„Sjómannadagsblað Vestmannaeyja 1984/ Minning látinna“: Munur á milli breytinga

Þorgeir byrjaði sextán ára gamall að róa a vetrarvertíð og var það á áttæringnum Örk, sem Kristinn Ástgeirsson frá Litlabæ var formaður með. Örkin var með færeysku lagi og síðasti áttæringinn. sem róið var á vetrarvertíð frá Eyjum. Næstu vertíðar var Þorgeir á vélbátum.<br>

Vertíðina 1925 byrjaði hann sína löngu formannstíð, þá 22 ára gamall, með mb. Lunda Ve 141, sem var rúm 7 tonn að stærð, og átti Jóel faðir hans 1/4 part í bátnum. Þessa fyrstu vertíð gekk Geira vel að fiska og sýndi áberandi góða formannshæfileika. Haustið 1924 var Þorgeir á skipstjórnanámskeiði, sem haldið var í Eyjum eins og hafði verið 7 undanfarin ár. Þessi þriggja mánaða lærdómur og prófskírteini veitti þá réttindi til skipstjórnar á allt að 30 lesta stóru skipi.<br>

Þorgeir átti einn albróður, Guðmund Eyjólf, sem var tæpum 3 árum yngri en hann.

Það var Þorgeiri Jóelssyni sársöknuðurog harmur þegar tveir bræðrasynir, hans Jóel og Bjarni, synir Guðmundar, fórust með mb. Báru Ve 141 í Faxaflóa 4. mars 1981.

Fyrri kona Þorgeirs var Guðfinna Lárus-dóttir frá Álftagróf í Mýrdal. Þau eignuðust tvær dætur, Láru, sem gift er Sveini Valdi-marssyni skipstjóra frá Vaimadal Vest-mannaeyjum, og Þorgerði Sigríði, sem gift er Kjartani Friðgeirssyni frá Hvíld í Eyjum. Guðfinna andaðist 1956.

Seinni kona Þorgeirs var Margrét Péturs-dóttir frá Norðfirði, ekkja Valdimars heitins Sveinssonar frá Varmadal og lifir hún mann sinn. Eftir eldgosið 1973 bjugguþau Þorgeir og Margrét eitt ár í Keflavík. en tluttu síðan í Eyjaholt í Garði og bjuggu þar í nábýli við frændur og vinafólk, þar til þau fluttu aftur út í Eyjar árið 1981. Síðast bjuggu þau hjón í mjög vistlegri íbúð á elliheimilinu Hraun-búðum.

Þorgeir andaðist í Landakotsspítala hinn 13. febrúar s.l. Hann var jarðsunginn frá Landakirkju 25. sama mánaðar. Veri kær frændi og vinur kvaddur og Guði falinn.

Eyjólfur Gíslason.

Emil Pálsson frá Þingholti.

F. 8. septeinber 1923—D. 28. október 1983.

Á sl. ári urðu hörmuleg slys við strendur landsins Margir áttu um sárt að binda. Enn var krafist fórna af íslenskri sjómannastétt og við rækilega minnt á hversu vanmegnug við erum gagnvart ógnmætti hafsins.

Þegar hendir sorg við sjóinn syrgir tregar þjóðin öll.

(J.M.)

Emil átti að baki áratuga langa sjó-mennsku. Emil byrjaði ungur að fara með föður sínum til sjós, árið 1943, þá tvítugur. Lauk hann prófi frá Stýrimannaskólanum hér í Eyjum. I nokkur ár var hann stýrimaður hjá föður sínum á m/b Mugg VE og öðrum bátum. Síðar var hann skipstjóri á m/b Blá-tindi VE. sem þá stundaði flutninga milli Reykjavíkur og Vestmannaeyja. Er Emil fluttist til Reykjavíkur tók hann að sér skip-stjórn á ýmsum bátum. Árið 1964 fór Emil í útgerð ásamt öðrum. Báturinn sem þeir keyptu hét Páll Jónasson og var gerður út frá Reykjavík. Þeirri útgerð lauk 1968. Eftirþað réðst hann á Gísla Árna og var matsveinn á því aflaskipi í 14 ár. Úthaldið var oft langt og strangt á þeim árum. og fjarvistir frá hcimili og ástvinum.

Því var brotið blaö í ævi Emils þegar hann réðst sl. vor sem matsveinn á dæluskipið Sandey II. Emil lcit fram til góðra daga þar sem hann gæti í scnn verið í faðmi fjölskyld-unnar og jafnframt stundað atvinnu sem tengdist sjónum.

Emil haföi marga hildi háð ásamt félögum sínum við strendur landsins og úti í Dumbs-hafi og hafði ávallt náö heilú í höfn. Nú var Emil kominn aö því er virtist í áhættuminna starf og öruggra. En enginn veit sína ævina fyrr en öll cr.

Föstudaginn 28. október sl. hvolfdi dælu-skipinu Sandey II. á Engeyjarsundi. Tveir skipverja björguðust en fjórir fórust. Emil mætti hér örlögum sínum. Hann náði ekki landi. Hér Iauk ævi góðs drengs. Emil var jarðsunginn frá Fossvo»skirkju 7. nóvember sl.

Emil var sextugur 8. september sl., fæddur í Vestmannaeyjum árið 1923. Foreldrarhans voru Páll Jónsson og Þorsteina Jóhanns-dóttir. Emil ólst upp í Þingholti í Vestmannaeyjum og var elstur 14 systkina.

Föður sinn missti Emil í flugslysi árið 195 1, en móðir hans er til heimilis að Hraun-búðum í Vestmannaeyjum. Samheldni fjöl-skyldunnar frá Þingholti, bæöi ígleöi og sorg, er með einstökum hætti. Þar hefur útgerð og sjómennska verið gildur þáttur í daglegu lífi. Og afkomendur Páls og Þorsteinu frá Þing-holti hafa verið athafnasamir í útgerð og sjómennsku.

Hugur Emils hneigðist til sjómennsku og var sjómennska ævistarf hans. Hann var harðduglegur sjómaður og samviskusamur í starfi. Þrekmaður og góðum kostum búinn.

10. maí árið 1957 kvæntist Emil eftirlif-andi eiginkonu, Láru Eðvarðsdóttur. Þau eignuðust tvo drengi. Emil Þór og Kristin Má. Einnig ólust upp á heimilinu tveir synir Láru frá fyrra hjónabandi. Tryggvi og Eðvarð. ásamt Hávarði, syni Emils. Fjöl-skyldulífið var ánægjulegt og hjónaband þeirra Emils og Láru farsælt.

Nú er sár harmur kveðinn að við fráfall góðs eiginmanns, föður og afa, sem svo óvænt var kallaður brott af vettvangi lífsins.

Mér er skvlt að minnast Emils og þakka vináttu og góðar minningar frá heimili þeirra hjóna. Á meðan ég var við nám í Reykjavík var ég þar daglegur gestur og mætti ávallt hlýhug og góðvild á heimili þar sem ríkti glaðværð og eindrægni.

Ég sendi Láru og börnunum mínar innileg¬ustu samúðarkveðjur. Einnig ömmu minni, Þorsteinu Jóhannsdóttur frá Þingholti, sem sér á bak kærum syni og elsta barni.

Góður guð styrki ástvini Emils Pálssonar og blessi minningu hans.

Magnús Kristinsson

Magnús Þórðarson.

F. 5. mars 1895 — D. 2. janúar 1983.

Magnús Ingibergur Þórðarson verkamað-ur, Lönguhlíð 23 í Reykjavík, fæddist 5. mars 1895 að Sléttabóli á Brunasandi í Vestur-Skaftafellssýslu, en lést eftir stutta legu 2. janúar 1983 í Landspíralanum. Foreldrar hans voru hjónin Eygerður Magnúsdóttir, fædd23.mars 1865,dáinn l.janúar 1954,og Þórður Magnússon, fæddur 8. október 1854, dáinn 8. maí 1945, er bjuggu á Sléttabóli frá 1912, er þau fluttust búferlum aðNeðradal í Mýrdal undan ágangi sands, sem var að eyðileggja allar slæjur og beitiland og á góðri leið með að færa í kaf öll hús á bújörð þeirra. Magnús eyddi því öllum bernsku, æsku- og unglingaárum sínum fram til 16 ára aldurs á Sléttabóli, fremsta bæ á Brunasandi, við mikla einangrun en fagra fjallasýn, langleið-ina fram undir sjó rétt austar en Foss á Síðu.

Skólaganga Magnúsar var ekki löng frekar en margra jafnaldra hans, aðeins þrír mánuðir í hinum nýja skóla að Breiðabólsstað á Síðu. En þekking hans í landafræði, sögu og ýmsum öðrum greinum var slík að margur gagnfræðingurinn hefði mátt öfunda hann af. Þetta var að sjálfsögðu afrakstur brennandi áhuga fyrir sjálfsnámi sem einkenndi bók-hneigða unglinga þessa tíma.

í Neðradal var Magnús með fjölskyldunni frá 1912 til 1927. Fyrstu árunum eftir að flutt var út í Mýrdal eyddi hann við búskapinn, sigamennsku, heyskap, fjármennsku og önn-ur bústörf auk sjóróðra.

Frá því fyrir tvítugsaldur fór Magnús á hverju ári á vertíð til Vestmannaeyja, þar sem hann beitti, oftast nær meðan á línuver-tíðinni stóð, en réri á netavertíðinni. Magnús réri á allmörgum bátum frá Vestmannaeyj-um, svo sem m/b Magnúsi, m/b Emmu og m/b Happasæli, svo nokkrir séu nefndir, og var stundum margar vertíðir á sama báti.

Þrír bræður Magnúsar bjuggu í Vest-mannaeyjum, en eru nú allir látnir. Þeir voru Þórður Þórðarson skipstjóri, sem fórst ásamt áhöfn sinni með m/b Ófeigi 1. mars 1942. Hann bjó á Sléttabóli, Skólaveg 31. Sigurður Þórðarson verkamaður, sem síðustu áratug-ina vann í Hraðfrystistöðinni, en bjó á Boða-slóð 2, og Asbjörn Þórðarson skipstjóri og síðar netagerðarmaður er lengst af bjó í Sólheimatungu. Brekastíg 14, Vestmanna-eyjum, en tluttist síðan til Reykjavíkur þar sem hann bjó síðustu æviárin.

í Vestmannaeyjum kynntist Magnús konu sinni, Sigríði Sigmundsdóttur, fædd 18. mars 1897, dáinn 18. maí 1982, sem hann kvæntist 1928. Hún var frá Hamraendum í Breiðuvík á Snæfellsnesi, en var ættuð úr Vestur-Skaftafellssýslunni eins og hann og meira að segja fædd í Breiðuhlíð í Mýrdal, næsta bæ austan túngarðsins í Neðradal, en fluttist á öðru ári vestur á Snæfellsnes með foreldrum sínum vegna langþrengsla í Mýrdalnum.

Magnús og Sigríður hófu fyrst búskap sinn á Landamótum í Vestmannaeyjum en flutt-ust síðan að Skólavegi 25 þar sem þau bjuggu til ársins 1933, er þau fluttust til Hafnar¬fjarðar og ári síðar 1934, til Reykjavíkur, en þar bjuggu þau síðan til dauðadags. Fyrstu búskaparárin í Vestmannaeyjum var Magnús á bátum, en fór fljótt að stunda almenna verkamannavinnu, sem hann stundaði einnig í Hafnarfirði og Reykjavík. Síðustu 25 árin sem hann vann starfaði hann hjá Reykjavík-urborg og vann í grjótnámi og við tjöruvélar borgarinnar við framleiðslu malbiks til gatnagerðar. Magnús var reglusamur, hæg-látur og ljúfmenni hið mesta, en eldhugi til verka og vann langan vinnudag mestan hluta starfsævinnar og gekk til vinnu allt fram til 75 ára aldurs, en hluta úr árinu fram til 77 ára.

Magnús og Sigríður kona hans eignuðust tvo syni saman sem þau komu báðum til mennta, þá Sigmund Grétar, fæddan 22. desember 1927, dósent við læknadeild Há-skólans, yfirlækni við Blóðsjúkdómadeild Landspítalans og sérfræðing í blóðsjúkdóm-um, kvæntan Guðlaugu Sigurgeirsdóttur, og dr. odont. Þórð Eydal Magnússon, fæddan 11. júlí 1931, prófessor við tannlæknadeild Háskólans, sérfræðing í tannréttingum, kvæntan Kristínu Sigríði Guðbergsdóttur. Einn son átti Magnús fyrir hjónaband með Jónínu Sigríði Gísladóttur, Þórarin fæddan 17. janúar 1921, kennara, sem ólst upp og hefur lengst af kennt við ýmsa skóla í Vest-mannaeyjum og býr þar enn ásamt konu sinni Gunnlaugu Rósalind Höjgaard Einarsdótt-ur. Synir Magnúsar hafa hver um sig eignast þrjú börn eða níu alls og barnabörnin eru nú þegar orðin átta.

Þ.E.M.

Júlíus Þórarinsson

F. 5. júlí 1906 — D. 2. júní 1983.

Hann var fæddur í Vík í Mýrdal 5. júlí 1906, en fluttist til Vestmannaeyja tveggja ára gamall með foreldrum sínum, Elínu Jóns-dóttur og Þórarni Árnasyni. Þau hjón fluttu til Eyja sumarið 1908 með sex syni og tvær dætur og settust að á Eystri-Oddstöðum. Júlíus var yngstur af sínum systkinum.

Fjórir þeirra Oddstaðabræðra uröu velþekktir vélbátaformenn í Eyjum; þeir Ey-vindur, Árni, Oddgeir og Júlíus, sem byrjaði sína formennsku vetrarvertíðina 1928 með mb. Magnús VE 210, sem var 12 tonna að stærð og fórst Júlíusi formennskan vel. Næstu vertíðar er hann svo á es. Venusi með Arna bróður sínum. Venus VE 20 var járnskip, 98 tonn að stærð með 200 hestafla gufuvél, smíðað í Englandi 1922; keypt til Eyja frá Vestfjörðum 1928 og hét áðurHafþór. Árni Þórarinsson og Eyvindur bróðir hans áttu skipið ásamt fjórum mönnum öðrum í þrjú ár. Júlíus tekur svo við formennsku á Geir goða VE 10, sem var rúm 20 tonn að stærð. Þar næst er hann formaður með mb. Skíð-blanir, sem var rúm 16 tonn að stærð.