Barnaskólinn í Vestmannaeyjum 1880-1930/Barnaskólinn/Gjörðabók/Gjörðabók fyrir skólanefndina í Vestmannaeyja skólahéraði 1909-1932 texti bls. 31-40
Ár 1914, föstudaginn hinn 20. mars átti skólanefnd Vestmannaeyja skólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði. Allir nefndarmenn mættu á fundinum.
Var þá
1. Lagðar fram, yfirskoðaðar og undirskrifaðar hinar fyrirskipuðu skýrslur um skóla hjeraðsins fyrir næstl. skólatímabil. 2. Lagður fram reikningur yfir band og aðgerð á bókum skólabókasafnsins og samþykkti skólanefndin að mæla fram með því við hreppsnefndina, að reikningurinn sem er að upphæð 11 kr. 50 a, yrði greiddur úr hreppsjóði. 3. Formaður skólanefndarinnar lagði fram brjef dags. 18. þ. m. til skólanefndarinnar í Vestmannaeyjum frá Magnúsi Kristjánssyni, einum af kennurum skólans. Efni brjefsins það, að nefndur kennari ber fram við skólanefndina ýmis kæruatriði gegn formanni skólans Steini Sigurðssyni t.d. að Steinn Sigurðsson hafi, að því er Magnúsi Kristjánssyni virtist, látið fá tækifæri ónotuð til að veikja álit hans (Magnúsar) á ýmsan hátt bæði við skólanefndina og börnin, að samvinna skólastjóra og undirkennara hafi verið svo slæm, að ekki virðist vanþörf á, að skólanefndin grennslist eftir orsökum þess, að honum (Magnúsi) virðist allmargt athugavert við daglegt eftirlit og stjórn skólans, jafnvel svo að sum fyrirmæli fræðslulaganna eru að vettugi virt,óskar Magnús að gefa munnlegar upplýsingar þessu viðvíkjandi, þegar skólanefndin tæki þetta til athugunar, kveðst Magnús að síðustu þess einráðinn að snúa sér til fræðslumálastjórans og lýsa ýtarlega fyrir honum ástandi skólans, ef skólanefndin láti þetta ekki til sín taka. Um brjef þetta urðu talsverðar umræður í skólanefndinni, en hún sá sér ekki fært að svo stöddu að taka nokkra aðra ákvörðun en þá, að kalla á fund með sér á nálægum tíma, þrjá af aðalkennurum skólans þá Stein Sigurðsson, Magnús Kristjánsson og Ágúst Árnason, til þess að komast eftir því hvort eða á hve miklum rökum fyrrnefnt kærubréf væri byggt. Fleira fjell ekki fyrir fundinn. Fundi slitið.
Sigurður Sigurfinnsson Sveinn P. Scheving Jes A. Gíslason Br. Sigfússon Árni Filippusson
Ár 1914, sunnudaginn 29. mars, átti skólanefnd Vestmannaeyja skólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði samkvæmt fundarboði formanns skólanefndarinnar. Á fundinum voru mættir allir skólanefndarmennirnir og auk þeirra þrír af kennurum skólans, þeir Steinn Sigurðsson, Magnús Kristjánsson og Ágúst Árnason sem einnig höfðu verið boðaðir á fundinn.
Tilefni fundarins var kærubréf það frá einum kennara skólans, Magnúsi Kristjánssyni gegn skólastjóra Steini Sigurðssyni sbr. fundargerð næst á undan 20 s. m. þar sem einnig er lýst aðalinnihaldi þessa kærubréfs. Formaður skólanefndarinnar las í fundarbyrjun upp kærubréfið og gaf því næst kennurum skólans viðstöddum kost á að gefa þær skýringar, sem málum gæti að gagni orðið. Tók skólastjóri fyrst til máls og kvað kæruna ástæðulausa og koma sér öldungis að óvörum, en var tregur að gefa skýringar. Tók því næst til máls kennarinn Magnús Kristjánsson, skýrði kæruskjalið, gaf ýmsar nýjar skýringar og bar ákaft sakir á skólasstjóra, einnig tók Ágúst kennari Árnason til máls og virðist styrkja umsögn Magnúsar í þeim atriðum sem mest skiptu máli.
Óskaði nefndin því næst ýtarlegri skýringa eða andsvara frá skólastjóra, en hann kvað sig ófáanlegan til þess og sömuleiðis til þess að dvelja lengur á fundi og vék hann því næst með skyndi af fundi. Ræddi nefndin því næst nokkra hríð málið við þá tvo kennara, sem eftir voru og leitaði frekari skýringa um mál þetta, véku þeir síðan af fundi og ræddi nefndin því næstmálið sín sín á milli ýmsa vegu og skoðaði það frá ýmsum hliðum. Nefndinni duldist það ekki að samkomulaginu milli skólastjóra og kennara væri verulega ábótavant, svo illt að væri slíkt látið afskiftalaust, hlyti það að verða skólanum til hnekkis á ýmsan veg. Kom það fram í umræðum nefndarinnar, að álag það sem á væri komið yrði að öllum líkindum ekki lagfært á annan veg en með uppsögn tveggja kennaranna að minnsta kosti, þeirra Steins Sigurðssonar skólastjóra og Magnúsar Kristjánssonar undirkennara og ályktaði nefndin því einhuga, að segja þessum tveim kennurum þeim skólastjóra Steini Sigurðssyni og kennara Magnúsi Kristjánssyni, upp stöðu þeirra við barnaskólann í Vestmannaeyjaskólahjeraði svo snemma, að það kæmi ekki á bága við kennslusamninga þeirra við skólann og var formanni falið að tilkynna þessum kennurum uppsögnina skriflega. Jafnframt var formanni skólanefndarinnar falið að auglýsa eftir skólastjóra í skólablaðinu og einhverju öðru víðlesnu blaði og skyldi það gjört hið allra fyrsta, en hinsvegar fannst nefndinni ekki ástæða til að auglýsa eftir undirkennara, með því að nefndinni barst munnlegt tilboð frá kennara í þá stöðu, sem ekki var ástæða til að hafna að svo stöddu. Lagðir voru fram reikningar skólans fyrir síðastliðið ár, þeir endurskoðaðir af skólanefndinni og undirskrifaðir af nefndarmönnum athugasemdalaust.
Fleira fjell ekki fyrir fundinn. Fundi slitið.
Sigurður Sigurfinnsson Jes A. Gíslason Sveinn P. Scheving Árni Filippusson Br. Sigfússon Mánudaginn 20. apríl árið 1914 átti skólanefnd Vestmannaeyjaskólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði. Var þar og þá tekið fyrir. 1. Formaður las upp uppsagnir á kennarastörfum við barnaskólann hér, frá þeim Steini Sigurðssyni, uppsögnin dags. 29. f. m. og Magnúsi Kristjánssyni, uppsögnin dags. 30. f. m. Jafnframt lýsti formaður yfir því að yfirkennarastaðan væri auglýst í Lögréttu og hefði hann einnig sent skólablaðinu samskonar auglýsingu til birtingar. 2. Las formaður upp brjef frá Steini Sigurðssyni dags. 11. og 13. þ. m. til skólanefndarinnar. Efni brjefanna var, auk smávægilegra aðfinnsla til skólanefndarinnar, voru gegn kærubréfi Magnúsar Kristjánssonar gegn Steini, dags. 18. f. m. sbr. fundargerð 20 f. m. og munnlegum kæruatriðum sama kennara á hendur sama á skólanefndarfundi 29 f. m. Fylgdu bréfinu þrjú vottorð, frá þeim Sigurjóni Högnasyni fyrrum kennara og Högna Sigurðssyni fyrrum kennara og Eiríki Hjálmarssyni núverandi kennara við skólann hér. Um brjef þetta urðu nokkrar umræður meðal nefndarmanna og áleit nefndin, að brjefið hefði fátt nýtt til brunns að bera og þar gengið framhjá mikilsvarðandi atriðum, sem meðkennarar hans hafa borið á hinn kærða um samvinnuna í skólanum, auk þess sem brjefið hefur bersýnilegar ýkjur inni að halda. Enda þótt Steinn Sigurðsson hafi með uppsögninni dags. 29. f. m., sagt af sér kennslustarfinu við barnaskólann, sem hann svo tekur aftur í bréfinu dags. 11. þ. m., þá áleit nefndin réttara að tilkynna Steini Sigurðssyni kennara uppsögn þá skriflega, sem hún einhuga hafði komið sér saman um á nefndarfundi 29. f. m. og var formanni nefndarinnar falið að gera það sem fyrst eða svo snemma að það komi í tæka tíð til hlutaðeiganda.
Fleira fjell ekki fyrir. Fundi slitið. Sigurður Sigurfinnsson Jes. A. Gíslason Sveinn P. Scheving Árni Filippusson Br. Sigfússon
Miðvikudaginn 1. júlí 1914 átti skólanefnd Vestmannaeyjskólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði. Tilefni fundarins: Að veita skólastjórastarfan við Barnaskólann í Vestmannaeyjum, sem auglýstur hafði verið í Skólablaðinu og Lögrjettu (í maímánuði og apríl) Umsóknir höfðu nefndinni borist frá þessum: 1. Einari Loptssyni p. t. Vestmannaeyjum, ódagsett og óstaðsett. 2. Agli Hallgrímssyni, Minni-Vogum í Nesjum, dags. 6/6 ´14 3. Birni Jóhannssyni, Skarði í Suður-Þingeyjarsýslu, dags. 20/6 ´14 4. Jónasi Magnússyni, Patreksfirði, dags. 22/5 ´14 5. Jóhannesi Friðlaugssyni, Bolungavík, dags. 20/6 ´14 6. Birni H. Jónssyni, Askov, dags. 20/4 ´14 7. Jóhanni Einarssyni, Statens Lærerhöjskole Kbhn., 4/6 ´14 8. Einari G. Þórðarsyni, p. t. Vestmannaeyjum, dags. 19/5 ´14 Umsóknarbrjef allra umsækjendanna voru lesin upp ásamt meðfylgjandi vottorðum og meðmælendum. Var síðan gengið til atkvæða um umsækjendur og hlaut umsækjandinn Björn H. Jónsson í Askov atkvæði allra nefndarmannanna og var samþykkt að fela formanni skólanefndarinnar að tilkynna Birni veitinguna sem allra fyrst með símskeyti og var símskeytið tekið saman á fundinum.
Ennfremur tók nefndin til meðferðar umsókn Jónínu G. Þórhallsdóttur um kennarastöðu við barnaskólann í stað hins fráfarna kennara Magnúsar Kristjánssonar. Umsóknarbrjefið sem er dagsett 11. apríl þ. á., var lesið upp á fundinum ásamt prófskírteini. Með samþykki skólanefndarinnar að meiri hluta, var henni veittur starfi sá við barnaskólann sem hún hefur sótt um.
Fleira fjell ekki fyrir fundinn. Fundi slitið.
Sigurður Sigurfinnsson Jes A. Gíslason Árni Filippusson Sveinn P. Scheving Brynj. Sigfússon
Miðvikudaginn 31. ágúst 1914 átti skólanefndin í Vestmannaeyjaskólahjeraði fund með sjer að Ásgarði.
Allir skólanefndarmenn mættir.
Formaður skólanefndarinnar lýsti yfir því, að hreppsnefndin hefði á nýafstöðnum fundi samþykkt 100 kr. launaviðbók fyrir kennslu í 2. bekk skólans. Lagt fram brjef frá umsjónarmanni fræðslumálanna sem tilkynnir 600 kr. kennslustyrk, veittur barnaskólanum fyrir síðastliðinn vetur.
Formaður skýrði frá því, að hann hefði ráðið Berg Jónsson í Stafholti til að sjá um ræstingu salerna næstkomandi skólaár. Lögð fram umsókn frá Helgu Halldórsdóttur í Godthaab dags. 14. júlí þ. á. um hreinsun og hirðingu á barnaskólanum næsta skólaár með sömu kjörum og að undanförnu og samþykkti skólanefndin að veita umsækjanda starfa þennan með 120 kr. launum um skólaárið 1914-1915.
Á fundinum var lagt fram brjef frá bakara Johan Sörensen hér, um undanþágubeiðni frá skólaskyldu fyrir stúlkuna Halldóru V. Sörensen. Undanþágan var veitt með venjulegu skilyrði. Söngkennari með sömu kjörum og sama fyrirkomulagi og síðasta skólaár, var ráðinn organisti Brynjólfur Sigfússon.
Á fundinum var mættur skólastjórinn, Björn H. Jónsson og lagði hann fram fyrir nefndina stundaskrár fyrir skólann og hafði nefndin ekkert við þær skrár að athuga.
Fleira fjell ekki fyrir fundinn. Fundi slitið.
Sigurður Sigurfinnsson Árni Filippusson Jes A. Gíslason Sveinn P. Scheving Brynj. Sigfússon
Sunnudaginn 18. apríl 1915 átti skólanefnd Vestmannaeyjaskólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði.
Allir nefndarmenn mættir.
Þar gjörðist þetta:
Lagður fram reikningur barnaskólans fyrir árið 1914-1915. Var reikningurinn athugaður og endurskoðaður á fundinum og fannst ekkert athugavert við hann.
Lagðar fram, yfirskoðaðar og undirskrifaðar hinar fyrirskipuðu skýrslur skólans fyrir síðastliðið skólatímabil (í tvennu lagi). Leitað var hófanna hjá organista Brynjólfi Sigfússyni um það, hvort hann mundi fáanlegur til að taka að sér söngkennslu við skólann næstkomandi skólaár og taldi hann ekki vandkvæði á því ef sérstakt tímaleysi hamlaði ekki. Var því næst til umræðu bygging nýs skólahúss. Nefndin var sammála um það, að hjá því yrði ekki til lengdar komist að reist yrði nýtt skólahús, á það benti meðal annars barnafjölgun héraðsins, nauðsynlegt væri því að byrja á undirbúningi þeirrar byggingar: fá lóð undir húsið og viða að byggingunni á komanda sumri því að fyrirsjáanlegt væri að húsið yrði ekki nothæft sama árið og það væri byggt. Eftir nokkrar umræður kom fram svolátandi tillaga, samþykkt í einu hljóði: Skólanefndin ályktar að fela formanni sínum að mæla út og afmarkaða nægilega stóra lóð fyrir skólahús og því tilheyrandi leikvöll og að skora á hreppsnefnd Vestmannaeyjahrepps að útvega efni, verkamenn og áhöld, eftir því sem kringumstæður framast leyfa, til þess að byrjað verði á skólahúsbyggingunni á næstkomandi sumri.
Var því næst kosinn fyrir næsta skólaár, Sigurður Sigurfinnsson formaður og Árni Filippuson ritari skólanefndarinnar.
Fleira fjell ekki fyrir. Fundi slitið.
Sigurður Sigurfinnsson Sveinn P. Scheving Árni Filippusson Br. Sigfússon Jes. A. Gíslason
Föstudaginn 18. júní 1915 átti skólanefnd Vestmannaeyjaskólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði.
Allir nefndarmenn mættu. Tilefni fundarins var brjef frá yfirkennara Birni H. Jónssyni, þar sem hann skýrir frá því, að kennslukona skólans Jónína Þórhallsdóttir muni ekki getað tekið að sér kennslustörf við skólann næsta skólaár. Býðst hann til að útvega skólanum kennara í hennar stað, ef skólanefndin vilji ekki gefa henni eftir starfann, annars felur hann nefndinni að ráða sjálf fram úr þessu máli. Bréjeið var dags. 3. júní 1915. Skólanefndinni barst umsókn um kennslustarfið frá Guðnýju Jónsdóttur frá Galtafelli, dags. í Reykjavík 12. júní 1915.
Eptir nokkrar umræður um það, hvort fela skyldi yfirkennara Birni að ráða kennara í stað Jónínu eða að auglýsa starfann lausan í blöðunum, varð það samþykkt af meirihluta nefndarmanna að fela Birni að útvega kennara í stað Jónínu og skuli það jafnframt tekið fram, að sá kennari sé fær um að kenna leikfimi við skólann sem og að gegni öllum sömu kennslustörfum og Jónína og að launakjörin séu hin sömu og að ráðningin sé ekki nema til eins ár.
Lagt var fram bréf og „riss“ af nýrri skólahúss byggingu frá Einari Erlendssyni í Reykjavík. Óskar hann sem fyrst umsagnar skólanefndarinnar, svo að gera mætti ýtarlegri uppdrátt af fyrirhugaðri skólahúss byggingu. Nefndinni fannst ekki fært að taka mál þetta til meðferðar að þessu sinni með því að það væri enn í höndum hreppsnefndarinnar. Formaður skýrði frá því að búið væri að fá útmælda lóð undir fyrirhugaða skólahúss byggingu, 1 vallardagslátta að stærð, norður og vestur af kirkjunni.
Fleira fjell ekki fyrir fundinn. Fundi slitið.
Sigurður Sigurfinnsson Árni Fililppusson Jes. A. Gíslason Sveinn P. Scheving Brynjólfur Sigfússon
Svarað bréfi Bjarnar 20.06.´15.
Miðvikudaginn 1. september 1915 átti skólanefnd Vestmannaeyja-skólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði. Allir nefndarmenn mættir og auk þess skólastjóri Björn H. Jónsson. Verkefni fundarins var að ræða um og ráða fram úr vandræðum sem stafa af þrengslum í barnaskólanum með því að við skólasetninguna þennan sama dag, kom það í ljós, að algerlega vantaði rúm fyrir yfir 20 börn, sem gefið höfðu sig fram sem nemendur skólans hið nýbyrjaða skólaár og var þó gert ráð fyrir að tvísett væri í skólann. Urðu nokkrar umræður um þetta efni og meðal annars minnst á, að fá kjallararúm leigt til kennslu, sem ekki var ófáanlegt, en þurfti þó talsverðara umbóta. Nefndin áleit að ýmsir meinbugir væru þar á, meðal annars, að ekki væri hægt að tryggja húseiganda nægilega húsaleigu og því síður að gerlegt væri að ráða kennara til þess starfa, með því að húsrúmið reyndist ekki nema fyrir 9 börn. Þar á móti gerði skólastjóri Björn H. Jónsson nefndinni það tilboð, að kenna fyrrnefndum börnum tveggja mánaða tíma, að skólatímanum loknum (mars og apríl) gegn því loforði, að hann fengi ókeypis húsnæði í skólanum til kennslunnar ásamt ræstingu og hita. Nefndin tók feginsamlega þessu tilboði skólastjóra og mælti eindregið með því að hreppsnefndin (annaðist- eða) borgaði ræstinguna og hitann. Af sérstökum ástæðum var fundinum frestað þangað til kl. 8 1/2 e. h. næsta dag.
Að kveldi hins 2. september var fundinum haldið áfram á tilteknum tíma og stað og þar lagt fram brjef frá þremur kennurum skólans, þeim Birni H. Jónssyni, Ágústi Árnasyni og Eiríki Hjálmarssyni, þess efnis að þeir fara fram á 200 kr. launahækkun hver á yfirstandandi skólaári sökum ríkjandi dýrtíðar hækkunar á öllum nauðsynjum lífsins. Brjefið dags. 1. sept. þ. á. og stílað til skólanefndar Vestmannaeyja. Eftir nokkrar umræður kom nefndin sér saman um það, að verða við þeim tilmælum nefndra kennara að hækka laun þeirra hvers um sig um 200 krónur fyrir yfirstandandi skólaár.
Formaður skólanefndarinnar skýrði frá því, að hann hefði útvegað kvenmann, Þórunni Magnúsdóttur í Nýjahúsi, til þess að ræsta skólann og Berg Jónsson í Stafholti til þess að ræsta salernin.
Fleira fjell ekki fyrir. Fundi slitið. Sigurður Sigurfinnsson Árni Filippusson Jes A. Gíslason Br. Sigfússon Sveinn P. Scheving
Laugardaginn 27. nóvember 1915 átti skólanefnd Vestmannaeyjaskólahjeraðs fund með sjer að Ásgarði.
Af nefndarmönnum vantaði Brynjólf Sigfússon.
Formaður lýsti yfir því að til fundarins hefði verið kvatt, eftir ósk skólastjóra Björns H. Jónssonar, sem óskaði að eiga tal við skólanefndina út af sérstöku máli. Var skólastjóri Björn H. Jónsson mættur á fundinum og var honum veitt orðið.
Skýrði skólastjóri frá því, að það sem fyrir sér hefði vakað með því að fá skólanefndina á fund, væri að eiga tal við nefndina um fyrirhugaða skólabyggingu skólahjeraðsins. Eftir að skólastjóri hafði með nokkrum orðum skýrt nauðsyn nýrrar skólabyggingar lýsti hann yfir því að hann byði skólanefndinni aðstoð sína til þess að gera ýtrustu tilraun til þess að hrinda málinu áfram, leita fyrir sér um styrk til skólabyggingar, komast eftir með hverjum kjörum efni væri fáanlegt o.s.frv. Eftir talsverða umræður og skýringar málsins frá ýmsum hliðum gerði skólanefndin svohljóðandi ályktun:
Skólanefndin telur tilboð skólastjóra Björns H. Jónssonar mjög aðgengilegt og ályktaði í einu hljóði að mæla eindregið með því að hreppsnefnd Vestmannaeyjahrepps veiti honum umboð til þeirra málaleitana og ráðstafana, sem hann álítur vera nauðsynlegar til að undirbúa og framkvæma byggingu skólahúss handa hjeraðinu á næsta ári.
Fleira fjell ekki fyrir fundinn. Fundi slitið.
Sigurður Sigurfinnsson Jes. A. Gíslason Árni Filippusson Sveinn P. Scheving
Laugardaginn 29. apríl 1916, átti skólanefndin í Vestmannaeyjaskólahjeraði fund með sjer að Ásgarði.
Af nefndarmönnum voru allir mættir nema formaðurinn Sigurður Sigurfinnsson, sem var sjúkur í Reykjavík.
Í stað formanns stýrði Árni Filippusson fundinum og las hann upp brjef frá skólastjóra Birni H. Jónssyni ásamt áætlun yfir búsútgjöld hans fyrir fardagaárið 1916-1917. Efni brjefsins það, að skólastjóri fer fram á að laun hans verði bætt svo, að hann geti lifað sómasamlega, án þess að safna skuldum, að öðrum kosti sjái hann sér ekki fært að vera lengur við þessi skólastörf hér, hann verði að leita annað. Nefndin athugaði gaumgæfilega innihald brjefs skólastjóra ásamt hinni framlögðu áætlun hans um útgjöld hans næsta fardagaár og játaði fyllilega að kröfur um launahækkun væru á sanngirni byggðar.
Eftir talsverðar umræður kom nefndin sér saman um það, að ráða skólastjóra Björn H. Jónsson með 1500 – fimmtán hundrað – króna árslaunum og auk þess 200 – tvöhundruð – króna húsaleigustyrk fyrir næstkomandi skólaár 1916-1917. Nefndin tók ennfremur til athugunar það atriði skólareglugerðarinnar hvenær skólinn skyldi byrja sinn árlega starfa. Kom nefndin sér saman um, að nauðsyn bæri til, ýmsra ástæðna vegna, að breyta þeim tima, þannig að kennsla í skólanum byrjaði 1. dag októbermánaðar í stað 1. dag september og endaði því mánuði síðar, semsé 31. dag marsmánaðar í stað síðasta dag febrúarmánaðar ár hvert. Nefndin varð í einu hljóði ásátt um þessa breytingu og ákvað að sú breyting skyldi komast á við byrjun næsta skólaárs og skólinn því byrja næst 1. október 1916. Nefndin brýndi það fyrir varaoddvita hreppsnefndarinnar, sem jafnframt er skólanefndarmaður, að sjá um að reikningur skólans fyrir hið liðna ár væri saminn í tíma og ennfremur að skýrslur skólans og umsókn um fjárstyrk til skólans yrðu afgreidd í tæka tíð.
Fleira fjell ekki fyrir fundinn og var þá fundi slitið. Árni Filippusson Jes A. Gíslason Sveinn P. Scheving Brynj. Sigfússon
Sjá samning á bls. 190