„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2003/ Havfruin, Páll Aðalsteinsson og King Sol“: Munur á milli breytinga

Fara í flakk Fara í leit

Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 2003/ Havfruin, Páll Aðalsteinsson og King Sol (skoða efni)

Útgáfa síðunnar 17. ágúst 2017 kl. 13:21

1.267 bætum bætt við ,  17. ágúst 2017
ekkert breytingarágrip
MyndræntWiki-texti
Ekkert breytingarágrip
Ekkert breytingarágrip
Lína 2: Lína 2:
<big><big><center>'''Havfruin, Páll Aðalsteinsson og King Sol'''</center></big></big><br>
<big><big><center>'''Havfruin, Páll Aðalsteinsson og King Sol'''</center></big></big><br>
   
   
Eins og kemur fram annars staðar í þessu blaði, lentu fjórar færeyskar skútur í kröppum dansi hér við suðurströndina hinn 4. mars 1938. Þær leituðu skjóls hér í Eyjum illa farnar eftir brotsjói og með slasaða menn. Fimmta skútan, Fossanesið, fórst hér rétt við bæjardyrnar þennan sama dag með 19 manna áhöfn. Níu árum síðar, 1947, var færeysku skútunni Havfruin bjargað hingað eftir mikla erfiðleika. Enn og aftur voru Eyjarnar skjól fyrir hrakta sjómenn eins og hér verður sagt frá. Siglingu sína endaði Havfruin, árið 1949, þar sem hún strandaði við Almenningsnöf, vestan Siglufjarðar.<br>
Eins og kemur fram annars staðar í þessu blaði, lentu fjórar færeyskar skútur í kröppum dansi hér við suðurströndina hinn 4. mars 1938. Þær leituðu skjóls hér í Eyjum illa farnar eftir brotsjói og með [[Mynd:Havfruin VN 220.png|250px|thumb|Havfruin VN 220. Byggð 1931 - 1932 hjá Ring Andersen í Fredreksten í Svendborg Danmörku, 151,25 tonn með135 ha Tuxham vél]]slasaða menn. Fimmta skútan, Fossanesið, fórst hér rétt við bæjardyrnar þennan sama dag með 19 manna áhöfn. Níu árum síðar, 1947, var færeysku skútunni Havfruin bjargað hingað eftir mikla erfiðleika. Enn og aftur voru Eyjarnar skjól fyrir hrakta sjómenn eins og hér verður sagt frá. Siglingu sína endaði Havfruin, árið 1949, þar sem hún strandaði við Almenningsnöf, vestan Siglufjarðar.<br>
Hinn 13. apríl 1947 bjargaði breski togarinn King Sol færeyska kútternum Havfruin VN 220, sem var í nauðum staddur út af Vestmannaeyjum. Voru skilyrði við björgun þessa hin erfiðustu.<br>
Hinn 13. apríl 1947 bjargaði breski togarinn King Sol færeyska kútternum Havfruin VN 220, sem var í nauðum staddur út af Vestmannaeyjum. Voru skilyrði við björgun þessa hin erfiðustu.<br>
King Sol var að veiðum 24 sjómílur vestur af Smáeyjum við Vestmannaeyjar er færeyska skipið Velfare kom til togarans og gaf honum til kynna að vestur af honum væri skip sem þarfnaðist aðstoðar. Hætti King Sol þegar veiðum og hélt á staðinn en skipið sem reyndist vera í nauðum statt var Havfruin frá Færeyjum sem hafði verið þarna á handfærum. Vél kúttersins hafði bilað og héldu skipverjar honum í horfinu með seglum. Þegar togarinn kom að skútunni, var veður orðið fremur slæmt. hvassviðri af suðvestri og þungur sjór. Heppnaðist þó vel að koma dráttartaug milli skipanna og hélt King Sol síðan áleiðis til Vestmannaeyja með kútterinn í eftirdragi.<br>
King Sol var að veiðum 24 sjómílur vestur af Smáeyjum við Vestmannaeyjar er færeyska skipið Velfare kom til togarans og gaf honum til kynna að vestur af honum væri skip sem þarfnaðist aðstoðar. Hætti King Sol þegar veiðum og hélt á staðinn en skipið sem reyndist vera í nauðum statt var Havfruin frá Færeyjum sem hafði verið þarna á handfærum. Vél kúttersins hafði bilað og héldu skipverjar honum í horfinu með seglum. Þegar togarinn kom að skútunni, var veður orðið fremur slæmt. hvassviðri af suðvestri og þungur sjór. Heppnaðist þó vel að koma dráttartaug milli skipanna og hélt King Sol síðan áleiðis til Vestmannaeyja með kútterinn í eftirdragi.<br>
Lína 8: Lína 8:
Að mestu skv. Þrautgóðum á raunastund, 3. bindi, í samantekt Steinars J. Lúðvíkssonar<br>
Að mestu skv. Þrautgóðum á raunastund, 3. bindi, í samantekt Steinars J. Lúðvíkssonar<br>


'''PÁLL AÐALSTEINSSON'''<br>
'''PÁLL AÐALSTEINSSON'''<br>[[Mynd:Páll Aðalsteinsson.png|250px|thumb|Páll Aðalsteinsson]]
Páll Aðalsteinsson var fæddur í Reykjavík 29. júlí 1916. Foreldrar hans voru Aðalsteinn Pálsson togaraskipstjóri og útgerðarmaður (sjá bls 10) og Sigríður Pálsdóttir bæði frá Hnífsdal. Hann fór snemma á sjóinn með föður sínum á togaranum Belgaum að sumrinu til og 14 ára var hann orðinn fullgildur háseti. Sextán ára fór hann í verslunarám til Hull í Englandi. Sagt hefur verið að enginn einstaklingur hafi þá fylgst eins vel með gengi togaraflotans á Humbersvæðinu og Páll. Vissi hvar þau flest voru að veiðum. Hvað mikið þau fiskuðu og hvað þau fengu fyrir aflann. Þetta sýnir hvar hugurinn hefur verið. . Hann var ekki lengi í náminu því ári seinna er hann kominn á sjó á enska togarann Vin hjá Ted Little, miklum aflamanni í Grimsby. Little fiskaði mikið á Eyjamiðum og var talinn flestum kunnugri hér og víðar við Ísland. Frá þeim tíma átti Páll heima í Grimsby að undanskildum árunum 1934 og 1935 þegar hann var 2 vertíðir hjá pabba sínum á Belgaum. A Vininum voru þeir Páll og faðir minn, Asmundur Friðriksson á Löndum, hásetar saman og miklir vinir frá þeim tíma. Höfðu mikið samband á sjónum þegar báðir voru orðnir skipstjórar. Þegar ég var smástrákur fékk ég að fara um borð í Vininn þegar hann lá í vari hér á ytri höfninni. Pabbi var þá að heimsækja gömlu skipsfélagana. Eg man líka eftir Páli og Little heima á Löndum í heimsókn þegar legið var hér vegna veðurs. Þeir voru með þetta líka glæsilega sælgæti handa okkur systkinunum. Sennilega man ég þetta vegna þess. I minningunni voru þetta vinalegir, góðir menn. Little lést háaldraður í Astralíu þar sem hann átti heima hjá dóttur sinni, þá orðinn blindur. Ekki er ótrúlegt að velmektardagarnir á Eyjamiðum hafi komið upp í huga gamla mannsins þarna hinumegin á hnettinum. Hver veit?<br>
Páll Aðalsteinsson var fæddur í Reykjavík 29. júlí 1916. Foreldrar hans voru Aðalsteinn Pálsson togaraskipstjóri og útgerðarmaður (sjá bls 10) og Sigríður Pálsdóttir bæði frá Hnífsdal. Hann fór snemma á sjóinn með föður sínum á togaranum Belgaum að sumrinu til og 14 ára var hann orðinn fullgildur háseti. Sextán ára fór hann í verslunarám til Hull í Englandi. Sagt hefur verið að enginn einstaklingur hafi þá fylgst eins vel með gengi togaraflotans á Humbersvæðinu og Páll. Vissi hvar þau flest voru að veiðum. Hvað mikið þau fiskuðu og hvað þau fengu fyrir aflann. Þetta sýnir hvar hugurinn hefur verið. . Hann var ekki lengi í náminu því ári seinna er hann kominn á sjó á enska togarann Vin hjá Ted Little, miklum aflamanni í Grimsby. Little fiskaði mikið á Eyjamiðum og var talinn flestum kunnugri hér og víðar við Ísland. Frá þeim tíma átti Páll heima í Grimsby að undanskildum árunum 1934 og 1935 þegar hann var 2 vertíðir hjá pabba sínum á Belgaum. A Vininum voru þeir Páll og faðir minn, Asmundur Friðriksson á Löndum, hásetar saman og miklir vinir frá þeim tíma. Höfðu mikið samband á sjónum þegar báðir voru orðnir skipstjórar. Þegar ég var smástrákur fékk ég að fara um borð í Vininn þegar hann lá í vari hér á ytri höfninni. Pabbi var þá að heimsækja gömlu skipsfélagana. Eg man líka eftir Páli og Little heima á Löndum í heimsókn þegar legið var hér vegna veðurs. Þeir voru með þetta líka glæsilega sælgæti handa okkur systkinunum. Sennilega man ég þetta vegna þess. I minningunni voru þetta vinalegir, góðir menn. Little lést háaldraður í Astralíu þar sem hann átti heima hjá dóttur sinni, þá orðinn blindur. Ekki er ótrúlegt að velmektardagarnir á Eyjamiðum hafi komið upp í huga gamla mannsins þarna hinumegin á hnettinum. Hver veit?<br>[[Mynd:Snemma morguns 13 . júlí 1949.png|500px|center|thumb|Snemma morguns 13. júlí 1949 kom Páll með Rinovia fulla af góðum fiski til Grimsby. Prins Philip hertogi af Edinborg var í opinberri heimsókn þar og var honum boðið að skoða skipið]][[Mynd:Um borð í vinnunni á Eyjamiðum 1933.png|250px|thumb|Um borð í Vinunum á Eyjamiðum 1933. Til vinstri Einar Olgeirsson stýrimaður og Páll háseti. Þegar Páll kom til Grimsby hófust löng og góð samskipti þeirra Einars, bæði á sjó og landi. Í Grimsby áttu þeir heima hjá Bjarna Ebernesarsyni sem bjó þar ásamt danskri konu sinni. Einar átti Vininn hálfan á móti Little skipstjóra. Eins og Little flutti hann síðar til Ástralíu þar sem hann lést]]
Árið 1938 lauk Páll stýrimannsprófi í Grimsby og varð strax stýrimaður þar. Hann var þá búinn að gegna bátsmannsstöðu. Ári seinna lauk hann svo skipstjóraprófi og varð skipstjóri á enskum togurum frá 1940 tíl 1962. Atti hann glæsilegan skipstjóraferil hjá Rinovia útgerðarfélaginu öll þessi ár. Oft var hann aflakóngur á stærstu og best búnu skipum þess félags. Fyrsta skipið sem hann stjórnaði var Empire Fisher. Fiskaði hann á þessu skipi við Ísland öll stríðsárin. Á því varð hann sá gæfumaður að bjarga 17 manna áhöfn annars bresks togara í Norðursjónum. Björgun Havfrúarinnar og áhafnar hennar hér við Eyjar sem sagt er frá hér áður var því ekki fyrsta björgunin sem hann stóð að með áhöfnum sínum. Það var í apríl 1941 þegar Páll var að verða 25 ára að þeir á Empire Fisher voni á siglingu í skipalest í Norðursjónum. Þýsk orustuflugvél gerði árás á hann svo hann laskaðist og leki kom að honum. Annar enskur togari varð einnig fyrir árás flugvélarinnar sem leiddi til þess að hann sökk síðar. Flutningaskip sem var nálægt honum setti strax út björgunarbát til þess að freista þess að bjarga áhöfninni en vegna þess að veðrið var vont, töluverður vindur og slæmur sjór, tókst það ekki og flutningaskipið varð frá að hverfa. Þá ákvað Páll að reyna björgun áhafnarinnar sem var í neyð. Sagt hefur verið að þegar hann varð var við smáandstöðu sér eldri manna um borð, hafi hann sagt: "Ég ætla að bjarga þessum mönnum." Það tókst. Öllum 17 í áhöfn togarans var bjargað um borð í Empire Fisher skömmu áður en skipið hvarf í djúpið. Þetta þótti mikið afrek við erfiðar og hættulegar aðstæður, storm og vondan sjó. Þá voru gúmmíbátar ekki komnir til sögunnar. Páll sagði síðar að aldrei hefði hann unnið erfiðara verk. Sérstaklega að taka þá áhættu að leggja áhöfn sína og skip í mikla hættu. Fyrir þetta björgunarafrek var hann sæmdur MBE orðunni bresku, Member of the British Empire.<br>
Árið 1938 lauk Páll stýrimannsprófi í Grimsby og varð strax stýrimaður þar. Hann var þá búinn að gegna bátsmannsstöðu. Ári seinna lauk hann svo skipstjóraprófi og varð skipstjóri á enskum togurum frá 1940 tíl 1962. Atti hann glæsilegan skipstjóraferil hjá Rinovia útgerðarfélaginu öll þessi ár. Oft var hann aflakóngur á stærstu og best búnu skipum þess félags. Fyrsta skipið sem hann stjórnaði var Empire Fisher. Fiskaði hann á þessu skipi við Ísland öll stríðsárin. Á því varð hann sá gæfumaður að bjarga 17 manna áhöfn annars bresks togara í Norðursjónum. Björgun Havfrúarinnar og áhafnar hennar hér við Eyjar sem sagt er frá hér áður var því ekki fyrsta björgunin sem hann stóð að með áhöfnum sínum. Það var í apríl 1941 þegar Páll var að verða 25 ára að þeir á Empire Fisher voni á siglingu í skipalest í Norðursjónum. Þýsk orustuflugvél gerði árás á hann svo hann laskaðist og leki kom að honum. Annar enskur togari varð einnig fyrir árás flugvélarinnar sem leiddi til þess að hann sökk síðar. Flutningaskip sem var nálægt honum setti strax út björgunarbát til þess að freista þess að bjarga áhöfninni en vegna þess að veðrið var vont, töluverður vindur og slæmur sjór, tókst það ekki og flutningaskipið varð frá að hverfa. Þá ákvað Páll að reyna björgun áhafnarinnar sem var í neyð. Sagt hefur verið að þegar hann varð var við smáandstöðu sér eldri manna um borð, hafi hann sagt: "Ég ætla að bjarga þessum mönnum." Það tókst. Öllum 17 í áhöfn togarans var bjargað um borð í Empire Fisher skömmu áður en skipið hvarf í djúpið. Þetta þótti mikið afrek við erfiðar og hættulegar aðstæður, storm og vondan sjó. Þá voru gúmmíbátar ekki komnir til sögunnar. Páll sagði síðar að aldrei hefði hann unnið erfiðara verk. Sérstaklega að taka þá áhættu að leggja áhöfn sína og skip í mikla hættu. Fyrir þetta björgunarafrek var hann sæmdur MBE orðunni bresku, Member of the British Empire.<br>
Eftir stríðið tók Páll við skipstjórn á King Sol. King Sol var tekinn í stríðsreksturinn meðan á síðari heimsstyrjöldinni stóð. Breska flotamálaráðuneytið tók stærstu og bestu togarana í þann rekstur. Eftir King Sol var hann með Rinoviu og síðast með Andanes. Undir hans stjórn voru þetta topp skip í afla og sölum. Rinovia mun hafa verið fyrsti enski togarinn sem var með radar. Þannig var þetta, hann var með stærstu og best búnu skipin hjá Rinoviu. Páll fiskaði á þau í Hvítahafinu, við Spitsbergen, Bjarnarey og á Islandsmiðum.
Eftir stríðið tók Páll við skipstjórn á King Sol. King Sol var tekinn í stríðsreksturinn meðan á síðari heimsstyrjöldinni stóð. Breska flotamálaráðuneytið tók stærstu og bestu togarana í þann rekstur. Eftir King Sol var hann með Rinoviu og síðast með Andanes. Undir hans stjórn voru þetta topp skip í afla og sölum. Rinovia mun hafa verið fyrsti enski togarinn sem var með radar. Þannig var þetta, hann var með stærstu og best búnu skipin hjá Rinoviu. Páll fiskaði á þau í Hvítahafinu, við Spitsbergen, Bjarnarey og á Islandsmiðum.
Lína 25: Lína 25:
'''KING SOL STRANDAR'''<br>
'''KING SOL STRANDAR'''<br>
Í september 1936 lauk hjá Cochranes skipa-smíðastöðinni í Selby í Englandi smíði togarans King Sol GY 338 fyrir Rinovia útgerðarfélagið í Grimsby. Hann var 486 tonn, 166,2 fet á lengd og 27,6 á breidd. Í skipið fór gufuvél um 600 hestöfl. Þórarinn Olgeirsson, síðar ræðismaður okkar í Grimsby, togaraskipstjóri og útgerðarmaður, átti hlut í skipinu. Hann sá um byggingu þess og var skipstjóri þar fyrstu þrjú árin þar til skipið var tekið til herþjónustu af breska flotamálaráðuneytinu í upphafi síðari heimsstyrjaldarinnar. Bretarnir tóku stærstu og bestu togarana í stríðsaðgerðirnar til slæðingar tundurdufla og að granda kafbátum. King Sol var stærsti og fullkomnasti togari breska flotans þegar hann hóf veiðar. Mikið var talað um vandaðan og fullkominn frágang og kostnaðinn við smíðina en fullbúið kostaði skipið 23 þúsund sterlingspund. Þórarinn fiskaði við Bjarnarey, Ísland og Spitsbergen. Árin sem hann var með skipið var hann aflahæstur í Grimsby og þegar hann lét af stjórn og King Sol fór í stríðsreksturinn hafði hann meira en borgað sig. Að styrjöldinni lokinni, 1945, var King Sol snúið til fyrra hlutverks og tók þá Páll Aðalsteinsson við skipinu og var með það næstu árin. Var King Sol áfram aflahæstur í Grimsby, flest árin sem Páll var með hann og mikil gæfa fylgdi þeim eins og björgun Havfruarinnar hér að framan sýnir. Á eftir Páli tóku við skipinu breskir skipstjórar og í ársbyrjun 1955, tók við því Philip Farmery. Hann var reyndur skipstjórnarmaður sem hafði orð á sér fyrir mikla aflasæld.<br>
Í september 1936 lauk hjá Cochranes skipa-smíðastöðinni í Selby í Englandi smíði togarans King Sol GY 338 fyrir Rinovia útgerðarfélagið í Grimsby. Hann var 486 tonn, 166,2 fet á lengd og 27,6 á breidd. Í skipið fór gufuvél um 600 hestöfl. Þórarinn Olgeirsson, síðar ræðismaður okkar í Grimsby, togaraskipstjóri og útgerðarmaður, átti hlut í skipinu. Hann sá um byggingu þess og var skipstjóri þar fyrstu þrjú árin þar til skipið var tekið til herþjónustu af breska flotamálaráðuneytinu í upphafi síðari heimsstyrjaldarinnar. Bretarnir tóku stærstu og bestu togarana í stríðsaðgerðirnar til slæðingar tundurdufla og að granda kafbátum. King Sol var stærsti og fullkomnasti togari breska flotans þegar hann hóf veiðar. Mikið var talað um vandaðan og fullkominn frágang og kostnaðinn við smíðina en fullbúið kostaði skipið 23 þúsund sterlingspund. Þórarinn fiskaði við Bjarnarey, Ísland og Spitsbergen. Árin sem hann var með skipið var hann aflahæstur í Grimsby og þegar hann lét af stjórn og King Sol fór í stríðsreksturinn hafði hann meira en borgað sig. Að styrjöldinni lokinni, 1945, var King Sol snúið til fyrra hlutverks og tók þá Páll Aðalsteinsson við skipinu og var með það næstu árin. Var King Sol áfram aflahæstur í Grimsby, flest árin sem Páll var með hann og mikil gæfa fylgdi þeim eins og björgun Havfruarinnar hér að framan sýnir. Á eftir Páli tóku við skipinu breskir skipstjórar og í ársbyrjun 1955, tók við því Philip Farmery. Hann var reyndur skipstjórnarmaður sem hafði orð á sér fyrir mikla aflasæld.<br>
Laust fyrir miðnætti sunnudagsins 27. febrúar 1955 var Henry Hálfdánarson skrifstofustjóri Slysavarnafélagsins ræstur. Loftskeytastöðin í Reykjavík tilkynnti að borist hefði frá Vestmannaeyjaradíói. að neyðarskeyti hefði heyrst frá King Sol þar sem greint var frá að hann væri strandaður í nánd við Dyrhólaey. Formaður björgunarsveitarinnar í Vík, Ragnar Þorsteinsson, var ræstur og í framhaldi af því fór björgunarsveit hans til leitar. Skömmu síðar hafði Valdimar Lárusson á Kirkjubæjarklaustri samband við Henry og skýrði frá að Magnús Sigurðsson formaður Slysavarnadeildarinnar Happasæls í Meðallandi hefði haft samband við sig og beðið sig að greina frá því að fólk í Meðallandi hefði talið sig verða vart við skip sem væri í nauðum statt og hefði björgunarsveitin verið kölluð út. Valdimar náði samband við King Sol og fékkst þá úr því skorið að hann væri strandaður á Meðallandsfjörum. Þá var hjálparbeiðnin við björgunarsveitina í Vík afturkölluð. Þessa nótt gerði hið versta veður eystra þannig að óvíst var um afdrif skipbrotsmanna. Gat því oltið á miklu að björgunarsveitin yrði skjót á staðinn. Var því haldið þegar af stað. Slíkur var veðurofsinn að ófært reyndist fyrir björgunarsveitarmenn að vera á opinni vörubifreið og fengu þeir lánaðan jeppa. Var því ekki hægt að taka með líflínu. Þeir sem bjuggu austan Eldvatns komu á yfirbyggðri vörubifreið. Þegar þeir komu niður í sandinn fór veðurofsinn að segja verulega til sín. Sandurinn rauk eins og mjöll og skyggni því afleitt. Ferðin sóttist samt vel og reyndist strandstaðurinn vera 6 km. fyrir vestan skýlið á Meðallandssandi á Skálárfjöru. Fjarlægð til bæja var um 25 km. King Sol var um 200 m. frá landi og braut stöðugt yfir hann enda að verða háflóð. Töldu heimamenn því hyggilegra og bíða fjöru. Magnús sendi 2 menn til bæja í jeppa og bað um að orðsendingu, gegnum talstöðvarsamband, yrði komið um borð um að skipshöfnin biði þar uns fjaraði. Kl. 0630 h. 28. skutu skipverjar línu í land. Þá var mikið brim en veður fór batnandi. Þegar línunni varð náð. voru send út í skipið björgunartaug og björgunarstóll. Skipverjar virtust lítt kunna notkun björgunartækjanna. Settu þeir mann í björgunarstólinn án þess að binda hann. Var ekki um annað að gera en draga upp á líf og dauða. Maðurinn losnaði fljótt úr stólnum og fór í sjóinn. Þar sem hann bar að landi stukku tveir björgun-arsveitarmenn út í brimið og tókst að ná honum.
Laust fyrir miðnætti sunnudagsins 27. febrúar 1955 var Henry Hálfdánarson skrifstofustjóri Slysavarnafélagsins ræstur. Loftskeytastöðin í Reykjavík tilkynnti að borist hefði frá Vestmannaeyjaradíói. að neyðarskeyti hefði heyrst frá King Sol þar sem greint var frá að hann væri strandaður í nánd við Dyrhólaey. Formaður björgunarsveitarinnar í Vík, Ragnar Þorsteinsson, var ræstur og í framhaldi af því fór björgunarsveit hans til leitar. Skömmu síðar hafði Valdimar Lárusson á Kirkjubæjarklaustri samband við Henry og skýrði frá að Magnús Sigurðsson formaður Slysavarnadeildarinnar Happasæls í Meðallandi hefði haft samband við sig og beðið sig að greina frá því að fólk í Meðallandi hefði talið sig verða vart við skip sem væri í nauðum statt og hefði björgunarsveitin verið kölluð út. Valdimar náði samband við King Sol og fékkst þá úr því skorið að hann væri strandaður á Meðallandsfjörum. Þá var hjálparbeiðnin við björgunarsveitina í Vík afturkölluð. Þessa nótt gerði hið versta veður eystra þannig að óvíst var um afdrif skipbrotsmanna. Gat því oltið á miklu að björgunarsveitin yrði skjót á staðinn. Var því haldið þegar af stað. Slíkur var veðurofsinn að ófært reyndist fyrir björgunarsveitarmenn að vera á opinni vörubifreið og fengu þeir lánaðan jeppa. Var því ekki hægt að taka með líflínu. Þeir sem bjuggu austan Eldvatns komu á yfirbyggðri vörubifreið. Þegar þeir komu niður í sandinn fór veðurofsinn að segja verulega til sín. Sandurinn rauk eins og mjöll og skyggni því afleitt. Ferðin sóttist samt vel og reyndist strandstaðurinn vera 6 km. fyrir vestan skýlið á Meðallandssandi á Skálárfjöru. Fjarlægð til bæja var um 25 km. King Sol var um 200 m. frá landi og braut stöðugt yfir hann enda að verða háflóð. Töldu heimamenn því hyggilegra og bíða fjöru. Magnús sendi 2 menn til bæja í jeppa og bað um að orðsendingu, gegnum talstöðvarsamband, yrði komið um borð um að skipshöfnin biði þar uns fjaraði. Kl. 0630 h. 28. skutu skipverjar línu í land. Þá var mikið brim en veður fór batnandi. Þegar línunni varð náð. voru send út í skipið björgunartaug og björgunarstóll. Skipverjar virtust lítt kunna notkun björgunartækjanna. Settu þeir mann í björgunarstólinn án þess að binda hann. Var ekki um annað að gera en draga upp á líf og dauða. Maðurinn losnaði fljótt úr stólnum og fór í sjóinn. Þar sem hann bar að landi stukku tveir björgun-arsveitarmenn út í brimið og tókst að ná honum.[[Mynd:King Sol á Íslandsmiðum.png|500px|center|thumb|King Sol á Íslandsmiðum. Ljósm.: Snorri Snorrason]]
Eftir þetta voru tveir björgunarmenn vaðbundnir og biðu í fjöruborðinu. Skeyti var fest á björgunarstólinn og sent út í skipið þar sem beðið var um sterkari vír eða tóg í land. Annað skeyti var útbúið og sent um borð og teiknaðar á það skýringar. Þrátt fyrir annmarka og kunnáttuleysi skipverja tókst að draga þá hvern af öðrum í land. Lentu bæði skipbrots - og björgunarmenn í miklu volki. Nokkru eftir að björgun hófst, komu menn, sem sendir höfðu verið til bæja, með Ulf Ragnarsson lækni, prímus og kaffi. Kl. 1100 hafði 17 af 20 manna áhöfn skipsins verið bjargað. Skipstjóri, stýrimaður og loftskeytamaður voru um kyrrt um borð. Jafnóðum og mennirnir komu í land, hinir hressustu voru þeir fluttir í skipbrotsmannaskýlið. Um hádegið var loftskeytamaðurinn dreginn í land, síðar stýrimaðurinn og skipstjórinn. Töluvert basl var með skipstjórann. Fætur hans flæktust í línu. Þurftu björgunarmenn að sýna mikið snarræði og vaða langt út í sjó til þess að ná honum. Allir voru komnir til bæja kl. 3 síðdegis og var Englendingunum komið fyrir á bæjunum Lágu-Kotey, Bakkakotsbæjum og Langholti.
Eftir þetta voru tveir björgunarmenn vaðbundnir og biðu í fjöruborðinu. Skeyti var fest á björgunarstólinn og sent út í skipið þar sem beðið var um sterkari vír eða tóg í land. Annað skeyti var útbúið og sent um borð og teiknaðar á það skýringar. Þrátt fyrir annmarka og kunnáttuleysi skipverja tókst að draga þá hvern af öðrum í land. Lentu bæði skipbrots - og björgunarmenn í miklu volki. Nokkru eftir að björgun hófst, komu menn, sem sendir höfðu verið til bæja, með Ulf Ragnarsson lækni, prímus og kaffi. Kl. 1100 hafði 17 af 20 manna áhöfn skipsins verið bjargað. Skipstjóri, stýrimaður og loftskeytamaður voru um kyrrt um borð. Jafnóðum og mennirnir komu í land, hinir hressustu voru þeir fluttir í skipbrotsmannaskýlið. Um hádegið var loftskeytamaðurinn dreginn í land, síðar stýrimaðurinn og skipstjórinn. Töluvert basl var með skipstjórann. Fætur hans flæktust í línu. Þurftu björgunarmenn að sýna mikið snarræði og vaða langt út í sjó til þess að ná honum. Allir voru komnir til bæja kl. 3 síðdegis og var Englendingunum komið fyrir á bæjunum Lágu-Kotey, Bakkakotsbæjum og Langholti.
Björgunin var hin erfiðasta sökum veðurofsans en tókst slysalaust. Daginn eftir var komið betra veður. Við skoðun kom í ljós að King Sol var kjölréttur, enginn sjór var í honum og skemmdir ekki sjáanlegar og þann dag fór áhöfnin til Reykjavíkur.<br>   
Björgunin var hin erfiðasta sökum veðurofsans en tókst slysalaust. Daginn eftir var komið betra veður. Við skoðun kom í ljós að King Sol var kjölréttur, enginn sjór var í honum og skemmdir ekki sjáanlegar og þann dag fór áhöfnin til Reykjavíkur.<br>   
Lína 33: Lína 33:
Þegar fyrsta landhelgisstríðið hófst með færslu landhelginnar út í 12 sjómílur 1. september 1958, var King Sol þar til staðar. í Landhelgisbók Gunnars M. Magnúss kemur m.a. fram: „Nú var það að breski togarinn King Sol var að ólöglegum veiðum út af Vestfjörðum hinn 9. september er varðskipið Óðinn kom á vettvang og ætlaði að taka togarann vegna landhelgisbrots. Þegar Óðinn nálgaðist King Sol, tók togarinn allt í einu skrið aftur á bak svo að skipin snertu hvort annað og skrapaðist eitt borð í byrðingi Oðins. Þetta var í annað sinn sem skipstjóri King Sol hafði slíkan leik í frammi."<br>
Þegar fyrsta landhelgisstríðið hófst með færslu landhelginnar út í 12 sjómílur 1. september 1958, var King Sol þar til staðar. í Landhelgisbók Gunnars M. Magnúss kemur m.a. fram: „Nú var það að breski togarinn King Sol var að ólöglegum veiðum út af Vestfjörðum hinn 9. september er varðskipið Óðinn kom á vettvang og ætlaði að taka togarann vegna landhelgisbrots. Þegar Óðinn nálgaðist King Sol, tók togarinn allt í einu skrið aftur á bak svo að skipin snertu hvort annað og skrapaðist eitt borð í byrðingi Oðins. Þetta var í annað sinn sem skipstjóri King Sol hafði slíkan leik í frammi."<br>
Síðasta sigling King Sol var til Belgíu 1961. Þangað kom hann 4. febrúar það ár og var seldur í brotajárn.
Síðasta sigling King Sol var til Belgíu 1961. Þangað kom hann 4. febrúar það ár og var seldur í brotajárn.
[[Mynd:Sölubörn Sjómannadagsblaðsins 2002.png|500px|center|thumb|Sölubörn Sjómannadagsblaðsins 2002 fyrir utan Bása]]<br><br>
{{Sjómannadagsblað Vestmannaeyja}}
Sótt frá „http://heimaslod.is/index.php/Kerfissíða:MobileDiff/121047“

Leiðsagnarval