 1973'''. Námsgagnastofnun. | ||
* Þorleifur Einarsson. 1974. '''Gosið í Heimaey í máli og myndum'''. Reykjavík: Heimskringla. | * Þorleifur Einarsson. 1974. '''Gosið í Heimaey í máli og myndum'''. Reykjavík: Heimskringla. | ||