64.592
breytingar
„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1958/ Erfiður róður“: Munur á milli breytinga
Fara í flakk
Fara í leit
Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1958/ Erfiður róður (skoða efni)
Útgáfa síðunnar 15. mars 2018 kl. 21:29
, 15. mars 2018ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip |
Ekkert breytingarágrip |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
<br> | |||
<big><center>[[Einar Sigurfinnsson|EINAR SIGURFINNSSON]]</center></big><br> | <big><center>[[Einar Sigurfinnsson|EINAR SIGURFINNSSON]]</center></big><br> | ||
| Lína 4: | Lína 5: | ||
Nokkrar vertíðir, skömmu eftir síðustu aldamót, var ég til sjóróðra í Vogum í Gullbringusýslu. Skipið, sem ég var á, hét „Sæfell“, stór áttæringur, sterkbyggt og ágætt sjóskip. Eigandi þess og formaður var Klemens Egilsson í Minni-Vogum, alkunnur sjósóknari og athafnamaður. — Hann átti alla útgerð skipsins, en galt hásetum sínum umsamið kaup fyrir vertíðina. — Þá var netjavertíð við Faxaflóa frá 14. marz til 11. maí. — Skipverjar voru 9. Meðal háseta voru synir formannsins, Þórður og Sæmundur, hinir voru úr ýmsum áttum. Einn þeirra var Magnús Ólafsson, bóndi að Eyjum í Kjós, afrenndur kraftajötunn og stór vexti. Allt voru þetta góðir menn og samhentir.<br> | Nokkrar vertíðir, skömmu eftir síðustu aldamót, var ég til sjóróðra í Vogum í Gullbringusýslu. Skipið, sem ég var á, hét „Sæfell“, stór áttæringur, sterkbyggt og ágætt sjóskip. Eigandi þess og formaður var Klemens Egilsson í Minni-Vogum, alkunnur sjósóknari og athafnamaður. — Hann átti alla útgerð skipsins, en galt hásetum sínum umsamið kaup fyrir vertíðina. — Þá var netjavertíð við Faxaflóa frá 14. marz til 11. maí. — Skipverjar voru 9. Meðal háseta voru synir formannsins, Þórður og Sæmundur, hinir voru úr ýmsum áttum. Einn þeirra var Magnús Ólafsson, bóndi að Eyjum í Kjós, afrenndur kraftajötunn og stór vexti. Allt voru þetta góðir menn og samhentir.<br> | ||
Framan af vertíð var alllangt að sækja á miðin, á meðan fiskur var aðeins í Garðsjó. Þá var oft lengi verið á leiðinni, ef logn var eða mótvindur, og betra var að öruggar hendur héldu um stjórnvöl og seglklær, þegar Kári byrsti sig. Vanalega höfðum við þrjár 12 neta trossur í sjó. En þegar fiskur gekk nær, t. d. undir Stapann, þá var bætt við fjórðu trossunni.<br> | Framan af vertíð var alllangt að sækja á miðin, á meðan fiskur var aðeins í Garðsjó. Þá var oft lengi verið á leiðinni, ef logn var eða mótvindur, og betra var að öruggar hendur héldu um stjórnvöl og seglklær, þegar Kári byrsti sig. Vanalega höfðum við þrjár 12 neta trossur í sjó. En þegar fiskur gekk nær, t.d. undir Stapann, þá var bætt við fjórðu trossunni.<br> | ||
Einatt voru sjóferðir erfiðar á þessum opnu skipum. Þá voru engar vélar til að létta undir, aðeins hendur manna og seglin. Aldrei var matarbiti hafður með á sjóinn, en drykkjarkútur var sjálfsagður með í hvern róður.<br> | Einatt voru sjóferðir erfiðar á þessum opnu skipum. Þá voru engar vélar til að létta undir, aðeins hendur manna og seglin. Aldrei var matarbiti hafður með á sjóinn, en drykkjarkútur var sjálfsagður með í hvern róður.<br> | ||
Einn vetur, skömmu fyrir páska, gerði stórviðri, svo ekki var fært á sjó. Þá áttu allir net sín í Garðsjó, því einungis þar var fiskjar von.<br> | Einn vetur, skömmu fyrir páska, gerði stórviðri, svo ekki var fært á sjó. Þá áttu allir net sín í Garðsjó, því einungis þar var fiskjar von.<br> | ||
| Lína 10: | Lína 11: | ||
Við fundum tvær trossur, sem voru í sæmilegu ástandi, svo hægt reyndist að greiða þær og leggja aftur, án þess að fara með þær í land. Þriðja trossan fannst ekki, þótt leitað væri nálægt staðnum, þar sem hún átti að vera. Líða svo 2—3 dagar. En á skírdagskvöld koma þær fréttir, að einhver hefði séð bauju frá Sæfetanum á einhverjum tilteknum stað.<br> | Við fundum tvær trossur, sem voru í sæmilegu ástandi, svo hægt reyndist að greiða þær og leggja aftur, án þess að fara með þær í land. Þriðja trossan fannst ekki, þótt leitað væri nálægt staðnum, þar sem hún átti að vera. Líða svo 2—3 dagar. En á skírdagskvöld koma þær fréttir, að einhver hefði séð bauju frá Sæfetanum á einhverjum tilteknum stað.<br> | ||
Morguninn eftir, föstudaginn langa, var Klemens snemma á fótum og kvaðst vilja reyna að leita trossunnar, fyrst veður væri sæmilegt. Enginn mótmælti tilmælum formannsins, og með flýti var af stað búizt.<br> | Morguninn eftir, föstudaginn langa, var Klemens snemma á fótum og kvaðst vilja reyna að leita trossunnar, fyrst veður væri sæmilegt. Enginn mótmælti tilmælum formannsins, og með flýti var af stað búizt.<br> | ||
Vindur var sunnanstæður og því hagstætt leiði, enda voru öll segl upp sett strax og komið var á frían sjó og | Vindur var sunnanstæður og því hagstætt leiði, enda voru öll segl upp sett strax og komið var á frían sjó og venjulegri sjóferðabæn var lokið.<br> | ||
Sunnanblærinn, þótt léttur væri, fyllti voðinar. Sæfetinn skreið | Sunnanblærinn, þótt léttur væri, fyllti voðinar. Sæfetinn skreið ljúft og létt, og þótt hafaldan, allkröpp, léti högg dynja á hans breiða brjósti, lyfti hann sér mjúklega móti henni, svo ekki kom dropi inn fyrir borðstokkinn. Þannig gekk útleiðin, og furðu fljótt var komið á staðinn, sem til var vísað.<br> | ||
Jú, fréttin reyndist sönn. Þarna voru duflin „Franska Jóka“ og „Tip o Tip“ alveg saman. (Öll okkar dufl hétu sérstökum nöfnum.) Nú voru seglin tekin saman, möstur lögð og hendur hafðar á duflunum. Sorti var í lofti og snjóhreytingur kominn; þó sást til lands. Fljótt fannst, að þungt var í neðri enda. Tóku menn því á færunum af þeim kröftum sem hver hafði. Og þumlung eftir þumlung tosaðist upp eftir. „Tíu toga að ofan, tólf að neðan; og takið betur á, piltar!“ var sagt, enda þótt einn vantaði á töluna að ofan. Fleiri hvatningarorð fuku, sem léttu dráttinn, og loks komst þessi heljarhnútur upp að borði. En nú var eftir að innbyrða ferlíkið. Öll netin voru í einum hnút. Steinar og kúlur héngu út úr honum víðsvegar, og nokkuð af dauðum, hálfmorknum fiski var í þessu. Fljótt sást, að annar „stjórinn“ var slitinn burtu, og hinn var nú skorinn af og innbyrtur. Svo var seilzt til og skorið á steina og kúlulykkjur, eftir því sem til náðist. Við þetta léttist hnúturinn og greiddist ofurlítið.<br> | Jú, fréttin reyndist sönn. Þarna voru duflin „Franska Jóka“ og „Tip o Tip“ alveg saman. (Öll okkar dufl hétu sérstökum nöfnum.) Nú voru seglin tekin saman, möstur lögð og hendur hafðar á duflunum. Sorti var í lofti og snjóhreytingur kominn; þó sást til lands. Fljótt fannst, að þungt var í neðri enda. Tóku menn því á færunum af þeim kröftum sem hver hafði. Og þumlung eftir þumlung tosaðist upp eftir. „Tíu toga að ofan, tólf að neðan; og takið betur á, piltar!“ var sagt, enda þótt einn vantaði á töluna að ofan. Fleiri hvatningarorð fuku, sem léttu dráttinn, og loks komst þessi heljarhnútur upp að borði. En nú var eftir að innbyrða ferlíkið. Öll netin voru í einum hnút. Steinar og kúlur héngu út úr honum víðsvegar, og nokkuð af dauðum, hálfmorknum fiski var í þessu. Fljótt sást, að annar „stjórinn“ var slitinn burtu, og hinn var nú skorinn af og innbyrtur. Svo var seilzt til og skorið á steina og kúlulykkjur, eftir því sem til náðist. Við þetta léttist hnúturinn og greiddist ofurlítið.<br> | ||
Vindur fór vaxandi, og snjókoma fól nú alla landsýn.<br> | Vindur fór vaxandi, og snjókoma fól nú alla landsýn.<br> | ||
| Lína 19: | Lína 20: | ||
„Líklega einhvers staðar í Faxabugt,“ anzaði einhver.<br> | „Líklega einhvers staðar í Faxabugt,“ anzaði einhver.<br> | ||
„Jæja, upp með seglin.“ Því var hlýtt og hröð handtök viðhöfð. „Ásið út á stjór.“<br> | „Jæja, upp með seglin.“ Því var hlýtt og hröð handtök viðhöfð. „Ásið út á stjór.“<br> | ||
Sæfeti tók skriðinn og hratt allóþyrmilega frá sér áleitni Ægisdætra. Nokkra stund var siglt þannig, án þess að nokkuð sæist, en brátt sást til lands gegnum | Sæfeti tók skriðinn og hratt allóþyrmilega frá sér áleitni Ægisdætra. Nokkra stund var siglt þannig, án þess að nokkuð sæist, en brátt sást til lands gegnum bylkófið, og fljótt þekktust utustu húsin í ''Garði''. Allt var í bezta lagi.<br> | ||
Nú kom í ljós, að vindur hafði snúizt til austurs, og var því allmótdrægt inn í Voga. Var nú strengt á öllum seglum og beitt svo nærri vindi sem hægt var. Krappar kvikur skullu á síðum, og ein og ein sletti hvítu faxi sínu inn á milli keipanna.<br> | Nú kom í ljós, að vindur hafði snúizt til austurs, og var því allmótdrægt inn í Voga. Var nú strengt á öllum seglum og beitt svo nærri vindi sem hægt var. Krappar kvikur skullu á síðum, og ein og ein sletti hvítu faxi sínu inn á milli keipanna.<br> | ||
„Gutlið undir á kulið,“ heyrðist kallað úr skutnum.<br> | „Gutlið undir á kulið,“ heyrðist kallað úr skutnum.<br> | ||